0113-KDIPT1-2.4012.215.2017.2.WL - Brak prawa do odliczenia VAT w związku z realizacją projektu modernizacji dróg lokalnych.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 4 maja 2017 r. (data wpływu 10 maja 2017 r.), uzupełnionym pismem z dnia 5 czerwca 2017 r. (data wpływu 6 czerwca 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku realizacją inwestycji pn.: "..." - jest prawidłowe.

W dniu 10 maja 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku realizacją inwestycji pn.: "...".

Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 5 czerwca 2017 r. poprzez wskazanie adresu elektronicznego do doręczeń oraz doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe (doprecyzowane w piśmie stanowiącym uzupełnienie wniosku).

Gmina jest jednostką samorządu terytorialnego, utworzoną na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 446 z późn. zm.; "ustawa o samorządzie"), zarejestrowaną jako czynny podatnik VAT. Jednym z obszarów działalności Gminy jest wykonywanie zadań własnych, o których mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie, obejmujących m.in. sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego (art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie). W konsekwencji, w ramach tego typu zadań Gmina realizuje czynności związane z budową i utrzymaniem dróg gminnych. Gmina może również wykonywać zadania z zakresu właściwości powiatu oraz zadania z zakresu właściwości województwa na podstawie porozumień z tymi jednostkami samorządu terytorialnego.

Dnia 4 lipca 2016 r. Gmina zawarła z Samorządem Województwa umowę o przyznaniu pomocy Nr.. dotyczącą realizacji operacji typu "Budowa lub modernizacja dróg lokalnych", zgodnie z kryteriami ustanowionymi w Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 - 2020. Zgodnie z postanowieniami umowy, Gmina zobowiązana jest do realizacji operacji pod nazwą... ("Inwestycja"). Na podstawie wskazanej umowy Gminie zostaną przyznane środki finansowe w formie refundacji, w wysokości stanowiącej określony procent poniesionych kosztów kwalifikowanych operacji. Inwestycja zostanie sfinansowana w kwocie brutto (podatek VAT stanowi koszt kwalifikowalny).

W ramach realizacji Inwestycji, Gmina zawarła umowę na wykonanie robót budowlanych. Faktury związane z Inwestycją będą wystawione na Gminę.

Celem Inwestycji jest zwiększenie, poprzez przebudowę dróg, dostępności mieszkańców Gminy do usług publicznych i ośrodków handlu. Przebudowane drogi będą ogólnodostępne, zaś przejazd nimi będzie bezpłatny.

Ponadto w uzupełnieniu Wnioskodawca wskazał, iż nabyte przez Gminę towary i usługi, związane z realizacją inwestycji pn.: "...", wykorzystywane będą jedynie do czynności niepodlegających opodatkowaniu - innymi słowy, efekty zrealizowanego przedsięwzięcia, polegającego na przebudowie drogi powiatowej przez Gminę, służyć będą czynnościom niepodlegającym opodatkowaniu podatkiem VAT.

Gmina, budując drogę publiczną, nie występuje więc w charakterze podatnika VAT a poniesione w związku z tą budową wydatki nie są związane z wykonywaniem przez Gminę czynności opodatkowanych, gdyż budowa drogi odbywa się w ramach władztwa publicznego i Gmina wykonując zadanie działa jako administracja publiczna i korzysta ze środków prawnych o charakterze władczym - jest to sfera działań publicznoprawnych, która nie ma cech działalności gospodarczej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Gminie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z realizacją Inwestycji?

Zdaniem Wnioskodawcy, Gminie nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją Inwestycji.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 15 ust. 1 cytowanej ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Zgodnie z art. 15 ust. 6 nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W świetle zaś art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Odnosząc powyższe na grunt analizowanej kwestii wskazać należy, iż z powyżej cytowanego przepisu art. 86 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tj.:

* podmiotem który zamierza dokonać obniżenia podatku należnego o podatek naliczony jest podatnik podatku od towarów i usług; oraz

* gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Tym samym, przesłanki warunkujące skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego w analizowanej sytuacji nie zostaną spełnione.

Z powołanej powyżej regulacji art. 15 ust. 6 ustawy o VAT wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami VAT jedynie w zakresie czynności, które mają charakter cywilnoprawny (tj. czynności realizowanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych).

W kontekście realizowanej Inwestycji Gmina wykonywać będzie zadania publiczne związane z budową i utrzymaniem dróg gminnych co oznacza, że w odniesieniu do tych czynności będzie występować jako organ władzy publicznej, realizując nałożone na nią mocą ustawy o samorządzie zadania w ramach reżimu publicznoprawnego. Czynności te nie będą więc realizowane przez Gminę w ramach sfery aktywności cywilnoprawnej, tzn. nie będą wykonywane na podstawie umów cywilnoprawnych. W konsekwencji Gmina, z uwagi na treść powołanego powyżej art. 15 ust. 6, nie może być uznana w odniesieniu do przedmiotowych czynności za podatnika podatku od towarów i usług. Tym samym, pierwsza z ww. przesłanek nie zostanie spełniona.

Drugim podstawowym warunkiem umożliwiającym skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Zdaniem Gminy, warunek ten także nie będzie spełniony, bowiem celem Inwestycji jest przebudowa dróg, które są i będą nieodpłatnie udostępniane dla nieograniczonej liczby użytkowników.

W konsekwencji, efekty realizacji Inwestycji nie będą wykorzystywane do celów zarobkowych i nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Artykuł 86 ust. 1 wyłącza możliwość dokonywania odliczeń kwot podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Jak wskazano powyżej, korzystanie z dróg nie będzie odpłatne, zaś drogi te będą ogólnodostępne.

Nabywane w związku z Inwestycją towary i usługi nie będą więc przedmiotem dalszego obrotu i nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Tym samym, nie zostanie spełniona podstawowa przesłanka wskazana w art. 86 ust. 1, która warunkuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Należy też zwrócić uwagę, że poprzez brak sprzedaży a w konsekwencji brak czynności opodatkowanych związanych z Inwestycją, po stronie Gminy nie wystąpi również z tego tytułu podatek należny.

Podsumowując, z uwagi na fakt, iż Inwestycje nie będą związane z czynnościami opodatkowanymi VAT, Gmina nie ma możliwości odliczenia podatku naliczonego związanego z nabywanymi w ramach Inwestycji towarami i usługami ani nie będzie miała możliwości odzyskania kwot naliczonego VAT związanego z realizacją Inwestycji.

Gmina pragnie dodatkowo wskazać, że odmienna interpretacja przepisów ustawy o VAT prowadziłaby do istotnego naruszenia zasady neutralności statuującej system VAT zgodnie z którą neutralna w kontekście VAT powinna być działalność gospodarcza jedynie w sytuacji, w której działalność ta podlega opodatkowaniu. Jak podkreślił przykładowo TSUE w wyroku z 14 lutego 1985 w sprawie C-268/83, "system odliczeń ma na celu całkowite uwolnienie podmiotu gospodarczego od obciążeń z tytułu podatku VAT przypadającego do zapłaty lub zapłaconego w trakcie prowadzenia działalności gospodarczej. Wspólny system podatku VAT gwarantuje w ten sposób, iż wszelka działalność gospodarcza, niezależnie od jej celu lub rezultatu, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny pod warunkiem, że działalność ta podlega temu podatkowi". Tym samym nie sposób uznać, aby w analizowanej sytuacji możliwe było odliczenie podatku naliczonego, bowiem brak jest związku z zakupami dotyczącymi Inwestycji a działalnością gospodarczą Gminy, podlegającą opodatkowaniu.

Wnioskodawca pragnie również zaznaczyć, że zaprezentowane powyżej stanowisko znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach indywidualnych wydanych w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów w tożsamych stanach faktycznych (przykładowo w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 19 stycznia 2017 r., sygn. 0461-ITPP3.4512.833.2016.1.MD, w interpretacji tego samego organu z 16 stycznia 2016 r., sygn. 0461-ITPP3.4512.838.2016.1.AP oraz z 25 października 2016 r., sygn. 0461-ITPP3.4512.522.16.1.MD, czy w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 27 grudnia 2016 r., sygn. 2461-IBPP1.4512.880.2016.1.ES).

Podsumowując, uwzględniając:

* literalne brzmienie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT;

* podstawowe zasady systemu VAT;

* podejście organów podatkowych;

Gmina pragnie wskazać, że w odniesieniu do realizowanej Inwestycji nie będzie przysługiwało jej prawo do odliczenia VAT naliczonego, gdyż w odniesieniu do Inwestycji Gmina nie występuje w charakterze podatnika VAT i Inwestycja nie jest związana z wykonywaniem przez Gminę czynności opodatkowanych.

W tych okolicznościach Gmina wnosi o potwierdzenie prawidłowości przedstawionego stanowiska.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710, z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą", w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z art. 87 ust. 1 ustawy wynika, że w przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego, że zakupy są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - (Dz.Urz.UE.L Nr 347 z 11.12.2006 s.1, z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże, w świetle unormowań prawa wspólnotowego w przypadku, gdy organy władzy publicznej bądź urzędy obsługujące te organy podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r. poz. 446, z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty (art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym). W szczególności zadania własne, w myśl art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym, obejmują sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie będzie spełniony, ponieważ - jak wynika z okoliczności sprawy - nabywane towary i usługi związane z realizacją inwestycji wykorzystywane będą jedynie do czynności niepodlegających opodatkowaniu. W związku z powyższym, Wnioskodawca nie będzie miał prawa do odliczenia kwoty naliczonego podatku z faktur dokumentujących wydatki ponoszone z tytułu realizacji tego zadania. Tym samym, Wnioskodawcy z tego tytułu nie będzie przysługiwało prawo do zwrotu podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

Reasumując, Wnioskodawca nie będzie miał prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku realizacją inwestycji pn.: "...", ponieważ nabywane towary i usługi nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Należy zauważyć, iż pojęcie "kosztu kwalifikowalnego" nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym. W związku z powyższym nie zajęto stanowiska w tej sprawie.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Jednocześnie podkreślić należy, iż tut. Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego na podstawie art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia pisemnej informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach zdarzenia przyszłego podanego przez Wnioskodawcę. Tut. Organ informuje, iż nie jest właściwy do przeprowadzenia postępowania dowodowego, które w przedmiotowej sprawie umożliwiłoby weryfikację opisanego zdarzenia przyszłego.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.