0113-KDIPT2-2.4011.163.2020.2.EC - PIT w zakresie możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 11 maja 2020 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0113-KDIPT2-2.4011.163.2020.2.EC PIT w zakresie możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 3 lutego 2020 r. (data wpływu 5 luty 2020 r.), uzupełnionym pismem z dnia 2 kwietnia 2020 r. (data wpływu 5 kwietnia 2020 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 5 lutego 2020 r. wpłynął do Organu podatkowego ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej.

Wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.), w związku z powyższym pismem z dnia 26 marca 2020 r., nr 0113-KDIPT2-2.4011.163.2020.1.EC, wezwano Wnioskodawcę na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ustawy - Ordynacja podatkowa, do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłane zostało za pośrednictwem poczty w dniu 26 marca 2020 r. (skutecznie doręczone w dniu 31 marca 2020 r.), zaś w dniu 5 kwietnia 2020 r. wpłynęło uzupełnienie wniosku z dnia 2 kwietnia 2020 r., przesłane za pośrednictwem platformy e-PUAP.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W dniu 21 listopada 2016 r. wyrokiem Sądu Okręgowego zostało rozwiązane poprzez rozwód małżeństwo Wnioskodawcy z matką synów. Sąd wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnimi dziećmi: J. (urodzonym w dniu... marca 2004 r.) i J. (urodzonym w dniu... kwietnia 2013 r.) powierzył obojgu rodzicom, a miejsce pobytu tych małoletnich ustalono przy matce dzieci. Ponadto, Sąd zobowiązał obie strony do ponoszenia kosztów utrzymania dzieci, w tym zasądził od Wnioskodawcy alimenty na rzecz dzieci po 600 zł na każdego syna, tj. łącznie 1 200 zł miesięcznie, płatne do rąk matki synów. Wnioskodawca płaci alimenty regularnie. Ustalono osobiste kontakty Wnioskodawcy z dziećmi poza miejscem ich zamieszkania w następujący sposób:

1.

w każdy drugi i czwarty weekend miesiąca,

2.

dwa tygodnie w lipcu,

3.

tydzień w czasie ferii zimowych,

4.

drugie dni w okresie Świąt Wielkanocnych, Bożego Narodzenia,

5. Sylwester, majówka i Boże Ciało co drugi rok naprzemiennie z matką dzieci.

Poza alimentami Wnioskodawca ponosi również inne znaczące wydatki dotyczące synów. Kierując się potrzebą stworzenia odpowiednich warunków do spotkań z dziećmi, w obecnym miejscu zamieszkania Wnioskodawca wygospodarował i urządził dla nich własny pokój. Wnioskodawca regularnie zabiera dzieci do siebie, co również wiąże się dla Niego z wydatkami takimi jak: posiłki, kino, basen, park trampolin, itp. Poza dwoma przypadkami nie zdarza się, żeby dzieci zostawały przywiezione/odebrane ze spotkania z Wnioskodawcą przez ich matkę, więc ten obowiązek Wnioskodawca musiał wziąć na siebie, a co za tym idzie, także związane z tym koszty.

Od czasu rozwodu, co roku w okresie wakacji, Wnioskodawca zabiera synów na wczasy. Poza tym, obaj synowie otrzymują od Wnioskodawcy regularnie (co roku) na urodziny i święta prezenty lub środki pieniężne w kwocie minimum 100 zł. Co roku w okresie świąt dzieci jeden dzień spędzają z Wnioskodawcą. Wnioskodawca kontaktuje się ze starszym synem telefonicznie i za pomocą sms-ów, gdyż pragnie aby dzieci miały świadomość, że mogą w każdej chwili i w dowolnej sytuacji życiowej liczyć na Jego pomoc i wsparcie. W czasie spotkań, Wnioskodawca stara się uzyskać od nich jak najwięcej informacji na temat zajęć w szkole, zajęć pozalekcyjnych, postępów w nauce, stanu zdrowia i sposobu spędzania wolnego czasu. Służy synom radą, jeśli o nią poproszą, a jeśli nie wyartykułują tego wprost, zwykle wyraża Swoje stanowisko w sprawie, będącej przedmiotem rozmowy z nimi. Wnioskodawca jest również do dyspozycji synów (pod telefonem) w zakresie zapewnienia im środka transportu, także poza terminami regularnych spotkań z nimi. W trakcie pobytu dzieci u Wnioskodawcy, bierze czynny udział w ich wychowaniu, edukacji i organizacji wypoczynku.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca nadmienia, że wniosek dotyczy roku podatkowego 2018. Wnioskodawca nie posiadał statusu osoby samotnie wychowującej dzieci. W roku podatkowym dotyczącym wniosku Wnioskodawca posiadał pełną władzę rodzicielską. Wnioskodawca wykonywał wobec dzieci władzę rodzicielską. Wnioskodawca nie zawarł porozumienia z matką dzieci dotyczącego sposobu korzystania z ulgi prorodzinnej w danym roku podatkowym, brak takiej możliwości. Wnioskodawca nie posiada informacji czy w roku podatkowym, którego dotyczy wniosek, matka dzieci korzystała z ulgi prorodzinnej. W roku podatkowym obejmującym wniosek Wnioskodawca nie pozostawał w związku małżeńskim, osiągnął dochód powyżej 56 000 zł. Wnioskodawca osiągnął dochód z umowy o pracę na czas nieokreślony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (PIT-11 dochód, podstawa obliczenia podatku w złotych do 85 528). Wnioskodawca nie prowadził działalności gospodarczej w ww. okresie. W roku podatkowym dotyczącym wniosku wobec Wnioskodawcy i Jego dzieci nie miały zastosowania przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego lub ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych. W roku podatkowym, którego dotyczy wniosek dzieci nie otrzymywały zasiłku (dodatku) pielęgnacyjnego ani renty socjalnej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w opisanej sytuacji Wnioskodawca ma prawo w 50% skorzystać z ulgi prorodzinnej za dwoje dzieci?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca o podatku dochodowym od osób fizycznych ma prawo skorzystać z ulgi prorodzinnej na dzieci J. i J., z uwagi na faktycznie wykonywaną władzę rodzicielską w stosunku do małoletnich dzieci. Wnioskodawca dba o fizyczny i duchowy rozwój dzieci, zabezpiecza potrzeby bytowe, edukacyjne, rozwojowe, zdrowotne oraz utrzymuje regularny kontakt z dziećmi.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1509, z późn. zm.), od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1.

wykonywał władzę rodzicielską,

2.

pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało,

3.

sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

W myśl art. 27f ust. 2 ww. ustawy, odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1.

jednego małoletniego dziecka - kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:

a.

pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,

b.

niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;

2.

dwojga małoletnich dzieci - kwota 92,67 zł na każde dziecko;

3.

trojga i więcej małoletnich dzieci - kwota:

a.

92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,

b.

166,67 zł na trzecie dziecko,

c.

225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka (art. 27f ust. 2b ww. ustawy).

Zgodnie z art. 27f ust. 3 ww. ustawy, w przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.

Z przepisu art. 27f ust. 4 ww. ustawy, wynika, że odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Zgodnie z art. 27f ust. 5 ww. ustawy, odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1.

odpis aktu urodzenia dziecka,

2.

zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka,

3.

odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą,

4.

zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

W myśl art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Zgodnie z art. 6 ust. 9 ww. ustawy, zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c, w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Zgodnie zatem z ogólną zasadą wynikającą z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnikom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską, przysługuje ulga na dzieci małoletnie.

Warunkiem niezbędnym do zastosowania ulgi prorodzinnej w stosunku do dziecka jest wykonywanie władzy rodzicielskiej (a nie samo jej posiadanie).

Władza rodzicielska - zgodnie z art. 93 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2019 r. poz. 2086, z późn. zm.) przysługuje obojgu rodzicom, a stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy - jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania. W rozumieniu przepisów prawa rodzinnego władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowywania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw (art. 95 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

W tym miejscu należy wyjaśnić, że dokonując analizy art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w zakresie możliwości skorzystania przez obojga rodziców z przedmiotowej ulgi należy wziąć pod uwagę cel wprowadzenia tej preferencji podatkowej przez ustawodawcę, którym jest niewątpliwie pomoc rodzicom w związku z ciążącymi na nich obowiązkami w zakresie wychowywania dzieci i łożenia na ich utrzymanie. Zatem dla nabycia prawa do odliczenia ulgi prorodzinnej niezbędne jest zarówno posiadanie władzy rodzicielskiej nad dzieckiem, jak również rzeczywiste uczestnictwo rodzica w realizacji wskazanych wyżej powinności względem dziecka. Należy więc rozróżnić treść władzy rodzicielskiej od jej wykonywania, bowiem samo jej posiadanie nie oznacza jej wykonywania. W celu nabycia prawa do odliczenia tej ulgi nie wystarczy wykazanie przez podatnika, że jest rodzicem posiadającym władzę rodzicielską. Konieczne jest jej wykonywanie, w szczególności wychowywanie przez podatnika swego dziecka, sprawowanie pieczy nad nim i jego majątkiem. Wykonywanie władzy rodzicielskiej oznacza też osobiste zajmowanie się sprawami dziecka, czyli podejmowanie przez rodzica (rodziców) obowiązków w zakresie zaspokojenia potrzeb fizycznych i duchowych (mieszkania, wyżywienia, zdrowia, bezpieczeństwa, edukacji, wychowania, wypoczynku, zaspokajanie potrzeb kulturalnych, sportowych, religijnych itp.).

W myśl powołanego wyżej przepisu art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ulga na dzieci przysługuje temu podatnikowi, który w danym roku podatkowym nie tylko posiadał, ale także wykonywał władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem. Przy czym, należy wskazać, że analizowany przepis nie uzależnia prawa do ulgi od ściśle określonego zakresu wykonywania władzy rodzicielskiej przez rodzica, czy też rozłożenia obowiązków (proporcji) w tym względzie pomiędzy rodzicami dziecka. Prawo podatnika do odliczenia na podstawie tego przepisu nie jest również limitowane zakresem wykonywanej władzy rodzicielskiej. Taka wykładnia art. 27f ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zaprezentowana została m.in. w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 1420/15.

Biorąc pod uwagę przytoczoną powyżej argumentację, pojęcie wykonywania władzy rodzicielskiej należy odnieść do konkretnych zachowań rodziców wobec dzieci, czyli ustalić czy i w jaki sposób rodzice sprawowali taką władzę. Istotne przy tym jest jej faktyczne wykonywanie, a nie jedynie jej formalny aspekt. W związku z tym samo posiadanie władzy rodzicielskiej, czy też wypełnianie ciążącego na rodzicu obowiązku alimentacyjnego nie jest wystarczająca przesłanką do skorzystania z ulgi prorodzinnej.

Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka. Przy czym przez wychowywanie należy rozumieć zapewnianie stałej opieki, prowadzącej do uzyskania pełnego rozwoju fizycznego i psychicznego. Chodzi zatem o aktywne uczestniczenie w wychowywaniu dziecka i realny wpływ na rozwój jego osobowości. Realizacja prawa wykonywania władzy rodzicielskiej może następować przykładowo poprzez osobiste kontakty z nauczycielami, interesowanie się stanem zdrowia dziecka i pomoc w jego leczeniu, zapewnianie wsparcia w nauce, interesowanie się sposobem spędzania wolnego czasu.

Podkreślenia wymaga, że separacja bądź rozwód rodziców nie są równoznaczne z utratą przez rodzica prawa do wykonywania władzy rodzicielskiej. Sąd rodzinny, ogłaszając separację bądź rozwiązując związek małżeński określa także prawa rodzicielskie. Jeżeli zatem nie pozbawia tego prawa jednego z rodziców, to uznaje, że rodzice są zdolni do porozumienia w sprawach dotyczących dziecka.

Warunkiem niezbędnym do zastosowania ulgi na dzieci w stosunku do małoletniego dziecka jest wykonywanie władzy rodzicielskiej (a nie samo jej posiadanie). Nie można utożsamiać pojęcia "wykonywanie władzy rodzicielskiej" z pojęciem "przysługiwanie władzy rodzicielskiej".

Jak bowiem wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 27 lipca 2016 r., sygn. akt. II FSK 2378/15, " (...) dla nabycia prawa do odliczenia ulgi prorodzinnej, konieczne jest łączne spełnienie dwóch przesłanek, tj. posiadanie władzy rodzicielskiej (nawet ograniczonej na podstawie wyroku sądowego) i jej faktyczne wykonywanie w danym roku podatkowym. Czym innym jest bowiem posiadanie władzy, a czym innym jej wykonywanie, a to oznacza, że utożsamianie ich na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie znajduje uzasadnienia. W celu nabycia prawa do przedmiotowej ulgi podatnik powinien wykazać zatem, że w danym roku podatkowym wykonywał, a nie tylko posiadał władzę rodzicielską (...)."

Tym samym w przypadku rodzica małoletniego dziecka o prawie do ulgi decyduje faktyczne sprawowanie władzy rodzicielskiej. Samo posiadanie władzy rodzicielskiej (bez jej faktycznego wykonywania), podobnie jak utrzymywanie sporadycznych kontaktów z dzieckiem czy alimentacja nie wystarcza do zastosowania przedmiotowego odliczenia. Stanowisko takie potwierdza orzecznictwo Sądów Administracyjnych (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 lipca 2016 r., sygn. akt. II FSK 1420/15, wyrok z dnia 26 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 447/16 i z dnia 27 lipca 2016 r., sygn. akt. II FSK 661/16 oraz powołany powyżej wyrok z dnia 27 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 2378/15.).

Ustawodawca przewidział dwa sposoby podziału ulgi - w częściach równych lub w dowolnej proporcji. Pierwszy sposób, obejmujący równy podział ulgi, zachodzi w sytuacji braku zgody rodziców co do podziału ulgi. Drugi sposób będzie miał miejsce wówczas, gdy rodzice taką proporcję sami zgodnie ustalą. Do takiego wniosku prowadzi analiza powołanego przepisu, w szczególności jego zdania drugiego - "Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej". Spójnik "lub" jest częścią mowy łączącą zdania lub ich człony, wyrażający możliwą wymienność albo wzajemne wyłączanie się zdań równorzędnych albo części zdania (por. Słownik języka polskiego, pod red. M. Szymczaka, t. II, Warszawa 1994, s. 55, także E. Sobol red. Nowy słownik języka polskiego. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003 r., s. 414). Uprawniony zatem jest wniosek, że brzmienie art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych rozróżnia podział ulgi po połowie, jak i podział w proporcji ustalonej przez rodziców.

W przypadku braku zgodnego podziału ulgi uzasadniony jest podział tej ulgi po połowie, gdyż ustalanie w ramach postępowania podatkowego faktycznego zakresu wychowywania dziecka byłoby nie tylko bardzo trudne, ale wręcz niemożliwe. Każdy z rodziców może wskazywać dla przykładu na rzeczywisty czas poświęcany na realizację obowiązków w tym zakresie. Twierdzenia rodziców nie muszą być zgodne i jeśli nie doszło do porozumienia co do podziału ulgi, to prawdopodobny będzie także spór co do zakresu sprawowania władzy rodzicielskiej.

W tym miejscu wyjaśnienia wymaga fakt, że organ podatkowy w toku weryfikacji kwestii podejmowanych przez każdego z rodziców czynności i osobistych starań, czy ilości czasu i energii poświęconym wychowywaniu dziecka oraz staraniom o jego fizyczny i duchowy rozwój, wkroczyłby w sferę osobistych i trudnych relacji zachodzących pomiędzy często skonfliktowanymi rodzicami.

Należy zauważyć, że organy podatkowe nie są uprawnione do ingerowania w osobiste sprawy podatników, rozwiązywania konfliktów pomiędzy rodzicami, a zatem nie mogą ingerować w sposób podziału kwoty ulgi. Nadto, organy podatkowe nie dysponują takimi możliwościami prowadzenia postępowania dowodowego, jakie ma dla przykładu sąd rodzinny w sprawach opiekuńczych, ustalając zakres sprawowanej przez rodziców władzy rodzicielskiej. Jeżeli zatem rodzice dziecka nie osiągnęli porozumienia co do proporcji odliczenia kwoty ulgi, organy podatkowe nie mają obowiązku precyzyjnego ustalenia zakresu faktycznego wykonywania przez nich władzy rodzicielskiej. W takim przypadku nie mają bowiem możliwości miarkowania odliczenia, a odliczenie to może nastąpić wyłącznie w częściach równych.

Powyższe stanowisko potwierdzają wyroki: Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 17 września 2014 r., sygn. akt I SA/Gd 748/14, Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 18 października 2013 r., sygn. akt I SA/Wr 1535/13, Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 14 listopada 2012 r., sygn. akt I SA/Sz 397/12.

W konsekwencji, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska i władza ta jest wykonywana przez obojga rodziców, to każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującego na dziecko limitu. Kwotę tę rodzice mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Dotyczy to zarówno rodziców pozostających w związku małżeńskim lub partnerskim, jak i rodziców rozwiedzionych czy będących w separacji.

Z przytoczonych regulacji wynika, że limit omawianej ulgi określony na dziecko przysługuje łącznie obojgu rodzicom, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska. Stąd, w przypadku wykonywania przez obojga rodziców władzy rodzicielskiej każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującego limitu na dziecko. Istotne jest, aby odliczona kwota przez oboje rodziców nie przekroczyła rocznego limitu na każde dziecko. Kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Zasada ta dotyczy również rodziców rozwiedzionych.

Jednocześnie biorąc po uwagę umiejscowienie w przepisach ustawy sformułowania "lub w dowolnej proporcji", tj. po wyrazach "kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych", to należy przyjąć, że podstawową formą podziału przysługującego odliczenia pomiędzy rodziców, z których każdy (w związku z wykonywaną władzą rodzicielską) ma prawo do zastosowania ulgi, jest podział tej kwoty w częściach równych. Możliwość skonsumowania tej kwoty przez rodziców w inny sposób niż w proporcji pół na pół, należy traktować w kategorii przywileju (wyjątku od generalnej zasady), który ma zastosowanie wyłącznie w sytuacji, gdy zgodę na ustalenie dowolnej proporcji kwoty odliczenia wyrażają oboje rodzice. Wynika to z użytego przez ustawodawcę sformułowania "w dowolnej proporcji przez nich ustalonej", oznaczającego współudział (porozumienie) obojga rodziców w określonej proporcji innej niż odpowiadającej częściom równym. Zatem brak stosownego porozumienia pomiędzy rodzicami dziecka oznacza, że w sytuacji, gdy każdy z rodziców spełnia warunki do zastosowania przedmiotowego odliczenia, przysługującą rodzicom wspólną kwotę ulgi na każde z dzieci rodzic dzieli z drugim rodzicem w częściach równych.

Przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego pozwala twierdzić, że każdemu z rodziców przysługiwała władza rodzicielska. Jak wynika z opisu wniosku Wnioskodawca nie posiada żadnych ograniczeń w zakresie praw rodzicielskich. Sąd zobowiązał obie strony do ponoszenia kosztów utrzymania dzieci, w tym zasądził od Wnioskodawcy alimenty na rzecz dzieci po 600 zł na każdego syna, tj. łącznie 1 200 zł miesięcznie, płatne do rąk matki synów. Wnioskodawca płaci alimenty regularnie. Wnioskodawca ponosi również inne znaczące wydatki dotyczące synów. Kierując się potrzebą stworzenia odpowiednich warunków do spotkań z dziećmi, w obecnym miejscu zamieszkania Wnioskodawca wygospodarował i urządził dla nich własny pokój. Wnioskodawca regularnie zabiera dzieci do siebie, co również wiąże się dla Niego z wydatkami takimi jak: posiłki, kino, basen, park trampolin, itp. Od czasu rozwodu, co roku w okresie wakacji, Wnioskodawca zabiera synów na wczasy. Poza tym, obaj synowie otrzymują od Wnioskodawcy regularnie (co roku) na urodziny i święta prezenty lub środki pieniężne w kwocie minimum 100 zł. Co roku w okresie świąt dzieci jeden dzień spędzają z Wnioskodawcą. Wnioskodawca kontaktuje się ze starszym synem telefonicznie i za pomocą sms-ów, gdyż pragnie aby dzieci miały świadomość, że mogą w każdej chwili i w dowolnej sytuacji życiowej liczyć na Jego pomoc i wsparcie. W czasie spotkań, Wnioskodawca stara się uzyskać od nich jak najwięcej informacji na temat zajęć w szkole, zajęć pozalekcyjnych, postępów w nauce, stanu zdrowia i sposobu spędzania wolnego czasu. Służy synom radą, jeśli o nią poproszą, a jeśli nie wyartykułują tego wprost, zwykle wyraża Swoje stanowisko w sprawie, będącej przedmiotem rozmowy z nimi. Wnioskodawca jest również do dyspozycji synów (pod telefonem) w zakresie zapewnienia im środka transportu, także poza terminami regularnych spotkań z nimi. W trakcie pobytu dzieci u Wnioskodawcy, bierze czynny udział w ich wychowaniu, edukacji i organizacji wypoczynku.

Uwzględniając powyższe stwierdzić zatem należy, że w sytuacji, gdy w stosunku do małoletnich dzieci, zarówno Wnioskodawca jak i matka dzieci, posiadali i wykonywali władzę rodzicielską - oboje są uprawnieni do skorzystania z ulgi wynikającej z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Odliczenia należy dokonać - przy spełnieniu pozostałych warunków określonych w ustawie - w proporcji ustalonej z matką dzieci, z tym, że łączna kwota odliczenia, dokonana przez oboje rodziców nie może przekroczyć kwoty odliczenia przysługującego względem dwojga dzieci. Natomiast w sytuacji braku porozumienia z byłą małżonką, każdemu z rodziców przysługuje odliczenie w wysokości 50% kwoty ulgi.

Zatem w sytuacji, gdy Wnioskodawca w 2018 r. wykonywał władzę rodzicielską w stosunku do swoich małoletnich dzieci i nie ma możliwości ustalenia z matką dzieci kwoty odliczeń w odpowiednich proporcjach, należy przyjąć, że Wnioskodawcy przysługuje połowa kwoty ulgi na każde dziecko.

W świetle powyższego, mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny - przy spełnieniu przesłanek wynikających z art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych Wnioskodawca ma prawo skorzystać z ulgi prorodzinnej za 2018 r. w wysokości 50% kwoty ulgi na każdego z synów, ustalonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ww. ustawy.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Tutejszy Organ podkreśla, że jednym z celów interpretacji indywidualnych jest zinterpretowanie przepisów budzących wątpliwość wśród podatników, w określonych stanach faktycznych czy zdarzeniach przyszłych. Przepis art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.) nakłada na Organ podatkowy obowiązek udzielania interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego.

Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku - nie prowadzi postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ww. ustawy jest sam przepis prawa. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku.

Należy również zastrzec, że w przypadku korzystania z ulg i zwolnień podatkowych, wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązek udowodnienia prawa do skorzystania z określonej ulgi przy spełnieniu wszystkich warunków wynikających z przepisów podatkowych spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki.

Szczegółowe ustalenia w powyższym zakresie mogą być poczynione wyłącznie w ramach prowadzonego przez właściwy organ podatkowy postępowania podatkowego. Zgodnie z zasadą samoopodatkowania, obowiązującą w polskim systemie podatkowym, na podatniku spoczywa obowiązek dokonania oceny własnej sytuacji prawnopodatkowej, a po jej dokonaniu zachowania się zgodnie z przepisami prawa podatkowego, bowiem prawidłowość takiego rozliczenia podlega weryfikacji przez organ podatkowy. W rezultacie w wydanej interpretacji Organ nie rozstrzyga, który z rodziców i w jakim zakresie wykonuje władzę rodzicielską. Poczynienie pełnych ustaleń faktycznych na okoliczność, czy rodzic małoletnich dzieci faktycznie wykonywał w stosunku do dzieci władzę rodzicielską i ewentualnie w jakim okresie, jest możliwe wyłącznie w postępowaniu podatkowym. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Z uwagi na to, że wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej stosowania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych został złożony przez Wnioskodawcę - jednego z rodziców, zaznacza się, że interpretacja nie wywiera skutku prawnego dla drugiego z rodziców - byłej żony Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1.

z zastosowaniem art. 119a;

2.

w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3.

z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy - Ordynacja podatkowa).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w...., ul.....,......., za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r. poz. 2325). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała, lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy), z zastrzeżeniem art. 15zzs ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374, z późn. zm.). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl