0113-KDIPT2-2.4011.993.2021.3.KR - Ustalenie skutków podatkowych odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

4 października 2021 r. wpłynął Pani wniosek z 29 września 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości. Uzupełniła go Pani - w odpowiedzi na wezwanie - pismem złożonym 15 grudnia 2021 r. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawczyni jest osobą fizyczną, polskim rezydentem podatkowym. Wnioskodawczyni nie prowadzi zarejestrowanej działalności gospodarczej ani nie jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym. Nie jest również rolnikiem ryczałtowym oraz nie dokonywała sprzedaży produktów rolnych z własnej działalności rolniczej.

Wnioskodawczyni jest właścicielką 2/12 nieruchomości położonej w...., wyodrębnionej w księdze wieczystej prowadzonej przez Sąd Rejonowy....,.... (KW nr.....; zwana dalej: "Księga Wieczysta") jako działka o nr ewidencyjnym X (zwana dalej: "Nieruchomość"). Wnioskodawczyni nabyła prawo własności do Nieruchomości na podstawie umowy majątkowej małżeńskiej rozszerzającej wspólność z dnia 1 marca 2006 r. Zgodnie z treścią Księgi Wieczystej Nieruchomość, będąca nieruchomością gruntową, stanowi grunty orne. Wnioskodawczyni zamierza zbyć Nieruchomość.

Należy nadmienić, że Wnioskodawczyni od 13 maja 2015 r. jest rozwódką (wyrok zaoczny Sądu Okręgowego....). Udział w prawie własności Nieruchomości,

z uwagi na sposób nabycia (ww. umowa) stanowiła majątek wspólny Wnioskodawczyni i Jej męża. Aktualnie udział w prawie własności nieruchomości stanowi Jej majątek osobisty, z uwagi na ustanie wspólności małżeńskiej i podział majątku wspólnego w związku z ww. wyrokiem.

Wnioskodawczyni posiada prawo własności również do innych nieruchomości, tj.:

Wnioskodawczyni posiadała również prawo własności do innych nieruchomości, które zbyła, tj.: w 2017 r. Wnioskodawczyni dokonała sprzedaży udziałów w prawie własności do nieruchomości w częściach 2/12 oraz 1/2 nieruchomości obejmujących działki o nr ewidencyjnych.... (KW.....) oraz.... (KW nr.....) na rzecz dwóch podmiotów, będących osobami prawnymi prowadzącymi działalność gospodarczą obejmująca działalność deweloperską.

Wnioskodawczyni sprzedając powyższe nieruchomości korzystała z usług pośrednika.

Wnioskodawczyni poza nieruchomościami zakupionymi w 2019 r. nabyła pozostałe prawa, tj. ww. udziały w prawie własności nieruchomości na podstawie umowy majątkowej małżeńskiej rozszerzającej wspólność, a następnie ustania wspólności małżeńskiej wskutek rozwodu.

W uzupełnieniu wniosku wskazano, że:

- Były mąż Wnioskodawczyni nabył działkę nr X dnia 1 grudnia 1996 r.

- Działka nr X została nabyta przez byłego małżonka Wnioskodawczyni w drodze spadku, po swojej matce, zmarłej 1 grudnia 1996 r. Spadkodawczyni nabyła nieruchomość z dniem 2 października 1990 r. przez zasiedzenie. Spadkobiercy po matce byłego męża Wnioskodawczyni dokonali częściowego działu spadku wraz ze zniesieniem współwłasności w dniu 6 stycznia 2004 r. Na podstawie działu spadku byłemu mężowi Wnioskodawczyni przyznano prawo do zabudowanej działki o nr ewidencyjnym.... o pow. 1 900 m² oraz niezabudowanych działek o nr ewidencyjnych:..,...,.... o łącznej powierzchni 6 723 m² i łącznej wartości 50 000 zł. Bratu byłego męża Wnioskodawczyni zostało przyznane prawe do własności niezabudowanych działek o nr ewidencyjnych:..,...,...,.... o łącznej powierzchni 4 927 m² i łącznej wartości 50 000 zł. Siostrze byłego męża Wnioskodawczyni przyznano prawo do własności niezabudowanych działek o nr ewidencyjnych:..,...,... i.... o łącznej powierzchni 5 143 m² i łącznej wartości 50 000 zł. Dział nie obejmował działki nr X. Wskutek działu ww. spadku były mąż Wnioskodawczyni nie uzyskał przysporzenia majątkowego ponad wartość rynkową nabytego przez byłego męża Wnioskodawczyni w spadku udziału w majątku spadkowym.

- Działka nr X nie była i nie będzie wykorzystywana przez Wnioskodawczynię w żaden sposób od momenty wejścia w jej posiadanie do momentu planowej sprzedaży; nieruchomość nie była i nie jest przedmiotem umów najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze.

- Wnioskodawczyni nie prowadzi ani nie prowadziła działalności gospodarczej.

- Na działce nr X nie znajdują się, ani nie będą znajdować się w dniu sprzedaży żadne budynki lub budowle w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2020 r. poz. 1333, z późn. zm.).

- Wnioskodawczyni nie podejmowała żadnych działań mających na celu podniesienie wartości rynkowej działki.

- Wnioskodawczyni dokonywała wcześniej (oprócz wskazanej we wniosku) sprzedaży nieruchomości. Wnioskodawczyni zbyła udziały w prawie własności do nieruchomości w częściach 2/12 oraz 1/2 nieruchomości obejmujących działki o nr ewidencyjnych.... (KW nr....) oraz.... (KW nr.....).

- Wnioskodawczyni nabyła wymienione nieruchomości dnia 1 marca 2006 r. na podstawie umowy majątkowej małżeńskiej, rozszerzającej wspólność majątkową na nieruchomości nabyte przez małżonków, w celu uzyskania możliwości podejmowania w przyszłości decyzji co do zagospodarowania działek.

- Działka o nr ewidencyjnym..., stanowiąca nieruchomość zabudowaną, była wykorzystywana przez Wnioskodawczynię na cele mieszkalne (Wnioskodawczyni zamieszkiwała działkę wraz z rodziną). Działka o nr ewidencyjnym..., stanowiąca działkę niezabudowaną, była wykorzystywana do upraw warzyw na potrzeby własne.

- Wnioskodawczyni dokonała sprzedaży wymienionych nieruchomości 17 października 2017 r. Przyczyną sprzedaży nieruchomości była chęć nabycia przez Wnioskodawczynię oddzielnego lokalu mieszkalnego.

- Zostały sprzedane 2 nieruchomości: nieruchomość zabudowana mieszkalna oraz nieruchomość niezabudowana.

- Wnioskodawczyni z tytułu sprzedaży wymienionych nieruchomości nie była zobowiązana zarejestrować się jako czynny podatnik VAT i wykazania należnego podatku VAT od tej sprzedaży.

- Wnioskodawczyni nie posiada innych nieruchomości, które zamierza sprzedać. Wnioskodawczyni posiada: prawo własności nieruchomości gruntownej zabudowanej z domem mieszkalnym o numerze ewidencyjnym...., objętej Księgą Wieczystą KW nr....; udział w prawie własności nieruchomości gruntowej, stanowiącej działki o nr ewidencyjnych.... oraz.... objętych Księgą Wieczystą nr.....; prawo współwłasności niezabudowanej działki o numerze ewidencyjnym...., objętej Księgą Wieczystą KW nr..... oraz..... KW nr..... oraz prawo własności nieruchomości lokalowej położonej przy.... Wnioskodawczyni zaznacza jednak, że na ten moment nie planuje sprzedaży żadnej z tych nieruchomości. W sytuacji otrzymania korzystnej oferty kupna, a także w zależności od sytuacji osobistej, zdrowotnej, finansowej itp. Wnioskodawczyni może w przyszłości zmienić plany w zakresie zbycia ww. nieruchomości.

- Podmiot (deweloper) zainteresowany zakupem nieruchomości z własnej inicjatywy zaoferował jej kupno. Wnioskodawczyni nie podejmowała żadnych działań w zakresie nawiązania kontaktu z kupującym. Wszelkie czynności związane z nawiązywaniem kontaktu czy transakcją kupna działki wynikają z aktywnych działań podejmowanych przez dewelopera.

- Wnioskodawczyni nie zawarła i nie zamierza zawrzeć przedwstępnej umowy sprzedaży.

- Wnioskodawczyni nie udzieliła żadnych pełnomocnictw (upoważnień, zgód) dla potencjalnego klienta. W dalszym etapie działań związanych ze sprzedażą nieruchomości, Wnioskodawczyni nie wyklucza takiej możliwości, np. udzielając upoważnienia do dokonania czynności sprawdzających na terenie działki przez kupującego, co jest standardowy praktyką w przypadku transakcji sprzedaży i kupna nieruchomości.

Pytania

1. Czy dochód uzyskany przez Wnioskodawczynię z tytułu sprzedaży Nieruchomości będzie opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

2. Czy sprzedaż Nieruchomości będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie oznaczone we wniosku nr 1, dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych. Natomiast w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2, dotyczącego podatku od towarów i usług, zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Pani stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawczyni, dochód uzyskany przez Nią z tytułu sprzedaży Nieruchomości nie będzie opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznym (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128; dalej: "ustawa o PIT"), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c ww. ustawy oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o PIT, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

W przypadku zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości kluczowe są zatem kwestie prowadzenia działalności gospodarczej oraz moment i sposób nabycia nieruchomości.

Artykuł 5a pkt 6 ustawy o PIT definiuje działalność gospodarczą albo pozarolniczą działalność gospodarczą jako działalność zarobkową:

c) polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych - prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów wskazanych w ustawie o PIT.

Zatem, aby uznać sprzedaż nieruchomości za czynność następującą w wykonaniu działalności gospodarczej musiałaby być ona prowadzona w celach zarobkowych, na własny rachunek, w sposób zorganizowany oraz ciągły. Ocenie należy poddać również zamiar w jakim Wnioskodawczyni nabyła nieruchomość.

Zdaniem Wnioskodawczyni, nie prowadzi Ona działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy o PIT. Sprzedaż Nieruchomości będzie wiązać się z uzyskaniem przez Wnioskodawczynię korzyści majątkowej jednak nie można mówić tu o działalności gospodarczej. Sprzedaż nie jest bowiem prowadzona w sposób zorganizowany. Wnioskodawczyni korzystała w zakresie sprzedaży z pomocy profesjonalnych podmiotów (pośredników), jednak nie prowadzi działań marketingowych, a także nie posiada strategii sprzedażowej. Sprzedaż Nieruchomości dokonywana przez Wnioskodawczynię będzie posiadała charakter incydentalny. Nie jest ona bowiem związana ze stałym zamiarem kontynuowania jej, a Wnioskodawczyni nie podejmuje kroków w celu podtrzymywania jej ciągłości. Cel nabycia Nieruchomości przez Wnioskodawczynię również nie stanowi elementu charakterystycznego dla definiowanej przez ustawę o PIT działalności gospodarczej. Wnioskodawczyni nabyła Nieruchomość w drodze umowy majątkowej małżeńskiej rozszerzającej wspólność. Co za tym idzie, nie została ona nabyta w celach zarobkowych.

Podobne stanowisko przyjmują organy podatkowe. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 18 maja 2021 r., nr 0115-KDIT3.4011.130.2021.2.k.r., uznał, że: "(...) sprzedaż, nawet wielokrotna, przedmiotów z majątku prywatnego osoby fizycznej, które nie są związane z działalnością gospodarczą oraz nie były nabyte w celu ich odsprzedaży, nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych".

Wnioskodawczyni wskazuje, że nabycie Nieruchomości nastąpiło 1 marca 2006 r. Oznacza to, że moment planowanej sprzedaży Nieruchomości nastąpi po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie. W związku z tym, sprzedaż Nieruchomości dokonana przez Wnioskodawczynię nie będzie stanowiła opodatkowanego podatkiem od osób fizycznych źródła przychodu w rozumieniu ustawy o PIT.

Prawidłowość takiego rozumienia przepisów w zakresie ustawowego, 5-letniego terminu znajduje potwierdzenie w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 11 stycznia 2021 r. (nr 0112-KDIL2-1.4011.909.2020.1.MM), w której organ stwierdził, że: "sprzedaż przez Wnioskodawczynię, opisanej we wniosku nieruchomości, nie będzie stanowić źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z uwagi na upływ terminu, o którym mowa ww. przepisach. W związku z powyższym, na Wnioskodawczyni nie będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu rzeczonej sprzedaży."

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 9 ust. 1a ww. ustawy, jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem

art. 25e, art. 29-30cb, art. 30da-30dh, art. 30e-30g, art. 30j-30p oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów z wszystkich źródeł przychodów.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

c) prawa wieczystego użytkowania gruntów, - jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie skutkuje powstaniem przychodu. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nastąpi po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie lub wybudowanie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a przychód uzyskany z odpłatnego zbycia w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Wobec powyższego, odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych stanowi źródło przychodu podlegające opodatkowaniu, jeżeli zbycie to ma miejsce przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.

Ustawą z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 2159) dodano art. 10 ust. 5 i ust. 6, które stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2019 r.

Przepis art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że w przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c), okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Zgodnie z art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku odpłatnego zbycia po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, nabytych do majątku wspólnego małżonków lub wybudowanych w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej nieruchomości lub nabytych do majątku wspólnego małżonków praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c), okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie do majątku wspólnego małżonków lub ich wybudowanie w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej.

Odrębnym źródłem przychodu, określonym w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

Zgodnie z art. 5a pkt 6 ww. ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej - oznacza to działalność zarobkową:

c) polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych, - prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Użyte w ww. przepisie pojęcie pozarolniczej działalności gospodarczej opiera się na trzech przesłankach:

- zarobkowym celu działalności,

- wykonywaniu działalności w sposób zorganizowany i ciągły,

- prowadzeniu działalności we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek.

Działalność jest wtedy zarobkowa, gdy jest zdolna do potencjalnego generowania zysku, a jej przeznaczeniem jest zapewnienie określonego dochodu. Działalność musi być tak prowadzona i ukierunkowana, aby była w stanie zyski faktycznie osiągnąć. Jednakże, brak zysku z podjętych działań noszących znamiona działalności gospodarczej nie oznacza, że działalność taka nie była faktycznie prowadzona. Prowadzenie działalności gospodarczej zawsze wiąże się z ryzykiem nieosiągnięcia dochodów. Zarobkowego charakteru nie mają działania, których wyłącznym celem jest zaspokojenie własnych potrzeb osoby podejmującej określone czynności.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymagają również, aby czynności wykonywane były w sposób zorganizowany i ciągły, przy czym możliwe jest osiąganie dochodów z tego rodzaju działalności bez spełnienia niektórych formalnych elementów organizacji (np. rejestracji urzędowej), gdyż prowadzenie działalności gospodarczej jest kategorią obiektywną, niezależnie od tego, jak działalność tę ocenia sam prowadzący ją podmiot i jak ją nazywa oraz, czy dopełnia ciążących na nim obowiązków z działalnością tą związanych. Za takim rozumieniem pojęcia "zorganizowany" przemawia również definicja słownikowa. Zgodnie z Nowym Słownikiem Poprawnej Polszczyzny Wydawnictwo Naukowe PWN pod redakcją Andrzeja Markowskiego Warszawa 2000, organizować to przygotowywać, zakładać jakieś przedsięwzięcie, bądź w znaczeniu drugim nadawać czemuś reguły, wprowadzać porządek (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z dnia 7 maja 2008 r., sygn. akt I SA/Op 18/08).

Co do kryterium ciągłości w wykonywaniu działalności gospodarczej, to jego wprowadzenie przez ustawodawcę miało na celu wyeliminowanie z pojęcia działalności gospodarczej przedsięwzięć o charakterze incydentalnym i sporadycznym. Ciągłość w wykonywaniu działalności gospodarczej oznacza względnie stały zamiar jej wykonywania. Nie wyklucza on jednak możliwości prowadzenia działalności gospodarczej tylko sezonowo lub do czasu osiągnięcia postawionego przez dany podmiot celu i to bez względu na okres, w którym cel ten miałby być realizowany. Do zachowania ciągłości wystarczające jest, aby z całokształtu okoliczności sprawy wynikał zamiar powtarzania określonego zespołu konkretnych działań w celu osiągnięcia efektu w postaci zarobku. Natomiast, przez powtarzalność rozumie się cały szereg wielokrotnie powtarzanych czynności podejmowanych w konkretnym celu. Taki zespół wielokrotnie powtarzanych czynności (nie zaś czynności sporadyczne, oderwane od siebie, niepowiązane ze sobą) w dziedzinie wytwórczej, usługowej lub handlowej podejmowanych w celach zarobkowych i na własny rachunek, można uznać za prowadzenie działalności gospodarczej.

Ponadto należy wskazać, że w myśl art. 5b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

W związku z powyższym, istotne jest również dla aktywności zarobkowej podatnika - mieszczącej się w zakresie zdefiniowanym w art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - nieistnienie przeszkód określonych w art. 5b ust. 1 ww. ustawy. Aby dana aktywność nie została uznana za działalność gospodarczą, konieczne jest łączne spełnienie tych przesłanek.

Wobec powyższego, w celu właściwego zakwalifikowania skutków działań podjętych przez Wnioskodawczynię do właściwego źródła przychodu należy ocenić zamiar, okoliczności i cel działań związanych z odpłatnym zbyciem udziału w nieruchomości, o którym mowa we wniosku.

Jak już wcześniej wyjaśniono, na związek uzyskiwanych przychodów ze źródłem wymienionym w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych może wskazywać, rozpatrywany całościowo, zespół powiązanych ze sobą działań podatnika, powtarzalnych, uporządkowanych, konsekwentnie prowadzących do osiągnięcia zysku, w szczególności łącznie polegających na wielokrotnym nabywaniu nieruchomości, ich zaawansowanym przygotowaniu do sprzedaży (tzn. w sposób wykraczający poza zwykły zarząd mieniem), wielokrotnym zbywaniu w celu zarobkowym odpowiednio przygotowanych nieruchomości. Brak jest natomiast podstaw, aby podejmowane przez podatnika czynności mieszczące się w zwykłym zarządzie własnym majątkiem, tzn. mające na celu prawidłowe, racjonalne gospodarowanie tym majątkiem, kwalifikować jako prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 5a pkt 6 ww. ustawy.

Okoliczności przedstawione we wniosku wskazują, że udział 2/12 w przedmiotowej nieruchomości (niezabudowanej działce nr X) nie został nabyty dla celów prowadzenia działalności gospodarczej i nie był w niej wykorzystywany. W przedmiotowej sprawie, czynności podejmowane przez Wnioskodawczynię wskazują, że nie mają one charakteru profesjonalnego działania przypisywanego przedsiębiorcom i mieszczą się w zwykłych działaniach związanych z właściwym zarządem własnym majątkiem.

Zatem, okoliczności opisane we wniosku nie wskazują, że planowana sprzedaż udziału 2/12 w przedmiotowej nieruchomości, nastąpi w ramach zorganizowanej i ciągłej działalności, która wyczerpywałaby znamiona działalności gospodarczej, określone w art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, natomiast całokształt okoliczności, a w szczególności zakres, stopień zaangażowania i cel działania Wnioskodawczyni wskazują, że są to działania należące do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. W związku z tym, kwota uzyskana ze sprzedaży udziału 2/12 w przedmiotowej nieruchomości nie będzie stanowić przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej. Skutki podatkowe tych czynności należy więc ocenić w kontekście przesłanek z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ww. ustawy, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma forma prawna ich nabycia oraz moment nabycia.

Wskazać również należy, że stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 31 § 1 powołanego Kodeksu, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Do majątku osobistego każdego z małżonków należą między innymi przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej (art. 33 pkt 1). W świetle natomiast art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością - art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego. Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową, definitywne nabycie w czasie jej trwania nieruchomości oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale.

Zaznaczenia wymaga, że małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa). Umowa taka może poprzedzać zawarcie małżeństwa (art. 47 § 1 ww. ustawy).

Na podstawie powyższego przepisu stwierdzić należy, że małżonkowie - poprzez zawarcie stosownej umowy - mogą ustanawiać ustrój majątkowy w sposób odmienny od przewidzianego w przepisach o wspólności ustawowej. Umowy takie w zakresie, w jakim ustanawiają zasadę kształtującą ustrój majątkowy, działają na przyszłość i mają charakter organizacyjny.

Ponadto, w doktrynie prawa rodzinnego podkreśla się, że w przypadku majątku osobistego małżonek pozostaje w stosunku do niego podmiotem wyłącznie uprawnionym, co oznacza, że jego uprawnienia do dysponowania przedmiotami wchodzącymi w skład majątku osobistego nie podlegają co do zasady żadnym ograniczeniom, w tym wynikającym z przepisów prawa rodzinnego, takim jak konieczność uzyskania zgody współmałżonka co do możliwości rozporządzania konkretnym składnikiem majątku osobistego. Możliwe jest więc swobodne dokonywanie pomiędzy małżonkami czynności rozporządzających prowadzących do przeniesienia określonego przedmiotu majątkowego z majątku osobistego do majątku wspólnego.

W tym miejscu należy wskazać na jednolicie ukształtowaną linię orzeczniczą, zgodnie z którą włączenie do majątku małżonków w drodze umowy rozszerzającej ustawową wspólność majątkową nieruchomości lub praw majątkowych stanowiących majątek odrębny jednego małżonka na zasadach i w sposób określony przez ustawę Kodeks rodzinny i opiekuńczy, nie jest nabyciem tej nieruchomości lub prawa majątkowego przez drugiego małżonka w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przykładowo, pogląd taki wyraził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 13 maja 2016 r., sygn. akt II FSK 1110/14. Tożsamej oceny dokonano w szeregu innych wyroków NSA i WSA (przykładowo: wyrok NSA z dnia 22 marca 2017 r., sygn. akt II FSK 456/15, wyrok NSA z dnia 13 maja 2016 r., sygn. akt II FSK 1110/14, wyrok NSA z dnia 7 kwietnia 2016 r., sygn. akt II FSK 313/14, wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 19 listopada 2013 r., sygn. akt I SA/Rz 949/13, wyrok WSA w Gdańsku z dnia 29 października 2014 r., sygn. akt I SA/Gd 964/14).

Zarówno darowizna do majątku wspólnego małżonków, jak i umowa rozszerzająca wspólność małżeńską majątkową wywołuje takie same skutki na gruncie art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) powołanej ustawy. Włączenie do majątku wspólnego nieruchomości lub prawa majątkowego wchodzącej uprzednio w skład majątku osobistego małżonka nie stanowi nabycia tej nieruchomości lub prawa w rozumieniu ww. przepisu. Datą nabycia nieruchomości lub prawa majątkowego przez każdego z małżonków jest data nabycia przez tego małżonka, który tę nieruchomość lub prawo włączył do majątku wspólnego. W konsekwencji, od tej daty należy liczyć upływ 5-letniego terminu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym, włączenie do majątku małżonków w drodze umowy rozszerzającej ustawową wspólność majątkową nieruchomości stanowiącej majątek odrębny jednego małżonka, nie jest nabyciem tej nieruchomości przez drugiego małżonka, w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Co do zasady, z chwilą ustania wspólności ustawowej, wspólność dotychczas bezudziałowa zostaje zastąpiona przez współwłasność w częściach ułamkowych. Od tej chwili małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym, niezależnie od tego, w jakim stopniu każdy z nich przyczynił się do jego powstania. Stosownie natomiast do art. 50¹ wspomnianej ustawy, w razie ustania wspólności, udziały małżonków są równe, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej.

Przenosząc powyższe uregulowania na grunt rozpatrywanej sprawy, należy zatem w pierwszej kolejności wskazać, że rozszerzenie wspólności majątkowej małżeńskiej poprzez włączenie do majątku wspólnego nieruchomości wchodzącej uprzednio w skład majątku osobistego jednego z małżonków, nie stanowi nabycia tej nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W takiej sytuacji datą nabycia nieruchomości przez każdego z małżonków jest data nabycia tej nieruchomości przez tego małżonka, który tę nieruchomość włączył do majątku wspólnego.

Zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740, z późn. zm.), spadek stanowią prawa i obowiązki majątkowe zmarłego, które z chwilą jego śmierci przechodzą na jedną lub kilka osób, stosownie do przepisów tej ustawy.

W myśl art. 924 i art. 925 ustawy - Kodeks cywilny, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia (art. 1025 § 1 ustawy - Kodeks cywilny).

Uwzględniając powyższe przepisy prawa oraz art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz fakt, że małżonek Wnioskodawczyni nabył przedmiotowy udział w nieruchomości w drodze dziedziczenia po zmarłej w 1996 r. matce, stwierdzić należy, że - w przypadku Wnioskodawczyni - za datę nabycia udziału w nieruchomości, która stanowiła wcześniej majątek odrębny męża Wnioskodawczyni odziedziczony w wyniku spadku, należy przyjąć datę nabycia ww. nieruchomości przez spadkodawczynię (zmarłą w 1996 r. matkę byłego małżonka Wnioskodawczyni), tj.: dzień zasiedzenia - 2 października 1990 r.

W konsekwencji, w wyniku rozszerzenia wspólności majątkowej małżeńskiej poprzez włączenie do majątku wspólnego udziału 2/12 w przedmiotowej nieruchomości (niezabudowanej działce nr X), stanowiącego majątek odrębny byłego męża Wnioskodawczyni, który udział odziedziczył w wyniku spadku po zmarłej matce, Wnioskodawczyni stała się współwłaścicielem ww. udziału w nieruchomości, nabytego w 1990 r.

Zaznaczyć zatem należy, że w sytuacji sprzedaży - po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej - nieruchomości (udziału) uprzednio nabytej do majątku wspólnego małżonków (w przypadku Wnioskodawczyni miało to miejsce wskutek włączenia do majątku wspólnego małżonków udziału 2/12 w przedmiotowej nieruchomości, stanowiącego majątek odrębny byłego męża Wnioskodawczyni) ˗ okres czasu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy liczyć od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jego nabycie do majątku wspólnego małżonków ˗ ze względu na dyspozycję art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem, zbycie udziału 2/12 w przedmiotowej nieruchomości, przyznanego Wnioskodawczyni w wyniku podziału majątku wspólnego, wcześniej włączonego do majątku wspólnego małżonków, stanowiącego majątek odrębny byłego męża Wnioskodawczyni, który udział odziedziczył w wyniku spadku po zmarłej matce, nie stanowi źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a w związku z art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem okres, o którym mowa w tym przepisie minął.

Reasumując, mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawione zdarzenie przyszłe wskazać należy, że planowana przez Wnioskodawczynię sprzedaż udziału 2/12 w przedmiotowej nieruchomości (niezabudowanej działce nr X) nie ma związku z działalnością gospodarczą i nie nastąpi w wykonywaniu działalności gospodarczej. Zatem przychód ze sprzedaży tego udziału nie będzie stanowić źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a więc nie będzie stanowić przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej i Wnioskodawczyni nie będzie zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego z tego tytułu.

Jednocześnie, planowana przez Wnioskodawczynię sprzedaż ww. udziału, nie będzie stanowić źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z uwagi na fakt, że od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie udziału 2/12 ww. nieruchomości przez Wnioskodawczynię (w przedmiotowej sprawie 1990 r.) upłynął pięcioletni okres czasu, o którym mowa w ww. przepisie. Wobec powyższego, Wnioskodawczyni nie będzie zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego z tytułu ww. transakcji odpłatnego zbycia.

Stanowisko Wnioskodawczyni, w którym stwierdziła, że dochód uzyskany przez Nią z tytułu sprzedaży Nieruchomości nie będzie opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych, uznano za prawidłowe, pomimo że uzasadniając własne stanowisko uznała, że nabycie Nieruchomości uwzględniane przy ocenie skutków podatkowych odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości w podatku dochodowym od osób fizycznych nastąpiło

1 marca 2006 r.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Tutejszy Organ podkreśla, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku - nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540, z późn. zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli zatem, przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe będzie różniło się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pani chroniła w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

* Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

* Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 z późn. zm.; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

* w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

* w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.).