0113-KDIPT2-2.4011.175.2022.1.SR - Zniesienie współwłasności jako nieobjęte PIT-em

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 lutego 2022 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania spłaty w wyniku zniesienia współwłasności i częściowego działu spadku. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawczyni jest osobą fizyczną, polskim rezydentem podatkowym. W dniu 18 lutego 2021 r. zmarł Jej ojciec. Wnioskodawczyni nabyła spadek po nim na podstawie ustawy z dobrodziejstwem inwentarza w 3/24 części (w pozostałej części spadek nabyli matka i rodzeństwo Wnioskodawczyni).

W skład spadku po zmarłym ojcu Wnioskodawczyni wchodzą takie składniki majątku jak: nieruchomości, samochody osobowe i dostawcze, środki pieniężne, środki trwałe tj. maszyny i urządzenia do produkcji oraz remanent według cen zakupu i wytworzenia, które tworzą przedsiębiorstwo... (które było prowadzone przez spadkodawcę w formie jednoosobowej działalności gospodarczej). Doprecyzowując, chodzi o przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego, tj. zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej. Niezależnie od powyższego, w skład masy spadkowej wchodzą również nieruchomości nie będące składnikami przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego. Nieruchomości te znajdują się zatem poza zakresem pytania objętego zakresem wniosku, bowiem dotyczy ono przedsiębiorstwa po zmarłym spadkodawcy.

Odnosząc się zaś do opisanego przedsiębiorstwa, należy wskazać, że stanowiło ono majątek wspólny małżeński spadkodawcy i matki Wnioskodawczyni. Udziały w majątku wspólnym spadkodawcy i matki Wnioskodawczyni były równe, w związku z czym do spadku wchodzi udział w przedsiębiorstwie w wysokości 1/2 części. Celem zapewnienia płynności funkcjonowania przedsiębiorstwa, ustanowiono zarząd sukcesyjny - zarządcą sukcesyjnym jest brat Wnioskodawczyni.

Mając na uwadze, że wszystkim spadkobiercom (tj. Wnioskodawczyni, Jej matce oraz rodzeństwu) zależy na kontynuacji działalności pozostałego przedsiębiorstwa spadkodawcy, planowane jest przekształcenie ww. przedsiębiorstwa w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, w trybie przepisów art. 584¹ i nast. Kodeksu spółek handlowych. W tym celu spadkobiercy planują dokonanie zniesienia współwłasności i częściowego działu spadku, w ramach którego ww. przedsiębiorstwo zostałoby przyznane w całości aktualnemu zarządcy sukcesyjnemu, z jednoczesnym zobowiązaniem go do dokonania przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością i zobowiązaniem (w ramach umowy o zniesienie współwłasności i częściowy dział spadku) do dokonania spłaty z tytułu zniesienia współwłasności i spłaty pozostałych spadkobierców w postaci przyznania im udziałów w przekształconej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, w ten sposób, że każdy ze spadkobierców otrzyma udziały w kapitale zakładowym tej spółki w liczbie proporcjonalnie odpowiadającej wysokości przypadającego na niego udziału w przedsiębiorstwie, nabytego w spadku, tj. Wnioskodawczyni otrzyma 6,25% udziałów w kapitale zakładowym przekształconej spółki z o.o. Dodatkowo matka Wnioskodawczyni otrzyma spłatę z tytułu zniesienia współwłasności.

Planowany sposób przeprowadzenia zniesienia współwłasności i częściowego działu spadku podyktowany jest faktem, że przepisy powszechnie obowiązującego prawa nie przewidują możliwości dokonywania przekształceń przedsiębiorstwa w spadku. Podział "fizyczny" majątku przedsiębiorstwa wiązałby się natomiast z koniecznością likwidacji działalności gospodarczej. Natomiast przekształcenie formy organizacyjno-prawnej jest niezbędne, ponieważ wszyscy spadkobiercy są zainteresowani wspólną kontynuacją działalności przedsiębiorstwa zmarłego (która dotychczas stanowiła podstawowe źródło utrzymania rodziny).

Na dzień składania wniosku nie ustalono jeszcze jaka miałaby być wartość udziałów w spółce kapitałowej, która powstanie z przekształcenia ww. przedsiębiorstwa. Niemniej jednak, bez względu na ustaloną finalnie wartość udziałów, Wnioskodawczyni otrzyma udziały w spółce odpowiadające wielkości Jej udziałów w przedsiębiorstwie nabytych w spadku (zachowany zostanie parytet).

Innymi słowy, w opisanym zdarzeniu przyszłym miałoby dojść do sytuacji, w której brat Wnioskodawczyni (obecny zarządca sukcesyjny), któremu w ramach zniesienia współwłasności i częściowego działu spadku zostanie przyznany zespół składników majątkowych wchodzących skład masy spadkowej, przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej w postaci przedsiębiorstwa... w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego (nieruchomości, samochody osobowe i dostawcze, środki pieniężne, środki trwałe tj. maszyny i urządzenia do produkcji oraz remanent według cen zakupu i wytworzenia), dokona na rzecz pozostałych spadkobierców, w tym Wnioskodawczyni, spłat w ramach zniesienia współwłasności i działu spadku, w postaci przekazania im udziałów w spółce kapitałowej (powstałej na skutek przekształcenia przedsiębiorstwa). Suma spłat na rzecz poszczególnych spadkobierców, nie przekroczy wartości przysługujących im udziału spadkowego, zaś suma spłaty na rzecz matki Wnioskodawczyni, nie przekroczy wartości przysługującego jej udziału w przedsiębiorstwie (w związku ze zniesieniem współwłasności) i przysługującego jej udziału spadkowego.

Pytanie

Czy jeżeli Wnioskodawczyni w ramach umowy o zniesienie współwłasności i o częściowy dział spadku otrzyma spłatę w postaci udziałów w przekształconej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (powstałej z przekształcenia przedsiębiorstwa wchodzącego do spadku), w liczbie proporcjonalnie odpowiadającej wysokości przypadającego na Nią udziału w przedsiębiorstwie, nabytego w spadku - to czy na Wnioskodawczyni będzie ciążył obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych?

Pani stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawczyni, w opisanym zdarzeniu przyszłym, w związku z otrzymaniem przez Nią w ramach zniesienia współwłasności i częściowego działu spadku spłaty w postaci udziałów w przekształconej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, w liczbie proporcjonalnie odpowiadającej przysługującemu Jej udziałowi nabytemu w spadku - nie powstanie obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawczyni wskazuje, że zniesienie współwłasności i częściowy dział spadku jest naturalną konsekwencją nabycia praw w wyniku śmierci ojca, które podlega opodatkowaniu (bądź zwolnieniu z opodatkowania w ściśle określonych przypadkach) na podstawie przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn. W niniejszej sprawie, z uwagi na dopełnienie formalności związanych ze złożeniem zgłoszenia SD-Z2, nabycie spadku w ramach tzw. zerowej grupy podatkowej podlegało zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W wyniku działu spadku, prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom, przechodzą na nich, a konsekwencji ustaje wspólność majątku spadkowego. W omawianej sprawie, z uwagi na fakt, że przedsiębiorstwo spadkodawcy wchodziło do majątku wspólnego spadkodawcy i matki Wnioskodawczyni, konieczne jest też zniesienie współwłasności i przyznanie matce Wnioskodawczyni spłaty, za przysługujący jej udział w przedsiębiorstwie. Na skutek zniesienia współwłasności i częściowego działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom. W związku z powyższym, z chwilą zniesienia współwłasności i częściowego działu spadku Wnioskodawczyni utraci własność udziałów nabytych w spadku (w odniesieniu do przedsiębiorstwa), a własność tę (docelowo własność przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego) nabędzie brat Wnioskodawczyni.

Zniesienie współwłasności i dział spadku nastąpi za odpłatnością - zostanie dokonana spłata na rzecz Wnioskodawczyni, w postaci przekazania Jej udziałów w spółce kapitałowej, w liczbie proporcjonalnie odpowiadającej wysokości przypadającego na Nią udziału w przedsiębiorstwie, nabytego w ramach spadku.

W związku z powyższym finalnie, Wnioskodawczyni otrzyma 6,25% udziałów w kapitale zakładowym spółki kapitałowej powstałej z przekształcenia przedsiębiorstwa (co odpowiada Jej udziałowi w przedsiębiorstwie, nabytym w spadku po zmarłym ojcu).

Opisana odpłatność z tytułu zniesienia współwłasności i działu spadku, nie wiąże się z obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego z tytułu otrzymania takiej spłaty. W sytuacji, w której wielkość spłaty na rzecz Wnioskodawczyni będzie równa lub niższa od wartości udziału w przedsiębiorstwie nabytego w spadku, nie uzyska Ona żadnego przysporzenia majątkowego, ponad przypadający na Nią udział. W takim przypadku, brak jest podstaw do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych przysporzenia otrzymanego w wyniku zniesienia współwłasności i działu spadku.

Podsumowując, planowane zniesienie współwłasności i częściowy dział spadku będzie ekwiwalentny do posiadanego przez Wnioskodawczynię udziału w przedsiębiorstwie, nabytego w spadku. Tym samym nie wystąpi przysporzenie majątkowe względem odziedziczonej ułamkowej części masy spadkowej.

W konsekwencji, na Wnioskodawczyni nie będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu zniesienia współwłasności i częściowego działu spadku, w ramach którego otrzyma Ona spłatę w postaci udziałów w przekształconej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, w liczbie proporcjonalnie odpowiadającej przysługującemu Jej udziałowi nabytemu w ramach spadku. Sytuacja taka nie mieści się w żadnym ze źródeł przychodów, o których mowa w art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 z późn. zm.).

Wnioskodawczyni pragnie również zauważyć, że w dniu... 2022 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał interpretację indywidualną nr... w sprawie Jej małoletniego brata, której przedmiotem był ten sam stan faktyczny, co w niniejszej sprawie. Dyrektor KIS uznał za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy o braku obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu zniesienia współwłasności i częściowego działu spadku, w ramach którego otrzyma on spłatę w postaci udziałów w przekształconej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, w liczbie proporcjonalnie odpowiadającej przypadającemu na niego udziałowi nabytemu w ramach spadku.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy przedstawionego przez Panią zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tutejszy Organ podkreśla, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku - nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli zatem, przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe będzie różniło się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pani chroniła w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

* Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

* Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

* w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

* w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.).

Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, który stanowi: Interpretacja indywidualna zawiera wyczerpujący opis przedstawionego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego oraz ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Można odstąpić od uzasadnienia prawnego, jeżeli stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie.