0113-KDIPT2-1.4011.529.2020.3.ISL - Zaliczanie do kosztów podatkowych kwoty zasądzonej przez sąd.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy - przedstawione we wniosku z dnia 16 czerwca 2020 r. (data wpływu za pośrednictwem platformy ePUAP 16 czerwca 2020 r., identyfikator poświadczenia przedłożenia ePUAP-....), uzupełnionym pismem z dnia 28 sierpnia 2020 r. (data wpływu 2 września 2020 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie:

* możliwości oraz momentu zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów zasądzonej przez Sąd kwoty wynikającej z faktury wraz z odsetkami - jest prawidłowe,

* możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów zasądzonych przez Sąd kosztów procesu oraz opłaty sądowej - jest prawidłowe.

W dniu 16 czerwca 2020 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku od towarów i usług.

Wniosek ten nie spełniał wymogów, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325, z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia 25 sierpnia 2020 r., Nr 0113-KDIPT2-1.4011.529.2020.2.ISL, Nr 0114-KDIP1-3.4012.360.2020.2.JF, na podstawie art. 13 § 2a, art. 169 § 1 i § 2 w związku z art. 14h powołanej ustawy, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie do uzupełnienia ww. wniosku wysłano za pośrednictwem platformy ePUAP w dniu 25 sierpnia 2020 r. (data doręczenia 26 sierpnia 2020 r., identyfikator poświadczenia doręczenia ePUAP-....). Wnioskodawca uzupełnił powyższy wniosek pismem z dnia 28 sierpnia 2020 r. (data wpływu 2 września 2020 r.), nadanym za pośrednictwem poczty w dniu 28 sierpnia 2020 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca zgodnie z danymi ujawnionymi w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, od dnia 2 stycznia 2013 r. prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą X. Jest przedsiębiorcą będącym osobą fizyczną, wykonującym we własnym imieniu działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2019 r. poz. 1292, z późn. zm.). Przeważającym i faktycznym rodzajem prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawcy, zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności (PKD), jest wykonywanie instalacji elektrycznych (43.21.Z). Dodatkowo, Wnioskodawca prowadzi działalność w zakresie produkcji elementów elektronicznych (26.11.Z) instalowania maszyn przemysłowych, sprzętu i wyposażenia (33.20.Z), robót związanych z budową dróg szynowych i kolei podziemnej (42.12.Z), robót związanych z budową linii telekomunikacyjnych i elektroenergetycznych (42.22.Z), wykonywania instalacji wodno-kanalizacyjnych, cieplnych, gazowych i klimatyzacyjnych (43.22.Z). Wnioskodawca w związku z opodatkowywaniem dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej, zdefiniowanej w art. 5a ust. 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1426, dalej: ustawa o PIT), zaliczanej do źródła przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, do dnia 31 grudnia 2019 r. ustalał dochód z tej działalności gospodarczej prowadząc podatkową księgę przychodów i rozchodów zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. z 2017 r. poz. 728, z późn. zm.), uchylonym z dniem 1 stycznia 2020 r. przez rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2019 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. z 2019 r. poz. 2544). Wnioskodawca opodatkowywał dochód z działalności jako różnicę pomiędzy przychodem w rozumieniu art. 14 ustawy o PIT, a kosztami ich uzyskania, powiększoną o różnicę pomiędzy wartością remanentu końcowego i początkowego towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych, braków i odpadków, jeżeli wartość remanentu końcowego, była wyższa niż wartość remanentu początkowego, lub pomniejszona o różnicę pomiędzy wartością remanentu początkowego i końcowego, jeżeli wartość remanentu początkowego była wyższa. Dodatkowo, Wnioskodawca w związku z uzyskiwaniem przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej, tj. ze źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, odliczał od podstawy obliczenia podatku, ustalonej zgodnie z art. 30c ust. 2 ustawy o PIT, koszty kwalifikowane, o których mowa w art. 26e ustawy o PIT, tj. działalność badawczo-rozwojową. Kwota powyższego odliczenia w 2019 r. podatkowym nie przekroczyła kwoty dochodu uzyskanego przez Wnioskodawcę ze źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT. Wnioskodawca, pomimo nieprzekroczenia limitu określonego w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2019 r. poz. 351, z późn. zm.) zdecydował, że począwszy od dnia 1 stycznia 2020 r., ustalać będzie dochód w oparciu o księgi rachunkowe. Tym samym, od dnia 1 stycznia 2020 r. ustala dochód w oparciu o księgi rachunkowe. Wnioskodawca dochód za 2020 r. opodatkuje na podstawie prawidłowo prowadzonych ksiąg rachunkowych, zmniejszony o dochody wolne od podatku i zwiększony o wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów, zaliczone uprzednio w ciężar kosztów uzyskania przychodów, jeśli takie wystąpią. Dodatkowo, Wnioskodawca w 2020 r. podatkowym, w związku z uzyskiwaniem przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej ze źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, odlicza od podstawy obliczenia podatku, ustalonej zgodnie z art. 30c ust. 2 ustawy o PIT, koszty uzyskania przychodów (koszty kwalifikowane) poniesione na działalność badawczo-rozwojową. Wnioskodawca, w związku ze złożeniem właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego oświadczenia, o którym mowa w art. 9a ust. 2 ustawy o PIT, o wyborze formy opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach określonych w art. 30c ustawy o PIT, w 2017 r. podatkowym rozliczył podatek w formie tzw. podatku liniowego. Za 2020 r. podatkowy oświadczenie pozostaje w mocy i dochód za ten rok też zostanie opodatkowany w formie tzw. podatku liniowego.

Wnioskodawca od dnia 15 stycznia 2003 r. jest zarejestrowany jako czynny podatnik podatku od towarów i usług, zgodnie z art. 99 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106, dalej: ustawa o VAT), składa jako podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT deklarację dla podatku od towarów i usług. Począwszy od stycznia 2018 r. deklaracje są składane za okresy miesięczne, a wcześniej składano deklaracje kwartalne.

W dniu 12 sierpnia 2016 r. została zawarta, pomiędzy Wnioskodawcą a Kontrahentem, prowadzącym działalność gospodarczą Y (dalej: łącznie Wnioskodawca i Kontrahent - Strony Umowy) umowa zlecenia (dalej: Umowa zlecenie).

W § 2 powyżej wskazanej Umowy zlecenia Kontrahent zobowiązał się do wykonywania na rzecz Wnioskodawcy, za wynagrodzeniem usług mających na celu pozyskanie dofinansowania oraz rozliczenie projektu, który uzyskał wsparcie. W ramach realizacji przedmiotu Umowy zlecenia Kontrahent zobowiązał się do:

a. Opracowania Wniosku o dofinansowanie dla wnioskodawców ubiegających się o wsparcie w ramach programu 3.2.1 Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020,

b. Rozliczenia projektu, w tym przygotowania i przedstawienia Zamawiającemu w wymaganym przez umowę dotacji terminie wniosków o płatności zaliczkowe (jeśli dotyczy), wniosków o płatności pośrednie (jeśli dotyczy) oraz wniosku o płatność końcową.

W ramach Umowy zlecenia wynagrodzenie zostało przez Strony Umowy ustalone w ten sposób, ze za wykonanie przedmiotu umowy określonego w § 2 Wnioskodawca zapłaci Kontrahentowi wynagrodzenie łączne wskazane w dwóch poniższych punktach:

Wniosek został złożony w wymaganym terminie, tj. do dnia 28 września 2016 r. Kwota dofinansowania wynosić miała 10 461 166,65 zł (dziesięć milionów czterysta sześćdziesiąt jeden tysięcy sto sześćdziesiąt sześć złotych 65/100). Niemniej, ze względu na to, że zawierał braki formalne, Wnioskodawca został wezwany do ich uzupełnienia. Braki te zostały usunięte i wniosek został oceniony pozytywnie pod względem formalnym i skierowany do oceny merytorycznej przez Panel Ekspertów. Pismem z dnia 31 stycznia 2017 r. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości poinformowała Wnioskodawcę, że wniosek nie został wybrany do dofinansowania z powodu nieuzyskania minimalnej liczby 13 punktów. Wniosek otrzymał 12 punktów. Wobec powyższej decyzji Wnioskodawca zdecydował się na wniesienie od niej protestu. W związku z przygotowaniem protestu Strony Umowy prowadziły korespondencję mailową. Mailem z dnia 24 marca 2017 r. Kontrahent kontaktował się z Wnioskodawcą w celu otrzymania informacji dotyczącej stanu sprawy po złożeniu protestu. W wyniku rozpatrzenia protestu wniosek został wybrany do dofinansowania uzyskując 13 punktów. Wnioskodawca poinformował o tym Kontrahenta mailem z dnia 26 kwietnia 2017 r. W dniu 21 czerwca 2017 r. została przez Wnioskodawcę z Polską Agencją Rozwoju Przedsiębiorczości podpisana umowa na realizację wnioskowanego projektu. Otrzymywane w jego ramach dofinansowanie korzystało na postawie art. 21 ust. 1 pkt 129 ustawy o PIT ze zwolnienia przedmiotowego, a wydatki i koszty na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 56 ustawy o PIT nie stanowiły kosztów uzyskania przychodu. Mailami z dnia 5 maja 2017 r., Kontrahent zwracał się do Wnioskodawcy o kontakt w celu dalszej realizacji Umowy zlecenia. Pismem z dnia 2 maja 2017 r., doręczonym Kontrahentowi Wnioskodawcy, w dniu 5 maja 2017 r. Wnioskodawca wypowiedział ze skutkiem natychmiastowym Umowę zlecenia z powodu zaniechania przez Kontrahenta wszelkich czynności na rzecz Wnioskodawcy od momentu nieumieszczenia w pierwszym etapie kwalifikacji wniosku Wnioskodawcy na liście uprawnionych do uzyskania wsparcia w ramach programu 3.3.1. Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020. Kontrahent pismem z dnia 11 maja 2017 r. ocenił powyższe zarzuty Wnioskodawcy jako nieprawdziwe, nieznajdujące jakiegokolwiek uzasadnienia i mające charakter pozorny. Równocześnie poinformował, że w Jego ocenie w dniu 26 kwietnia 2017 r. ziściła się przesłanka powstania roszczenia o zapłatę wynagrodzenia za sukces w rozumieniu § 6 ust. 1 lit. b Umowy zlecenia. W związku z tym, Kontrahent tytułem określonym w Umowie, wystawił w dniu 11 maja 2017 r. fakturę nr (...) na kwotę 514 689,40 zł (pięćset czternaście tysięcy sześćset osiemdziesiąt dziewięć złotych 40/100), na którą składała się kwota netto w wysokości 418 446,67 zł (czterysta osiemnaście tysięcy czterysta czterdzieści sześć złotych 67/100) oraz kwota VAT w wysokości 96 242,73 zł (dziewięćdziesiąt sześć tysięcy dwieście czterdzieści dwa złote 73/100) z terminem płatności zgodnym z Umową przypadającym na dzień 18 maja 2017 r. Przesyłką pocztową z dnia 16 maja 2017 r. Wnioskodawca zwrócił powyższą fakturę wskazując w załączonym do niej piśmie jako wystawioną bez podstawy prawnej i niezgodną z Umową. Faktura ta nie została zaewidencjonowana przez Wnioskodawcę, ani w podatkowej księdze przychodów i rozchodów, ani w ewidencji określonej w art. 109 ust. Ustawy VAT wg. stanu na dzień otrzymania ww. faktury, tj. zawierającej dane niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej. Tym samym, Wnioskodawca, ani nie pomniejszył przychodu w 2017 r. podatkowym, ani nie skorzystał z przysługującego prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w deklaracji VAT-7K za drugi kwartał 2017 r., ani nie obniżył kwoty podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

Następnie, Kontrahent wystąpił z wnioskiem o zawezwanie do próby ugodowej odnośnie zapłaty kwoty wynikającej z faktury nr (...) w wysokości 514 689,40 zł (pięćset czternaście tysięcy sześćset osiemdziesiąt dziewięć złotych 40/100), na którą składała się kwota netto w wysokości 418 446,67 zł (czterysta osiemnaście tysięcy czterysta czterdzieści sześć złotych 67/100) oraz kwota VAT w wysokości 96 242,73 zł (dziewięćdziesiąt sześć tysięcy dwieście czterdzieści dwa złote 73/100). Ugody nie zawarto. Kontrahent, wobec odmowy zapłaty kwoty wskazanej na ww. fakturze, wniósł do Sądu Okręgowego w (...) powództwo o zapłatę kwoty należności głównej z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 19 maja 2017 r. do dnia 17 czerwca 2017 r. i odsetkami maksymalnymi za opóźnienie od dnia 18 czerwca 2017 r. do dnia zapłaty oraz o zwrot kosztów procesu w kwocie 36 552,00 zł (trzydzieści sześć tysięcy pięćset pięćdziesiąt dwa złotych 00/100). W dniu 6 listopada 2018 r. Sąd Okręgowy w (...) IX Wydział Gospodarczy, w sprawie o zapłatę o sygn. akt (...), tj. z powództwa Kontrahenta przeciwko Wnioskodawcy, orzekł w wyroku zasądzającym na rzecz Kontrahenta w oparciu o art. 481 § 1-3 ustawy z dnia z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, kwotę 514 689,40 zł (pięćset czternaście tysięcy sześćset osiemdziesiąt dziewięć złotych 40/100) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 19 maja 2017 r. do dnia 17 czerwca 2017 r. i odsetkami maksymalnymi za opóźnienie od dnia 18 czerwca 2017 r. do dnia zapłaty. Dodatkowo, Sąd w orzekł, na podstawie art. 84 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, kwotę 36 552,00 zł (trzydzieści sześć tysięcy pięćset pięćdziesiąt dwa złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu oraz nakazał zwrócić, na podstawie tegoż samego przepisu, Kontrahentowi kwotę 400,00 zł (czterysta złotych 00/100) tytułem niewykorzystanej zaliczki na koszty stawiennictwa świadków, a Wnioskodawcy kwotę 200,00 zł (dwieście złotych 00/100) tytułem niewykorzystanej zaliczki na koszty stawiennictwa świadków. Sąd Okręgowy w (...) IX Wydział Gospodarczy po przeprowadzeniu przewodu sądowego w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, ustalił że w wyniku mających miejsce od marca 2016 r. kontaktów Stron Umowy w dniu 12 sierpnia 2016 r. została między nimi zawarta Umowa zlecenia, której przedmiotem było opracowanie przez Kontrahenta wniosku o dofinansowanie dla wnioskodawców ubiegających się o wsparcie w ramach programu 3.2.1. Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014 - 2020 oraz rozliczenia projektu, w tym: przygotowania i przedstawienia Wnioskodawcy w wymaganych przez umowę dotacji terminie wniosków o płatności zaliczkowe, wniosków o płatności pośrednie oraz wniosku o płatność końcową. Projekt dotyczył uruchomienia produkcji paneli fotowoltaicznych wyposażonych w urządzenia do wykrywania i gaszenia pożaru. Kontrahent miał wykonać umowę w następujących terminach: opracowanie wniosku o dofinansowanie maksymalnie do ostatniego dnia naboru wniosków w ramach konkursu wybranego przez Wnioskodawcę i rozliczenie projektu zgodnie z umową o dofinansowanie podpisaną przez Wnioskodawcę. Wynagrodzenie za wykonanie przedmiotu umowy składało się z opłaty wstępnej w kwocie 10 000,00 zł (dziesięć tysięcy złotych 00/100) i wynagrodzenia za sukces (succes fee) w wysokości 4% (cztery procent) liczonych od wartości dotacji wskazanej we wniosku, jednak nie mniej niż 20 000,00 zł (dwadzieścia tysięcy złotych 00/100) liczonych od wartości dotacji wskazanej we wniosku, w przypadku, gdy wartość dotacji, o którą ubiega się Wnioskodawca wynosi powyżej 3 000 001,00 zł (trzy miliony jeden złoty 00/100), płatne w terminie 7 (siedem) dni od momentu ogłoszenia na oficjalnych stronach internetowych Instytucji Wdrażającej listy podmiotów (lub ich numerów referencyjnych), które uzyskały rekomendację do wsparcia w ramach programu unijnego, na który składany był wniosek i uwzględnienia na niej projektu Wnioskodawcy lub otrzymania pisma z Instytucji Wdrażającej o uzyskaniu takiej rekomendacji do wsparcia. Oddzielne wynagrodzenie przewidziane zostało na etapie rozliczania projektu. Sąd Okręgowy w (...) ustalił, że bezspornym między stronami było, że Wnioskodawca zapłacił na rzecz Kontrahenta opłatę wstępną w wysokości 10 000,00 zł (dziesięć tysięcy złotych 00/100) oraz że wniosek o przyznanie dotacji należało złożyć do dnia 28 września 2016 r. Sąd Okręgowy w (...) w oparciu o m.in. wniosek, oświadczenie o złożeniu wniosku w Generatorze Wniosków, zeznania świadka Wnioskodawcy ustalił, że wniosek został złożony w tym terminie oraz że kwota dofinansowania wynosić miała 10 461 166,65 zł (dziesięć milionów czterysta sześćdziesiąt jeden tysięcy sto sześćdziesiąt sześć złotych 65/100). Wniosek zawierał braki formalne. Wnioskodawca został wezwany do ich uzupełnienia pismem z dnia 11 października 2016 r. Braki te zostały usunięte i wniosek został oceniony pozytywnie pod względem formalnym i skierowany do oceny merytorycznej przez Panel Ekspertów zaplanowany na dzień 7 listopada 2016 r. W związku z przygotowaniem do Panelu Ekspertów Strony Umowy prowadziły korespondencję mailową. Pismem z dnia 31 stycznia 2017 r. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości poinformowała Wnioskodawcę, że wniosek nie został wybrany do dofinansowania z powodu nieuzyskania minimalnej liczby 13 punktów. Wniosek otrzymał 12 punktów. W związku z powyższą decyzją Wnioskodawca zdecydował się na wniesienie od niej protestu. W związku z przygotowaniem protestu Strony Umowy prowadziły korespondencję mailową. Mailem z dnia 24 marca 2017 r. Kontrahent dopytywał się Wnioskodawcy o stan sprawy po złożeniu protestu. W oparciu o pimo Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości z dnia 25 kwietnia 2017 r. Sąd Okręgowy w (...) ustalił, że w wyniku rozpatrzenia protestu wniosek został wybrany do dofinansowania uzyskując 13 punktów. Wnioskodawca poinformował o tym Kontrahenta mailem z dnia 26 kwietnia 2017 r. Mailami z dnia 5 maja 2017 r. Kontrahent zwracał się do Wnioskodawcy o kontakt w celu dalszej realizacji umowy. Pismem z dnia 2 maja 2017 r., doręczonym Kontrahentowi w dniu 5 maja 2017 r., Wnioskodawca wypowiedział ze skutkiem natychmiastowym umowę zawartą w dniu 12 sierpnia 2016 r. z powodu zaniechania przez Kontrahenta wszelkich czynności na rzecz Wnioskodawcy od momentu nieumieszczenia w pierwszym etapie kwalifikacji wniosku Wnioskodawcy na liście uprawnionych do uzyskania wsparcia w ramach programu 3.2.1. Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020. W dalszej części wyroku z dnia 6 listopada 2018 r. Sąd Okręgowy w (...) na podstawie pisma z dnia 11 maja 2017 r. i faktury nr (...) z potwierdzeniem odbioru przez Wnioskodawcę ustalił, że Kontrahent pismem z dnia 11 maja 2017 r. ocenił powyższe zarzuty Wnioskodawcy jako nieprawdziwe, nieznajdujące jakiegokolwiek uzasadnienia i mające charakter pozorny. Równocześnie Kontrahent poinformował, że w jego ocenie w dniu 26 kwietnia 2017 r. ziściła się przesłanka powstania roszczenia o zapłatę wynagrodzenia za sukces w rozumieniu art. 6 ust. 1 lit. b umowy stron. W związku z tym wystawił fakturę nr (...) na kwotę dochodzoną pozwem i terminem płatności przypadającym na dzień 18 maja 2017 r. Sąd Okręgowy w (...) na podstawie pisma z dnia 16 maja 2017 r. ustalił, że Wnioskodawca zwrócił powyższą fakturę uznając ją za wystawioną bez podstawy prawnej, a Kontrahent na podstawie pisma z dnia 24 maja 2017 r. podtrzymał swoje wcześniejsze stanowisko. Pismem z dnia 30 maja 2017 r. Wnioskodawca podtrzymał swoje wcześniejsze stanowisko, co do bezpodstawności wystawionej faktury.

Od powyższego wyroku Wnioskodawca w ustawowym terminie wniósł do Sądu Apelacyjnego w (...) za pośrednictwem Sądu Okręgowego apelację, którą zaskarżał w całości orzeczenie Sądu Okręgowego w (...) oraz wniósł ustaloną na podstawie ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 755), opłatę sądową w wysokości 25 735,00 zł (dwadzieścia pięć tysięcy siedemset trzydzieści pięć złotych 00/100). Wyrokiem o sygn. akt. (...) z dnia 18 lutego 2020 r. Sąd Apelacyjny w (...) I Wydział Cywilny na skutek apelacji Wnioskodawcy od wyroku Sądu Okręgowego w (...) z dnia 6 listopada 2018 r., o sygn. akt (...), oddalił apelację oraz zasądził od Wnioskodawcy na rzecz Kontrahenta poniesione przez Kontrahenta koszty procesu, w kwocie 8 100,00 zł (osiem tysięcy sto złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego, która została przez Sąd Apelacyjny w (...) określona na podstawie § 2 pkt 7 w związku z § 10 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych. Sąd Apelacyjny w (...) I Wydział Cywilny oddalając apelację stwierdził, że w jego ocenie nie jest uzasadniony wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku z uwagi na stawiane w apelacji zarzuty naruszenia prawa procesowego i materialnego.

W ocenie Sądu Apelacyjnego w (...) I Wydział Cywilny, "kluczowe elementy stanu faktycznego niniejszej sprawy są następujące:

1. Strony zawarły w dniu 12 sierpnia 2016 r. umowę zlecenia, której przedmiotem było opracowanie przez powódkę wniosku o dofinansowanie w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój,

2. Kontrahent opracował wniosek i złożyła w terminie w Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości,

3. Wniosek Wnioskodawcy nie został wybrany do dofinansowania, gdyż otrzymał 12 punktów, a wymagany limit to 13 punktów,

4. Pozwany złożył protest w trybie art. 53 ust. 1 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014-2020 (Dz. U. z 2016 r. poz. 217 z późn. zm.),

5. Pismem z dnia 25 kwietnia 2017 r. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości poinformowała, że w wyniku rozpoznania protestu wniosek pozwanego został wybrany do dofinansowania z uwagi na uzyskanie 13 punktów".

W ocenie Sądu Apelacyjnego w (...) I Wydział Cywilny, stan faktyczny ustalony przez Sąd Okręgowy w (...) w powyższym zakresie był bezsporny. Wymagał on jedynie uściślenia co do tego, że Wnioskodawca w opracowanym proteście przedstawił argumentację dotyczącą braku podstaw do przyjęcia przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości negatywnej oceny kryterium "innowacyjność produktu". Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości rozpoznając protest dokonała ponownej analizy wszystkich kryteriów, które były przedmiotem poprzedniej oceny. Nie zostały podzielone żadne argumenty podniesione w proteście, zaś dodatkowy punkt został przyznany na skutek dostrzeżonej z urzędu omyłki dotyczącej błędnego zakwalifikowania projektu Wnioskodawcy do obszaru średniowysokich technologii zamiast do obszaru wysokich technologii. Dodatkowy punkt umożliwił zakwalifikowanie projektu do dofinansowania. Sąd Apelacyjny w (...) I Wydział Cywilny wskazał przy tym, że uzasadnienie rozstrzygnięcia wskazuje, że Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości nie brała pod uwagę opinii załączonych do protestu. Wyrok Sądu Apelacyjnego w (...) I Wydział Cywilny, o sygn. akt. (...) z dnia 18 lutego 2020 r., jest wyrokiem prawomocnym. Wnioskodawca nie wniósł od powyższego wyroku skargi kasacyjnej do Sądu Najwyższego.

W dniu 18 maja 2020 r. Wnioskodawca otrzymał od Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym (...) z siedzibą w (...), prowadzącego Kancelarię Komorniczą nr (...), działającego na wniosek Kontrahenta, zajęcie wierzytelności z dnia 14 maja 2020 r., o sygn. (...), oraz zawiadomienie o wszczęciu egzekucji z dnia 14 maja 2020 r., o sygn. (...). Zajęcie wierzytelności stanowiło, że zostało wobec Wnioskodawcy wszczęte postępowanie egzekucyjne o zapłatę następujących sum: 514 689,40 zł (pięćset czternaście tysięcy sześćset osiemdziesiąt dziewięć złotych 40/100) tytułem należności głównej, 211 290,57 zł (dwieście jedenaście tysięcy dwieście dziewięćdziesiąt złotych 57/100) tytułem odsetek do dnia 14 maja 2020 r., 44 652,00 zł (czterdzieści cztery tysiące sześćset pięćdziesiąt dwa złote 00/100) tytułem zwrotu kosztów procesu, 2 700,00 zł (dwa tysiące siedemset złotych 00/100) tytułem kosztów zastępstwa w egzekucji, 120,00 zł (sto dwadzieścia złotych 00/100) tytułem kosztów postępowania klauzulowego, 50 000,00 zł (pięćdziesiąt tysięcy złotych 00/100) tytułem prognozowanej opłaty egzekucyjnej, 129,71 zł (sto dwadzieścia dziewięć złotych 71/100) tytułem prognozowanych wydatków gotówkowych.

W dniu 8 maja 2020 r. Wnioskodawca za pośrednictwem profesjonalnego pełnomocnika skontaktował się z Kontrahentem, celem zawarcia ugody co do spłaty zobowiązania oraz pozyskania duplikatu faktury z dnia 11 maja 2017 r., nr (...). Duplikat faktury wystawiony przez Kontrahenta został w dniu 4 czerwca 2020 r. i został otrzymany przez Wnioskodawcę w dniu 9 czerwca 2020 r. Dodatkowo, prócz duplikatu Wnioskodawca pozyskał kserokopię faktury z dnia 11 maja 2017 r., nr (...), znajdującą się w aktach sprawy Sądu Apelacyjnego w trybie art. 9 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2019 r. poz. 1460, z późn. zm.). Sąd Apelacyjny w (...) przekazał kopię faktury za pośrednictwem listu poleconego, który przez Wnioskodawcę został otrzymany w dniu 14 czerwca 2020 r.

W dniu 19 maja 2020 r. Wnioskodawca dokonał na konto ww. Komornika przelewu na rachunek bankowy wskazany w zajęcie wierzytelności z dnia 14 maja 2020 r. na kwotę 797 476,26 zł (siedemset dziewięćdziesiąt siedem tysięcy czterysta siedemdziesiąt sześć złotych 26/100), na którą składała się należność główna 514 684,40 (pięćset czternaście tysięcy sześćset osiemdziesiąt dziewięć złotych 40/100), (w tym cześć netto w kwocie 418 446,67 zł (czterysta osiemnaście tysięcy czterysta czterdzieści sześć złotych 67/100) oraz podatek od towarów i usług w kwocie 96 242,73 zł (dziewięćdziesiąt sześć tysięcy dwieście czterdzieści dwa złote 73/100), odsetki do dnia 19 maja 2020 r. w kwocie 212 136,64 zł (dwieście dwanaście tysięcy sto trzydzieści sześć złotych 64/100). Koszt procesu w kwocie 44 652,00 zł (czterdzieści cztery tysiące sześćset pięćdziesiąt dwa złote 00/100), koszty zastępstwa w egzekucji w kwocie 2 700,00 zł (dwa tysiące siedemset złotych 00/100), koszty postępowania klauzulowego w kwocie 120,00 zł (sto dwadzieścia złotych 00/100), opłata stosunkowa w kwocie 23 147,97 zł (dwadzieścia trzy tysiące sto czterdzieści siedem złotych 97/100), oraz poniesione wydatki na korespondencję w kwocie 30,25 zł (trzydzieści złotych 25/100). Wydatek ten został poniesiony przez Wnioskodawcę ze środków obrotowych i nie został sfinansowany ze środków pochodzących z otrzymanych przez Niego dotacji.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy kwota zasądzona przez Sąd Okręgowy w (...) IX Wydział Gospodarczy w sprawie o sygn. akt (...) i Sąd Apelacyjny w (...) I Wydział Cywilny w sprawie o sygn. akt (...), stanowiąca wynagrodzenie z umowy wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie oraz odsetkami maksymalnymi za opóźnienie, stanowi koszt uzyskania przychodu?

2. Czy kwota zwrotu zasądzonych przez Sąd Okręgowy w (...) IX Wydział Gospodarczy w sprawie o sygn. akt (...) kosztów procesu stanowi koszt uzyskania przychodu?

3. Czy kwota zwrotu zasądzonych przez Sąd Apelacyjny w (...) I Wydział Cywilny w sprawie o sygn. akt (...) kosztów procesu, stanowi koszt uzyskania przychodu?

4. Czy kwota opłaty sądowej od wniesionej przez Wnioskodawcę apelacji od wyroku Sądu Okręgowego w (...) IX Wydział Gospodarczy w sprawie o sygn. akt (...) stanowi koszt uzyskania przychodu?

5. W jakim okresie rozliczeniowym Wnioskodawcy przysługuje od faktury z dnia 11 maja 2017 r. nr (...) prawo obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego?

6. W razie udzielenia na pytanie Nr 1 odpowiedzi pozytywnej, to czy wydatki te są kosztami uzyskania przychodu 2017 r. podatkowego, czy też 2020 r. podatkowego?

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytań Nr 1, 2, 3, 4 i 6, dotyczących podatku dochodowego od osób fizycznych, natomiast w zakresie pytania Nr 5, dotyczącego podatku od towarów i usług, zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy,

Kwoty zasądzone przez Sąd Okręgowy w (...) IX Wydział Gospodarczy w sprawie o sygn. akt (...) i Sąd Apelacyjny w (...) I Wydział Cywilny w sprawie o sygn. akt (...), tj. stanowiące wynagrodzenie z umowy, udokumentowane fakturą z dnia 11 maja 2017 r., nr (...), na kwotę 514 684,40 zł (pięćset czternaście tysięcy sześćset osiemdziesiąt dziewięć złotych 40/100), w tym część netto w kwocie 418 446 67 zł (czterysta osiemnaście tysięcy czterysta czterdzieści sześć złotych 67/100) oraz podatek od towarów i usług w kwocie 96 242,73 zł (dziewięćdziesiąt sześć tysięcy dwieście czterdzieści dwa złote 73/100), jak też naliczone odsetki do dnia 19 maja 2020 r. w kwocie 212 136,64 zł (dwieście dwanaście tysięcy sto trzydzieści sześć złotych 64/100), stanowią koszt uzyskania przychodu. Koszt wynagrodzenia "success fee" za sporządzenie wniosku o dofinasowanie został poniesiony przez Wnioskodawcę ze środków obrotowych i nie został sfinansowany ze środków pochodzących z otrzymanej przez Niego dotacji. Tym samym, wydatek będący kosztem nie został bezpośrednio sfinansowane z przychodów wolnych od podatku, o czym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 56 ustawy o PIT, który stanowi, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków i kosztów bezpośrednio sfinansowanych z dochodów (przychodów), o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 29b, 46, 47a, 47d, 116, 122, 129, 136 i 137 ustawy o PIT. Co więcej, Umowa została zawarta w ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawcy. Zawierając Umowę Wnioskodawca dążył do osiągnięcia przychodów w przyszłości, zarówno opodatkowanych, jak i zwolnionych na podstawie ustawy o PIT. Tocząc następnie spór sądowy z Kontrahentem, Wnioskodawca potwierdził i udowodnił, że kwota wynagrodzenia wynikająca z Umowy została prawidłowo naliczona i jest należna.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o PIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Dodatkowo, kosztem nie jest, na mocy art. 22p ust. 1 ustawy o PIT, kwota transakcji dokonana z naruszeniem obowiązku rozliczeń za pośrednictwem rachunku płatniczego w stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2020 r., co w zaistniałym stanie faktycznym należy pominąć, gdyż przepisy te nie znajdują zastosowania do zaistniałej sytuacji.

Aby zatem dany wydatek mógł zostać zakwalifikowany do kosztów uzyskania przychodu musi spełniać łącznie następujące przesłanki:

W ramach wykładni definicji kosztów uzyskania przychodów funkcjonującej na gruncie ustawy o PIT przyjmuje się, że koszt może być uznany za celowy i jako taki za podatkowy koszt uzyskania przychodu, gdy jest chociażby w sposób pośredni powiązany z przychodem, który to przychód niekoniecznie został uzyskany, ale który hipotetycznie jest możliwy do osiągnięcia. Ważne jest również to, by wydatki były ekonomicznie uzasadnione. Istotne jest przy tym, by koszt obciążał ekonomicznie podatnika - by był jego kosztem, dotyczył jego działalności, a nie aktywności podmiotu trzeciego. Przyjmuje się tym samym, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów, bądź też zabezpieczenie lub zachowanie tego źródła przychodów, o ile w myśl przepisów ustawy o PIT nie podlegają wyłączeniu z tychże kosztów. Przy czym, związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem wydatku, a osiągnięciem przychodu, bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodu, bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów. Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu uzyskiwano oraz, aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast za koszty służące zabezpieczeniu źródła przychodów należy uznać koszty poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, w sposób, gwarantujący bezpieczne funkcjonowanie tego źródła. Istotą tego rodzaju kosztów jest więc ich obligatoryjne poniesienie w celu niedopuszczenia do utraty źródła przychodu w przyszłości. Tym samym, zasądzona przez Sąd kwota główna, stanowi de facto zapłatę za wykonanie usługi przez Kontrahenta, zatem jako wydatek poniesiony w związku z uzyskaniem przychodu z prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, może zostać uznana za koszt uzyskania przychodów tej działalności na podstawie art. 22 ust. 1 ustawy o PIT.

W odniesieniu do naliczonych i zapłaconych odsetek, zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 32 ustawy o PIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów, naliczonych, lecz niezapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów).

W ocenie Wnioskodawcy, zapłacone na rzecz Kontrahenta odsetki od należności głównej, jako świadczenie uboczne w stosunku do świadczenia głównego, stanowią koszt uzyskania przychodu w momencie zapłaty przez Wnioskodawcę.

Podsumowując, zasądzona prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w (...) kwota netto zawarta w kwocie głównej wraz z odsetkami, stanowi koszt uzyskania przychodu. Wobec powyższego, Wnioskodawca uważa, że wydatek mający związek z opracowaniem wniosku, sfinansowany ze środków własnych obrotowych Wnioskodawcy, nie objęty dofinansowaniem, nie jest wykluczony z kosztów podatkowych na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 56 ustawy o PIT i może zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, gdyż spełnione zostały przesłanki wynikające z art. 22 ustawy o PIT. Podobnie odsetki wynikające z mowy zostały zapłacone ze środków własnych obrotowych Wnioskodawcy i spełniają kryteria do zaliczania ich do kosztów uzyskania przychodów i nie zachodzi jakiekolwiek wyłącznie wskazane w art. 22 ustawy o PIT.

W przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawca poniósł wydatki związane z opracowaniem przez firmę consultingową wniosku o dofinansowanie zadania inwestycyjnego ze środków unijnych i wydatki na zapłatę odsetek. W ocenie Wnioskodawcy, wydatki te wiążą się bezpośrednio z uzyskiwanymi przychodami, kosztami uzyskania przychodów, bez względu na ostateczne efekty starań o przyznane dotacji. Ubocznie Wnioskodawca wskazuje i zauważa, że wydatki powyższe nie wpływają na wartość początkową środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych częściowo sfinansowanych przedmiotową dotacją. Z zapisów ustawy o PIT wynika wprost, że do wartości początkowej środka trwałego i wartości niematerialnych i prawnych zaliczyć można tylko wydatki ściśle związane z nabyciem tego środka trwałego i wartości niematerialnej i prawnej. W tym też kontekście, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że wydatki poniesione na przygotowanie wniosku o dotację, nie mogą być uznane za wydatki ściśle związane z nabyciem lub wytworzeniem środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, gdyż są to wydatki związane z uzyskaniem dofinansowania, które służy finansowaniu danej inwestycji. W konsekwencji, wydatki te nie mogą powiększać wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Reasumując, wydatki związane z przygotowaniem wniosku o dotację, nie będą zwiększały wartości środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

W ocenie Wnioskodawcy, poniesione przez Niego koszty procesu, miały bezsprzeczny związek z ochroną Jego interesów prawnych i nawet w sytuacji przegranego sporu było uzasadnione ekonomicznym interesem Wnioskodawcy. Oczywistym jest, że poniesione koszty postępowania sądowego nie są następstwem jakiejkolwiek winy Wnioskodawcy, umyślnej, czy to nieumyślnej, a są wynikiem realizacji ustawowych obowiązków w tym zakresie. Bez wątpienia miały na celu zachowanie, czy też zabezpieczenie źródła przychodów. Z tej też przyczyny, wydatki te w ocenie Wnioskodawcy, stanowią koszty uzyskania przychodu prowadzonej przez Wnioskodawcę pozarolniczej działalności gospodarczej. Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem, przez pojęcie kosztów poniesionych celem zachowania źródła przychodów rozumieć należy koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła w dalszym ciągu występowały w nienaruszonym stanie, a także aby takie źródło dalej w ogóle istniało. Z kolei pojęcie kosztów poniesionych celem zabezpieczenia źródła przychodów oznacza w tym w orzecznictwie koszty poniesione na ochranianie istniejącego źródła przychodów, w taki sposób, aby to źródło funkcjonowało w bezpieczny sposób. Wydatki z tytułu kosztów sądowych wiążą się z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością oraz zostały poniesione w celu ochrony jej interesów. Wydatki poniesione miały zatem swoje racjonalne i ekonomiczne uzasadnienie i służyły zachowaniu i zabezpieczeniu źródła przychodów. Mieszczą się zarazem w zakresie zwykłego szeroko rozumianego ryzyka gospodarczego i stanowią koszty uzyskania przychodów zarówno w przypadku wygrania, jak i przegrania procesu sądowego.

W myśl art. 22 ust. 6b ustawy o PIT, za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów w przypadku podatników, o których mowa w ust. 6, czyli prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów, z zastrzeżeniem ust. 5e, 6ba, 6bb i 7b, uważa się dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu. Natomiast dla podatników prowadzących księgi rachunkowe, zgodnie z art. 22 ust. 5c-5d ustawy o PIT, koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą. Za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów z zastrzeżeniem art. 22 ust. 5e, 6ba, 6bb i 7b, ustawy o PIT uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji, gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

Mając powyższe na uwadze, zasądzone przez Sąd Okręgowy w (...) koszty procesu - jako koszty pośrednie - w kwocie 36 552,00 zł (trzydzieści sześć tysięcy pięćset pięćdziesiąt dwa złote 00/100) stanowią koszty uzyskania przychodu w momencie ich poniesienia, czyli w myśl cytowanego art. 22 ust. 5d ustawy o PIT - w momencie uprawomocnienia się wyroku sądowego Sądu Apelacyjnego w (...) i ujęcia ich w księgach rachunkowych (zaksięgowania) w tej dacie. Podstawą zaś do zaliczenia kosztów procesu do kosztów uzyskania przychodów jest wyrok sądowy określający wysokość tych wydatków, który jest innym dowodem, gdyż zachodzi sytuacja braku faktury (rachunku) dokumentującego ten koszt.

Podobnie jak przy stanowisku Wnioskodawcy do pytania Nr 2, w ocenie Wnioskodawcy, poniesione przez Niego koszty postępowania odwoławczego (apelacji), jako że miały bezsprzeczny związek z ochroną Jego interesów prawnych, były uzasadnione ekonomicznym interesem Wnioskodawcy oraz nie wynikały z Jego winy, a z powszechnie obowiązujących norm prawnych w tym zakresie. Oczywistym i niezaprzeczalnym jest fakt, że poniesione koszty postępowania odwoławczego, miały na celu zachowanie, czy też zabezpieczenie źródła przychodów. Z tej też przyczyny wydatki te w ocenie Wnioskodawcy, mogą stanowić koszty uzyskania przychodu prowadzonej przez Wnioskodawcę pozarolniczej działalności gospodarczej. Zdaniem Wnioskodawcy, przegranie sporu nie decyduje o możliwości kwalifikowania wydatków jako kosztów podatkowych. Decydujące znaczenie w tym zakresie ma jedynie to, czy wydatek został poniesiony w celu zabezpieczenia lub zachowania źródła przychodu (co zostało wykazane powyżej). Wobec tego faktu, należy uznać, że wydatek z tytułu zasadzonych kosztów procesu jest ponoszony, celem zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów, jako nierozerwalnie związany z Umową zawartą w ramach działalności gospodarczej Wnioskodawcy.

Ustawa o PIT nie przewiduje bezpośredniego wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z postępowaniami sądowymi. W związku z takim uregulowaniem przez Ustawodawcę, takie wydatki nie są wyłączone na mocy obowiązujących przepisów. Wskazać należy, że Ustawodawca konstytuuje zasadę, stosownie do której pomiędzy kosztem podatkowym oraz przychodami podatnika musi wystąpić związek przyczynowo-skutkowy, który w opisanym stanie faktycznym ma miejsce.

W myśl art. 22 ust. 6b ustawy o PIT, za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów w przypadku podatników, o których mowa w ust. 6 (tj. prowadzącego podatkową księgę przychodów i rozchodów), z zastrzeżeniem ust. 5e, 6ba, 6bb i 7b, uważa się dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu. Analogicznie jak w stanowisku do pytania 2, dla podatników prowadzących księgi rachunkowe, które Wnioskodawca prowadzi od 1 stycznia 2020 r. - zgodnie z art. 22 ust. 5c-5d ustawy PIT koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą. Za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem art. 22 ust. 5e, 6ba, 6bb, 17b ustawy o PIT uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji, gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

Mając powyższe na uwadze, zasądzone przez Sąd Okręgowy w (...) koszty postępowania odwoławczego w wysokości 8 100,00 zł (osiem tysięcy sto złotych 00/100), będące kosztami pośrednimi, stanowią koszty uzyskania przychodu. Zgodnie z art. 22 ust. 5d ustawy o PIT - w momencie uprawomocnienia się wyroku sądowego Sądu Apelacyjnego w (...) i ujęcia ich w księgach rachunkowych (zaksięgowania) w tej dacie stają się kosztami pozarolniczej działalności gospodarczej Wnioskodawcy. Podstawą do zaliczenia tych kosztów do kosztów uzyskania przychodów jest wyrok sądowy określający wysokość tych wydatków, który stanowi innym dowód, gdyż nie otrzymujemy w tym przypadku faktury (rachunku) dokumentującego ten koszt.

Zgodnie z ogólną regułą wynikającą z art. 22 ust. 1 ustawy PIT, kosztami podatkowymi mogą być tylko takie wydatki, które wpływają na osiągnięcie przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Ponadto, wydatek nie może znajdować się w katalogu wydatków, które nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodu.

Należy zatem przyjąć, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów; przy czym przy ustalaniu kosztów uzyskania przychodu, każdy przypadek poza wyraźnie wskazanymi w ustawie wymaga indywidualnej oceny pod kątem bezpośredniego związku z przychodami i racjonalnością działania dla osiągnięcia przychodu. Zdaniem Wnioskodawcy, nie ulega wątpliwości, ze pomimo tego, że nie można poniesionych przez Wnioskodawcę kosztów powiązać z konkretnym przychodem, to jednak wiążą się one bezsprzecznie z prowadzoną przez Niego działalnością oraz zostały poniesione w celu ochrony Jego interesów. Od wniesienia opłaty sądowej uwarunkowane jest rozpoznanie przez Sąd apelacji za wyłączeniem sytuacji zwolnienia strony z tych kosztów przez Sąd, co w opisanym stanie faktycznym nie miało miejsca z uwagi na niespełnienie ustawowych przesłanek w tym zakresie. Uznać zatem należy, że wydatki poniesione na koszty sądowe miały swoje racjonalne i ekonomiczne uzasadnienie i służyły zachowaniu źródła przychodów. W żadnym stopniu nie można przy tym wiązać przegrania sprawy z możnością albo niemożnością zaliczenia opłaty sądowej od wydania przez niezawisły sąd wyroku oddalającego albo zasądzającego. Bezsprzecznym jest, że koszty związane z udziałem Wnioskodawcy w postępowaniu sądowym miały na celu ochronę przed uszczupleniem Jego majątku, wykorzystywanego w działalności gospodarczej prowadzonej w celu osiągania przychodów. Uznać zatem należy, że opłata sądowa od apelacji miała swoje racjonalne i ekonomiczne uzasadnienie i służyły zachowaniu źródła przychodów. Wydatek poczyniony przez Wnioskodawcę w postaci opłaty sądowej od wniesionej apelacji należy uznać za koszt uzyskania przychodu, z uwagi na fakt poniesienia go w sposób celowy. Wnioskodawca podejmując decyzję o wniesieniu apelacji, a co za tym idzie opłaceniu opłaty sądowej od jej wniesienia, był przeświadczony o racjonalności swojej decyzji, z punktu widzenia prowadzonej działalności. Był przekonany, że wyrok pierwszej jest niesłuszny, a jedyną drogą na jego zmianę było właśnie wniesienie apelacji. Uznanie tego rodzaju wydatku za koszt uzyskania przychodów jest możliwe, gdy z prawidłowo i rzetelnie udokumentowanych zdarzeń wynika, że jest to wydatek celowy i racjonalnie uzasadniony. Przy ustalaniu kosztów uzyskania przychodów, nie można uznać za koszt wydatków, których charakter budzi wątpliwości co nie ma miejsca w opisanym stanie faktycznym, gdyż Wnioskodawca decydując się na wniesienie apelacji i podejmując taką decyzją zbadał rachunek ekonomiczny i oparł opierał się o zasadę racjonalności działań w dążeniu do realizacji postawionego celu - wygrania sporu sądowego. Konkludując, w powstaniu tego kosztu towarzyszyło racjonalne działanie Wnioskodawcy z zachowaniem przez Niego należytej staranności w prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej, zarówno na etapie procesu decyzyjnego jak i procesu wykonawczego. Zaznaczyć przy tym należy, że ryzyko prowadzonej działalności gospodarczej poniósł Wnioskodawca i nie było i nie ma możliwości przenoszenia tego ryzyka na budżet państwa. Wyjątkiem mogą być jedynie nieprzewidywalne sytuacje, których uniknięcie było niemożliwe, pomimo podjęcia przez Wnioskodawcę wszelkich koniecznych działań w celu zapobieżenia im w przeszłości. W orzecznictwie wielokrotnie jest podkreślane, że wydatków wynikających z zaniedbań oraz nieracjonalnego działania w trakcie prowadzenia działalności gospodarczej podatnik nie może przerzucać na Skarb Państwa.

Dlatego też, w opinii Wnioskodawcy, ma prawo do zaliczenia opłaty sądowej od apelacji w kwocie 25 735,00 zł (dwadzieścia pięć tysięcy siedemset trzydzieści pięć złotych 00/100) do kosztów podatkowych, niezależne od tego, że apelacja została oddalona. Wnioskodawca prawidłowo postąpił ewidencjonując wydatek w postaci opłaty sądowej od apelacji w kolumnie 13 w podatkowej księdze przychodów i rozchodów, a tym samym zaliczając ją do kosztów uzyskania przychodów w lutym 2019 r. Wydatek był powiązany z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą, ukierunkowaną na uzyskanie przychodów. Kosztowa kwalifikacja poniesionego wydatku uwzględniała nadto charakter i profil prowadzonej działalności gospodarczej oraz ekonomiczną racjonalność.

W ocenie Wnioskodawcy, jak wskazano w stanowisku własnym do pytania Nr 1, zasądzona prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w (...) kwota netto zawarta w kwocie głównej wraz z odsetkami, stanowią koszt uzyskania przychodu w Jego pozarolniczej działalności gospodarczej.

W myśl art. 22 ust. 6b ustawy o PIT, za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów w przypadku podatników, o których mowa w ust. 6, z zastrzeżeniem ust. 5e, 6ba, 6bb i 7b, uważa się dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu. Tym samym, koszt należy rozpoznać w dacie wystawienia faktury nr (...), tj. w dniu 11 maja 2017 r., której duplikat Wnioskodawca otrzymał w dniu 9 czerwca 2020 r.

Stosownie bowiem do art. 22 ust. 4 ustawy o PIT, koszty uzyskania przychodów są potrącane tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione. Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem bezspornym jest, że skoro faktury stanowiące podstawę do ujęcia w podatkowej księdze przychodów i rozchodów, dotyczące kosztów 2017 r. i w tymże roku zostały wystawione, to prawidłowym jest, że nie mogą one być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w 2020 r.

Duplikat faktury dokumentujący koszty pośrednie stanowi podstawę do skorygowania kosztów uzyskania przychodów za 2017 r. podatkowy. Bez znaczenia jest przy tym okoliczność wystawienia duplikatu faktury przez Kontrahenta i otrzymania duplikatu przez Wnioskodawcę w czerwcu 2020 r. Bez znaczenia przy tym jest fakt, że Wnioskodawca począwszy od 1 stycznia 2020 r. prowadzi księgi rachunkowe i dochód do opodatkowania za 2020 r. podatkowy ustali w oparciu o prawidłowo prowadzone księgi rachunkowe z zastosowaniem odpowiednich przepisów ustawy o rachunkowości. W zakresie kwestii dotyczących zasad księgowania duplikatów faktur. Wnioskodawca zauważa, że otrzymany przez Niego duplikat faktury nie dokumentuje zdarzenia gospodarczego innego, niż wynikające z pierwotnie wystawionej faktury, która została utracona. Potwierdza jedynie dla celów dowodowych fakt zaistnienia w przeszłości transakcji udokumentowanej wcześniej wystawioną fakturą i po przeprowadzeniu procesu sądowego jednoznacznie stwierdza ten fakt. Nie dokumentuje on więc nowego innego stanu faktycznego, ale odnosi się do stanu przeszłego. Ustalony w procesie stan faktyczny potwierdza, że istniał on w dniu wystawienia pierwotnej faktury i pod tą datą faktura winna być wpisany do podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Natomiast odsetki ustawowe za opóźnienie oraz odsetki maksymalne za opóźnienie, zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 32 w zw. z art. 22 ust. 5c-5d ustawy o PIT, należy zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w momencie ich zapłaty i ująć w księgach rachunkowych, a zatem w dniu 19 maja 2020 r., tj. w dniu realizacji zajęcia wierzytelności z dnia 14 maja 2020 r., o sygn. (...) oraz zawiadomienie o wszczęciu egzekucji z dnia 14 maja 2020 r., o sygn. (...). W dniu 19 maja 2020 r. Wnioskodawca dobrowolnie dokonał przelewu całości sum wskazanych w zajęciu wierzytelności i otrzymał postanowienie z dnia 19 maja 2020 r. Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym (...) z siedzibą w (...), prowadzącego kancelarię komorniczą nr (...), z treści którego wynika między innymi, że postępowanie egzekucyjne zostaje zakończone wobec spłaty całości należności na rzecz wierzyciela. Wobec faktu, że faktura nr (...), tj. z dnia 11 maja 2017 r., nie została zaewidencjonowana przez Wnioskodawcę w Podatkowej księdze przychodów i rozchodów, skutkuje to tym, że Wnioskodawca nie pomniejszył przychodu w 2017 r. podatkowym i jest On uprawniony do złożenia korekty zeznania o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty). Realizując to uprawnienie Wnioskodawca może złożyć korektę zeznania, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 2 ustawy o PIT, zgodnie z art. 81 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325), tj. na formularzu PIT-36L (wersja 13) przeznaczonym dla podatników prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą lub działy specjalne produkcji rolnej opodatkowane na zasadach określonych w art. 30c ustawy o PIT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie:

* możliwości oraz momentu zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów zasądzonej przez Sąd kwoty wynikającej z faktury wraz z odsetkami - jest prawidłowe,

* możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów zasądzonych przez Sąd kosztów procesu oraz opłaty sądowej - jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1426), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy.

Właściwe określenie kosztów uzyskania przychodów jest o tyle istotne, że rzutuje na wysokość podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Treść przywołanego art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje, że definicja kosztów uzyskania przychodów - dla celów podatku dochodowego - składa się z dwóch podstawowych elementów, które łącznie tworzą swego rodzaju normatywną klauzulę generalną.

Pierwszy z tych elementów określić można mianem przesłanki pozytywnej, zakładającej spełnienie łączne dwóch warunków, tj.:

Tak więc dany podmiot gospodarczy ma możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów poniesionych wydatków po wyłączeniu tych, których możliwość odliczenia jest wprost ograniczona w ustawie - zarówno kosztów bezpośrednio związanych z uzyskiwanymi przychodami, jak i kosztów innych, niż bezpośrednio związanych z przychodami - pod warunkiem, że ich poniesienie ma związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu, lub wiąże się z zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów.

Ustawodawca w omawianym przepisie nie zdefiniował pojęcia "koszty bezpośrednio związane z przychodami" oraz "koszty uzyskania przychodów inne, niż koszty bezpośrednio związane z przychodami". Jednak znaczenie tych pojęć można ustalić posługując się ich językowym znaczeniem.

Przez koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami należy rozumieć te koszty, których poniesienie wpłynęło bezpośrednio na uzyskanie określonego przychodu. Kosztami zaś innymi niż koszty bezpośrednio związane z przychodami są wszelkie koszty niebędące kosztami bezpośrednio związanymi z przychodami, w tym koszty dotyczące całokształtu działalności podatnika związane z jego funkcjonowaniem.

Jednak nie każdy wydatek ponoszony w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą stanowić może koszt uzyskania przychodów i jako taki zmniejszać podstawę opodatkowania. Skoro bowiem ustawodawca wyraźnie wiąże koszty uzyskania przychodów z określonym celem, to musi być ten cel widoczny. Ponoszone koszty winny omawiany cel realizować lub co najmniej zakładać realność celu.

Najwłaściwsza i zgodna z treścią ustawowej regulacji kwalifikacja kosztów uzyskania przychodów powinna brać pod uwagę:

* przeznaczenie wydatku (celowość, zasadność wydatku dla funkcjonowania podmiotu). Ze względu na szeroki zakres celowości, powinno poddawać się szczegółowej analizie czynniki wpływające na celowość w postaci racjonalności i efektywności;

* potencjalną możliwość (analizowaną w dacie poniesienia wydatku na podstawie obiektywnych przesłanek) przyczynienia się danego wydatku do osiągnięcia przychodu, względnie zachowania albo zabezpieczeniem źródła przychodów.

Ponadto, obowiązkiem podatnika, jako odnoszącego ewidentną korzyść z faktu zaliczenia określonych wydatków w poczet kosztów uzyskania przychodów, jest wykazanie związku przyczynowo-skutkowego z osiąganymi przychodami (o związku takim można mówić, gdy wydatek bezpośrednio wpływa na osiągnięcie konkretnego przychodu), zgodnie z dyspozycją powołanego art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Drugi z elementów zawartych w omawianym przepisie stanowi przesłankę negatywną, zgodnie z którą, ponoszony wydatek nie może być ujęty w zawartym w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych katalogu wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów. Do tego katalogu należą m.in. wydatki, które nie są zaliczane do kosztów podatkowych po przekroczeniu ustawowo określonych limitów, gdy nie spełnią określonych warunków, bądź ze względu na swój charakter bezwzględnie nie stanowią kosztów podatkowych, jak np. określone rodzaje odszkodowań.

Zgodnie z art. 22 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, u podatników prowadzących księgi rachunkowe koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody, z zastrzeżeniem ust. 5a i 5b.

W myśl art. 22 ust. 5a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, odnoszące się do przychodów danego roku podatkowego, a poniesione po zakończeniu tego roku podatkowego do dnia:

1. sporządzenia sprawozdania finansowego, zgodnie z odrębnymi przepisami, nie później jednak niż do upływu terminu określonego do złożenia zeznania, jeżeli podatnicy są obowiązani do sporządzania takiego sprawozdania, albo

2. złożenia zeznania, nie później jednak niż do upływu terminu określonego do złożenia tego zeznania, jeżeli podatnicy, zgodnie z odrębnymi przepisami, nie są obowiązani do sporządzania sprawozdania finansowego - są potrącalne w roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody.

Zgodnie z zasadą potrącalności kosztów w czasie wyrażoną w tych przepisach, jeżeli poniesiony koszt można bezpośrednio odnieść do osiągniętego przychodu, wówczas powinien on być uwzględniony w rachunku podatkowym, w tym roku, w którym osiągnięty został przychód.

Odstąpienie od zasady potrącalności kosztów możliwe jest tylko wtedy, gdy zarachowanie kosztu w danym roku podatkowym nie było możliwe, np. gdy podatnik otrzymał fakturę (rachunek) dotyczącą danego roku podatkowego z opóźnieniem - po zamknięciu ksiąg rachunkowych i złożeniu zeznania - wówczas koszt ten potrąca się w roku podatkowym następującym po roku, za który sporządzane jest sprawozdanie finansowe lub składane zeznanie.

Zgodnie bowiem z art. 22 ust. 5b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, odnoszące się do przychodów danego roku podatkowego, a poniesione po dniu, o którym mowa w ust. 5a pkt 1 albo pkt 2, są potrącalne w roku podatkowym następującym po roku, za który sporządzane jest sprawozdanie finansowe lub składane jest zeznanie.

Kwestię zaliczania do kosztów uzyskania przychodów wydatków innych niż bezpośrednio związanych z przychodami określa art. 22 ust. 5c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Natomiast, za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 5e, 6ba, 6bb i 7b, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji, gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów (art. 22 ust. 5d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Dzień poniesienia kosztu został przez ustawodawcę zdefiniowany jako dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku).

W myśl zaś art. 22 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zasady określone w ust. 5-5c, z zastrzeżeniem ust. 6b, mają zastosowanie również do podatników prowadzących podatkowe księgi przychodów i rozchodów, pod warunkiem że stale w każdym roku podatkowym księgi te będą prowadzone w sposób umożliwiający wyodrębnienie kosztów uzyskania przychodów odnoszących się tylko do tego roku podatkowego.

Stosownie natomiast do treści art. 22 ust. 6b ww. ustawy: za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów w przypadku podatników, o których mowa w ust. 6, z zastrzeżeniem ust. 5e, 6ba, 6bb i 7b, uważa się dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu.

Mając powyższe na uwadze, należy w tym miejscu podkreślić, że u podatników prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów, wydatki, które w myśl art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowią koszt podatkowy, co do zasady, muszą być zaewidencjonowane w księdze w roku podatkowym, w którym zostały poniesione, nawet jeśli dotyczą przychodów przyszłych lat.

Przy czym, za dzień poniesienia kosztu u podatników prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów uważa się dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu (art. 22 ust. 6b ww. ustawy). Zasada ta ma zastosowanie także w przypadku prowadzenia księgi w sposób memoriałowy.

Natomiast u podatników prowadzących księgi rachunkowe lub podatkową księgę przychodów i rozchodów w sposób memoriałowy moment zaliczenia do kosztów podatkowych określonego wydatku zależy od tego, czy jest to koszt bezpośredni czy pośredni.

Do kosztów bezpośrednich należą takie wydatki, których poniesienie ma bezpośrednio na celu uzyskanie konkretnych przychodów. W ich przypadku możliwe jest ustalenie, w jakim okresie i w jakiej wysokości powstał związany z nimi przychód. Zatem kosztami takimi będą wszelkie wydatki poniesione na nabycie towarów przeznaczonych do dalszej odsprzedaży, na zakup surowców do produkcji oraz inne koszty produkcji wyrobów, które również podlegają zbyciu przez podatnika.

Natomiast pośrednie koszty uzyskania przychodów to takie wydatki, których ponoszenie jest racjonalnie uzasadnione - jako służące osiąganiu przychodów lub zachowaniu albo zabezpieczeniu ich źródła - nie ma jednak możliwości przypisania ich do określonych, konkretnych przychodów.

Ponadto należy dodać, że samo wyliczenie kosztów, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodu, nie stwarza domniemania, że wszystkie pozostałe koszty, które nie są wymienione w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zostają z mocy samego prawa uznane za koszty podlegające odliczeniu. Innymi słowy - poniesienie wydatku, który nie został wyłączony w tej regulacji, nie oznacza, że wydatek taki automatycznie będzie uznany za koszt uzyskania przychodów. Podatnik ma bowiem możliwość odliczenia od przychodów wszelkich kosztów, pod warunkiem że mają one związek z przychodem z prowadzonej działalności (gospodarczej, wykonywanej osobiście), a ich poniesienie ma bądź może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu.

W myśl art. 24 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, u podatników, którzy prowadzą księgi rachunkowe, za dochód z działalności gospodarczej uważa się dochód wykazany na podstawie prawidłowo prowadzonych ksiąg, zmniejszony o dochody wolne od podatku i zwiększony o wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów, zaliczone uprzednio w ciężar kosztów uzyskania przychodów.

Stwierdzić należy więc, że z treści przywołanych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika podstawowa reguła, tzn. moment uznania wydatku za koszt podatkowy jest w obecnym stanie prawnym uzależniony od uznania go za taki koszt w ujęciu bilansowym. Ujęcie (zaksięgowanie) kosztu w księgach rachunkowych określa więc datę powstania kosztu podatkowego. Przepisy o rachunkowości decydują, na który dzień ujmuje się w księgach rachunkowych koszt, a tym samym przesądzają o dacie poniesienia kosztu podatkowego, z zastrzeżeniem rezerw i biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów (każda jednostka powinna określić zasady rozliczania kosztów w polityce rachunkowości).

Katalog wyłączeń z kategorii kosztów uzyskania przychodów zawarty w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ma charakter zamknięty.

W sytuacji, gdy działania podatnika zmierzają do obrony majątku i zabezpieczenia źródeł przychodu, to koszty te stanowią koszty uzyskania przychodu, przy założeniu, że np.:

* nie występuje ewidentna wina umyślna w działaniach podatnika,

* nie dochodzi do obejścia przepisów prawa,

* nie wynika z działań podatnika niezgodnych z zasadami współżycia społecznego.

W myśl art. 23 ust. 1 pkt 14 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów egzekucyjnych związanych z niewykonaniem zobowiązań. Przy czym kosztami egzekucyjnymi nie są wydatki poniesione przez dłużnika w toku postępowania sądowego, którego efektem było wszczęcie egzekucji, np. kosztów zastępstwa procesowego, czy też kosztów procesu.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 32 ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów naliczonych, lecz niezapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów).

W świetle powyższych przepisów, naliczone a niezapłacone odsetki nie stanowią kosztu uzyskania przychodu. A contrario - zapłacone odsetki są uznawane za koszt uzyskania przychodów.

W myśl natomiast art. 23 ust. 1 pkt 56 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków i kosztów bezpośrednio sfinansowanych z dochodów (przychodów), o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 29b, 46, 47a, 47d, 116, 122, 129, 136 i 137.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Wnioskodawca do 31 grudnia 2019 r. ustalał dochód z działalności gospodarczej prowadząc podatkową księgę przychodów i rozchodów, natomiast od 1 stycznia 2020 r., ustala dochód z działalności gospodarczej w oparciu o księgi rachunkowe. Działalność gospodarcza Wnioskodawcy opodatkowana jest w formie tzw. podatku liniowego.

W dniu 12 sierpnia 2016 r. została zawarta, pomiędzy Wnioskodawcą a kontrahentem, umowa zlecenie, dotycząca wykonywania na rzecz Wnioskodawcy za wynagrodzeniem usług mających na celu pozyskanie dofinansowania oraz rozliczenie projektu, który uzyskał wsparcie. Wniosek został złożony w wymaganym terminie, tj. do dnia 28 września 2016 r. Ze względu na to, że wniosek zawierał braki formalne, Wnioskodawca został wezwany do ich uzupełnienia. Braki te zostały usunięte i wniosek został oceniony pozytywnie pod względem formalnym i skierowany do oceny merytorycznej. Pismem z dnia 31 stycznia 2017 r. poinformowano Wnioskodawcę, że wniosek nie został wybrany do dofinansowania z powodu nieuzyskania minimalnej liczby 13 punktów. Wobec powyższej decyzji Wnioskodawca zdecydował się na wniesienie od niej protestu. W związku z przygotowaniem protestu strony umowy prowadziły korespondencję mailową. W wyniku rozpatrzenia protestu wniosek został wybrany do dofinansowania uzyskując 13 punktów. W dniu 21 czerwca 2017 r. Wnioskodawca podpisał umowę na realizację wnioskowanego projektu. W dniu 5 maja 2017 r. Wnioskodawca wypowiedział ze skutkiem natychmiastowym umowę zlecenie z powodu zaniechania przez kontrahenta wszelkich czynności na rzecz Wnioskodawcy od momentu nieumieszczenia w pierwszym etapie kwalifikacji wniosku Wnioskodawcy na liście uprawnionych do uzyskania wsparcia w ramach programu 3.3.1. Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020. Kontrahent poinformował Wnioskodawcę, że w jego ocenie w dniu 26 kwietnia 2017 r. ziściła się przesłanka powstania roszczenia o zapłatę wynagrodzenia za sukces w rozumieniu ww. umowy zlecenie i tytułem określonym w tej umowie, wystawił w dniu 11 maja 2017 r. fakturę, na którą składała się kwota netto oraz kwota VAT z terminem płatności zgodnym z umową przypadającym na dzień 18 maja 2017 r. Przesyłką pocztową z dnia 16 maja 2017 r. Wnioskodawca zwrócił powyższą fakturę wskazując w załączonym do niej piśmie jako wystawioną bez podstawy prawnej i niezgodną z umową. Faktura ta nie została zaewidencjonowana przez Wnioskodawcę, ani w podatkowej księdze przychodów i rozchodów, ani w ewidencji określonej w art. 109 ust. ustawy o podatku od towarów i usług wg. stanu na dzień otrzymania ww. faktury, tj. zawierającej dane niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej. Wnioskodawca ani nie pomniejszył przychodu w 2017 r. podatkowym, ani nie skorzystał z przysługującego prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w deklaracji VAT-7K za drugi kwartał 2017 r., ani nie obniżył kwoty podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych. Kontrahent, wobec odmowy zapłaty kwoty wskazanej na ww. fakturze, wniósł do Sądu Okręgowego powództwo o zapłatę kwoty należności głównej z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 19 maja 2017 r. do dnia 17 czerwca 2017 r. i odsetkami maksymalnymi za opóźnienie od dnia 18 czerwca 2017 r. do dnia zapłaty oraz o zwrot kosztów procesu. W dniu 6 listopada 2018 r. Sąd Okręgowy z powództwa kontrahenta przeciwko Wnioskodawcy, orzekł w wyroku zasądzającym na rzecz kontrahenta kwotę wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 19 maja 2017 r. do dnia 17 czerwca 2017 r. i odsetkami maksymalnymi za opóźnienie od dnia 18 czerwca 2017 r. do dnia zapłaty. Dodatkowo, Sąd orzekł, na podstawie art. 84 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, kwotę tytułem zwrotu kosztów procesu oraz nakazał zwrócić, na podstawie tegoż samego przepisu, kontrahentowi kwotę tytułem niewykorzystanej zaliczki na koszty stawiennictwa świadków, a Wnioskodawcy kwotę tytułem niewykorzystanej zaliczki na koszty stawiennictwa świadków. Od powyższego wyroku Wnioskodawca w ustawowym terminie wniósł do Sądu Apelacyjnego za pośrednictwem Sądu Okręgowego apelację, którą zaskarżał w całości orzeczenie Sądu Okręgowego oraz wniósł ustaloną na podstawie ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych opłatę sądową. Wyrokiem z dnia 18 lutego 2020 r. Sąd Apelacyjny na skutek apelacji Wnioskodawcy od wyroku Sądu Okręgowego z dnia 6 listopada 2018 r., oddalił apelację oraz zasądził od Wnioskodawcy na rzecz kontrahenta poniesione przez kontrahenta koszty procesu tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego. Wyrok Sądu Apelacyjnego z dnia 18 lutego 2020 r. jest wyrokiem prawomocnym. Wnioskodawca nie wniósł od powyższego wyroku skargi kasacyjnej do Sądu Najwyższego. W dniu 18 maja 2020 r. Wnioskodawca otrzymał od Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym działającego na wniosek kontrahenta zajęcie wierzytelności z dnia 14 maja 2020 r. oraz zawiadomienie o wszczęciu egzekucji z dnia 14 maja 2020 r. Zajęcie wierzytelności stanowiło, że zostało wobec Wnioskodawcy wszczęte postępowanie egzekucyjne o zapłatę należności głównej, odsetek do dnia 14 maja 2020 r., zwrotu kosztów procesu, kosztów zastępstwa w egzekucji, kosztów postępowania klauzulowego, prognozowanej opłaty egzekucyjnej, prognozowanych wydatków gotówkowych. W dniu 8 maja 2020 r. Wnioskodawca skontaktował się z kontrahentem, celem zawarcia ugody co do spłaty zobowiązania oraz pozyskania duplikatu faktury z dnia 11 maja 2017 r. Duplikat faktury wystawiony przez kontrahenta został w dniu 4 czerwca 2020 r. i został otrzymany przez Wnioskodawcę w dniu 9 czerwca 2020 r. W dniu 19 maja 2020 r. Wnioskodawca dokonał na konto ww. komornika przelewu na rachunek bankowy wskazany w zajęcie wierzytelności z dnia 14 maja 2020 r. na którą składała się należność główna oraz podatek od towarów i usług, odsetki do dnia 19 maja 2020 r., koszt procesu, koszty zastępstwa w egzekucji, koszty postępowania klauzulowego, opłata stosunkowa oraz poniesione wydatki na korespondencję. Wydatek ten został poniesiony przez Wnioskodawcę ze środków obrotowych i nie został sfinansowany ze środków pochodzących z otrzymanych przez Niego z dotacji.

Mając na względzie cyt. wyżej przepisy stwierdzić należy, że co do zasady, w przypadku podatników prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów zastosowanie znajduje przepis art. 22 ust. 6b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis ten ustanawia ogólną regułę, w myśl której koszty uzyskania przychodów są potrącane tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione. Podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów mogą zaliczać wydatki do kosztów uzyskania przychodów w roku ich poniesienia, bez względu na to, kiedy zostały uzyskane przychody, z którymi te koszty są bezpośrednio związane. Natomiast u podatników dokonujących ewidencji zdarzeń gospodarczych w księgach rachunkowych, koszty bezpośrednio związane z uzyskaniem przychodu potrącalne są w momencie osiągnięcia odpowiadającego im przychodu. Jeżeli jednak wydatki zostały poniesione po dniu, w którym Wnioskodawca sporządził sprawozdanie finansowe, bądź złożył zeznanie podatkowe za rok, w którym osiągnął przychód, którego dotyczą, to podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodu w momencie uzyskania pełnej dokumentacji potwierdzającej ich poniesienie.

Wobec powyższego, w ocenie tutejszego Organu, kwota główna zasądzona przez Sąd Okręgowy i Sąd Apelacyjny, stanowiąca wynagrodzenie z umowy na rzecz kontrahenta Wnioskodawcy wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, oraz odsetkami maksymalnymi za opóźnienie stanowi dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodów zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako stanowiący zapłatę za wykonanie usług przez kontrahenta na rzecz Wnioskodawcy, dotyczących opracowania przez kontrahenta wniosku o dofinansowanie zadania inwestycyjnego ze środków unijnych oraz jego rozliczenie, w związku z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą.

Zatem, ww. kwotę, wynikającą z niezapłaconej przez Wnioskodawcę pierwotnej faktury z 2017 r., której duplikat otrzymał w 2020 r., wystawionej przez Jego kontrahenta, jako koszt bezpośrednio związany z przychodem z działalności gospodarczej osiągniętym przez Wnioskodawcę w 2017 r., winien On ująć w kosztach uzyskania przychodów zgodnie z art. 22 ust. 6b w zw. z art. 22 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w 2017 r., tj. w dacie wystawienia tej faktury przez kontrahenta.

Natomiast odsetki ustawowe za opóźnienie oraz odsetki maksymalne za opóźnienie w zapłacie ww. faktury wystawionej przez kontrahenta na rzecz Wnioskodawcy, jako świadczenie uboczne w stosunku do świadczenia głównego, będą stanowiły dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodu w momencie zapłaty, zgodnie z art. 22 ust. 5c-5d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Odnosząc się natomiast do możliwości i momentu zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków w postaci zasądzonych przez Sąd Okręgowy i Sąd Apelacyjny kosztów procesu oraz koszty opłaty sądowej od wniesionej przez Wnioskodawcę apelacji od wyroku Sądu Okręgowego należy stwierdzić, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewidują bezpośredniego wyłączenia wskazanych wydatków z kosztów uzyskania przychodów. Zasadnicze znaczenie dla dokonania oceny możliwości zaliczenia wskazanych wydatków do kosztów uzyskania przychodu ma - jak wskazano to powyżej - określenie, czy są one ponoszone w celu osiągnięcia przychodów, zabezpieczenia lub zachowania źródła przychodów oraz czy są racjonalnie uzasadnione.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że ww. wydatki w postaci zasądzonych przez Sąd Okręgowy i Sąd Apelacyjny kosztów procesu oraz koszty opłaty sądowej, nie mogą być powiązane z konkretnym przychodem uzyskanym przez Wnioskodawcę, bowiem wiążą się pośrednio z całokształtem prowadzonej przez Niego działalności, ponieważ zostały poniesione dla ochrony Jego interesów. Koszty związane z wystąpieniem na drogę sądową mają na celu ochronę przedsiębiorcy przed uszczupleniem jego majątku, wykorzystywanego w działalności gospodarczej prowadzonej w celu osiągania przychodów. Zatem, są to koszty związane z funkcjonowaniem Wnioskodawcy i jako takie stanowią pośrednie koszty uzyskania przychodów.

W ocenie tutejszego Organu, zasądzone przez Sąd od Wnioskodawcy na rzecz kontrahenta koszty procesu oraz koszty opłaty sądowej jako koszty pośrednie - stanowią koszty uzyskania przychodów w prowadzonej przez Niego działalności gospodarczej zgodnie art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz powinny być - zgodnie z art. 22 ust. 5d tej ustawy - zaliczone do kosztów podatkowych w dacie ich poniesienia, tj. na dzień, na który ujęto je w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanego przez Wnioskdoawcę dokumentu (tj. prawomocnego wyroku Sądu).

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy uznano za prawidłowe.

Tutejszy Organ zastrzega, że przy wydawaniu niniejszej interpretacji dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325, z późn. zm.), przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Przepisów art. 14k-14n ww. ustawy, nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy - Ordynacja podatkowa).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r. poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.