0113-KDIPT2-2.4011.212.2021.2.EC - Ulga prorodzinna.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 11 lutego 2021 r. (data wpływu 11 lutego 2021 r.), uzupełnionym pismem z dnia 14 maja 2021 r. (data wpływu 14 maja 2021 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej - jest prawidłowe.

W dniu 11 lutego 2021 r. wpłynął do Organu podatkowego ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej.

Wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325, z późn. zm.), w związku z powyższym pismem z dnia 6 maja 2021 r., nr 0113-KDIPT2-2.4011.212.2021.1.EC, wezwano Wnioskodawczynię na podstawie art. 13 § 2a, art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ustawy - Ordynacja podatkowa, do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłane zostało za pośrednictwem platformy ePUAP w dniu 6 maja 2021 r. (skutecznie doręczone w dniu 7 maja 2021 r.), zaś w dniu 14 maja 2021 r. wpłynęło uzupełnienie wniosku z dnia 14 maja 2021 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Od marca 2019 r. Wnioskodawczyni jest po rozwodzie. Od lipca 2019 r. Wnioskodawczyni mieszka sama z córkami. Wnioskodawczyni i Jej były mąż, P. D., mają prawa rodzicielskie. Były mąż ma zasądzone alimenty na rzecz córek, które opłaca. Za 2019 r. ulgę na dzieci Wnioskodawczyni wraz z byłym mężem rozliczyli po połowie (jako że wspólnie mieszkali do lipca). W 2020 r. kontakty byłego męża z córkami były bardzo sporadyczne i w większości inicjowane przez Wnioskodawczynię. Młodszą córkę, A., zabrał do swoich rodziców na tydzień ferii zimowych w lutym 2020 r. (Wnioskodawczyni poprosiła starszą córkę by zaproponowała to ojcu, gdyż ona sama wtedy jechała do... na tydzień). Następne spotkanie było dopiero w sierpniu, kiedy to były mąż zabrał obie córki na dwa dni do... (od poniedziałku godz. 10:00 do środy godz. 16:00). Z końcem roku Wnioskodawczyni poprosiła byłego męża by zawiózł młodszą córkę na zajęcia z jazdy konnej - raz w listopadzie, dwa razy w grudniu 2020 r. Córka A. chciała trochę czasu spędzić z ojcem, a jazdy konnej uczyła się od wakacji. Dlatego Wnioskodawczyni napisała do niego i poprosiła o to. Ostatnie spotkanie w 2020 r. miało miejsce w dniu 26 grudnia, w ramach Bożego Narodzenia. Spędzili razem 3 godziny. Były mąż zabrał córki do swojego mieszkania. Kupił mieszkanie położone 2 km od nas. Córki wzięły ze sobą poczęstunek (ciasto, czekoladki, picie) - okazało się, że to jedyne co było do jedzenia. Córki wróciły zadowolone, bo najważniejszy był dla nich czas spędzony z ojcem. Cały 2020 r. to Wnioskodawczyni nie tylko opłacała wszelakie zajęcia dodatkowe, obozy, rozrywki itp., ale również zawoziła i odbierała córki z zajęć dodatkowych, od koleżanek, z kina, zoo itp. To Wnioskodawczyni zapewniała opiekę medyczną i lekarstwa czy szczepienia. Woziła je do lekarzy czy na zabiegi. Starsza córka A. miała usuwany guzek w piersi i robione badanie histopatologiczne - brak reakcji ze strony ojca. Koszt 2 000 zł. Starsza córka A. miała usuwane ósemki - koszt 3 000 zł. Nie wspominając o kosztach przebytych chorób i kupowanych leków czy witamin, itp. To Wnioskodawczyni opłacała, zawoziła i odbierała z turnusów zimowych, obozów czy półkolonii. To Wnioskodawczyni z córkami chodziła do kina, zoo, na spacery z psem, czy na rowery. Zresztą opłaca dzieciom unlimited w... i roczne karty do zoo. To Wnioskodawczyni z dziećmi wyjechała na wspólny wyjazd do..., a potem do.... Czas pandemii nie dawał wielu możliwości - ale nadal było wiele sposobów na wspólne spędzanie czasu. W weekendy wspólne grille czy wspólne oglądanie filmów. Goszczenie znajomych córek w domu. itp. Nie wspominając, że jak zaczęła się pandemia, były mąż w ogóle się nie zainteresował czy Wnioskodawczyni z córkami ma możliwość zakupu i czy ma środki do dezynfekcji, maski, rękawiczki, czy nie ma problemu z zakupem żywności itp. Pomijając fakt, że ceny praktycznie na wszystkie artykuły poszybowały w górę, a ceny na dezynfekcję, maseczki, rękawiczki wzrosły kilkukrotnie. To Wnioskodawczyni jest w stałym kontakcie z nauczycielami, chodziła na zebrania do szkoły, czy w późniejszym czasie łączyła się on-line na wywiadówki. Zatem, tylko Wnioskodawczyni wykonywała władzę rodzicielską przez cały 2020 r., a były mąż pomimo posiadania jej, ograniczył się do sporadycznych kontaktów z córkami i płacenia alimentów - 1700 zł łącznie na obie (które de facto nie pokrywają 50% kosztów stałych "przypadających na córki" jak mieszkanie + media + jedzenie). Wnioskodawczyni zaproponowała byłemu mężowi, żeby rozliczyć ulgę 11/1, ale on uważa ze powinno być 50/50, bo też ma prawa rodzicielskie. Podsumowując - z młodszą córką A... spędził przez cały 2020 r. - 1,5 tygodnia, ze starszą córką A... spędził przez cały 2020 r. - 0,5 tygodnia (w tym pierwszy raz zobaczył ją dopiero w sierpniu 2020 r.). Z córkami sporadycznie kontaktuje się też przez komunikator messenger (składa tam życzenie urodzinowe czy na dzień dziecka). Ostatni kontakt z młodszą córką był w dniu 8 stycznia, w jej urodziny, z życzeniami, czyli ponad miesiąc temu.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni nadmienia, że oczekuje wydania interpretacji za 2020 r. Data orzeczenia sądowego dotyczącego rozwodu to dzień 27 marca 2018 r.

Daty urodzenia dzieci: A.... 22 października 2003 r., A... 8 stycznia 2010 r.

Młodsza córka A. uczęszczała do szkoły podstawowej w..., A. natomiast uczęszczała do liceum w.... Władza rodzicielska powierzona jest obojgu rodzicom. Po orzeczeniu rozwodu Wnioskodawczyni samotnie wychowywała i nadal samotnie wychowuje córki. W 2020 r. Wnioskodawczyni posiadała status osoby samotnie wychowującej dzieci. Stan ten się nie zmienił. Od 2008 r. Wnioskodawczyni jest zatrudniona w firmie... we...na umowę o pracę i nadal tak pracuje. Rozlicza się na podstawie PIT-37. W 2020 r. dochód Wnioskodawczyni to 207 167,55 brutto. Dochody Wnioskodawczyni pochodzą z umowy o pracę i były opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zaliczki na podatek były odprowadzane przez pracodawcę. Wnioskodawczyni nie prowadzi działalności gospodarczej.

Wykonywanie władzy rodzicielskiej w 2020 r. przez ojca małoletnich:

* .

* ojciec opłaca alimenty w wysokości 700 zł/mc,

* drugi tydzień ferii zimowych 2020 r. (z inicjatywy Wnioskodawczyni, matki dzieci) spędziła u dziadków wraz z ojcem,

* 3 razy zawiózł i odwiózł ją na zajęcia konne (z inicjatywy Wnioskodawczyni, matki dzieci) - łącznie ok. 6 godzin,

* dwa dni wakacji w sierpniu 2020 r. (poniedziałek godz. 10:00 - do środy godz. 16:00) - obie córki pojechały z ojcem do..... - z jego inicjatywy,

* w dniu 26 grudnia - ok. 3 godzin,

* prezent na święta: kubek i książka,

* życzenia na komunikatorze messenger z okazji urodzin, dnia dziecka czy dnia kobiet.

* .

* ojciec opłaca alimenty w wysokości 1000 zł/mc,

* raz pojechała wraz z ojcem odwieźć A... na zajęcia konne i z powrotem (ok. 2 godziny),

* dwa dni wakacji w sierpniu 2020 r. (poniedziałek godzina 10:00 - do środy godz. 16:00) - obie córki pojechały z ojcem do.... - z jego inicjatywy,

* w dniu 26 grudnia - ok. 3 godziny,

* prezent na święta: kubek i książka,

* życzenia na komunikatorze messenger z okazji urodzin, dnia dziecka czy dnia kobiet.

Wykonywanie władzy rodzicielskiej w 2020 r. przez Wnioskodawczynię:

* utrzymanie domu i opłacanie rachunków za wodę, gaz, prąd, paliwo do auta, ubezpieczenie auta, domu, internet, nc+, rata kredytu za dom, w którym mieszka z córkami oraz zakupy spożywcze, ubrania czy rzeczy potrzebne do szkoły,

* dodatkowo w czasie pandemii środki do dezynfekcji, maseczki, rękawiczki, przyłbice itp.,

* Wnioskodawczyni opłaca.... edukacja 150 zł/mc - na przyszłość dla córek,

* starszej córce przelewa alimenty w całości (4x250) na konto, by mogła kupować sobie ubrania, soczewki, płyn, kosmetyki, książki do szkoły itp.,

* na dzień dziecka córki dostały stół do ping ponga,

* na Boże Narodzenie prezentem był projektor,

* kupuje córkom ubrania oraz buty,

* zapewnia opiekę lekarską (opłaca pakiet w....) - 165 zł/mc,

* zawozi do lekarzy, stomatologów i na zabiegi,

* starsza córka w 2020 r. miała wykryty guzek na piersi i ponieważ była pandemia ciężko byłoby zabieg umówić na NFZ - miała zrobione badania histopatologiczne i usunięty guzek prywatnie koszt 2 000 zł,

* młodsza córka w 2020 r. uczęszczała na zajęcia: dodatkowe matematyka 120 zł/mc, akrobatyka 150 zł/mc, jazda konna (od lipca do października). Miesięczny karnet to 500 zł,

* wspólny wyjazd z córkami:. - 4dni;..- tydzień,

* młodsza córka była jeszcze na obozie akrobatycznym nad morzem - tydzień albo 10 dni,

* starsza córka w ferie zimowe (3 tydzień) była w.... - opłacenie przelotu oraz pobytu - 2 000 zł,

* kieszonkowe dla młodszej córki 50 zł/mc,

* wizyty u lekarzy z grupy...:

* 18 sierpień, godz. 09:50 laryngolog,

* 13 sierpień, godz. 15:15 laryngolog,

* 11 sierpień, godz. 12:30 pediatra - gabinet dzieci chorych,

* 31 lipiec, godz. 13:00 pediatra - gabinet dzieci zdrowych,

* 14 lipiec, godz. 16:40 chirurg stomatolog - 1 500 zł usunięcie dwóch ósemek (kolejne w 2021 r.),

* 7 lipiec, godz. 16:40 chirurg stomatolog,

* 11 luty, godz. 18:20 pediatra - gabinet dzieci chorych,

* 3 luty, godz. 07:20 pediatra - gabinet dzieci chorych.

* wizyty u lekarzy z grupy....:

* 6 marzec, godz. 15:00 alergolog,

* 21 luty, godz. 15:20 alergolog,

* 11 luty, godz. 18:00 pediatra - gabinet dzieci chorych,

* 28 styczeń, godz. 11:15 pediatra - gabinet dzieci chorych,

* 16 styczeń, godz. 09:15 pediatra - gabinet dzieci chorych.

Dzieci Wnioskodawczyni nigdy nie były umieszczone w żadnej instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie - ani na podstawie orzeczenia sądu ani żadnej innej. Dzieci Wnioskodawczyni nigdy nie otrzymywały żadnego zasiłku ani dodatków pielęgnacyjnych. Wnioskodawczyni nie ma na wychowaniu ani opiece żadnych innych dzieci, oprócz swoich dwóch córek.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawczyni może rozliczyć całą ulgę w zeznaniu podatkowym za obie córki?

Zdaniem Wnioskodawczyni, ponieważ były mąż pomimo posiadania władzy rodzicielskiej ograniczył się tylko do sporadycznych kontaktów z córkami (w większości tylko wirtualnie) i płacenia alimentów, Wnioskodawczyni uważa, że ulgę na córki za 2020 r. powinna w całości rozliczyć na siebie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1426, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

W myśl art. 27f ust. 2 ww. ustawy, odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

Zgodnie z art. 27f ust. 3 ww. ustawy, w przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.

Z przepisu art. 27f ust. 4 ww. ustawy, wynika, że odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Stosownie zaś do art. 27f ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym od 1 marca 2017 r., odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

Według art. 27f ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do podatników utrzymujących pełnoletnie dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3, w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Z art. 27f ust. 7 ww. ustawy, wynika natomiast, że przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.

W myśl art. 6 ust. 8 ww. ustawy, sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Zgodnie z art. 6 ust. 9 ww. ustawy, zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c, w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Stosownie do brzmienia powyższych przepisów odliczenie kwoty określonej w art. 27f ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przysługuje również podatnikowi, który utrzymywał dzieci pełnoletnie:

a. bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

b. do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym i nauce lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub uzyskały przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148, w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej - w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Zgodnie z art. 27f ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a.

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka (art. 27f ust. 2b ww. ustawy).

W myśl art. 27f ust. 2c ww. ustawy, odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

Zgodnie zatem z ogólną zasadą wynikającą z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obojgu rodzicom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską, przysługuje ulga na dzieci małoletnie. Dotyczy to zarówno rodziców pozostających w związku małżeńskim lub partnerskim, jak i rodziców rozwiedzionych czy będących w separacji.

Rozwód lub separacja nie ma wpływu na prawo do korzystania z ulgi. Jeżeli rodzice wykonują władzę rodzicielską w stosunku do dziecka, to prawo do skorzystania z ulgi prorodzinnej przysługuje każdemu z nich.

Wobec powyższego wyjaśnić należy, że stosownie do art. 92 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359), dziecko pozostaje aż do pełnoletności pod władzą rodzicielską. Zgodnie z art. 93 § 1 ww. ustawy, władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, a - stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy - jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania.

W myśl art. 58 § 1 ww. Kodeksu, w wyroku orzekającym rozwód sąd rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem obojga małżonków i kontaktach rodziców z dzieckiem oraz orzeka, w jakiej wysokości każdy z małżonków jest obowiązany do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka. Sąd uwzględnia pisemne porozumienie małżonków o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie, jeżeli jest ono zgodne z dobrem dziecka. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia.

Jak stanowi art. 58 § 1a ww. Kodeksu, w braku porozumienia, o którym mowa w § 1, sąd, uwzględniając prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców, rozstrzyga o sposobie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie. Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia.

Zgodnie z treścią art. 107 § 1 ww. Kodeksu, jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom żyjącym w rozłączeniu, sąd opiekuńczy może ze względu na dobro dziecka określić sposób jej wykonywania i utrzymywania kontaktów z dzieckiem. Sąd pozostawia władzę rodzicielską obojgu rodzicom, jeżeli przedstawili zgodne z dobrem dziecka pisemne porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia. W braku porozumienia, o którym mowa w § 1, sąd, uwzględniając prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców, rozstrzyga o sposobie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia (art. 107 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

W związku z powyższym, wskazać należy, że warunkiem niezbędnym do zastosowania ulgi prorodzinnej w stosunku do małoletniego dziecka jest wykonywanie władzy rodzicielskiej (a nie samo jej posiadanie). Nie można utożsamiać pojęcia "wykonywanie władzy rodzicielskiej" z pojęciem "przysługiwanie władzy rodzicielskiej". Należy mieć na uwadze, że do nabycia prawa do odliczenia ulgi prorodzinnej konieczne jest zarówno posiadanie przez rodzica władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem, jak i jej faktyczne wykonywanie w danym roku podatkowym. Należy przy tym odróżnić treść władzy rodzicielskiej od jej wykonywania, gdyż samo posiadanie władzy rodzicielskiej nie oznacza jej wykonywania.

Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka. Przy czym przez wychowywanie należy rozumieć zapewnianie stałej opieki, prowadzącej do uzyskania pełnego rozwoju fizycznego i psychicznego. Chodzi zatem o aktywne uczestniczenie w wychowywaniu dziecka i realny wpływ na rozwój jego osobowości. Realizacja prawa wykonywania władzy rodzicielskiej może następować przykładowo poprzez osobiste kontakty z nauczycielami, interesowanie się stanem zdrowia dziecka i pomoc w jego leczeniu, zapewnianie wsparcia w nauce, interesowanie się sposobem spędzania wolnego czasu.

Zatem, o wykonywaniu władzy rodzicielskiej nie świadczy tylko sam fakt jej posiadania, czy spełniania obowiązku alimentacyjnego, ani sporadyczne kontakty z dzieckiem. Wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na sprawowaniu faktycznej pieczy nad małoletnim dzieckiem w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, a w szczególności podejmowanie przez rodzica (rodziców) obowiązków w zakresie zaspokojenia potrzeb fizycznych, edukacyjnych i duchowych dziecka. Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka. Co istotne samo tylko uiszczanie alimentów na rzecz dziecka (nierzadko wymuszonych orzeczeniem sądowym), czy też sporadyczne spotkania z dzieckiem nie wypełniają tak rozumianego określenia wykonywanie władzy rodzicielskiej.

W myśl powołanego wyżej przepisu art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ulga na dzieci przysługuje temu podatnikowi, który w danym roku podatkowym nie tylko posiadał, ale także wykonywał władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem. Przy czym, należy wskazać, że analizowany przepis nie uzależnia prawa do ulgi od ściśle określonego zakresu wykonywania władzy rodzicielskiej przez rodzica, czy też rozłożenia obowiązków (proporcji) w tym względzie pomiędzy rodzicami dziecka. Prawo podatnika do odliczenia na podstawie tego przepisu nie jest również limitowane zakresem wykonywanej władzy rodzicielskiej. Taka wykładnia art. 27f ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zaprezentowana została m.in. w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 1420/15.

Stąd ulga na dzieci przysługuje tym rodzicom, którzy faktycznie sprawują pieczę nad osobą i majątkiem dziecka. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje formalnie obojgu rodzicom, a tylko jeden z rodziców faktycznie ją wykonuje, to z odliczenia całości kwoty może skorzystać tylko ten rodzic. Jeżeli rodzic dziecka pomimo posiadania praw rodzicielskich nie zajmuje się dzieckiem albo jego kontakty są sporadyczne należy uznać, że nie wykonuje władzy rodzicielskiej i w związku z tym nie ma prawa do ulgi.

Jak bowiem wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 27 lipca 2016 r., sygn. akt. II FSK 2378/15, " (...) dla nabycia prawa do odliczenia ulgi prorodzinnej, konieczne jest łączne spełnienie dwóch przesłanek, to jest posiadanie władzy rodzicielskiej (nawet ograniczonej na podstawie wyroku sądowego) i jej faktyczne wykonywanie w danym roku podatkowym. Czym innym jest bowiem posiadanie władzy a czym innym jej wykonywanie, a to oznacza, że utożsamianie ich na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie znajduje uzasadnienia. W celu nabycia prawa do przedmiotowej ulgi podatnik powinien wykazać zatem, że w danym roku podatkowym wykonywał, a nie tylko posiadał władzę rodzicielską (...)."

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy wyjaśnić należy, że odliczenia ulgi z tytułu wychowywania dziecka dokonuje ten z rodziców, który wykonuje w stosunku do niego władzę rodzicielską. W przypadku, gdy tylko jeden z rodziców wykonuje władzę rodzicielską w stosunku do dziecka, to rodzicowi temu przysługuje prawo do odliczenia ulgi w pełnej wysokości limitu określonego na to dziecko.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego, wynika że od marca 2019 r. Wnioskodawczyni jest po rozwodzie. Wnioskodawczyni i były mąż mają prawa rodzicielskie. Od lipca 2019 r. Wnioskodawczyni mieszka sama z córkami. Za 2019 r. ulgę na dzieci Wnioskodawczyni wraz z byłym mężem rozliczyli po połowie (jako że wspólnie mieszkali do lipca). W 2020 r. kontakty byłego męża z córkami były bardzo sporadyczne i w większości inicjowane przez Wnioskodawczynię. Cały 2020 r. to Wnioskodawczyni nie tylko opłacała wszelakie zajęcia dodatkowe, obozy, rozrywki itp., ale również zawoziła i odbierała córki z zajęć dodatkowych, od koleżanek, z kina, zoo itp. To Wnioskodawczyni zapewniała opiekę medyczną i lekarstwa czy szczepienia. Woziła je do lekarzy czy na zabiegi. Wnioskodawczyni opłacała, zawoziła i odbierała córki z turnusów zimowych, obozów czy półkolonii. Wnioskodawczyni z córkami chodziła do kina, zoo, na spacery z psem, czy na rowery. Wnioskodawczyni z dziećmi wyjechała na wspólny wyjazd do..., a potem do..... Czas pandemii nie dawał wielu możliwości - ale nadal było wiele sposobów na wspólne spędzanie czasu. W weekendy wspólne grille czy wspólne oglądanie filmów. Goszczenie znajomych córek w domu. Podczas pandemii ojciec dzieci nie interesował się czy Wnioskodawczyni z dziećmi ma możliwość zakupu i czy mają środki do dezynfekcji, maski, rękawiczki; czy nie ma problemu z zakupem żywności itp. Wnioskodawczyni jest w stałym kontakcie z nauczycielami, chodziła na zebrania do szkoły, czy w późniejszym czasie łączyła się on-line na wywiadówki. Wnioskodawczyni wykonywała władzę rodzicielską przez cały 2020 r., a były mąż pomimo posiadania jej, ograniczył się do sporadycznych kontaktów z córkami i płacenia alimentów - 1700 zł łącznie na obie. Dzieci Wnioskodawczyni nigdy nie były umieszczone w żadnej instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie - ani na podstawie orzeczenia sądu ani żadnej innej. Dzieci Wnioskodawczyni nigdy nie otrzymywały żadnego zasiłku ani dodatków pielęgnacyjnych. Wnioskodawczyni nie ma na wychowaniu ani opiece żadnych innych dzieci, oprócz swoich dwóch córek. Wnioskodawczyni nie prowadzi działalności gospodarczej. Od 2008 r. jest zatrudniona na umowę o pracę. Rozlicza się na podstawie PIT-37.

Z przytoczonych regulacji wynika, że limit omawianej ulgi określony na dziecko przysługuje łącznie obojgu rodzicom, jeżeli w stosunku do danego dziecka oboje rodziców wykonuje władzę rodzicielską. Stąd, w przypadku wykonywania przez obojga rodziców władzy rodzicielskiej każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, kwoty ulgi prorodzinnej, o której mowa w art. 27 ust. 1-2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w granicach przysługującego limitu na dziecko. Istotne jest, aby odliczona kwota przez oboje rodziców nie przekroczyła rocznego limitu na każde dziecko. Kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Dotyczy to zarówno rodziców pozostających w związku małżeńskim lub partnerskim, jak i rodziców rozwiedzionych czy będących w separacji.

Jednocześnie biorąc pod uwagę umiejscowienie w przepisach ustawy sformułowania "lub w dowolnej proporcji", tj. po wyrazach "kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych", to należy przyjąć, że podstawową formą podziału przysługującego odliczenia pomiędzy rodziców, z których każdy (w związku z wykonywaną władzą rodzicielską) ma prawo do zastosowania ulgi, jest podział tej kwoty w częściach równych. Możliwość skonsumowania tej kwoty przez rodziców w inny sposób niż w proporcji pół na pół, należy traktować w kategorii przywileju (wyjątku od generalnej zasady), który ma zastosowanie wyłącznie w sytuacji, gdy zgodę na ustalenie dowolnej proporcji kwoty odliczenia wyrażają oboje rodzice. Wynika to z użytego przez ustawodawcę sformułowania "w dowolnej proporcji przez nich ustalonej", oznaczającego współudział (porozumienie) obojga rodziców w określonej proporcji innej niż odpowiadającej częściom równym. Zatem brak stosownego porozumienia pomiędzy rodzicami dziecka oznacza, że w sytuacji, gdy każdy z rodziców spełnia warunki do zastosowania przedmiotowego odliczenia, przysługującą rodzicom wspólną kwotę ulgi na każde z dzieci rodzic dzieli z drugim rodzicem w częściach równych.

Podkreślić należy, że zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, prawo do ulgi przysługuje rodzicowi, który w roku podatkowym wykonywał władzę rodzicielską. Dla nabycia praw do ulgi prorodzinnej nie wystarczy więc posiadanie władzy rodzicielskiej. Prawo takie daje dopiero wykonywanie takiej władzy.

Powyższe potwierdza stanowisko sądów administracyjnych, np. Naczelnego Sądu Administracyjnego w wyroku z dnia 27 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 2360/15, w którym Sąd stwierdził, że wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka. Samo tylko uiszczanie alimentów na rzecz dziecka (nierzadko wymuszonych orzeczeniem sądowym), czy też sporadyczne spotkania z dzieckiem nie wypełniają tak rozumianego określenia wykonywanie władzy rodzicielskiej.

Biorąc pod uwagę opisany we wniosku stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa podatkowego, uznać należy, że skoro w 2020 r. w stosunku do małoletnich dzieci tylko Wnioskodawczyni wykonywała władzę rodzicielską bez udziału drugiego z rodziców, a więc ciężar związany z wykonywaniem władzy rodzicielskiej w stosunku do małoletnich dzieci spoczywał na Wnioskodawczyni - to wówczas tylko Ona ma możliwość skorzystania z ulgi z tytułu wychowywania dzieci w całości. Nadmienić należy, że wykonywanie obowiązku alimentacyjnego przez ojca oraz sporadycznych spotkań ojca z dziećmi, nie sposób uznać za wystarczającego dla przyjęcia, że wykonywał on władzę rodzicielską w rozumieniu art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tym bardziej, że obowiązek alimentacyjny nie jest uzależniony od wykonywania, czy nawet posiadania takiej władzy. Zatem, w przedmiotowej sprawie Wnioskodawczyni przysługuje wyłączne prawo do dokonania odliczeń w ramach ulgi prorodzinnej na małoletnie dzieci za 2020 r.

Tutejszy Organ podkreśla, że jednym z celów interpretacji indywidualnych jest zinterpretowanie przepisów budzących wątpliwość wśród podatników, w określonych stanach faktycznych czy zdarzeniach przyszłych. Przepis art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325, z późn. zm.) nakłada na Organ podatkowy obowiązek udzielania interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego.

Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku - nie prowadzi postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ww. ustawy jest sam przepis prawa. Wnioskodawczyni ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku.

Należy również zastrzec, że w przypadku korzystania z ulg i zwolnień podatkowych, wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązek udowodnienia prawa do skorzystania z określonej ulgi przy spełnieniu wszystkich warunków wynikających z przepisów podatkowych spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki.

Szczegółowe ustalenia w powyższym zakresie mogą być poczynione wyłącznie w ramach prowadzonego przez właściwy organ podatkowy postępowania podatkowego. Zgodnie z zasadą samoopodatkowania, obowiązującą w polskim systemie podatkowym, na podatniku spoczywa obowiązek dokonania oceny własnej sytuacji prawnopodatkowej, a po jej dokonaniu zachowania się zgodnie z przepisami prawa podatkowego, bowiem prawidłowość takiego rozliczenia podlega weryfikacji przez organ podatkowy. W rezultacie w wydanej interpretacji Organ nie rozstrzyga, który z rodziców i w jakim zakresie wykonuje władzę rodzicielską. Poczynienie pełnych ustaleń faktycznych na okoliczność, czy rodzic małoletnich dzieci faktycznie wykonywał w stosunku do dzieci władzę rodzicielską i ewentualnie w jakim okresie, jest możliwe wyłącznie w postępowaniu podatkowym. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Z uwagi na to, że wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej stosowania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych został złożony przez Wnioskodawczynię - jednego z rodziców, zaznacza się, że interpretacja nie wywiera skutku prawnego dla drugiego z rodziców - byłego męża Wnioskodawczyni.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r. poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała, lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.