0113-KDIPT1-2.4012.56.2019.2.KW - VAT w zakresie opodatkowania niewymienionych palet.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 30 stycznia 2019 r. (data wpływu 1 lutego 2019 r.), uzupełnionym pismem z dnia 8 kwietnia 2019 r. (data wpływu 16 kwietnia 2019 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania niewymienionych palet - jest nieprawidłowe.

W dniu 1 lutego 2019 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania niewymienionych palet.

Przedmiotowy wniosek uzupełniono pismem z dnia 8 kwietnia 2019 r. o brakujący podpis, przedstawienie pytań oraz poprzez doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny (z uwzględnieniem pisma z dnia 8 kwietnia 2019 r.).

Spółka cywilna prowadząca działalność pod firmą "... S.C.", zwana dalej Spółką lub Wnioskodawcą, prowadzi działalność w zakresie transportu drogowego towarów. Wspólnikami Spółki są wyłącznie dwie osoby fizyczne.

Wnioskodawca rozlicza się z wykorzystaniem liniowej formy opodatkowania oraz jest zobowiązany do prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów, jest podatnikiem VAT czynnym, zobowiązanym do składania w zakresie podatku od towarów i usług deklaracji miesięcznych.

Firma Wnioskodawcy świadczy usługi przewozu towarów po krajach Unii Europejskiej, najczęściej na trasie Niemcy - Niemcy lub Niemcy - inny kraj UE. Niektóre z tych przewozów odbywają się z opcją wymiany palet, tj. na miejscu załadunku kierowca oddaje puste palety, które ma na stanie w zamian za załadowane, a na miejscu rozładunku dostaje z powrotem taką samą ilość pustych palet, które oddał na miejscu załadunku. Zdarza się jednak, że czasami Spółka otrzymuje rachunki (bez podatku VAT) od zagranicznych kontrahentów za niewymienione lub niezwrócone palety.

W jaki sposób firma Wnioskodawcy powinna rozliczyć rachunki od kontrahentów zagranicznych?

Zainteresowany rozróżnia dwa stany faktyczne:

I. Otrzymane przez Wnioskodawcę rachunki są wystawiane "niesłusznie", tzn. wymiana palet przebiegła w sposób prawidłowy ale na przykład kierowca źle wypisał kwit paletowy, który dokumentuje wymianę palet. W takiej sytuacji Wnioskodawca próbuje wyjaśnić i przedstawić inną dokumentację, która potwierdza wymianę palet, co najczęściej kończy się tym, że zagraniczni kontrahenci przesyłają Spółce storna do takich rachunków.

II. Otrzymane przez Wnioskodawcę rachunki są wystawiane "słusznie", tzn. kierowca nie posiadał odpowiedniej liczby pustych palet, by oddać je na załadunku bądź też zapomniał tego zrobić.

Ponadto wskazano, że przed wykonaniem transportu Spółka zawiera z zagranicznym kontrahentem zlecenie transportowe, w którym określana jest kwota jaką Wnioskodawca zostanie obciążony za każdą niewymienioną paletę. Czasem na zleceniu znajduje się zapis dotyczący ilości dni jaki Zainteresowany ma na zwrot palet, których nie mógł wymienić podczas wykonania transportu. Dlatego zdaniem Spółki po otrzymaniu rachunku za palety przechodzi na Wnioskodawcę prawo do rozporządzania nimi jak właściciel, a to prawo przechodzi na terytorium kraju siedziby Spółki.

Kontrahenci zagraniczni nie posiadają siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium Polski. Usługi przewozu świadczone przez Wnioskodawcę dotyczą tras Niemcy - inny kraj UE, w tym terytorium Polski.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania (sformułowane w uzupełnieniu wniosku).

W jaki sposób Spółka powinna rozliczyć rachunki za niewymienione palety od zagranicznych kontrahentów? Czy należy te rachunki wykazać jako dostawę towaru i rozliczyć z tego tytułu podatek VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymując rachunki od zagranicznych kontrahentów za brak wymiany palet firma powinna dokonać samoopodatkowania tej czynności. Nie należy jednak traktować tego rachunku jako WNT, ponieważ palety nie są towarem, służą jedynie do jego przewozu i nie są jako towar transportowane do kraju (art. 9 ust. 1 ustawy o VAT). Kierowcy wyjeżdżają z pewną ilością pustych palet i z tą samą ilością palet wracają do Polski.

Do tej pory Wnioskodawca rozliczał takie transakcje jako import usług bez względu na to czy rachunki były słuszne czy też nie, a kurs do przeliczenia kwot z waluty obcej brany był z dnia poprzedzającego dzień wystawienia rachunku.

Wielokrotnie zagraniczni kontrahenci wystawiają te rachunki po długim czasie od momentu wykonania usługi transportowej, bądź też Wnioskodawca dowiaduje się o nich w momencie zapłaty za fakturę, dotyczącą wykonanej usługi transportowej, gdzie kontrahenci potrącają należność Zainteresowanego o kwotę rachunku.

Wnioskodawca zastanawia się jednak, czy nie powinien rachunek dokumentujący niewymienione palety potraktować jako dostawę towaru, dla której podatnikiem jest nabywca zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy o VAT, w sytuacji gdy jest on wystawiony "słusznie", a gdy jest "niesłuszny" to nie wykazywać takiej transakcji tylko ją wyjaśnić?

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Na wstępie należy wskazać, iż mając na uwadze zakres zadanego pytania, niniejsza interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie opodatkowania niewymienionych palet w związku z otrzymanymi przez Wnioskodawcę od zagranicznych kontrahentów rachunków wystawionych "słusznie" za niewymienione palety.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174, z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą", opodatkowaniu tym podatkiem podlegają:

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy - przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy - przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Wskazać należy, że czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć związek bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy, definiujący pojęcie "dostawa towarów" nie odwołuje się do cywilistycznych pojęć sprzedaży, czy też przeniesienia prawa własności, stąd też nie można utożsamiać dostawy towarów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług z przeniesieniem prawa własności na gruncie prawa cywilnego. W celu właściwego zinterpretowania pojęcia "przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel" należy mieć na uwadze, że dotyczy ono tego rodzaju czynności, które dają nabywcy prawo do postępowania z nim jak właściciel. Chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym.

W tym miejscu należy zauważyć, że termin odszkodowania nie został zdefiniowany w ustawie. Regulacje dotyczące odszkodowania zostały jednak zawarte w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2018 r. poz. 1025, z późn. zm.).

I tak, z postanowień art. 361 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, że zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W myśl § 2 tego artykułu, w powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Zgodnie z art. 471 Kodeksu cywilnego dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Na gruncie prawa cywilnego odszkodowanie za doznaną szkodę uzależnione jest od zaistnienia zdarzenia, z którym przepisy łączą obowiązek naprawienia szkody. Ponadto, między zdarzeniem a zaistniałą w jego wyniku szkodą musi istnieć związek przyczynowy.

Istotą odszkodowań nie jest zatem płatność za świadczenie lecz rekompensata za szkodę. W takim przypadku nie mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną - świadczenie w zamian za wynagrodzenie, co oznacza, że otrzymane odszkodowanie nie wiąże się z żadnym świadczeniem ze strony podatnika. Zapłata ta nie jest też związana z zobowiązaniem się otrzymującego daną kwotę do wykonania czynności, powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji.

Podobnie kary umowne, stosowane na podstawie art. 483 § 1 Kodeksu cywilnego, nie stanowią zapłaty za usługę, lecz pełnią funkcję odszkodowawczą (sankcyjną). Zgodnie z tym przepisem można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna).

Kara ta ma charakter czynności jednostronnej i nie wiąże się z otrzymaniem jakiegokolwiek świadczenia. Zapłata tej kary nie jest też związana ze zobowiązaniem się otrzymującego daną kwotę do wykonania czynności, powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji.

Z uwagi na powyższe, jeżeli płatności o charakterze odszkodowawczym nie będą miały bezpośredniego związku z żadną czynnością mającą charakter świadczenia ze strony podmiotu zobowiązanego, wówczas kwota otrzymanych odszkodowań nie będzie mieściła się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług i jako taka nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem.

Ustalanie statusu wypłacanego odszkodowania, jako podlegającego bądź nie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, należy oceniać w kontekście związku z konkretnym świadczeniem. Zatem, w przypadku gdy płatności o charakterze odszkodowawczym nie będą miały bezpośredniego związku z żadną czynnością mającą charakter świadczenia ze strony podmiotu zobowiązanego, wtedy kwota otrzymanych odszkodowań nie będzie mieściła się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług i jako taka nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem.

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca świadczy usługi przewozu towarów po krajach Unii Europejskiej, najczęściej na trasie Niemcy - Niemcy lub Niemcy - inny kraj UE (w tym Polska). Niektóre z tych przewozów odbywają się z opcją wymiany palet, tj. na miejscu załadunku kierowca oddaje puste palety, które ma na stanie w zamian za załadowane, a na miejscu rozładunku dostaje z powrotem taką samą ilość pustych palet, które oddał na miejscu załadunku. Zdarza się jednak, że czasami Spółka otrzymuje rachunki (bez podatku VAT) od zagranicznych kontrahentów za niewymienione lub niezwrócone palety. Przed wykonaniem transportu Spółka zawiera z zagranicznym kontrahentem zlecenie transportowe, w którym określana jest kwota jaką Wnioskodawca zostanie obciążony za każdą niewymienioną paletę. Czasem na zleceniu znajduje się zapis dotyczący ilości dni jakie Zainteresowany ma na zwrot palet, których nie mógł wymienić podczas wykonania transportu.

Analiza przedstawionego stanu faktycznego w kontekście obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa prowadzi do stwierdzenia, że należność wypłacana przez Wnioskodawcę na rzecz kontrahentów zagranicznych, na podstawie rachunków z tytułu niewymienionych palet, ma charakter odszkodowawczy.

Jak wskazał Wnioskodawca - przed wykonaniem transportu Spółka zawiera z zagranicznym kontrahentem zlecenie transportowe, w którym określana jest kwota jaką Wnioskodawca zostanie obciążony za każdą niewymienioną paletę. Jednocześnie należy wskazać, że - wbrew twierdzeniu Zainteresowanego - nie dochodzi do przeniesienia na Spółkę prawa do rozporządzania paletami jak właściciel. Z treści wniosku wynika bowiem, że przedmiotowe palety służą wyłącznie do przewozu przez Wnioskodawcę towarów do innego kontrahenta, a Spółka nie dysponuje faktycznie paletami. Tym samym wypłacana należność nie stanowi wynagrodzenia za dostawę towarów.

Ponadto z okoliczności sprawy nie wynika, aby wypłacana należność była związana ze zobowiązaniem się kontrahenta do wykonania czynności, powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji.

Stanowi natomiast rekompensatę za poniesione straty, w postaci niedostarczenia przez Wnioskodawcę palet na wymianę w ustalonym terminie. Przy czym rekompensata ta nie mieści się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu wymienionych w art. 5 ust. 1 ustawy i nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. W konsekwencji Wnioskodawca nie jest zobowiązany do rozliczenia podatku VAT z tytułu otrzymanych rachunków za niewymienione palety od zagranicznych kontrahentów.

Zatem, oceniając całościowo stanowisko Wnioskodawcy należało uznać je za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem, w tym dotyczące rozliczenia rachunków, gdy wymiana palet przebiegała prawidłowo, nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Podkreślić należy, iż tut. Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego na podstawie art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach stanu faktycznego podanego przez Wnioskodawcę. Z powyższych przepisów wynika, że organ rozpatrując wniosek o wydanie interpretacji nie podejmuje wyjaśnienia stanu faktycznego, tj. nie przeprowadza dowodów, lecz dokonuje oceny prawnej przedstawionych we wniosku okoliczności w kontekście zadanego pytania/pytań przyporządkowanego do danego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. W przedmiotowej sprawie zakres zadanych pytań dotyczy rozliczenia podatku VAT przez Wnioskodawcę wyłącznie z tytułu otrzymanych rachunków wystawionych "słusznie", za niewymienione palety. Natomiast w kwestii otrzymanych od kontrahentów zagranicznych rachunków wystawionych "niesłusznie", tj. w przypadku gdy - jak wskazał Wnioskodawca - wymiana palet przebiegła w sposób prawidłowy, tut. Organ nie odniósł się do ewentualnych rozliczeń ww. rachunków, bowiem nie były one objęte zakresem postawionych we wniosku pytań.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowana ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2018 r. poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.