0113-KDIPT2-2.4011.305.2021.1.SR - Sprzedaż nieruchomości - upływ 5-letniego terminu wyłączającego opodatkowanie.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 1 marca 2021 r. (data wpływu 2 marca 2021 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości i udziału w nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 2 marca 2021 r. wpłynął do Organu podatkowego ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości i udziału w nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W dniu 27 grudnia 2004 r. Wnioskodawca otrzymał na współwłasność w akcie darowizny nieruchomość gruntową położoną przy ul.... w..., stanowiącą nieruchomość gruntową nr A o pow. 0,0656 ha, zabudowaną budynkiem mieszkalnym (piętrowy, częściowo podpiwniczony, z użytkowym poddaszem) oraz budynkiem gospodarczym, dla której Sąd Rejonowy w... prowadził księgę wieczystą nr.... Wyżej wymienioną nieruchomość Wnioskodawca otrzymał na współwłasność wraz ze swoją siostrą (współwłasność w częściach równych, każdy z współwłaścicieli po 1/2 udziału w nieruchomości).

Następnie, dnia 8 listopada 2012 r., z wniosku Wnioskodawcy i Jego siostry, Sąd Rejonowy w. Wydział I Cywilny na mocy postanowienia sądowego o sygn. akt... zniósł współwłasność (bez dopłat) nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem mieszkalnym oraz budynkami gospodarczymi, położonej przy ul...., stanowiącej działkę nr A o pow. 0,0656 ha, dla której Sąd Rejonowy w... prowadził księgę wieczystą nr.... Wskutek ww. postanowienia Sądu Rejonowego w..., które uprawomocniło się w dniu 30 listopada 2020 r., dokonany został podział działki oznaczonej nr A na działki o nr: B, C oraz D - zgodnie z projektem podziału sporządzonym przez biegłego geodetę sądowego.

Ponadto, Sąd ustanowił na nieruchomości położonej przy ul...., zabudowanej budynkiem mieszkalnym obejmującej działkę nr B, odrębną własność lokali:

Sąd ustalił, że z prawem własności każdego z wyodrębnionych lokali związany jest udział 1/2 części w prawie własności nieruchomości gruntowej nr B oraz w częściach budynku i urządzeń, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali.

Sąd dokonał zniesienia współwłasności przyznając:

1. siostrze Wnioskodawcy wyłączną własność Lokalu Mieszkalnego nr 1, związany z Lokalem Mieszkalnym nr 1 udział 1/2 części w prawie własności nieruchomości gruntowej nr B oraz w częściach budynku i urządzeń, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali oraz nieruchomość gruntową obejmującą działkę nr D o pow. 0,0309 ha;

2. Wnioskodawcy wyłączną własność Lokalu Mieszkalnego nr 2, związany z Lokalem Mieszkalnym nr 2 udział 1/2 części w prawie własności nieruchomości gruntowej nr B oraz w częściach budynku i urządzeń, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali oraz nieruchomość gruntową obejmującą działkę nr C o pow. 0,0027 ha.

Zniesienie współwłasności nastąpiło poprzez podział rzeczy wspólnej bez dopłat, Wnioskodawca i Jego siostra otrzymali w wyniku podziału własność odpowiadającą dotychczas posiadanemu i przysługującemu im udziałowi w nieruchomości.

W dniu 28 sierpnia 2020 r. Wnioskodawca oraz Jego siostra zawarli akt notarialny umowy zniesienia odrębnej własności lokalu, w którym znieśli odrębną własność:

1. Lokalu Mieszkalnego nr 1, stanowiącego odrębną nieruchomość, wpisanego do księgi wieczystej nr. Sądu Rejonowego w...,

2. Lokalu Mieszkalnego nr 2, stanowiącego odrębną nieruchomość, wpisanego do księgi wieczystej nr. Sądu Rejonowego w...,

Wskutek zniesienia odrębnej własności Lokali Mieszkalnych nr 1 i nr 2, stali się oni współposiadaczami nieruchomości gruntowej położnej w..., stanowiącej działkę nr B, o obszarze 0,0306 ha, w udziałach wynoszących po 1/2 części każdy z nich. Zniesienie odrębności własności lokali nastąpiło nieodpłatnie, bez spłat czy dopłat.

Sąd Rejonowy w... w dniu 29 września 2020 r. po rozpatrzeniu żądania z wniosku elektronicznego w dziale II księgi wieczystej nr... wpisał jako właścicieli nieruchomości gruntowej Wnioskodawcę i Jego siostrę - w udziale wynoszącym 1/2 części, a ponadto wykreślił z działu I-O informację o lokalach wyodrębnionych w budynku. Jednocześnie nastąpiło zamknięcie ksiąg wieczystych prowadzonych dla Lokali Mieszkalnych nr 1 i nr 2.

W dniu 22 grudnia 2020 r. Wnioskodawca oraz Jego siostra dokonali sprzedaży osobie trzeciej posiadanych udziałów wynoszących po 1/2 części w zabudowanej nieruchomości gruntowej położonej w... przy ul...., stanowiącej działkę nr B, o obszarze 0,0306 ha, wpisanej do księgi wieczystej nr. Sądu Rejonowego w... za cenę po 194 500 zł na rzecz każdego z nich. Ponadto w ramach tego samego aktu notarialnego Wnioskodawca sprzedał nieruchomość gruntową, stanowiącą działkę nr C o obszarze 0,0027 ha.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy dokonana przez Wnioskodawcę sprzedaż nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy, dokonane przez Niego w dniu 22 grudnia 2020 r. odpłatne zbycie udziału wynoszącego 1/2 części w zabudowanej nieruchomości gruntowej, stanowiącej działkę nr B, o obszarze 0,0306 ha, oraz zbycie nieruchomości gruntowej, stanowiącej działkę nr C, o obszarze 0,0027 ha, nie są źródłem przychodu, którego osiągnięcie powoduje powstanie obowiązku podatkowego.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odpłatne zbycie przez Wnioskodawcę ww. nieruchomości (w tym udziału w nieruchomości), byłoby źródłem przychodu, którego osiągnięcie powodowałoby powstanie obowiązku podatkowego, jeżeli odpłatne zbycie nie nastąpiłoby w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane-w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości.

Odpłatne zbycie nieruchomości (w tym udziału w nieruchomości) nie nastąpiło w wykonaniu działalności gospodarczej Wnioskodawcy, lecz upłynął pięcioletni okres od momentu, w którym Wnioskodawca zbywane nieruchomości (w tym udział w nieruchomości) nabył.

Zdaniem Wnioskodawcy, pięcioletni okres (przed upływem którego pojawia się obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych) upłynął z dniem 31 grudnia 2009 r., tj. po upływie pięciu lat liczonych od końca roku kalendarzowego, w którym Wnioskodawca otrzymał nieruchomości w akcie darowizny na współwłasność wraz ze swoją siostrą (współwłasność w częściach równych, każdy z współwłaścicieli po 1/2 udziału w nieruchomości).

Zdaniem Wnioskodawcy, sądowne zniesienie (w dniu 8 listopada 2012 r.) współwłasności nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem mieszkalnym oraz budynkami gospodarczymi, położonej przy ul...., stanowiącej działkę nr A o pow. 0,0656 ha, wskutek którego dokonany został podział działki na działki o nr: B, C oraz D, a także ustanowienie odrębnej własności Lokali Mieszkalnych nr 1 i nr 2, nie ma wpływu na ustalenie daty nabycia nieruchomości, którą jest data otrzymania nieruchomości w akcie darowizny (2004 r.).

Zniesienie współwłasności nieruchomości zostało dokonane bez wzajemnych spłat i dopłat - w jego wyniku Wnioskodawca i Jego siostra otrzymali nieruchomości (w tym udziały w nich) odpowiadające wielkościom udziałów, jakie przysługiwały im w majątku wspólnym. Na skutek dokonania tej czynności zmienił się jedynie rodzaj formy władania rzeczą, a nie jej zakres. W rezultacie w wyniku zniesienia współwłasności doszło więc jedynie do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności. Powyższe sprawia, że zdaniem Wnioskodawcy, czynność prawna zniesienia współwłasności nie jest czynnością prowadzącą do nabycia nieruchomości, gdyż wcześniej Wnioskodawcy i Jego siostrze przysługiwała ona, jako współwłaścicielom. W wyniku zniesienia współwłasności żadnej ze stron nie zwiększył się stan jej majątku osobistego, żadnej też udział w majątku nie uległ powiększeniu, w konsekwencji nie można tej czynności uznać za nabycie.

Wnioskodawca chce zaznaczyć, że nawet w sytuacji uznania, iż Jego stanowisko jest błędne, tj. sądowne zniesienie współwłasności spowodowało "nabycie" przez Wnioskodawcę i Jego siostrę nieruchomości (w tym udziałów w nieruchomości), fakt ten nie będzie miał znaczenia dla opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych odpłatnego zbycia nieruchomości. Przyjmując bowiem moment zniesienia współwłasności za moment ponownego "nabycia" przez Wnioskodawcę praw do nieruchomości, okres pięcioletni (po którym zbycie nieruchomości nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych), upłynął w dniu 31 grudnia 2017 r.

Zdaniem Wnioskodawcy, dokonane w 2020 r. zniesienie odrębnej własności Lokalu Mieszkalnego nr 1 oraz Lokalu Mieszkalnego nr 2 również pozostaje bez związku z ustaleniem momentu nabycia nieruchomości (w tym udziałów w nieruchomościach), będących następnie przedmiotem sprzedaży dokonanej przez Wnioskodawcę i Jego siostrę. Wskutek zniesienia odrębnej własności lokali Wnioskodawca oraz Jego siostra stali się współposiadaczami nieruchomości gruntowej położnej w..., stanowiącej działkę nr B, o obszarze 0,0306 ha, w udziałach wynoszących po 1/2 części każdy z nich. W rezultacie dokonania umownego ustanowienia współwłasności zmienił się jedynie rodzaj formy władania rzeczą, a nie jej zakres. Zatem w wyniku ustanowienia współwłasności doszło jedynie do nowego ukształtowania prawa własności poprzez nadanie temu prawu cechy wspólności.

Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy, odpłatne zbycie przez Niego w dniu 22 grudnia 2020 r.:

- nastąpiło po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, a w konsekwencji nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1426, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

d. innych rzeczy, - jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że nienastępujące w wykonywaniu działalności gospodarczej odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Wobec powyższego, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ww. ustawy, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu ma moment i sposób ich nabycia.

Z przedstawionego opisu stanu faktycznego wynika, że w dniu 27 grudnia 2004 r. Wnioskodawca otrzymał na współwłasność w akcie darowizny nieruchomość gruntową położoną przy ul...., stanowiącą nieruchomość gruntową nr A, o pow. 0,0656 ha, zabudowaną budynkiem mieszkalnym (budynek piętrowy, częściowo podpiwniczony, z użytkowym poddaszem) oraz budynkiem gospodarczym. Wyżej wymienioną nieruchomość Wnioskodawca otrzymał na współwłasność wraz ze swoją siostrą, tj. współwłasność w częściach równych, każdy z współwłaścicieli po 1/2 udziału w nieruchomości. Następnie Sąd Rejonowy (z wniosku Wnioskodawcy i Jego siostry) na mocy postanowienia z dnia 8 listopada 2012 r., sygn. akt I Ns 308/10, zniósł współwłasność, bez dopłat, nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem mieszkalnym oraz budynkami gospodarczymi, położonej przy ul...., stanowiącej działkę nr A, o pow. 0,0656 ha. Wskutek ww. postanowienia Sądu Rejonowego, dokonany został podział działki oznaczonej nr A, na działki: nr B, nr C oraz nr D - zgodnie z projektem podziału sporządzonym przez biegłego geodetę sądowego.

Ponadto, Sąd Rejonowy ustanowił na nieruchomości położonej przy ul...., zabudowanej budynkiem mieszkalnym obejmującej działkę o numerze B, odrębną własność lokali:

1. Lokalu Mieszkalnego nr 1 usytuowanego na pierwszej kondygnacji budynku położonego przy ulicy..., o łącznej powierzchni użytkowej 64,85 m², do którego przynależy piwnica o pow. 9,40 m² oraz garaż o powierzchni 9,12 m², o łącznej powierzchni użytkowej lokalu wraz z powierzchnią pomieszczeń przynależnych wynoszącej 83,37 m²;

2. Lokalu Mieszkalnego nr 2 usytuowanego na drugiej kondygnacji budynku położonego przy ulicy..., o powierzchni 64,85 m², do którego przynależy piwnica o pow. 9,04 m² oraz pomieszczeń gospodarczych o pow. 3,48 m², o łącznej powierzchni użytkowej lokalu wraz z powierzchnią pomieszczeń przynależnych wynoszącej 77,37 m².

Sąd ustalił, że prawem własności każdego z wyodrębnionych lokali związany jest udział 1/2 części w prawie własności nieruchomości gruntowej nr B oraz w częściach budynku i urządzeń, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali.

Sąd dokonał zniesienia współwłasności przyznając:

1. siostrze Wnioskodawcy wyłączną własność Lokalu Mieszkalnego nr 1, związany z Lokalem Mieszkalnym nr 1 udział 1/2 części w prawie własności nieruchomości gruntowej nr B oraz w częściach budynku i urządzeń, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali oraz nieruchomość gruntową obejmującą działkę nr D o pow. 0,0309 ha;

2. Wnioskodawcy wyłączną własność Lokalu Mieszkalnego nr 2, związany z Lokalem Mieszkalnym nr 2 udział 1/2 części w prawie własności nieruchomości gruntowej nr B oraz w częściach budynku i urządzeń, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali oraz nieruchomość gruntową obejmującą działkę nr C o pow. 0,0027 ha.

Zniesienie współwłasności nastąpiło poprzez podział rzeczy wspólnej bez dopłat, Wnioskodawca i Jego siostra otrzymali w wyniku podziału własność odpowiadającą dotychczas posiadanemu i przysługującemu im udziałowi w nieruchomości.

W dniu 28 sierpnia 2020 r. Wnioskodawca oraz Jego siostra zawarli akt notarialny umowy zniesienia odrębnej własności lokalu, w którym znieśli odrębną własność Lokalu Mieszkalnego nr 1 i Lokalu Mieszkalnego nr 2. Wskutek zniesienia odrębnej własności Lokalu Mieszkalnego nr 1 i Lokalu Mieszkalnego nr 2, Wnioskodawca oraz Jego siostra stali się współposiadaczami nieruchomości gruntowej stanowiącej działkę nr B, o obszarze 0,0306 ha, w udziałach wynoszących po 1/2 części każdy z nich. Zniesienie odrębności własności lokali nastąpiło nieodpłatnie, bez spłat czy dopłat. Sąd Rejonowy w dniu 29 września 2020 r. po rozpatrzeniu wniosku, w dziale II księgi wieczystej wpisał jako właścicieli nieruchomości gruntowej Wnioskodawcę oraz Jego siostrę - w udziale wynoszącym 1/2 części, a ponadto wykreślił informację o lokalach wyodrębnionych w budynku. Jednocześnie nastąpiło zamknięcie ksiąg wieczystych prowadzonych dla Lokali Mieszkalnych nr 1 i nr 2.

W dniu 22 grudnia 2020 r. Wnioskodawca oraz Jego siostra, dokonali sprzedaży posiadanych udziałów wynoszących po 1/2 części w zabudowanej nieruchomości gruntowej położonej przy ul...., stanowiącej działkę nr B, o obszarze 0,0306 ha, za cenę po 194 500 zł na rzecz każdego z nich. Ponadto, w ramach tego samego aktu notarialnego Wnioskodawca sprzedał nieruchomość gruntową, stanowiącą działkę nr C o obszarze 0,0027 ha.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia "nabycia", należy zatem odwołać się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740, z późn. zm.).

Przepis do art. 155 § 1 Kodeksu cywilnego, stanowi, że umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Zgodnie z art. 888 § 1 ustawy - Kodeks cywilny, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Zgodnie z prawem cywilnym darowizna dochodzi do skutku w drodze umowy jednostronnie zobowiązującej, której treścią jest zarówno zobowiązanie darczyńcy do spełnienia świadczenia pod tytułem darmym na rzecz obdarowanego, czyli do dokonania rozporządzenia i wydania przedmiotu darowizny, jak i oświadczenie obdarowanego o przyjęciu darowizny. Jeżeli przedmiotem darowizny jest nieruchomość, to umowa darowizny pod rygorem nieważności, powinna mieć formę aktu notarialnego. Tym samym zawarcie umowy darowizny nieruchomości powoduje przejście jej własności na obdarowanego z chwilą zawarcia aktu notarialnego, w którym darczyńca daruje tę nieruchomość obdarowanemu, a obdarowany darowiznę przyjmuje.

W przedstawionej sprawie wskazać należy, że ustawa z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U. z 2020 r. poz. 1910, z późn. zm.), reguluje m.in. kwestie ustanowienia odrębnej własności lokalu. W art. 2 ust. 1 ww. ustawy, ustawodawca stwierdza, że - samodzielny lokal mieszkalny, a także lokal o innym przeznaczeniu mogą stanowić odrębne nieruchomości. Stosownie do art. 2 ust. 2 ww. ustawy, samodzielnym lokalem mieszkalnym, w rozumieniu ustawy, jest wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych. Art. 3 ust. 1 ww. ustawy, stanowi, że - w razie wyodrębnienia własności lokali właścicielowi lokalu przysługuje udział w nieruchomości wspólnej jako prawo związane z własnością lokali. Nie można żądać zniesienia współwłasności nieruchomości wspólnej, dopóki trwa odrębna własność lokali. Nieruchomość wspólną stanowi grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali (art. 3 ust. 2 ww. ustawy). Zgodnie z art. 3 ust. 3 ww. ustawy, udział właściciela lokalu wyodrębnionego w nieruchomości wspólnej odpowiada stosunkowi powierzchni użytkowej lokalu wraz z powierzchnią pomieszczeń przynależnych do łącznej powierzchni użytkowej wszystkich lokali wraz z pomieszczeniami do nich przynależnymi. Udział właściciela samodzielnych lokali niewyodrębnionych w nieruchomości wspólnej odpowiada stosunkowi powierzchni użytkowej tych lokali wraz z powierzchnią pomieszczeń przynależnych do łącznej powierzchni użytkowej wszystkich lokali wraz z pomieszczeniami do nich przynależnymi.

Jak z powyższego wynika, właściciel odrębnego lokalu jest jednocześnie współwłaścicielem nieruchomości wspólnej. Prawo własności lokalu oraz związane z nim prawo współwłasności nieruchomości wspólnej nie mogą być przedmiotem odrębnego obrotu prawnego. Nie można żądać zniesienia współwłasności nieruchomości wspólnej, dopóki trwa odrębna własność lokali. Zatem w sytuacji, gdy w wyniku wyodrębnienia z nieruchomości wspólnej (z części budynku) powstaje odrębna własność lokalu, dochodzi w tej części do zniesienia udziału we współwłasności nieruchomości wspólnej.

Z kolei celem postępowania o zniesienie współwłasności w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego, jest nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, która stanowi przedmiot współwłasności.

Zgodnie z art. 195 Kodeksu cywilnego, współwłasność jest instytucją prawa cywilnego polegającą na tym, że własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom. Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy Działu IV Księgi drugiej (art. 196 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego).

Współwłaścicielom przysługują części wspólnego prawa własności (tzw. udziały), którymi mogą swobodnie rozporządzać. Dopóki więc istnieje współwłasność można mówić tylko o istnieniu udziałów w tym prawie, o ich nabywaniu i zbywaniu, nigdy o prawie do części rzeczy, o jej zbywaniu bądź nabywaniu w częściach. Współwłaściciele mają swoje udziały w prawie, ale nie w rzeczy.

Stosownie do art. 210 Kodeksu cywilnego, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. W myśl art. 211 Kodeksu cywilnego, każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości.

Zgodnie z art. 212 § 1 Kodeksu cywilnego, jeżeli zniesienie współwłasności następuje na mocy orzeczenia sądu, wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne. Przy podziale gruntu sąd może obciążyć poszczególne części potrzebnymi służebnościami gruntowymi.

Jeżeli zniesienie współwłasności następuje przez podział rzeczy wspólnej, to co do zasady dokonuje się jej podziału na tyle części ilu jest współwłaścicieli z uwzględnieniem wartości udziałów posiadanych przed zniesieniem współwłasności. W przypadku różnicy pomiędzy wartością utworzonych części rzeczy a wielkością udziałów, wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne.

Co do zasady, zniesienie współwłasności jest formą nowego nabycia tylko wówczas, gdy - w wyniku tego zniesienia - podatnik otrzymuje nieruchomość, której wartość po dokonanym podziale przekracza wartość udziału, jaki pierwotnie mu przysługiwał.

Podobne wnioski wynikają z ukształtowanej już linii orzeczniczej Naczelnego Sądu Administracyjnego, zgodnie z którą nabyciem rzeczy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest przyznanie jej na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli w wyniku dokonanego zniesienia współwłasności, jeśli:

* podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty, lub

* wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku mieści się w udziale, jaki przysługiwał tej osobie we współwłasności.

Zatem, zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy tylko wówczas, jeżeli mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej i odbyło się bez spłat i dopłat. Za datę nabycia nieruchomości - w przypadku jej sprzedaży, która przypadła danej osobie w wyniku zniesienia współwłasności, należy zatem przyjąć datę jej pierwotnego nabycia, ale tylko wówczas gdy wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości mieści się w udziale, jaki przysługiwał jej przed dokonaniem tej czynności oraz zniesienie współwłasności nastąpiło bez spłat i dopłat. Natomiast, jeżeli udział danej osoby ulega powiększeniu (nawet bez spłat i dopłat) to traktowany jest w kategorii nabycia, ponieważ w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby na rzeczą (nieruchomością), jak i stan jej majątku osobistego. Tak więc co do zasady, zniesienie współwłasności jest formą nowego nabycia wówczas, gdy w wyniku tego zniesienia podatnik otrzymuje nieruchomość (udział w nieruchomości), której (którego) wartość po dokonanym podziale przekracza wartość udziału jaki pierwotnie podatnikowi przysługiwał. Jeżeli zatem, w drodze zniesienia współwłasności współwłaściciel nabywa nieruchomości lub prawa ponad udział, który uprzednio posiadał to nabycie w drodze zniesienia współwłasności, w części przekraczającej posiadany udział, należy traktować jako nabycie w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem, jeżeli przy dokonaniu zniesienia współwłasności wystąpiło przysporzenie majątku ponad udział posiadany przed dokonaniem tej czynności oznacza to, że dla udziału w nieruchomości lub prawie nabytego w drodze zniesienia współwłasności ponad pierwotnie posiadany udział, dniem nabycia będzie dzień, w którym nastąpiło zniesienie współwłasności.

O tym zaś czy udział uległ powiększeniu nie decyduje subiektywne odczucie dotychczasowego współwłaściciela bądź wielkość (powierzchnia) nieruchomości, lecz obiektywne kryteria odwołujące się do cen rynkowych udziałów przed i po dokonaniu zniesienia współwłasności.

W przedstawionym stanie faktycznym zmianie uległ jedynie tytuł prawny do nieruchomości stanowiącej uprzednio nieruchomość wspólną (nieruchomość gruntowa nr A, o pow. 0,0656 ha, zabudowana budynkiem mieszkalnym oraz budynkiem gospodarczym), tj. tytuł prawny do wspólnej nieruchomości uległ zmianie z formy współwłasności w częściach ułamkowych po 1/2 przysługującej Wnioskodawcy i 1/2 przysługującej Jego siostrze, do formy odrębnej własności przysługującej odpowiednio Wnioskodawcy i Jego siostrze - innymi słowy doszło do zniesienia współwłasności wspólnej nieruchomości i ustanowienia odrębnej własności lokali mieszkalnych (Lokal Mieszkalny nr 1 przyznany siostrze Wnioskodawcy i Lokal Mieszkalny nr 2 przyznany Wnioskodawcy). W związku z tym, że dokonana postanowieniem Sądu Rejonowego ww. czynność nie spowodowała zwiększenia aktywów majątkowych Wnioskodawcy, była ekwiwalentna w naturze, nie towarzyszyły jej spłaty i dopłaty, a Wnioskodawca i Jego siostra otrzymali w wyniku opisanego podziału własność odpowiadającą dotychczas posiadanemu i przysługującemu im udziałowi w nieruchomości, uznać należy, że nie nastąpiło nabycie ponad udział, jaki przypadał w rzeczy wspólnej. W takiej sytuacji, zdarzenie to nie może być traktowane jako "nabycie" w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z przedstawionego opisu stanu faktycznego wynika także, że w dniu 28 sierpnia 2020 r. Wnioskodawca i Jego siostra zawarli w formie aktu notarialnego umowę zniesienia odrębnej własności lokalu, w którym znieśli odrębną własność Lokalu Mieszkalnego nr 1 oraz Lokalu Mieszkalnego nr 2. Wskutek ww. zniesienia odrębnej własności, Wnioskodawca i Jego siostra stali się współposiadaczami nieruchomości gruntowej stanowiącej działkę nr B, o obszarze 0,0306 ha, w udziałach wynoszących po 1/2 części każdy z nich. Zniesienie odrębnej własności ww. lokali nastąpiło nieodpłatnie, bez spłat czy dopłat. Podkreślić należy, że Sąd Rejonowy w dniu 29 września 2020 r. w dziale II księgi wieczystej, wpisał jako właścicieli nieruchomości gruntowej Wnioskodawcę oraz Jego siostrę - w udziale wynoszącym 1/2 części, a ponadto wykreślił informację o lokalach wyodrębnionych w budynku. Jednocześnie nastąpiło zamknięcie ksiąg wieczystych prowadzonych dla Lokalu Mieszkalnego nr 1 i Lokalu Mieszkalnego nr 2. Tym samym, w drodze umowy zawartej aktem notarialnym z dnia 28 sierpnia 2020 r. Wnioskodawca i Jego siostra dokonali zniesienia odrębnej własności Lokalu Mieszkalnego nr 1 i Lokalu Mieszkalnego nr 2, które zostały wyodrębnione postanowieniem Sądu Rejonowego z dnia 8 listopada 2012 r., a ustanowili współwłasność nieruchomości w udziale wynoszącym 1/2 części każdy z nich (co potwierdzają ww. wpisy Sądu). Zniesienie odrębności własności lokali mieszkalnych nastąpiło nieodpłatnie, bez spłat czy dopłat.

Wobec powyższego uznać należy, że w wyniku dokonania w dniu 28 sierpnia 2020 r. umownego zniesienia odrębnej własności Lokalu Mieszkalnego nr 1 i Lokalu Mieszkalnego nr 2 oraz ustanowienia współwłasności nieruchomości w udziałach wynoszących po 1/2 części, zmienił się jedynie rodzaj formy władania rzeczą, a nie jej zakres. Zatem, w wyniku dokonania aktem notarialnym ww. czynności, doszło jedynie do nowego ukształtowania prawa własności poprzez nadanie temu prawu cechy wspólności. Stwierdzić więc należy, że powyższe pozostaje bez wpływu na datę nabycia przez Wnioskodawcę udziału w nieruchomości, stanowiącej działkę nr B.

W analizowanej sprawie istotny jest fakt, że zabudowaną nieruchomość gruntową nr A, Wnioskodawca nabył razem ze swoją siostrą w drodze darowizny w dniu 27 grudnia 2004 r., jako współwłasność w częściach równych (każdy z współwłaścicieli po 1/2 udziału). Wskutek postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 8 listopada 2012 r., dokonany został podział działki oznaczonej nr A, na działki nr B, nr C, nr D, nastąpiło zniesienie współwłasności zabudowanej nieruchomości nr B, ustanowienie odrębnej własności Lokalu Mieszkalnego nr 1 i Lokalu Mieszkalnego nr 2 oraz przyznanie na wyłączną własność Wnioskodawcy Lokalu Mieszkalnego nr 2.

Skoro - jak wskazał Wnioskodawca - dokonane w dniu 8 listopada 2012 r. zniesienie współwłasności nastąpiło bez dopłat, a Wnioskodawca i Jego siostra otrzymali w wyniku podziału własność odpowiadającą dotychczas posiadanemu i przysługującemu im udziałowi w nieruchomości, to także wskutek dokonanego aktem notarialnym w dniu 28 sierpnia 2020 r. zniesienia odrębnej własności nie nastąpiło po stronie Wnioskodawcy przysporzenie majątku.

W dniu 22 grudnia 2020 r. Wnioskodawca oraz Jego siostra dokonali sprzedaży udziałów wynoszących po 1/2 części w zabudowanej nieruchomości gruntowej stanowiącej działkę nr B, o obszarze 0,0306 ha. Wnioskodawca w ramach tego samego aktu notarialnego sprzedał także nieruchomość gruntową, stanowiącą działkę nr C o obszarze 0,0027 ha.

Mając na uwadze obowiązujące przepisy prawa oraz przedstawiony we wniosku stan faktyczny, stwierdzić należy, że odpłatne zbycie przez Wnioskodawcę w dniu 22 grudnia 2020 r. udziału w zabudowanej nieruchomości stanowiącej działkę nr B oraz nieruchomości gruntowej, stanowiącej działkę nr C, nie stanowi źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ nastąpiło po upływie pięcioletniego terminu określonego w tym przepisie i nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy uznano za prawidłowe.

Jednocześnie wskazać należy, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku - nie prowadzi postępowania dowodowego. Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325, z późn. zm.), składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (zdarzeniem przyszłym). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisem stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu opisu sprawy przedstawionego we wniosku, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność. Należy dodatkowo wskazać, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z treści art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa. W związku z tym, interpretacje te wywierają skutki prawne jedynie w stosunku do tego podmiotu, do którego są skierowane. Zatem, niniejsza interpretacja indywidualna jest wiążąca dla Wnioskodawcy jako osoby występującej z wnioskiem, natomiast nie wywołuje skutków prawnych dla innych osób.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy - Ordynacja podatkowa).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w..., za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r. poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.