0113-KDIPT1-1.4012.565.2023.3.MH - Stawka podatku VAT dla usług wykonania projektu budowlanego

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

12 sierpnia 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 10 sierpnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku VAT dla usług wykonania projektu budowlanego:

- świadczonych do 30 czerwca 2020 r.,

- świadczonych po 30 czerwca 2020 r.

Uzupełnił go Pan pismami z 30 października 2023 r. (data wpływu) i z 9 listopada 2023 r. (data wpływu).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Prowadzi Pan działalność gospodarczą pod nazwą Biuro Projektowe. Wykonuje Pan zlecenia polegające na opracowaniu projektów wszelkich budynków: mieszkalnych, gospodarczych, usługowych, użyteczności publicznej i innych. Są to projekty indywidualne, w każdym przypadku.

Projekty te są wielobranżowe i składają się z następujących branż:

- architektonicznej,

- konstrukcyjno-budowlanej,

- instalacyjnej sanitarnej,

- instalacyjnej elektrycznej.

Proces opracowania projektu indywidualnego wygląda w ten sposób:

Przyjmując zlecenie na opracowanie projektu od klienta czyli wykonania dzieła, przeprowadza Pan z nim rozmowę na temat jego wymagań, oczekiwań, wytycznych co do planowanego budynku dotyczących m.in.:

- formy budynku: parterowy, z poddaszem użytkowym czy piętrowy,

- gabarytów budynku: szerokości, długości, wysokości,

- wielkości powierzchni użytkowej i powierzchni zabudowy,

- kształtu dachu i jego spadku,

- wyposażenia w instalacje użytkowe,

- planowanego zagospodarowania terenu (usytuowanie budynku, przebieg infrastruktury technicznej na nieruchomości).

Na podstawie uzyskanych od klienta informacji, zaczyna Pan od przeprowadzenia procedury administracyjnej: uzyskania decyzji o warunkach zabudowy lub wypisu z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, wystąpienia o warunki techniczne zasilania w media, uzyskania mapy dc. projektowych etc., co jest niezbędne do opracowania projektu budowlanego oraz uzyskaniu decyzji pozwolenia na budowę.

Następnie Pan i Pana pracownicy zajmują się opracowaniem koncepcji architektonicznej i konstrukcyjno-budowlanej przedmiotowego budynku oraz jej uzgodnieniu z klientem. Na taką koncepcję składają się podstawowe rzuty kondygnacji, przekroje pionowe i widoki elewacji oraz koncepcja projektu zagospodarowania terenu. W każdym przypadku tworzą Państwo taką koncepcję od podstaw. Wprowadzacie Państwo niezbędne poprawki i uwagi przekazywane przez Inwestora.

Po uzyskaniu akceptacji od klienta, przystępują Państwo do wykonywania projektu budowlanego.

Przesyła Pan zlecenie dla Pana podwykonawców w celu realizacji projektów instalacji sanitarnych i elektrycznych. Te projekty są wykonywane według Pana wskazówek i konkretnych danych dostarczanych przez Pana a wcześniej uzgodnionych jak powyżej z klientem zamawiającym kompleksowy projekt budowlany.

Pan i Pana pracownicy wykonują część architektoniczną i konstrukcyjno-budowlaną (część rysunkową i część opisową) projektu budowlanego. Po wykonaniu opracowania wszystkich powyższych branż i otrzymaniu projektów instalacyjnych od Pana podwykonawców, zajmują się Państwo się kompletowaniem dokumentacji projektowej.

Na projekt budowlany składają się opracowania:

- projekt zagospodarowania terenu zawierający usytuowanie projektowanych obiektów (czyli budynku wraz z infrastrukturą techniczną (tj. śmietnika, ogrodzenia, zjazdu, miejsc parkingowych, utwardzenia, zieleni, zbiornika na gaz, zbiornika na ścieki, studni wierconej, zewnętrznych instalacji wod.-kan., elektrycznej i gazowej itp.) na mapie dc. projektowych, składa się on z części rysunkowej i opisowej;

- projekt architektoniczno-budowlany, zawierający część rysunkową i opisową branży architektonicznej;

- projekt techniczny składający się z pozostałych branż przeważnie: konstrukcyjno-budowlanej, instalacyjnej sanitarnej, instalacyjnej elektrycznej (część rysunkowa i opisowa).

Dopiero takie opracowanie stanowi kompletną dokumentację projektową, pozwalającą inwestorowi na uzyskanie decyzji pozwolenia na budowę oraz wybudowanie planowanego budynku. Projekt zagospodarowania działki i projekt architektoniczno-budowlany jest niezbędny do uzyskania pozwolenia na budowę, natomiast projekt techniczny jest niezbędny na etapie budowy, bo zawiera rozwiązania konstrukcyjne i szczegółowe rysunki oraz jest potrzebny na etapie oddawania budynku do użytkowania.

Projekt zagospodarowania terenu sporządzany jest przez projektanta w specjalności architektonicznej przy udziale projektantów branży instalacyjnych sanitarnej i elektrycznej.

Projekt architektoniczno-budowlany sporządzany jest przez projektanta w specjalności architektonicznej.

Projekt techniczny sporządzany jest przez projektanta w specjalności konstrukcyjno-budowlanej i projektantów z branż instalacyjnych sanitarnej i elektrycznej czasem drogowej i innych.

W Pana, opisywanym przypadku, projektantem branży architektonicznej jest Pana tata, będący Pana pracownikiem lub Pana siostra (na podstawie umowy o współpracy i faktury za dokonaną usługę), którzy posiadają odpowiednie uprawnienia budowlane. Projektantem branży konstrukcyjno-budowlanej jest Pan, ponieważ posiada Pan uprawnienia budowlane w tej branży.

W praktyce wygląda to tak, że Pan i Pana pracownicy, zajmują się opracowaniem projektu w branży architektonicznej i konstrukcyjno-budowlanej (część rysunkowa i opisowa), a następnie te poszczególne branże są weryfikowane przez projektantów z odpowiednimi uprawnieniami. Po przygotowaniu kompletnej dokumentacji projektowej, zostaje ona opatrzona podpisami i pieczęciami osób uprawnionych.

Żaden z opisanych elementów opracowanej dokumentacji projektowej lub poszczególne branże projektu, samodzielnie nie nadają się do wykorzystania dla klienta, do celu w którym ma służyć, czyli uzyskania decyzji pozwolenia na budowę, wybudowania budynku i oddania go do użytkowania.

Dopiero po skompletowaniu całości opracowania, poszczególnych branż i stworzeniu wielobranżowej dokumentacji projektowej, można uzyskać efekt końcowy, będący przedmiotem umowy z klientem - czyli projekt budowlany.

Na pytania Organu zawarte w wezwaniu:

1. Czy zakresem pytania postawionego we wniosku objęte są usługi wykonywane:

2. Czy jest Pan czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług?

3. Czy opracowanie projektu budowlanego odznacza się oryginalnym, twórczym charakterem? Jeżeli tak, to na czym ten oryginalny, twórczy charakter polega?

4. Czy usługi opracowania projektu budowlanego świadczy Pan jako twórca w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2509)?

5. Czy w zakresie opracowania wszystkich elementów składających się na projekt budowlany występuje Pan jako twórca w rozumieniu przepisów ww. ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych?

6. Czyje dane (nazwisko), jako twórcy, widnieją na opracowanym projekcie budowlanym?

7. Czy projekt budowlany jest wykonywany przez pana przy udziale Pana pracowników, tj.

- czy jego wykonywanie odbywa się pod nadzorem i według szczegółowych Pana wytycznych, który jest głównym twórcą, pracuje Pan twórczo przy wykonaniu dokumentacji, podpisuje się na niej jako główny autor dzieła?

- czy wykonywany jest wyłącznie przez Pana pracownika - pracownik widnieje jako autor na dokumentacji?

8. Czy w wyniku opracowania projektu, powstaje "utwór" w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych?

9. Czy wraz ze sprzedażą projektu budowlanego dokonuje Pan przeniesienia na nabywcę praw autorskich do projektu?

10. Czy za sprzedaż projektu budowlanego wraz z przeniesieniem praw autorskich otrzymuje Pan wynagrodzenie w formie honorarium?

11. W przypadku wskazania, że nie do wszystkich elementów (czynności) składających się na projekt budowlany występuje Pan jako twórca w rozumieniu przepisów ww. ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, prosimy o wskazanie, czy usługi te są niezbędne do wykonania dokumentacji projektowej, są jej niezbędnym elementem?

12. Czy w ramach umowy z klientem zapewnia Pan kompleksowe wykonanie projektu budowlanego?

13. Czy prace wymienione w opisie sprawy, tj. projekt zagospodarowania terenu, projekt architektoniczno-budowlany i projekt techniczny, będące przedmiotem umowy są samoistnymi (odrębnymi) czynnościami?

14. Czy spośród świadczonych czynności (usług) jedna z nich stanowi świadczenie główne w ramach wykonywanej usługi, jeśli tak to proszę wskazać które to świadczenie oraz wskazać czynności pomocnicze oraz wskazać na czym polega ich niezbędność, aby zrealizować świadczenie główne?

15. Czy wszystkie czynności związane z wykonaniem umowy prowadzą do realizacji określonego celu, tj. do wykonania świadczenia głównego?

16. Jaka jest klasyfikacja statystyczna (pełny siedmiocyfrowy symbol) objętych zakresem pytania usług wykonywanych przez Pana, zgodnie z Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług (PKWiU) z 2008 r., wprowadzoną rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (Dz. U. z 2008 r. Nr 207, poz. 1293 z późn. zm.)?

wskazał Pan:

1. Zakresem pytania postawionego we wniosku są usługi wykonywane, zarówno do jak i po 30 czerwca 2020 r.

2. Jestem zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

3. Opracowanie projektu budowlanego odznacza się oryginalnym, twórczym charakterem, z uwagi na fakt, że każdy projekt jest opracowaniem indywidualnym, realizowanym pod wytyczne zlecającego. Są to opracowania niepowtarzalne, dopasowane do wymagań i potrzeb zlecającego, a także do miejsca lokalizacji danego obiektu budowlanego i wymagań wynikających z przepisów prawa budowlanego i innych, decyzji o warunkach zabudowy lub miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Każdy projekt budowlany wykonywany jest od podstaw przeze mnie i moich pracowników, pod moim nadzorem.

4. Tak, usługi opracowania projektu budowlanego świadczę jako twórca w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

5. Tak. Zgodnie z opisem, przedstawionym we wniosku o interpretację, na projekt budowlany składają się następujące elementy: projekt zagospodarowania działki, projekt architektoniczno-budowlany oraz projekt techniczny. W skład poszczególnych elementów wchodzą projekty branż: architektonicznej, konstrukcyjno-budowlanej, instalacji sanitarnych i instalacji elektrycznych. Branże architektoniczna oraz konstrukcyjno-budowlana wykonywane są przeze mnie i przez moich pracowników, pod moim nadzorem, zaś branże instalacji sanitarnych i elektrycznych wykonywane są przez moich podwykonawców. Jednak kompletny projekt budowlany zawierający wszystkie ww. elementy jest ostatecznie realizowany przez moje Biuro. Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, opracowanie cudzego utworu, w szczególności tłumaczenie, przeróbka, adaptacja, jest przedmiotem prawa autorskiego bez uszczerbku dla prawa z utworu pierwotnego.

6. Na stronie tytułowej projektu budowlanego widnieją dane jednostki projektowej, czyli mojego biura oraz nazwiska projektantów z poszczególnych branż, z podaniem numeru ich uprawnień budowlanych.

7. Projekty budowlane wykonywane są przeze mnie i moich pracowników pod moim nadzorem i wg moich szczegółowych wytycznych. Ja te projekty na poszczególnych etapach weryfikuję, wprowadzam uwagi i przekazuję je moim pracownikom. Na projektach podpisuję się ja jako projektant posiadający uprawnienia budowlane w branży konstrukcyjno-budowlanej oraz projektant posiadający uprawnienia budowlane w branży architektonicznej czyli mój tata lub moja siostra

8. W wyniku opracowania projektu powstaje "utwór" w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

9. Tak, wraz ze sprzedażą projektu budowlanego dokonuję przeniesienia praw autorskich na nabywcę.

10. Zgodnie z umową na wykonanie projektu i przeniesienie praw autorskich, podpisaną ze zleceniodawcą, otrzymuję wynagrodzenie w formie honorarium.

11. Zgodnie z tym co opisałem we wniosku o interpretację indywidualną, na projekt budowlany składają się następujące elementy: projekt zagospodarowania działki, projekt architektoniczno-budowlany oraz projekt techniczny. W skład poszczególnych elementów wchodzą projekty branż: architektonicznej, konstrukcyjno-budowlanej, instalacji sanitarnych i instalacji elektrycznych. Branże architektoniczna oraz konstrukcyjno-budowlana wykonywane są przeze mnie i przez moich pracowników, pod moim nadzorem, zaś branże instalacji sanitarnych i elektrycznych wykonywane są przez moich podwykonawców. Jednak kompletny projekt budowlany zawierający wszystkie ww. elementy jest ostatecznie realizowany przez moje Biuro. Ww. zakres projektu budowlanego podany jest w art. 34 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2023 r. poz. 682 t.j.)

12. Tak, w ramach umowy z klientem zapewniam kompleksowe wykonanie projektu budowlanego.

13. Elementy projektu budowlanego: projekt zagospodarowania terenu, projekt architektoniczno-budowlany i projekt techniczny są elementami kompleksowego opracowania i są ze sobą powiązane. Wykonuje się je sukcesywnie i stanowią odrębne opracowania wchodzące w skład projektu budowlanego.

14. Świadczona usługa to wykonanie kompleksowego projektu budowlanego. Zgodnie z tym co opisałem powyżej, ma on kilka elementów i stanowi jednolitą całość.

15. Tak, wszystkie czynności związane z wykonaniem umowy prowadzą do realizacji jej przedmiotu czyli projektu budowlanego.

16. Klasyfikacja statystyczna moich usług nie zawiera się w jednym symbolu PKWiU, ale w kilku, z uwagi na fakt odrębnego sklasyfikowania usług architektonicznych oraz usług inżynierskich. Kody podstawowe PKWiU moich usług to: 71.11.10.0, 71.11.21.0, 71.11.24.0, 71.11.22.0, 71.12.11.0, 71.12.12.0.

Pytanie

Czy taki właśnie kompleksowy projekt budowlany mający charakter indywidualny, jednorazowy i niepowtarzalny składający się z elementów wskazanych w opisie jako przedmiot umowy z klientem stanowiący jako całość przedmiot prawa autorskiego w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 z późn. zm.), których twórcą jest Pan prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Biuro Projektowe mogą zostać objęte 8% stawką podatku na mocy załącznika nr 3 poz. 63 do ustawy o podatku od towarów i usług w załączniku z art. 41 ust. 2 i art. 146aa pkt 2 ustawy (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 931)?

Pana stanowisko w sprawie

Jak Pan wskazał powyżej na projekt budowlany składają się opracowania:

- projekt zagospodarowania terenu zawierający usytuowanie projektowanych obiektów (czyli budynku wraz z infrastrukturą techniczną (tj. śmietnika, ogrodzenia, zjazdu, miejsc parkingowych, utwardzenia, zieleni, zbiornika na gaz, zbiornika na ścieki, studni wierconej, zewnętrznych instalacji wod.-kan., elektrycznej i gazowej itp.) na mapie dc. projektowych, składa się on z części rysunkowej i opisowej;

- projekt architektoniczno-budowlany, zawierający część rysunkową i opisową branży architektonicznej;

- projekt techniczny składający się z pozostałych branż przeważnie: konstrukcyjno-budowlanej, instalacyjnej sanitarnej, instalacyjnej elektrycznej (część rysunkowa i opisowa).

Dopiero takie opracowanie stanowi kompletną dokumentację projektową, pozwalającą inwestorowi na uzyskanie decyzji pozwolenia na budowę oraz wybudowanie planowanego budynku.

Projekt zagospodarowania działki i projekt architektoniczno-budowlany jest niezbędny do uzyskania pozwolenia na budowę, natomiast projekt techniczny jest niezbędny na etapie budowy, bo zawiera rozwiązania konstrukcyjne i szczegółowe rysunki oraz jest potrzebny na etapie oddawania budynku do użytkowania.

Projekt zagospodarowania terenu sporządzany jest przez projektanta w specjalności architektonicznej przy udziale projektantów branży instalacyjnych sanitarnej i elektrycznej.

Projekt architektoniczno-budowlany sporządzany jest przez projektanta w specjalności architektonicznej.

Projekt techniczny sporządzany jest przez projektanta w specjalności konstrukcyjno-budowlanej i projektantów z branż instalacyjnych sanitarnej i elektrycznej czasem drogowej i innych.

W Pana, opisywanym przypadku, projektantem branży architektoniczno-budowlanej jest Pana tata, będący Pana pracownikiem lub Pana siostra (na podstawie umowy o współpracy i faktury za dokonaną usługę), którzy posiadają odpowiednie uprawnienia budowlane. Projektantem branży konstrukcyjno-budowlanej jest Pan, ponieważ posiada Pan uprawnienia budowlane w tej branży. W praktyce wygląda to tak, że Pan i Pana pracownicy, zajmują się opracowaniem projektu w branży architektonicznej i konstrukcyjno-budowlanej (część rysunkowa i opisowa), a następnie te poszczególne branże są weryfikowane przez projektantów z odpowiednimi uprawnieniami. Po przygotowaniu kompletnej dokumentacji projektowej, zostaje ona opatrzona podpisami i pieczęciami osób uprawnionych. Żaden z opisanych elementów opracowanej dokumentacji projektowej lub poszczególne branże projektu, samodzielnie nie nadają się do wykorzystania dla klienta, do celu w którym ma służyć, czyli uzyskania decyzji pozwolenia na budowę, wybudowania budynku i oddania go do użytkowania.

Dopiero po skompletowaniu całości opracowania, poszczególnych branż i stworzeniu wielobranżowej dokumentacji projektowej, można uzyskać efekt końcowy, będący przedmiotem umowy z klientem - czyli projekt budowlany.

Pana zdaniem dopiero taki kompleksowy projekt budowlany mający charakter indywidualny, jednorazowy i niepowtarzalny składający się z elementów wskazanych w opisie jako przedmiot umowy z klientem stanowi jako całość przedmiot prawa autorskiego w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 z późn. zm.), których Pan jest twórcą prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Biuro Projektowe i jest objęty 8% stawką podatku na mocy załącznika nr 3 poz. 63 do ustawy o podatku od towarowi usług w załączniku z art. 41 ust. 2 i art. 146aa pkt 2 ustawy (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 931).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku w zakresie stawki podatku VAT dla usług wykonania projektu budowlanego, świadczonych do 30 czerwca 2020 r., jest prawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Na wstępie należy podkreślić, że w związku z wprowadzeniem Wiążących Informacji Stawkowych, interpretacja indywidualna w zakresie stawki podatku właściwa jest jedynie dla stanów faktycznych, które zaistniały do 30 czerwca 2020 r.

Zatem niniejsza interpretacja rozstrzyga kwestię zastosowania 8% stawki podatku VAT dla usług wykonania projektu budowlanego, świadczonych do 30 czerwca 2020 r.

Natomiast przedmiotowa interpretacja nie odnosi się do kwestii wysokości stawki podatku VAT dla ww. usług, świadczonych po 30 czerwca 2020 r.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2020 r. poz. 106 z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą":

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postaci energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu. Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).

Z powołanego wyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady, podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie.

Na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy:

Stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewiduje dla niektórych czynności obniżone stawki podatku VAT lub zwolnienie z opodatkowania tym podatkiem.

W myśl, art. 41 ust. 2 ustawy (w brzmieniu obowiązującym do 31 października 2019 r.):

Dla towarów i usług, wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1.

W świetle art. 41 ust. 2 ustawy (w brzmieniu obowiązującym od 1 listopada 2019 r.):

Dla towarów i usług wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, innych niż klasyfikowane według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług w grupowaniu usługi związane z wyżywieniem (PKWiU 56), stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem art. 114 ust. 1.

Jednocześnie, na mocy art. 7 ust. 2 ustawy z 9 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2019 r. poz. 1751 z późn. zm.):

W okresie od dnia 1 listopada 2019 r. do dnia 31 marca 2020 r. przepisy art. 2 pkt 15, 20, 21 i 30, art. 5a, art. 19a ust. 5 pkt 3 lit. b i c i pkt 4 lit. b tiret drugie, art. 29a ust. 15 pkt 3, art. 41 ust. 2, 2a, 12, 12c, 13 i ust. 14e pkt 3, art. 43 ust. 20, art. 83 ust. 1 pkt 1, 2, 14 i 15, art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. b tiret pierwsze i art. 120 ust. 1 pkt 1 lit. a-d i pkt 4 ustawy zmienianej w art. 1 oraz załącznika nr 2, załącznika nr 3, z wyłączeniem poz. 72-75, załącznika nr 10, z wyłączeniem poz. 32-35, oraz załącznika nr 12 do ustawy zmienianej w art. 1 stosuje się w brzmieniu dotychczasowym.

Dodatkowo na mocy art. 63 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem Covid-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2020 r. poz. 568 z późn. zm.), dalej "ustawa Covid-19":

W ustawie z dnia 9 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1751 i 2200) wprowadza się następujące zmiany: w ust. 2 wyrazy "do dnia 31 marca 2020 r." zastępuje się wyrazami "do dnia 30 czerwca 2020 r."

Jak stanowi art. 146aa ust. 1 pkt 1-2 ustawy:

W okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż -6%:

Z powyższych przepisów wynika, że w przypadku, gdy ani ustawa, ani przepisy wykonawcze nie przewidują dla danego świadczenia obniżonej stawki, bądź zwolnienia, należy je opodatkować według 23% stawki podatku.

W poz. 181 załącznika nr 3 do ustawy, zawierającego wykaz towarów i usług opodatkowanych stawką podatku w wysokości 8%, wymienione zostały (bez względu na symbol PKWiU) usługi twórców i artystów wykonawców w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych wynagradzane w formie honorariów za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania.

Ustawa o podatku od towarów i usług nie zawiera definicji twórcy, ustawodawca w powyższym zakresie odsyła do przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

W myśl przepisu art. 1 ust. 1 i ust. 2 pkt 6 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2509):

Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).

W szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne.

Należy jednak podkreślić, że nie każdy projekt architektoniczny lub architektoniczno-urbanistyczny spełnia przesłanki utworu w rozumieniu ww. ustawy. Dotyczy to w szczególności projektów będących powieleniem innych projektów, a więc niebędących rezultatem działalności twórczej o indywidualnym charakterze, jak również projektów typowych, zawierających powtarzalne, nieoryginalne rozwiązania architektoniczne. Projekty takie nie podlegają ochronie autorskoprawnej na podstawie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że prowadzi Pan działalność gospodarczą pod nazwą Biuro Projektowe. Wykonuje Pan zlecenia polegające na opracowaniu projektów wszelkich budynków: mieszkalnych, gospodarczych, usługowych, użyteczności publicznej i innych. Są to projekty indywidualne, w każdym przypadku.

Na projekt budowlany składają się opracowania:

- projekt zagospodarowania terenu zawierający usytuowanie projektowanych obiektów (czyli budynku wraz z infrastrukturą techniczną (tj. śmietnika, ogrodzenia, zjazdu, miejsc parkingowych, utwardzenia, zieleni, zbiornika na gaz, zbiornika na ścieki, studni wierconej, zewnętrznych instalacji wod.-kan., elektrycznej i gazowej itp.) na mapie dc. projektowych, składa się on z części rysunkowej i opisowej;

- projekt architektoniczno-budowlany, zawierający część rysunkową i opisową branży architektonicznej;

- projekt techniczny składający się z pozostałych branż przeważnie: konstrukcyjno-budowlanej, instalacyjnej sanitarnej, instalacyjnej elektrycznej (część rysunkowa i opisowa).

Żaden z opisanych elementów opracowanej dokumentacji projektowej lub poszczególne branże projektu, samodzielnie nie nadają się do wykorzystania dla klienta, do celu w którym ma służyć, czyli uzyskania decyzji pozwolenia na budowę, wybudowania budynku i oddania go do użytkowania. Dopiero po skompletowaniu całości opracowania, poszczególnych branż i stworzeniu wielobranżowej dokumentacji projektowej, można uzyskać efekt końcowy, będący przedmiotem umowy z klientem - czyli projekt budowlanych. Opracowanie projektu budowlanego odznacza się oryginalnym, twórczym charakterem, z uwagi na fakt, że każdy projekt jest opracowaniem indywidualnym, realizowanym pod wytyczne zlecającego. Są to opracowania niepowtarzalne, dopasowane do wymagań i potrzeb zlecającego, a także do miejsca lokalizacji danego obiektu budowlanego i wymagań wynikających z przepisów prawa budowlanego i innych, decyzji o warunkach zabudowy lub miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Każdy projekt budowlany wykonywany jest od podstaw przez Pana i Pana pracowników, pod Pana nadzorem. Usługi opracowania projektu budowlanego świadczy Pan jako twórca w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Projekty budowlane wykonywane są przez Pana i Pana pracowników pod Pana nadzorem i wg Pana szczegółowych wytycznych. Pan te projekty na poszczególnych etapach weryfikuje, wprowadza uwagi i przekazuje je swoim pracownikom. W wyniku opracowania projektu powstaje "utwór" w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wraz ze sprzedażą projektu budowlanego dokonuje Pan przeniesienia praw autorskich na nabywcę. Zgodnie z umową na wykonanie projektu i przeniesienie praw autorskich, podpisaną ze zleceniodawcą, otrzymuje Pan wynagrodzenie w formie honorarium. W ramach umowy z klientem zapewnia Pan kompleksowe wykonanie projektu budowlanego. Elementy projektu budowlanego: projekt zagospodarowania terenu, projekt architektoniczno-budowlany i projekt techniczny są elementami kompleksowego opracowania i są ze sobą powiązane. Wykonuje się je sukcesywnie i stanowią odrębne opracowania wchodzące w skład projektu budowlanego. Świadczona usługa to wykonanie kompleksowego projektu budowlanego. Ma on kilka elementów i stanowi jednolitą całość. Wszystkie czynności związane z wykonaniem umowy prowadzą do realizacji jej przedmiotu czyli projektu budowlanego.

Pana wątpliwości dotyczą możliwości zastosowania stawki VAT 8% dla usług polegających na wykonaniu projektu budowlanego mających charakter indywidualny, jednorazowy i niepowtarzalny składający się z elementów wskazanych w ospie sprawy jako przedmiot umowy z klientem stanowiący jako całość przedmiot prawa autorskiego w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, których Pan jest twórcą.

Odnosząc się do powyższego należy na wstępie wskazać, że przy ustaleniu właściwej stawki podatku VAT decydujące znaczenie ma ustalenie, co jest przedmiotem sprzedaży.

Zasadniczo każde świadczenie dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług powinno być uznawane za odrębne i niezależne, jednak w sytuacji gdy kilka świadczeń obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia jedną usługę, usługa ta nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych. Jeżeli zatem dwa lub więcej niż dwa świadczenia (lub czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta są tak ściśle związane, że obiektywnie tworzą one w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie dla celów stosowania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Jeżeli jednak w skład świadczonej usługi wchodzić będą czynności, które nie służą wyłącznie wykonywaniu czynności głównej, zasadniczej, lecz mogą mieć charakter samoistny, to wówczas nie ma podstaw dla traktowania ich jako elementu usługi kompleksowej.

Usługę należy uznać za usługę pomocniczą w stosunku do świadczenia zasadniczego, jeśli nie stanowi ona dla klienta celu samego w sobie, lecz jest środkiem w skutecznym wykorzystaniu świadczenia zasadniczego. Ważne jest, czy świadczenia są ze sobą ściśle powiązane w taki sposób, że samodzielnie nie przynoszą wymaganej praktycznej korzyści z punktu widzenia przeciętnego konsumenta. Pojedyncza czynność lub świadczenie traktowana jest zatem jak element świadczenia kompleksowego wówczas, jeżeli cel świadczenia pomocniczego jest zdeterminowany przez świadczenie główne, które nie może zostać wykonane lub wykorzystane bez świadczenia pomocniczego.

Stanowisko to potwierdza orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

W szczególności w wyroku z dnia 25 lutego 1999 r. w sprawie C-349/96 Card Protection Plan Ltd, Trybunał uznał, że każde świadczenie usług powinno być, co do zasady, traktowane jako świadczenie odrębne i niezależne. Jeżeli jednak dwa lub więcej niż dwa świadczenia (czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta są tak ściśle powiązane, że obiektywnie tworzą w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie dla celów podatku od wartości dodanej.

W orzeczeniu z dnia 27 października 2005 r. w sprawie C-41/04 Levob Verzekeringen, TSUE analizował problem związany z dostarczeniem nabywcy typowego, standardowego oprogramowania oraz - jednocześnie - usługi jego dostosowania do indywidualnych potrzeb klienta, przy czym klient otrzymywał od dostawcy od razu oprogramowanie dostosowane do jego potrzeb. Powstała więc wątpliwość co do tego, czy podatnik wykonał, de facto, dwa odrębne świadczenia - dostawę typowego oprogramowania i usługę jego dostosowania do potrzeb klienta, czy też świadczenie podatnika miało charakter jednego świadczenia kompleksowego (złożonego).

W wyroku tym TSUE zawarł kilka uwag pozwalających na zidentyfikowanie usług złożonych. Trybunał wskazał mianowicie, że istotne jest założenie, z jakim należy podejść do analizy każdego takiego zdarzenia. Tym założeniem jest to, by - po pierwsze - każda czynność była zwykle uznawana za odrębną i niezależną (pkt 20 uzasadnienia), jednoczenie - po drugie - trzeba mieć na względzie, że czynność złożona z jednego świadczenia w sensie ekonomicznym nie powinna być sztucznie rozdzielana, by nie zakłócać funkcjonowania systemu podatku VAT (pkt 20).

W celu określenia, czy mamy do czynienia z tzw. usługą kompleksową należy - według TSUE - przede wszystkim poszukiwać elementów charakterystycznych dla rozpatrywanej czynności celem określenia, czy podatnik dostarcza konsumentowi, rozumianemu jako przeciętny konsument, kilka odrębnych świadczeń głównych, czy też jedno świadczenie. W orzeczeniu tym TSUE wskazał na konieczność dokonania analizy charakteru transakcji także z punktu widzenia nabywcy. Bo przecież w omawianym przypadku to właśnie perspektywa nabywcy (dla którego wartość nabytego świadczenia jest tworzona przez fakt wejścia w posiadanie oprogramowania przystosowanego do jego indywidualnych potrzeb, a nie oprogramowania standardowego, które mogło być wręcz bezużyteczne - przystosowanie to zostało dokonane przez ten sam podmiot, który dokonał dostawy oprogramowania) była podstawą do ustalenia, jaki był rzeczywisty charakter świadczenia. Trybunał szczególnie wyraźnie w omawianym wyroku podkreśla fakt, że: "(...) nabycie przez klienta samego standardowego oprogramowania nie było w żaden sposób użyteczne".

Mając na uwadze powyższe oraz przedstawiony we wniosku opis sprawy należy stwierdzić, że - jak Pan wskazuje - zobowiązał się Pan do wykonania projektu budowlanego, na który składają się opracowania:

- projekt zagospodarowania terenu zawierający usytuowanie projektowanych obiektów (czyli budynku wraz z infrastrukturą techniczną (tj. śmietnika, ogrodzenia, zjazdu, miejsc parkingowych, utwardzenia, zieleni, zbiornika na gaz, zbiornika na ścieki, studni wierconej, zewnętrznych instalacji wod.-kan., elektrycznej i gazowej itp.) na mapie dc. projektowych, składa się on z części rysunkowej i opisowej;

- projekt architektoniczno-budowlany, zawierający część rysunkową i opisową branży architektonicznej;

- projekt techniczny składający się z pozostałych branż przeważnie: konstrukcyjno-budowlanej, instalacyjnej sanitarnej, instalacyjnej elektrycznej (część rysunkowa i opisowa).

Ww. elementy projektu budowlanego są ze sobą powiązane. Żaden z opisanych elementów opracowanej dokumentacji projektowej lub poszczególne branże projektu, samodzielnie nie nadają się do wykorzystania dla klienta, do celu w którym ma służyć. Dopiero po skompletowaniu całości opracowania, poszczególnych branż i stworzeniu wielobranżowej dokumentacji projektowej, można uzyskać efekt końcowy, będący przedmiotem umowy z klientem - czyli projekt budowlany. W związku z tym, Pana usługę wykonania projektu budowlanego, należy traktować jako świadczenie (usługę) kompleksowe.

Należy ponownie wskazać, że z przywołanych wcześniej przepisów, a w szczególności art. 41 ust. 2 w związku z art. 146aa ust. 1 pkt 2 i poz. 181 załącznika nr 3 do ustawy, wynika, że z 8% stawki podatku VAT korzystają usługi twórców i artystów wykonawców w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych wynagradzane w formie honorariów za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania.

Należy również wskazać, że w myśl art. 1 ust. 2 pkt 6 ww. ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:

Przedmiotem prawa autorskiego są m.in. utwory architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ww. ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:

Opracowanie cudzego utworu, w szczególności tłumaczenie, przeróbka, adaptacja, jest przedmiotem prawa autorskiego bez uszczerbku dla prawa do utworu pierwotnego.

Zatem, aby określone dzieło mogło być przedmiotem prawa autorskiego musi posiadać następujące cechy:

Natomiast stosownie do art. 8 ust. 1 ww. ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:

Prawo autorskie przysługuje twórcy, o ile ustawa nie stanowi inaczej.

Z przepisu art. 5 ww. ustawy wynika, że:

Twórcą jest obywatel polski lub obywatel państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym.

Przepis art. 8 ust. 2 i ust. 3 ww. ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych stanowi natomiast:

Domniemywa się, że twórcą jest osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu.

Dopóki twórca nie ujawnił swojego autorstwa, w wykonywaniu prawa autorskiego zastępuje go producent lub wydawca, a w razie ich braku - właściwa organizacja zbiorowego zarządzania prawami autorskimi.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ww.ustawy:

Jeżeli ustawa lub umowa o pracę nie stanowią inaczej, pracodawca, którego pracownik stworzył utwór w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy, nabywa z chwilą przyjęcia utworu autorskie prawa majątkowe w granicach wynikających z celu umowy o pracę i zgodnego zamiaru stron.

Twórcy przysługują autorskie prawa osobiste.

Przepis art. 16 ww. ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych stanowi:

Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, autorskie prawa osobiste chronią nieograniczoną w czasie i niepodlegającą zrzeczeniu się lub zbyciu więź twórcy z utworem, a w szczególności prawo do: autorstwa utworu, oznaczenia utworu swoim nazwiskiem lub pseudonimem albo do udostępniania go anonimowo, nienaruszalności treści i formy utworu oraz jego rzetelnego wykorzystania, decydowania o pierwszym udostępnieniu utworu publiczności, nadzoru nad sposobem korzystania z utworu.

Zgodnie z art. 17 ww. ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:

Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, twórcy przysługuje wyłączne prawo do korzystania z utworu i rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji oraz do wynagrodzenia za korzystanie z utworu.

Mając na uwadze powołane wyżej regulacje prawne oraz opis sprawy należy stwierdzić, że skoro - jak wskazano we wniosku-jest Pan twórcą projektu budowlanego w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz sprawuje Pan nad nim nadzór autorski, a przedmiotem sprzedaży są wchodzące w jego skład wyżej opisane opracowania oraz przenosi Pan na klienta wszelkie autorskie prawa majątkowe do całości projektu budowlanego, za które otrzymuje Pan honorarium, to czynność ta podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wg stawki 8% na podstawie art. 41 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, w związku z poz. 181 załącznika nr 3 do ustawy.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Niniejsza interpretacja w zakresie stawki podatku VAT wywiera skutki prawne wyłącznie dla usług wykonania projektu budowlanego, świadczonych do 30 czerwca 2020 r. Natomiast niniejsza interpretacja w zakresie stawki podatku VAT, nie wywiera skutków prawnych dla ww. usług, świadczonych po 30 czerwca 2020 r.

W zakresie stawki podatku VAT dla usług wykonania projektu budowlanego, świadczonych po 30 czerwca 2020 r. zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

* Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

* Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

* Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 z późn. zm., dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

* w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

* w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).