0113-KDIPT2-1.4011.257.2022.2.AP - Usługi świadczone przez małżonka w ramach jego odrębnej działalności gospodarczej jako koszt podatkowy drugiego małżonka

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 marca 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 2 marca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wynagrodzenia z tytułu usług świadczonych przez Pani małżonka w ramach jego odrębnej działalności gospodarczej. Uzupełniła go Pani - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 2 maja 2022 r. (wpływ 2 maja 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Prowadzi Pani hurtownię płyt meblowych oraz akcesoriów stolarskich od 2002 r. Dotychczas mąż pomagał Pani w prowadzeniu firmy jako osoba współpracująca. Kosztów jego pracy, zgodnie przepisami prawa, nie mogła Pani traktować jako kosztów uzyskania przychodów, gdyż zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wartości pracy własnej podatnika, jak i jego małżonka.

W 2022 r. mąż założył działalność gospodarczą, zajmującą się transportem towarów. Obecnie nie zatrudnia Pani pracowników, zmuszona jest Pani więc powierzyć usługę transportu firmie zewnętrznej, sama nie będąc w stanie obsłużyć wszystkich zamówień, które ze względu na specyfikę branży (rynek meblarski) realizowane są z usługą dostawy do klienta. Firma męża dokonuje dostaw towarów do klientów oraz odbiorów od dostawców Pani firmy własnym środkiem transportu, tj., samochodem dostawczym o dopuszczalnej masie do 3,5 tony oraz samochodem osobowym, ponosząc przy tym wszelkie koszty związane z eksploatacją ww. środków transportu, tj. paliwa, amortyzacji, napraw, przeglądów, a także ubezpieczenia. Za ww. czynności, w oparciu o umowę zawartą pomiędzy podmiotami, wystawiana jest faktura zbiorcza uwzględniająca zawartą w umowie (aneksach w przypadku aktualizacji cennika) stawkę dzienną za obsługę transportową.

2 maja 2022 r. uzupełniła Pani wniosek, na wezwanie Organu, i wskazała, że do końca 2021 r. rozliczała się Pani według stawki liniowej, a od 2022 r. na zasadach ogólnych. Dokumentacja podatkowa prowadzona jest w formie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przez biuro rachunkowe. Posiada Pani nieograniczony obowiązek podatkowy na terytorium RP. Na dzień złożenia wniosku w stosunku do Pani nie toczy się żadne postępowanie podatkowe, ani kontrolne. Dotychczas mąż pomagał Pani w prowadzeniu firmy jako osoba współpracująca. Nie posiadacie rozdzielności majątkowej. Firma męża świadczy usługi transportu na rzecz Pani działalności od 1 stycznia 2022 r. Wcześniej usługi transportowe wchodziły w zakres obowiązków zatrudnianych przez Panią pracowników, a także były świadczone przez zewnętrzne firmy. Firma męża dokonując dostawy towarów ponosi przy tym wszelkie koszty związane z eksploatacją ww. środków transportu, tj. paliwa, amortyzacji, napraw, przeglądów, a także ubezpieczenia. Za ww. czynności, w oparciu o umowę zawartą pomiędzy podmiotami, wystawiana jest faktura zbiorcza uwzględniająca zawartą w umowie (aneksach w przypadku aktualizacji cennika) stawkę dzienną za obsługę transportową, ustalaną zgodnie z cenami rynkowymi tego typu usług.

Pytanie

Czy ma Pani prawo zaliczyć w poczet kosztów uzyskania przychodu z działalności gospodarczej fakturę wystawioną przez małżonka prowadzącego odrębną działalność?

Pani stanowisko w sprawie (przedstawione ostatecznie w uzupełnieniu wniosku)

Wydatki poniesione na nabycie usług od męża prowadzącego działalność gospodarczą mogą stanowić koszt uzyskania przychodu w Pana działalności gospodarczej, ponieważ prowadzone są odrębne działalności gospodarcze, więc usługi świadczone dla Pani firmy przez firmę męża, nie stanowią pracy własnej małżonka (art. 23 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), zaś w myśl art. 22 ust. 1 ww. ustawy, wydatek na nie jest rzeczywiście ponoszony, udokumentowany fakturą oraz konieczny dla osiągnięcia Pani przychodów (ponieważ nie zatrudnia Pani pracowników i nie jest w stanie samodzielnie obsługiwać wszystkich transportów towarów do klientów).

Ponadto, odpłatność za usługi dla firmy męża została przyjęta w oparciu o wyliczenie dotychczasowych uśrednionych kosztów stałych (amortyzacja samochodów, paliwo, nakład pracy, faktury od innych firm świadczących usługi transportowe) oraz zapoznaniu się ze stawkami rynkowymi takich usług. Tak wyliczone koszty nie mają więc związku z powiązaniami rodzinnymi, gdyż ich wartość ustalana jest w ten sam sposób jak gdyby te powiązania nie występowały - art. 23o ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 z późn. zm.):

Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Aby zatem wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodów winien, w myśl powołanego przepisu spełniać łącznie następujące warunki:

- pozostawać w związku przyczynowo-skutkowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,

- nie znajdować się na liście kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

- być właściwie udokumentowany.

W przypadku źródła przychodów, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza należy przyjąć, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów.

Przy czym, związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem wydatku, a osiągnięciem przychodu, bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła, należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodu, bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów.

Należy przy tym podkreślić, że obowiązek jednoznacznego wykazania związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesionym wydatkiem, a przychodem uzyskanym z działalności, zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła tego przychodu - każdorazowo spoczywa na podatniku.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Nie uważa się za koszt uzyskania przychodów wartości własnej pracy podatnika, jego małżonka i małoletnich dzieci, a w przypadku prowadzenia działalności w formie spółki niebędącej osobą prawną - także małżonków i małoletnich dzieci wspólników tej spółki; kosztem uzyskania przychodów jest jednak wynagrodzenie małżonka podatnika i małoletnich dzieci podatnika, a w przypadku prowadzenia działalności w formie spółki niebędącej osobą prawną - także małżonków i małoletnich dzieci wspólników tej spółki, należne z tytułów określonych w art. 12 ust. 1, art. 13 pkt 2, 8 i 9 lub z tytułu odbywania praktyk absolwenckich, o których mowa w ustawie z dnia 17 lipca 2009 r. o praktykach absolwenckich, z zastrzeżeniem pkt 55 i art. 22 ust. 6ba.

Powyższy przepis wyłącza z kosztów uzyskania przychodów wartość własnej pracy podatnika, jego małżonka oraz małoletnich dzieci. Przy czym, użyty w nim termin "wartość pracy" należy rozumieć jako wartość wszelkiego rodzaju pracy, niezależnie od tego, czy praca jest świadczona na podstawie umowy o pracę, umowy cywilnoprawnej (umowy zlecenia, umowy o dzieło), czy też bez podstawy prawnej (bezumownie). Pojęcie to należy jednak traktować ściśle, co oznacza, że trzeba tu rozdzielać - dla celów niezaliczania do kosztów uzyskania przychodów - składniki wynagrodzenia za świadczoną pracę od dodatkowych świadczeń ze strony pracodawcy - takich, które nie mają wpływu na wartość pracy własnej (czyli są przez pracodawcę ponoszone niezależnie od tego jaki jest wkład pracy pracownika, np. ekwiwalent za narzędzia, świadczenia z BHP). Nie ma tu znaczenia, czy pomiędzy małżonkami istnieje wspólność, czy odrębność majątkowa.

W przypadku, gdy każdy z małżonków prowadzi odrębną działalność gospodarczą i w jej ramach wykonuje usługi na rzecz firmy małżonka, to wykonanie tych usług nie stanowi pracy własnej małżonka. Mamy tu bowiem do czynienia z dwoma odrębnymi podmiotami gospodarczymi; każdy z małżonków jako odrębny przedsiębiorca będzie wykonywał usługi dla firmy drugiego małżonka i wystawiał faktury za wykonane usługi.

Ze sprawy wynika, że prowadzi Pani hurtownię płyt meblowych oraz akcesoriów stolarskich. Dotychczas mąż pomagał Pani w prowadzeniu firmy jako osoba współpracująca. W 2022 r. mąż założył działalność gospodarczą, zajmującą się transportem towarów. Obecnie nie zatrudnia Pani pracowników, zmuszona jest Pani więc powierzyć usługę transportu firmie zewnętrznej, sama nie będąc w stanie obsłużyć wszystkich zamówień, które ze względu na specyfikę branży (rynek meblarski) realizowane są z usługą dostawy do klienta. Firma męża dokonuje dostaw towarów do klientów oraz odbiorów od dostawców Pani firmy własnym środkiem transportu, tj., samochodem dostawczym o dopuszczalnej masie do 3,5 tony oraz samochodem osobowym, ponosząc przy tym wszelkie koszty związane z eksploatacją ww. środków transportu, tj. paliwa, amortyzacji, napraw, przeglądów, a także ubezpieczenia. Za ww. czynności, w oparciu o umowę zawartą pomiędzy podmiotami, wystawiana jest faktura zbiorcza uwzględniająca zawartą w umowie (aneksach w przypadku aktualizacji cennika) stawkę dzienną za obsługę transportową.

Podkreślenia wymaga, że zawieranie tego typu transakcji podporządkowane jest określonym wymogom.

Prowadzący takie odrębne działalności gospodarcze, zawierający umowy między sobą powinni mieć na uwadze treść przepisów art. 23o ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dotyczących transakcji między podmiotami powiązanymi.

Zgodnie z art. 23o ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Podmioty powiązane są obowiązane ustalać ceny transferowe na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane.

Stosownie do treści art. 23o ust. 2 ww. ustawy:

Jeżeli w wyniku istniejących powiązań zostaną ustalone lub narzucone warunki różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane, i w wyniku tego podatnik wykazuje dochód niższy (stratę wyższą) od tego, jakiego należałoby oczekiwać, gdyby wymienione powiązania nie istniały, organ podatkowy określa dochód (stratę) podatnika bez uwzględnienia warunków wynikających z tych powiązań.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy praw podatkowego stwierdzić należy, że świadczenie usług przez Pani małżonka w ramach odrębnej działalności gospodarczej na rzecz odrębnej działalności gospodarczej prowadzonej przez Panią, nie stanowi przeszkody dla możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na nabycie usług świadczonych przez Pani małżonka. Jednakże ustalając warunki ww. usług, należy uwzględniać zapisy wskazanego powyżej art. 23o ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji, wydatki poniesione na nabycie usług, wynikające z wystawianych przez Pani małżonka faktur VAT, w części określonej na fakturze jako wartość netto, mogą stanowić koszty uzyskania przychodów prowadzonej przez Panią działalności gospodarczej, jeżeli w istocie zostaną poniesione i spełniać będą przesłanki wskazane w art. 22 ust. 1 ww. ustawy.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji indywidualnej.

Przy wydawaniu niniejszej interpretacji dokonaliśmy wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny jest zgodny ze stanem rzeczywistym. W ramach postępowania o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego organ nie przeprowadzamy postępowania dowodowego, lecz opieramy się jedynie na stanie faktycznym przedstawionym we wniosku. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

* Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

* Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

* Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2022 r. poz. 329 z późn. zm.; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

* w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

* w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.).