0113-KDIPT2-2.4011.155.2022.2.EC - Ulga na dziecko

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 13 maja 2022 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0113-KDIPT2-2.4011.155.2022.2.EC Ulga na dziecko

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

31 stycznia 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 28 stycznia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej. Uzupełniła go Pani pismem (data wpływu 27 kwietnia 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W marcu 2021 r. Wnioskodawczyni otrzymała pismo z Urzędu Skarbowego w.... o złożenie wyjaśnień dotyczących odliczeń dokonanych w zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) PIT-37 za 2019 r. i za 2020 r. Poproszono Wnioskodawczynię o wyjaśnienie odliczenia podatku dotyczącej ulgi na dzieci. W latach 2019-2020 Wnioskodawczyni rozliczyła tę ulgę w całości na dwoje nieletnich dzieci: A - urodzone 24 sierpnia 2012 r. oraz B - urodzone 23 maja 2016 r. Podczas wyjaśnień okazało się, że były mąż również odliczył tę ulgę w całości na dwoje dzieci. Kiedy Wnioskodawczyni zapytała się Jego czy rozliczał tę ulgę - stanowczo zaprzeczył odpowiadając, że rozliczył go system w urzędzie skarbowym i nic nie wie na temat ulgi. Po wyjaśnieniach w Urzędzie Skarbowym były mąż nie informując Wnioskodawczyni o swoich zamiarach, złożył korektę za 2019 r. i rozliczył po połowie za każde dziecko. Za 2020 r. były mąż także rozliczył każde dziecko po połowie, mimo tego, że wiedział, że Wnioskodawczyni rozliczyła się już w całości. Wnioskodawczyni również dokonała korekty za 2019 r. Od stycznia do września Wnioskodawczyni rozliczyła ulgę na dzieci po połowie, ponieważ wtedy prowadziła wspólne gospodarstwo domowe z byłym mężem. Od października do grudnia 2019 r. Wnioskodawczyni rozliczyła całą ulgę na dzieci, ponieważ mąż nie mieszkał z Wnioskodawczynią i dziećmi i Wnioskodawczyni sama prowadziła gospodarstwo domowe, jak również opiekowała się dziećmi. Za 2020 r. Wnioskodawczyni nie zrobiła korekty. Rozwód z mężem Wnioskodawczyni dostała w październiku 2020 r., czekała długo przez pandemię. Przed rozwodem, kiedy mąż nie miał ustalonych kontaktów widywał dzieci tylko sporadycznie, mimo tego, że był zachęcany do częstszych kontaktów. Po rozwodzie spotyka dzieci w dwa weekendy miesiąca. Wnioskodawczyni uważa, że ulga ta nie należy się byłemu mężowi a na pewno nie w częściach równych. Mimo tego, że były mąż posiada władzę rodzicielską, Wnioskodawczyni uważa, że jej nie wykonuje. Widując dzieci w dwa weekendy miesiąca (sobotę, niedzielę) nie poświęca wtedy czasu dla dzieci, aby urozmaicić im czas. Weekendy spędza z nimi na strzelnicy, bo to jego nowa pasja. Dzieci idą tam niechętnie. Nawet jeśli protestują, to i tak spędzają tam czas. To nie miejsce dla tak małych dzieci. Czasami strzelają, a czasami siedzą i się nudzą, czekając aż ich tata skończy strzelać. Nie zabiera ich nigdzie oprócz strzelnicy. Nie spotyka się też z nimi częściej niż te dwa weekendy, chociaż powinien umawiać się na dodatkowe spotkania. Samo posiadanie władzy rodzicielskiej nie upoważnia do rozliczania ulgi na dzieci. Ojciec ma tylko sporadyczne kontakty z dziećmi i płaci alimenty. To Wnioskodawczyni pracując w systemie cztero-brygadowym opiekuje się dziećmi każdego dnia, korzysta z pomocy swoich rodziców. Dba o rozwój dzieci, zaprowadza i odbiera ze szkoły i przedszkola, zapewnia im rozrywki. Kiedy dzieci są chore lub mają kwarantannę, to Wnioskodawczyni bierze wolne w pracy żeby się nimi opiekować. Byłego męża nie obchodzi, że dziecko nie ma sprzętu do zdalnego nauczania, kiedy został poproszony o dołożenie pieniążków do kupna, odmówił, mimo, że zabrał pieniążki z ulgi prorodzinnej. Starszy syn idzie do komunii, ojciec dziecka nie wykazuje zainteresowania. Kiedy Wnioskodawczyni poprosiła aby w 2022 r. nie rozliczał ulgi, ponieważ Wnioskodawczyni potrzebuje pieniądze na komunię, rozłączył rozmowy telefoniczne. Zabierając ulgę nie wydaje tych pieniędzy na dzieci. Były mąż nie odbiera, ani nie prowadza dzieci do szkoły i przedszkola. Nie odrabia z nimi lekcji, nie uczestniczy w zebraniach. Nie opiekuje się nimi kiedy są chore, nie wstaje w nocy kiedy dzieci źle się czują. Nie chodzi do lekarzy i dentysty. Nie zabiera ich w miejsca, gdzie mogłyby fajnie spędzić czas: kino, trampoliny, lodowisko, basen, spacer itd. Przebywają tylko na strzelnicy. Kiedy rozpoczyna się rok szkolny, ojciec nigdy nie zainteresował się czy czegoś im brakuje. Nie zakupił nawet długopisa. Nie orientuje się nawet kiedy dzieci mają ferie. Samo posiadanie władzy rodzicielskiej to za mało, trzeba ją wykonywać. Ojciec dzieci ma tylko sporadyczne kontakty i myśli wtedy tylko o swoich potrzebach, nie o potrzebach dzieci. Były mąż nie zapewnia wszystkich potrzeb dzieci od potrzeb bytowych, po edukacyjne, rozwojowe, zdrowotne i emocjonalne. Nie można korzystać tylko z przywileju jakim jest odliczenie od podatku, nie wypełniając praw i obowiązków.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni nadmienia, że w 2019 r. od października Wnioskodawczyni zamieszkała sama z dziećmi, lecz była nadal w związku małżeńskim, czekając na rozwód. 23 października 2020 r. odbyła się rozprawa rozwodowa i od tej pory kiedy wyrok się uprawomocnił, czyli 2 listopada 2020 r., Wnioskodawczyni została rozwódką. Wnioskodawczyni wychowuje dzieci samotnie. Jej stan cywilny nie uległ zmianie po orzeczeniu rozwodu do dnia dzisiejszego. Opieka nad dzieckiem była ustalona na podstawie orzeczenia Sądu. Obowiązki ojca to płacenie alimentów.

Spotkania z dziećmi były ustalone w następujący sposób:

- w każdy pierwszy weekend pełen i trzeci weekend miesiąca od soboty od godz. 10:00 do niedzieli do godz. 19:00;

- Sylwester w latach parzystych;

- Święta Bożego Narodzenia w latach nieparzystych, w Wigilię od godz. 16:00

do pierwszego dnia świąt, tj. 25 grudnia do godz. 19:00, a w latach parzystych w Wigilię od godz. 10:00 do godz. 19:00;

- w Wielkanoc lata nieparzyste: w poniedziałek wielkanocny od godz. 10:00 do godz. 19:00, a w latach parzystych od wielkiej soboty od godz. 10:00 do niedzieli wielkanocnej do godziny 19:00;

- w pozostałym zakresie, według ustalenia pomiędzy rodzicami (niestety aby takie dodatkowe spotkania mogły się odbyć Wnioskodawczyni zapewniła starszemu synowi telefon, też bez pomocy ojca, bo nie zgodził się pomóc).

Wnioskodawczyni organizuje imprezy urodzinowe. Tylko w kwestii Wnioskodawczyni leży dowiezienie i odbieranie dzieci ze szkoły i przedszkola, pod względem przygotowania dydaktycznego i dobra materialne (przybory) zapewnia Wnioskodawczyni. Wszystkie obowiązki dotyczące dzieci Wnioskodawczyni wypełnia sama, bez pomocy ojca dzieci.

W okresie, którego dotyczy wniosek Wnioskodawczyni osiągała dochody opodatkowane wg skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wysokość tych dochodów to:

w 2019 r. - 88 150 zł 43 gr

w 2020 r. - 46 524 zł 50 gr

w 2021 r. - 53 327 zł 19 gr

Były to dochody ze stosunku pracy, opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Były odprowadzane zaliczki na podatek dochodowy. W okresie, którego dotyczy wniosek Wnioskodawczyni nie prowadziła działalności gospodarczej. Dzieci Wnioskodawczyni nie zostały na podstawie orzeczenia Sądu umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych.

W stosunku do Wnioskodawczyni i Jej dzieci nie miały zastosowania przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Dzieci Wnioskodawczyni nie otrzymywały zasiłku (dodatku) pielęgnacyjnego lub renty socjalnej. Wnioskodawczyni nie jest matką lub opiekunem prawnym innych dzieci.

Pytania:

1. Czy Wnioskodawczyni postąpiła prawidłowo rozliczając ulgę w 2019 r. od stycznia do września po połowie na każde dziecko, a od października do grudnia w całości?

2. Czy w 2020 r. ulgę tę Wnioskodawczyni mogła rozliczyć w całości na dwoje dzieci?

3. Czy ulgę za 2021 r. Wnioskodawczyni może odliczyć w całości na dwoje dzieci?

Pani stanowisko w sprawie:

Wnioskodawczyni uważa, że cała ulga z podatku powinna Jej przysługiwać, gdyż tylko Wnioskodawczyni faktycznie wykonuje władzę rodzicielską i troszczy się o dzieci, a ojciec dzieci realizuje jedynie ustalone kontakty, które odbywają się zaledwie w dwa weekendy miesiąca i sprowadzają się tylko do pobytu na strzelnicy. Wnioskodawczyni uważa, że w przedstawionym przez Nią stanie obecnym jest to niesprawiedliwe - rozliczenie ulgi po połowie. Chociażby ze względu na zakres wykonywania przez Nią władzy rodzicielskiej. Poza tym jest znaczna dysproporcja w czasie, kiedy dzieci przebywają u Wnioskodawczyni i u ojca. Z sentencji wyroku wynika, że miejscem zamieszkania małoletnich dzieci jest każdorazowe miejsce zamieszkania Wnioskodawczyni, a więc oczywistym winno być, że dzieci są przy Wnioskodawczyni i to Wnioskodawczyni wykonuje władzę rodzicielską,

a ojciec ma jedynie ustalone przez sąd kontakty. Jego władza jest tylko teoretyczna, bo trudno sobie wyobrazić, że przez tak krótki okres czasu można brać czynny udział

w wychowywaniu dzieci. Dodając, że w ogóle ojciec dzieci nie ma możliwości zajmowania się dziećmi, ponieważ przez większość czasu go nie ma, bo jest zawodowym kierowcą. W domu przebywa zazwyczaj w weekendy. Ojciec dzieci nie angażuje się w proces wychowawczy. Ulga podatkowa służy temu by pomóc rodzicom lepiej sprawować faktyczną opiekę nad dziećmi, by środki finansowe jakie zaoszczędzą dzięki tej uldze mogli przeznaczyć na dzieci, na ich zdrowie, rozwój, naukę, a nie na własne potrzeby.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

W myśl art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1387, z późn. zm.; Dz. U. z 2020 r. poz. 1426, z późn. zm.; Dz. U. z 2021 r. poz. 1128, z późn. zm.), w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r., od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1)

wykonywał władzę rodzicielską;

2)

pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;

3)

sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Natomiast, zgodnie z art. 27f ust. 2 ww. ustawy, odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1)

jednego małoletniego dziecka - kwota 92 zł 67 gr, jeżeli dochody podatnika:

a)

pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,

b)

niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;

2)

dwojga małoletnich dzieci - kwota 92 zł 67 gr na każde dziecko;

3)

trojga i więcej małoletnich dzieci - kwota:

a)

92 zł 67 gr odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,

b)

166 zł 67 gr na trzecie dziecko,

c)

225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.

Zgodnie z art. 27f ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a.

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka (art. 27f ust. 2b ww. ustawy).

W myśl art. 27f ust. 2c ustawy, odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

1)

na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych,

2)

wstąpiło w związek małżeński.

W przypadku, gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem (art. 27 ust. 3 ww. ustawy).

Z przepisu art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (w brzmieniu obowiązującym w 2019 r. i 2020 r.) wynika, że odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Na mocy art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r., nadanym ustawą z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105) i mającym zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2021 r., odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę podatnicy mogą odliczyć od podatku w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. W przypadku braku porozumienia między podatnikami, którzy zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim - kwotę tę podatnicy odliczają w częściach równych. W pozostałych przypadkach odliczenie w wysokości 100% stosuje podatnik, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny.

Na podstawie art. 27f ust. 5 ww. ustawy, odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1)

odpis aktu urodzenia dziecka;

2)

zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;

3)

odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;

4)

zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Zgodnie z art. 27f ust. 7 ww. ustawy, przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.

W myśl art. 6 ust. 8 ww. ustawy (w brzmieniu obowiązującym w 2019 r. i 2020 r.), sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Stosownie do art. 6 ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obowiązującego do 31 grudnia 2021 r., zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c, w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Stosownie do art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu przepisu zmienionym przez art. 1 pkt 2 lit. d ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105 z późn. zm.), który ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2021 r., sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków:

1)

stosuje przepisy:

a)

art. 30c lub

b)

ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy

- w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń; 2) podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359), dziecko pozostaje aż do pełnoletności pod władzą rodzicielską (art. 92 ww. Kodeksu). Władza rodzicielska, co do zasady, przysługuje obojgu rodzicom (art. 93 § 1 ww. Kodeksu). Obejmuje ona w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka (art. 95 ww. Kodeksu). W myśl art. 96 § 1 ww. Kodeksu, rodzice wychowują dziecko pozostające pod ich władzą rodzicielską i kierują nim. Obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotować je należycie do pracy dla dobra społeczeństwa odpowiednio do jego uzdolnień. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania (art. 97 § 1 ww. Kodeksu).

Natomiast, jeżeli wymaga tego dobro dziecka, sąd opiekuńczy może zmienić orzeczenie o władzy rodzicielskiej i sposobie jej wykonywania zawarte w wyroku orzekającym rozwód, separację bądź unieważnienie małżeństwa, albo ustalającym pochodzenie dziecka (art. 106 ww. Kodeksu). Zgodnie zaś z treścią art. 107 § 1 ww. Kodeksu, jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom żyjącym w rozłączeniu, sąd opiekuńczy może ze względu na dobro dziecka określić sposób jej wykonywania i utrzymywania kontaktów z dzieckiem. Sąd pozostawia władzę rodzicielską obojgu rodzicom, jeżeli przedstawili zgodne z dobrem dziecka pisemne porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia. W braku porozumienia, o którym mowa w § 1, sąd, uwzględniając prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców, rozstrzyga o sposobie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia (art. 107 § 2 ww. Kodeksu).

Podkreślenia przy tym wymaga, że separacja bądź rozwód rodziców nie są równoznaczne z utratą przez rodzica prawa do wykonywania władzy rodzicielskiej. Sąd rodzinny, ogłaszając separację bądź rozwiązując związek małżeński określa także prawa rodzicielskie. Jeżeli zatem nie pozbawia tego prawa jednego z rodziców, to uznaje, że rodzice są zdolni do porozumienia w sprawach dotyczących dziecka.

Warunkiem niezbędnym do zastosowania ulgi na dzieci w stosunku do małoletniego dziecka jest wykonywanie władzy rodzicielskiej (a nie samo jej posiadanie). Nie można utożsamiać pojęcia "wykonywanie władzy rodzicielskiej" z pojęciem "przysługiwanie władzy rodzicielskiej". Należy mieć na uwadze, że do nabycia prawa do odliczenia ulgi prorodzinnej konieczne jest zarówno posiadanie przez rodzica władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem, jak i jej faktyczne wykonywanie w danym roku podatkowym. Należy przy tym odróżnić treść władzy rodzicielskiej od jej wykonywania, gdyż samo posiadanie władzy rodzicielskiej nie oznacza jej wykonywania.

Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka. Przy czym przez wychowywanie należy rozumieć zapewnianie stałej opieki, prowadzącej do uzyskania pełnego rozwoju fizycznego i psychicznego. Chodzi zatem o aktywne uczestniczenie w wychowywaniu dziecka i realny wpływ na rozwój jego osobowości. Realizacja prawa wykonywania władzy rodzicielskiej może następować przykładowo poprzez osobiste kontakty z nauczycielami, interesowanie się stanem zdrowia dziecka i pomoc w jego leczeniu, zapewnianie wsparcia w nauce, interesowanie się sposobem spędzania wolnego czasu.

W konsekwencji, wykonywanie obowiązku alimentacyjnego, czyli fakt płacenia alimentów na dzieci, nie jest rozstrzygający dla uznania, że rodzic wykonuje władzę rodzicielską. Obowiązek alimentacyjny jest bowiem niezależny od władzy rodzicielskiej, a wiec spoczywa także na rodzicach, którzy zostali pozbawieni tej władzy.

Stąd ulga na dzieci przysługuje tym rodzicom, którzy faktycznie sprawują pieczę nad osobą i majątkiem dziecka. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje formalnie obojgu rodzicom, a tylko jeden z rodziców faktycznie ją wykonuje, to z odliczenia całości kwoty może skorzystać tylko ten rodzic. Jeżeli rodzic dziecka pomimo posiadania praw rodzicielskich nie zajmuje się dzieckiem albo jego kontakty są sporadyczne należy uznać, że nie wykonuje władzy rodzicielskiej i w związku z tym nie ma prawa do ulgi.

Powyższe potwierdza Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 27 lipca 2016 r., sygn. akt. II FSK 2378/15, stwierdzając; " (...) dla nabycia prawa do odliczenia ulgi prorodzinnej, konieczne jest łączne spełnienie dwóch przesłanek, to jest posiadanie władzy rodzicielskiej (nawet ograniczonej na podstawie wyroku sądowego) i jej faktyczne wykonywanie w danym roku podatkowym. Czym innym jest bowiem posiadanie władzy a czym innym jej wykonywanie, a to oznacza, że utożsamianie ich na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie znajduje uzasadnienia. W celu nabycia prawa do przedmiotowej ulgi podatnik powinien wykazać zatem, że w danym roku podatkowym wykonywał, a nie tylko posiadał władzę rodzicielską (...)."

Zatem, o wykonywaniu władzy rodzicielskiej nie świadczy tylko sam fakt jej posiadania, czy spełniania obowiązku alimentacyjnego, ani sporadyczne kontakty z dzieckiem. Wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na sprawowaniu faktycznej pieczy nad małoletnim dzieckiem w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój,

a w szczególności podejmowanie przez rodzica (rodziców) obowiązków w zakresie zaspokojenia potrzeb fizycznych, edukacyjnych i duchowych dziecka. Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka.

Podkreślić należy, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich ustawowych przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

Z okoliczności opisanych we wniosku wynika, że w marcu 2021 r. Wnioskodawczyni otrzymała pismo z urzędu skarbowego, dotyczące wyjaśnień dokonanych odliczeń w zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) PIT-37 za 2019 r. i za 2020 r. W latach tych Wnioskodawczyni w całości rozliczyła ulgę na dwoje nieletnich dzieci. Okazało się, że były mąż Wnioskodawczyni również rozliczył tę ulgę. Były mąż złożył korektę zeznania za 2019 r., rozliczając ulgę po połowie. Wnioskodawczyni również dokonała korekty za 2019 r. Od stycznia do września Wnioskodawczyni rozliczyła ulgę na dzieci po połowie, ponieważ wtedy prowadziła wspólne gospodarstwo domowe z byłym mężem.

A od października do grudnia 2019 r. Wnioskodawczyni rozliczyła całą ulgę na dzieci, ponieważ mąż nie mieszkał z Wnioskodawczynią i dziećmi i Wnioskodawczyni sama prowadziła gospodarstwo domowe, jak również opiekowała się dziećmi. 23 października 2020 r. odbyła się rozprawa rozwodowa Wnioskodawczyni, wyrok uprawomocnił się 2 listopada 2020 r. Stan cywilny Wnioskodawczyni nie uległ zmianie.

Opieka nad dzieckiem była ustalona na podstawie orzeczenia Sądu. Mimo tego, że były mąż posiada władzę rodzicielską, Wnioskodawczyni uważa, że jej nie wykonuje. Widując dzieci w dwa weekendy miesiąca (sobotę, niedzielę) nie poświęca wtedy czasu dla dzieci, aby urozmaicić im czas. Nie zabiera ich nigdzie oprócz strzelnicy (która jest jego nową pasją). Nie spotyka się też z nimi częściej niż te dwa weekendy, chociaż powinien umawiać się na dodatkowe spotkania. Ojciec ma tylko sporadyczne kontakty z dziećmi i płaci alimenty. To Wnioskodawczyni pracując w systemie cztero-brygadowym opiekuje się dziećmi każdego dnia, korzysta z pomocy swoich rodziców. Dba o rozwój dzieci, zaprowadza i odbiera ze szkoły i przedszkola, zapewnia im rozrywki. Kiedy dzieci są chore lub mają kwarantannę, to Wnioskodawczyni bierze wolne w pracy żeby się nimi opiekować. Byłego męża nie obchodzi, że dziecko nie ma sprzętu do zdalnego nauczania, kiedy został poproszony o dołożenie pieniążków do kupna, odmówił, mimo, że zabrał pieniążki z ulgi prorodzinnej. Były mąż nie odbiera, ani nie prowadza dzieci do szkoły i przedszkola. Nie odrabia z nimi lekcji, nie uczestniczy w zebraniach. Nie opiekuje się nimi kiedy są chore, nie wstaje w nocy kiedy dzieci źle się czują. Nie chodzi do lekarzy i dentysty. Nie zabiera ich w miejsca, gdzie mogłyby fajnie spędzić czas: kino, trampoliny, lodowisko, basen, spacer itd. Przebywają tylko na strzelnicy. Kiedy rozpoczyna się rok szkolny, ojciec nigdy nie zainteresował się czy czegoś im brakuje. Ojciec dzieci ma tylko sporadyczne kontakty i myśli wtedy tylko o swoich potrzebach, nie o potrzebach dzieci. Były mąż nie zapewnia wszystkich potrzeb dzieci od potrzeb bytowych, po edukacyjne, rozwojowe, zdrowotne i emocjonalne.

Biorąc zatem pod uwagę okoliczności przedstawione we wniosku, w szczególności, fakt że ciężar wychowania dziecka spoczął wyłącznie na Pani i to Pani podejmuje wszelkie decyzje dotyczące dzieci w każdej sferze ich życia, nie sposób stwierdzić, że zachodzą przesłanki dla uznania, że ojciec dzieci wykonuje władzę rodzicielską w rozumieniu art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle zacytowanych wyżej przepisów - na tle przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego - uznać zatem należy, że skoro to Pani sprawuje faktycznie stałą władzę rodzicielską, tzn. podejmuje wszelkie decyzje dotyczące dzieci w każdej sferze ich życia i ciężar wychowania dzieci spoczął wyłącznie na Pani, dzieci cały czas mieszkają z Panią, a Pani były mąż ma znikomy kontakt z dzieckiem, to mimo że wywiązuje się z obowiązku alimentacyjnego, to wyłącznie Pani przysługuje prawo do dokonania odliczeń w ramach ulgi prorodzinnej tj. w pełnej wysokości, kwoty ustalonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za okres od października do grudnia 2019 r., za 2020 r. i za 2021 r. Natomiast w okresie od stycznia do września 2019 r. przysługuje Pani prawo do odliczenia ulgi na dzieci w wysokości 50%, gdyż jak sama Wnioskodawczyni wskazała, w tym okresie Wnioskodawczyni mieszkała z byłym mężem i prowadziła z nim wspólne gospodarstwo domowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Podkreślić należy, że stosownie do zadanych pytań, niniejsza interpretacja dotyczy możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej w latach 2019-2021.

Końcowo należy wskazać, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku - nie prowadzi postępowania dowodowego. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. Pełna weryfikacja prawidłowości Pani stanowiska może być dokonana jedynie w toku ewentualnego postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego organu kontroli celno-skarbowej, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej, do której zastosowanie mają przepisy określone w art. 14h (w zamkniętym katalogu) ustawy - Ordynacja podatkowa.

Należy również zastrzec, że w przypadku korzystania z ulg i zwolnień podatkowych, wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obowiązek udowodnienia prawa do skorzystania z określonej ulgi przy spełnieniu wszystkich warunków wynikających z przepisów podatkowych spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki.

Szczegółowe ustalenia w powyższym zakresie mogą być poczynione wyłącznie w ramach prowadzonego przez właściwy organ podatkowy postępowania podatkowego. Zgodnie z zasadą samoopodatkowania, obowiązującą w polskim systemie podatkowym, na podatniku spoczywa obowiązek dokonania oceny własnej sytuacji prawnopodatkowej, a po jej dokonaniu zachowania się zgodnie z przepisami prawa podatkowego, bowiem prawidłowość takiego rozliczenia podlega weryfikacji przez organ podatkowy. Poczynienie pełnych ustaleń faktycznych na okoliczność, czy rodzic małoletniego dziecka faktycznie wykonywał w stosunku do dziecka władzę rodzicielską i ewentualnie w jakim okresie, jest możliwe wyłącznie w postępowaniu podatkowym. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Z uwagi na to, że wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej stosowania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych został złożony przez Wnioskodawczynię - jednego z rodziców, zaznacza się, że interpretacja nie wywiera skutku prawnego dla ojca dzieci Wnioskodawczyni.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

* Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pani sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego i musi Pani zastosować się do interpretacji.

* Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)

z zastosowaniem art. 119a;

2)

w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)

z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

* w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

* w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.).

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl