0113-KDIPT2-1.4011.206.2024.3.AP - Podatek od wartości dodanej rozliczany w Niemczech i Danii jako niestanowiący przychodu z działalności gospodarczej

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

4 marca 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 4 marca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia wysokości przychodu podlegającego opodatkowaniu z tytułu podatku od wartości dodanej oraz podatku od towarów i usług. Uzupełnił go Pan - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 24 maja 2024 r. (wpływ 24 maja 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Prowadzi Pan jednoosobową działalność gospodarczą i dochód opodatkowuje 19% liniowym podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Jest Pan również zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. Wykonuje Pan zarobkowy przewóz osób na zlecenie (okazjonalny przewóz osób autokarowy), w Polsce i za granicą kraju (PKWiU 49.39.Z). Jest Pan zarejestrowany jako podatnik VAT w kraju i krajach, w których wykonuje przewóz osób, jak Niemcy i Dania i posiada osobny numer podatkowy w wymienionych krajach. Nie posiada Pan na terenie Niemiec i Danii zagranicznego zakładu w rozumieniu art. 5a pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ani w rozumieniu umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Nie posiada Pan też poza terytorium kraju stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.

Na dzień złożenia wniosku przewoźnik wykonując przewóz osób na zlecenie innego przedsiębiorcy z Polski lub Niemiec/Danii, dokumentując świadczone usługi, wystawia Faktury Vat z dwiema pozycjami, zgodnie z zasadą podziału trasy na trasę krajową (kilometry na terenie Polski) i trasy zagraniczne (kilometry na trasie wykonane na drogach poza Polską). Zgodnie ze wzorem " trasa K - L " Autokar wyjeżdża z K i pokonuje trasę 100 km do przejścia granicznego P/K. Po wjeździe na teren Niemiec są liczone kilometry do L 350. Dla uproszczenia nie są liczone puste kilometry.

Wystawiając kontrahentowi fakturę za taki przejazd do tej pory przewoźnik wystawiał fakturę z dwiema pozycjami jak niżej:

1. Pozycja nr 1: "Przewóz osób 8 zł x 100 km = 800 zł brutto, w tym 59,26 zł, co daje: 740 zł 74 gr netto;

2. Pozycja nr 2: "Przewóz osób w EU 8 zł x 350 km = 2 800 zł NP., w tym 0 zł. Vat, co daje: 2 800 zł netto.

Jednak jest Pan zobowiązany za wykonane k.m. po drogach w Niemczech i Danii odprowadzić podatek VAT od zainkasowanej kwoty 2 800 zł - 19% Vat w Niemczech, czyli kwotę 447 zł 06 gr. Na dzień złożenia wniosku o tą kwotę nie pomniejsza Pan swoich przychodów.

Pana wątpliwości dotyczą sposobu rozliczania na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych i dokumentowania usług przewozu wykonywanych poza terytorium kraju (Niemcy i Dania).

W piśmie z 24 maja 2024 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, wskazał Pan, że wykonuje zarobkowy przewóz osób na zlecenie (okazjonalny przewóz osób autokarowy), w Polsce i za granicą kraju (PKWiU 49.39.Z - Pozostały transport lądowy pasażerski, gdzie indziej niesklasyfikowany). Działalność prowadzona jest od 14 grudnia 2018 r. (vide ogólnodostępny rejestr CEiDG) w zakresie międzynarodowego przewozu drogowego osób autokarami we własnym imieniu i na zlecenie innych podmiotów. Świadczone usługi międzynarodowego przewozu osób są świadczone na podstawie pisemnych zamówień i umów z podmiotami gospodarczymi i osobami prywatnymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej.

Przykład 1: Biuro podróży zamawia transport grupy z lotniska B do P w związku ze swoją działalnością organizatora turystyki.

Przykład 2: Osoba nieprowadząca działalności gospodarczej zamawia transport na koncert... z W.

Świadcząc usługi "przewozu osób", o których mowa we wniosku, działa Pan we własnym imieniu i na własny rachunek. Wykonując usługi przewozu osób na zlecenie innego przedsiębiorcy świadczy Pan wyłącznie wskazaną we wniosku usługę przewozu osób w zleceniu.

Na pytanie Organu: Czy sformułowanie wynikające z opisu sprawy " (...) Przedsiębiorca jest zobowiązany za wykonane k.m. po drogach w Niemczech i Danii odprowadzić podatek VAT od zainkasowanej kwoty 2 800 zł" dotyczy Pana jako Wnioskodawcy w przedmiotowej sprawie? odpowiedział Pan: Tak dotyczy to Pana działalności. Jest to jednak abstrakcyjny przykład sposobu opodatkowywania i obliczania podstawy opodatkowania podatku VAT należnego z tytułu świadczenia transportu poza terytorium RP.

Sprawa, którą Pan opisuje, nie jest w trakcie postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub celno-skarbowej. Przy czym, też nie opisuje Pan żadnej "sprawy", a chce uzyskać informację, jak opodatkowywać i dokumentować świadczone usługi posługując się dla ułatwienia Organu abstrakcyjnymi przykładami.

Dla celów działalności gospodarczej prowadzi Pan podatkową księgę przychodów i rozchodów.

Na pytanie Organu: Jakie wydatki będzie Pan ponosił w związku ze świadczonymi usługami transportowymi dla klientów z krajów UE na terenie tych krajów? odpowiedział Pan: Okazjonalnie opłaty za parking. Natomiast opłaty za paliwo do autobusów jest opłacane kartami paliwowymi i rozliczane w Polsce. Poniesione przez Pana wydatki będą dokumentowane fakturami i paragonami wystawionymi przez kontrahentów unijnych.

Na pytanie Organu: Czy kwoty wynikające z faktur i paragonów będzie Pan zaliczał do kosztów uzyskania przychodów w kwotach brutto, tj. wraz z zagranicznym podatkiem od wartości dodanej? odpowiedział Pan: Za koszt podatkowy zostanie uznana kwota wydatków w wartości netto.

Na pytanie Organu: Czy planuje Pan występować z wnioskami o zwrot podatku od wartości dodanej zapłaconego na terytorium innych państw członkowskich UE? odpowiedział Pan: Nie, z uwagi na okazjonalność ponoszonych kosztów.

Pytanie (sformułowane ostatecznie w uzupełnieniu wniosku)

Czy po Pana stronie, jako podatnika podatku dochodowego od osób fizycznych, powstanie przychód z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w związku z podatkiem od wartości dodanej rozliczanym w Niemczech i Danii, który winien być opodatkowany podatkiem dochodowym w Polsce?

Przedmiotem interpretacji indywidualnej jest odpowiedź na pytanie dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych, natomiast w zakresie podatku od towarów i usług, zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Pana stanowisko w sprawie (przedstawione ostatecznie w uzupełnieniu wniosku)

Podatek od wartości dodanej rozliczany w Niemczech i Danii nie stanowi Pana przychodów z działalności gospodarczej.

Zgodnie z dyspozycją przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1570; dalej: "u.p.t.u."), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Dla wyznaczenia skutków podatkowych w VAT należy zdefiniować miejsce świadczenia usługi. Obecnie, w większości przypadków świadczenia usług (dla których prawodawca nie wprowadził odrębnych regulacji), miejsce opodatkowania wyznaczane jest na podstawie art. 28b u.p.t.u., zgodnie z którym: miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.

Jeżeli chodzi o transport drogowy osób, ustawodawca wprowadził jednak zapis szczególny. Zastosowanie ma bowiem przepis art. 28f ust. 1 u.p.t.u. zgodnie, z którym, miejscem świadczenia usług transportu pasażerów jest miejsce, gdzie odbywa się transport, z uwzględnieniem pokonanych odległości.

A zatem, ponieważ wykonuje Pan transport osób na terenie Polski, Niemiec i Danii, to: w części w jakiej transport przebiega na terytorium Polski podlega opodatkowaniu stawką podatku w wysokości 8% (art. 41 ust. 2 w zw. z poz. 41 załącznika nr 3 do ustawy) bez względu na to kto jest usługobiorcą. W zakresie w jakim transport przebiega na terytorium Niemiec i Danii, powinien być opodatkowany odpowiednio niemieckim i duńskim podatkiem VAT.

Zgodnie z przepisem art. 14 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r. poz. 226 z późn. zm.; dalej: "ustawa PIT"), za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Nie budzi zatem wątpliwości, że "polski" podatek od towarów i usług nie jest zaliczany do przychodów z działalności gospodarczej (przychodem są kwoty netto).

W myśl art. 22 ust. 1 ustawy PIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Natomiast w myśl art. 23 ust. 1 pkt 43 ustawy PIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów podatku od towarów i usług, z tym że jest kosztem uzyskania przychodów:

W myśl art. 5a pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ilekroć w ustawie jest mowa o ustawie o podatku od towarów i usług - oznacza to ustawę z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106, 568, 1065 i 1106).

Natomiast, zgodnie z art. 2 pkt 11 ustawy o podatku od towarów i usług, ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o podatku od wartości dodanej - rozumie się przez to podatek od wartości dodanej nakładany na terytorium państwa członkowskiego, z wyjątkiem podatku od towarów i usług nakładanego tą ustawą.

Powyższa definicja legalna zawarta w art. 2 pkt 11 ustawy o podatku od towarów i usług pełni tylko funkcję porządkującą pojęcia języka prawnego, nie jest natomiast przepisem materialnym, który obok podatku od towarów i usług konstytuuje nową formę opodatkowania - podatek od wartości dodanej.

Dokonując wykładni art. 14 ust. 1 oraz art. 23 ust. 1 pkt 43 ustawy o PIT, należy stwierdzić, że brak jest argumentów, by możliwość pomniejszenia przychodu należnego, jak i skorzystania z wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów, przewidzianą tymi przepisami, uzależniać od funkcjonującego na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług rozróżnienia dwóch pojęć.

Ponadto należy stwierdzić, że podatek od towarów i usług jest podatkiem zharmonizowanym, w okresie poakcesyjnym. Wynika z tego konieczność stosowania w zakresie podatku od towarów i usług prawa unijnego oraz uwzględniania wykładni tego prawa. Zatem, pojęcie podatku od wartości dodanej obejmuje zarówno "podatek od towarów i usług" obowiązujący na terenie Polski, jak i "podatek od wartości dodanej", o którym mowa w powołanym art. 2 pkt 11 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. podatek nakładany na terenie państw członkowskich Unii Europejskiej.

Z uwagi na brak rozróżnienia między podatkiem od wartości dodanej, a podatkiem od towarów i usług, dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych podatek ten powinien podlegać tym samym regulacjom podatkowym przewidzianym w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz podatek od towarów i usług obowiązujący na terenie Rzeczypospolitej Polskiej.

Oznacza to, że rozwiązania zawarte w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dotyczące zarówno przychodów, jak i kosztów uzyskania przychodów, odnoszące się do podatku od towarów i usług, należy odnosić również do podatku od wartości dodanej.

Przenosząc powyższy opis na grunt przepisów podatkowych, należy stwierdzić, że w przypadku dokonanej przez Pana sprzedaży na terenie Niemiec i Danii za przychód z działalności gospodarczej powinien Pan uznać przychód pomniejszony o należny podatek od wartości dodanej.

Oznacza to, że nie powinien Pan wykazywać przychodów w części (przypadającej na Pana) podatku od wartości dodanej rozliczanego w Niemczech i Danii (por. interpretacja z 23 października 2020 r. Nr 0112-KDIL2-2.4011.565.2020.1.MC).

Również linia orzecznictwa sądów administracyjnych wskazuje, że rozróżnienie podatku od wartości dodanej oraz polskiego VAT obowiązujące na gruncie ustawy o VAT jest bez znaczenia na gruncie podatku dochodowego. Sądy w swoich wyrokach wskazywały, że skoro mechanizm i konstrukcja prawna tych podatków jest identyczna, z uwagi na harmonizację VAT na terytorium Unii Europejskiej, to zasadne jest stosowanie przepisów o wyłączeniu z przychodów i z kosztów uzyskania przychodów polskiego VAT również w odniesieniu do podatku od wartości dodanej. W ich ocenie, odmienne stanowisko prowadziłoby do dyskryminowania podatników ze względu na miejsce dokonywania czynności związanych z działalnością gospodarczą (por. wyroki NSA z 31 lipca 2018 r. sygn. akt II FSK 2128/16, z 8 maja 2018 r. sygn. akt II FSK 926/16 i z 4 lipca 2013 r. sygn. akt II FSK 1545/11 oraz wyrok WSA w Kielcach z 14 czerwca 2018 r. sygn. akt I SA/Ke 120/18).

W wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 21 stycznia 2020 r. sygn. akt II FSK 576/18 stwierdzono, że " (...) rozróżnienie pojęcia podatek od towarów i usług oraz podatek od wartości dodanej nie jest zasadne, bowiem mechanizm i konstrukcja prawna podatku określanego na gruncie prawa krajowego jako "podatek od towarów i usług", a na gruncie prawa unijnego jako "podatek od wartości dodanej" są identyczne. Przyjąć zatem należy, że w tym sensie powyższe pojęcia są synonimami, opisującymi ten sam podatek. Wniosek taki jest oparty na wykładni art. 2 pkt 11 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r. poz. 1221 z późn. zm., dalej: "u.p.t.u.", w myśl którego na gruncie tej ustawy przez "podatek od wartości dodanej" rozumie się podatek od wartości dodanej nakładany na terytorium państwa członkowskiego, z wyjątkiem podatku od towarów i usług nakładanego u.p.t.u. Przepis ten, będący definicją legalną, pełni rolę porządkową, tzn. w celu osiągnięcia jasności znaczeniowej, nakazuje dany podatek nakładany na terytorium państw członkowskich UE określać jako "podatek od wartości dodanej", podczas gdy adekwatną nazwą dla tego podatku, nakładanego na mocy u.p.t.u., jest pojęcie "podatek od towarów i usług". Wobec tego definicja legalna zawarta w art. 2 pkt 11 u.p.t.u. ze względu na swoją rolę, nie może być uznana za przepis materialny, który obok podatku od towarów i usług konstytuuje nową formę opodatkowania - podatek od wartości dodanej".

Jeśli część otrzymanej ceny stanowi podatek od wartości dodanej, który musi zostać rozliczony w zagranicznym urzędzie skarbowym, to nie można twierdzić, że w tej części jest to definitywne przysporzenie po stronie podatnika (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 26 czerwca 2019 r. sygn. akt II FSK 2422/17).

Zatem stanowisko jakoby pomniejszenie przychodów, uregulowane w art. 14 ust. 1 ustawy o PIT, dotyczyło tylko podatku od towarów i usług, natomiast nie dotyczyło "podatku od wartości dodanej", nie jest trafne (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 26 kwietnia 2017 r. sygn. akt I SA/Gd 210/17).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Pan przedstawił we wniosku jest prawidłowe.

Odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny na podstawie art. 14c § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 z późn. zm.).

Niniejsza interpretacja została wydana w oparciu o przepisy ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r. poz. 266 z późn. zm.).

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Przy wydawaniu niniejszej interpretacji dokonałem wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny jest zgodny ze stanem rzeczywistym. W ramach postępowania o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego nie przeprowadzam postępowania dowodowego, lecz opieram się jedynie na stanie faktycznym przedstawionym we wniosku. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Zauważyć ponadto należy, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena Pana stanowiska w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych, natomiast w zakresie podatku od towarów i usług, zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

W odniesieniu do powołanej przez Pana interpretacji indywidualnej oraz powołanych wyroków stwierdzam, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania w sprawie będącej przedmiotem Pana wniosku.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

* Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

* Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

* Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 z późn. zm.; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

* w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

* w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 z późn. zm.).

Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, który stanowi:

Interpretacja indywidualna zawiera wyczerpujący opis przedstawionego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego oraz ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Można odstąpić od uzasadnienia prawnego, jeżeli stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie.