0113-KDIPT1-1.4012.191.2018.1.MH - Prawo do odliczenia VAT przez gminę w związku z inwestycją przebudowy kanalizacji deszczowej.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 8 marca 2018 r. (data wpływu) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do odliczenia podatku VAT związanego z wykonaniem/przebudową kanalizacji deszczowej w ramach realizacji projektu pn. "..." - jest prawidłowe.

W dniu 8 marca 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do odliczenia podatku VAT związanego z wykonaniem/przebudową kanalizacji deszczowej w ramach realizacji projektu pn. "...".

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

Gmina (dalej: "Wnioskodawca" lub "Gmina") jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT.

Gmina realizuje swoje zadania, m.in. z zakresu budowy dróg publicznych wraz z infrastrukturą towarzyszącą, wykorzystując do tego swoją jednostkę budżetową, tj. Miejski Zarząd Dróg (dalej: MZD).

Od 1 stycznia 2017 r. Gmina i jej jednostki organizacyjne, w tym MZD, rozliczają się jako jeden podatnik podatku VAT.

Miejski Zarząd Dróg utworzony został dnia 20 marca 1997 r. Uchwałą Rady Miejskiej i jest jednostką budżetową działającą na podstawie: ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. Z 2017 r., poz. 1875, z późn. zm.), ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2222, z późn. zm.), ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. Z 2017 r., poz. 1260. z późn. zm.), ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2077, z późn. zm.), ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2017 r. poz. 2342, z późn. zm.), statutu Miejskiego Zarządu Dróg (MZD).

Nadzór nad działalnością MZD sprawuje Prezydent Miasta, który zatwierdza roczny plan rzeczowo-finansowy MZD, przyjmuje kierunki działania, zatwierdza wewnętrzną strukturę i organizację MZD.

Pracami MZD kieruje Dyrektor, który działa na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez Prezydenta Miasta.

Do podstawowych zadań MZD należy pełnienie funkcji:

* zarządcy dróg publicznych oraz dróg wewnętrznych stanowiących własność Gminy, leżących w granicach administracyjnych Miasta;

* zarządcy miejskiej sieci kanalizacji deszczowej i systemu odwodnienia miasta.

MZD, jako zarządca dróg, uzyskuje przychody podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, z tytułu zawieranych umów cywilno-prawnych, związanych z zarządzaniem drogami wewnętrznymi oraz pobieraniu opłat za zajęcie pasa drogowego, opłat za handel w pasie drogowym. Do pozostałych przychodów generowanych przez MZD jako zarządcy dróg należą: wydawanie decyzji administracyjnych oraz pobieranie opłat za parkowanie w strefie płatnego parkowania.

Gmina jest beneficjentem Projektu pn. "..." współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2014-2020, działanie 6.4 "...". Realizacja projektu przypada na lata 2017-2018 przez podmiot upoważniony przez beneficjenta do ponoszenia wydatków kwalifikowalnych w ramach Projektu - Miejski Zarząd Dróg.

W zakres rzeczowy projektu wchodzi rozbudowa ul., na odcinku od skrzyżowania do granic miasta wraz z remontem istniejącego wiaduktu drogowego, nad linią kolejową oraz budową kładki pieszo-rowerowej na długości remontowanego wiaduktu. Zakres prac obejmuje także budowę kanalizacji deszczowej i oczyszczalni wód opadowych, której zadaniem będzie oczyszczanie wód deszczowych pochodzących z kanalizacji deszczowej zlokalizowanej w pasie drogowym. Inwestycja obejmuje także budowę/przebudowę oświetlenia ulicznego, a także zatok autobusowych, wiat przystankowych oraz ścieżki rowerowej. W związku ze wspomnianą inwestycją zostaną wywłaszczone grunty na podstawie decyzji odszkodowawczych.

Wytworzona infrastruktura stanowić będzie własność Gminy.

MZD, jako zarządca sieci kanalizacji deszczowej, uzyskiwał przychody podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT z tytułu przyjmowania wód opadowych do sieci kanalizacji deszczowej, na podstawie umów cywilno-prawnych zawieranych z podmiotami gospodarczymi zlokalizowanymi w tych sieciach. Obecnie, w związku z obowiązującym stanem prawnym, wprowadzonym ustawą z dnia 20 lipca 2017 r. - Prawo wodne (Dz. U. z 2017 r. poz. 1566) zawieszono pobieranie opłat z tytułu umów dot. odprowadzania ścieków opadowych i roztopowych do miejskiej sieci kanalizacji deszczowej zawartej z poszczególnymi podmiotami.

Na podstawie art. 494 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. - Prawo wodne (Dz. U. Z 2017 r., poz. 1566, z późn. zm., dalej: "ustawa - Prawo wodne"), zostały wprowadzone zmiany do ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2017 r. poz. 328. z późn. zm.), które spowodowały, że wody opadowe i roztopowe w świetle nowych przepisów z dniem 24 sierpnia 2017 r., są pozbawione charakteru "ścieku".

Ustawa o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków w art. 2 pkt 8 definiuje pojęcie "ścieku", ale nie wymienia wśród wskazanych w tej definicji rodzajów ścieków wód opadowych i roztopowych. Wody te zostały wyjęte spod regulacji ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków.

Skutkiem takiej regulacji jest brak możliwości pobierania opłat za odprowadzanie wód opadowych i roztopowych na podstawie dotychczas obowiązujących przepisów prawa oraz Uchwały Rady Miasta z dnia 26 lipca 2007 r. w sprawie uchwalenia: "..." z późn. zm., która to uchwała została podjęta na podstawie ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków.

Natomiast z dniem 1 stycznia 2018 r. weszła w życie ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. - Prawo wodne, która wprowadza w art. 16 pkt 69 definicję wód opadowych lub roztopowych, którymi są wody będące skutkiem opadów atmosferycznych, a w art. 268 ust. 1 pkt 3, definicję usług wodnych, za które pobiera się opłaty za odprowadzenie do wód - wód opadowych lub roztopowych ujętych w otwarte lub zamknięte systemy kanalizacji deszczowej, służące do odprowadzania opadów atmosferycznych albo systemy kanalizacji zbiorczej w granicach administracyjnych miast. Ustawa Prawo wodne wprowadza nowe zasady ustalania opłat za usługi wodne. Regulacja ta została zawarta w rozdziale 5 Działu VI Prawa wodnego - Instrumenty ekonomiczne w gospodarowaniu wodami.

Zadania z zakresu ustalania wysokości opłaty zmiennej za odprowadzanie do wód - wód opadowych lub roztopowych, ujętych w otwarte lub zamknięte systemy kanalizacji deszczowej służące do odprowadzenia odpadów atmosferycznych w granicach administracyjnych miast, zgodnie z art. 272 ust. 17 Prawa wodnego, zostały powierzone Wodom Polskim.

Również, zgodnie z art. 271 ust. 1 pkt 3 ustawy - Prawo wodne, do zakresu działania Wód Polskich, należy ustalanie wysokości opłaty stałej za odprowadzanie do wód - wód opadowych lub roztopowych. Przepisy nowej ustawy - Prawo wodne przewidują kompetencje dla organu wykonawczego gminy, jedynie w zakresie ustalenia opłat za zmniejszenie naturalnej retencji terenowej.

Brak zatem w ustawie z dnia 20 lipca 2017 r. - Prawo wodne regulacji i rozwiązań pozwalających na pobieranie opłat za odprowadzanie wód, będących skutkiem opadów atmosferycznych na dotychczasowych zasadach przez jednostki samorządu terytorialnego.

Wydatki związane z przebudową kanalizacji deszczowej, w myśl ustawy - Prawo wodne, nie będą powiązane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT, ponieważ Gmina nie będzie uzyskiwać przychodów z tytułu przyjmowania wód opadowych do przebudowanej sieci kanalizacji deszczowej. Zgodnie z przytoczoną powyżej ustawą, nie ma możliwości pobierania opłat przez Gminę za odprowadzenie wód, będących skutkiem opadów atmosferycznych.

Wydatki związane z realizacją inwestycji ponoszone będą na podstawie faktur VAT wystawianych na Gminę (adres i NIP) jako nabywcę towaru/usługi, natomiast odbiorcą faktury będzie Miejski Zarząd Dróg (adres jednostki) - jednostka budżetowa upoważniona przez beneficjenta do ponoszenia wydatków.

Miejski Zarząd Dróg - jednostka budżetowa Gminy jest zarządcą sytemu odwodnienia na terenie Miasta.

Projekt nie będzie realizowany ze środków poakcesyjnych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Mając na uwadze powyższe w odniesieniu do planowanej inwestycji w ramach Projektu pn. "...":

Czy w świetle aktualnie obowiązujących przepisów, Gminie przysługiwać będzie prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków poniesionych na wykonanie/przebudowę kanalizacji deszczowej ?

Zdaniem Wnioskodawcy, mając na względzie przedstawiony we wniosku stan faktyczny, Gmina nie ma prawa do odliczenia podatku VAT od wydatków poniesionych na realizacje ww. projektu w części dotyczącej wykonania kanalizacji deszczowej.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w takim zakresie, w jakim towary i usługi będą wykorzystywane do wykonania czynności opodatkowanych.

Wydatki poniesione w związku z realizacją projektu pod nazwą "..." nie są związane z czynnością opodatkowaną, gdyż takiej sprzedaży w związku z omawianą inwestycją Gmina nie będzie prowadziła.

Zgodnie z przytoczoną ustawą z dnia 20 lipca 2017 r. - Prawo wodne (Dz. U. z 2017 r. poz. 1566), Gmina nie ma możliwości pobierania opłat za odprowadzenie wód, będących skutkiem opadów atmosferycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 800), zwanej dalej "ustawą", w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z art. 87 ust. 1 ustawy wynika, że w przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - (Dz.Urz.UE.L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r., s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże, w świetle unormowań prawa wspólnotowego w przypadku, gdy organy władzy publicznej bądź urzędy obsługujące te organy podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2017 r. poz. 1875, z późn. zm.), Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty (art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym).

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie został/nie zostanie spełniony. Jak wynika z opisu sprawy, wydatki związane z przebudową kanalizacji deszczowej w ramach realizacji projektu pn. "..." nie będą związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT. W związku z powyższym, Wnioskodawca nie ma/nie będzie miał prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z wykonaniem/przebudową kanalizacji deszczowej w ramach realizacji projektu.

Reasumując, Wnioskodawca nie ma/nie będzie miał prawa do odliczenia podatku VAT związanego z wykonaniem/przebudową kanalizacji deszczowej w ramach realizacji projektu pn. "...", ponieważ wydatki dotyczące wykonania/przebudowy kanalizacji deszczowej nie są/nie będą związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2017 r. poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.