0112-KDWL.4011.93.2023.1.WS - Odliczenia od PIT nadpłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne i zaliczanie ich do kosztów podatkowych

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

8 listopada 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 8 listopada 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości odliczenia od podatku nadpłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczenia jako koszty uzyskania przychodu nadpłaconych składek na ubezpieczenie społeczne. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca wykonuje zawód pośrednika finansowego, prowadząc działalność gospodarczą indywidualnie, w ramach swojej firmy w (...). Przedmiotem działalności gospodarczej firmy jest szeroko rozumiana obsługa pośrednictwa finansowego.

W grudniu 2021 r. wnioskodawca zapłacił składkę zdrowotną i składki na ubezpieczenie społeczne za miesiąc grudzień 2021 r., a także zapłacił składki zdrowotne i składki na ubezpieczenie społeczne za cały rok 2022. Wpłata za grudzień wyniosła (...) zł, (suma) a za cały rok 2022 r. - (...) (na podstawie obliczeń: (...) składki zdrowotnej obliczona wg wzoru 4,9% * (...) potencjalnego dochodu za 2022 rok i (...) składek społecznych - wysokość składki społecznej z roku 2021 * 12 miesięcy).

Wpłacone składki były zgodne z przepisami ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, jak również z przepisami ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Dokumentację podatkową w firmie wnioskodawca prowadzi w formie uproszczonej.

Pytanie

Czy wnioskodawca może 7,75% z podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne, zapłaconej w grudniu 2021 r. a dotyczącej 2022 r. (nadpłaconej), odliczyć od podatku należnego za rok 2021 r., a składki społeczne zapłacone w grudniu 2021 a dotyczące 2022 r. (nadpłacone), zaliczyć w koszty uzyskania przychodu, w 2021 r.?

Pana stanowisko w sprawie

Składki na ubezpieczenie społeczne przedsiębiorcy, składki na Fundusz Pracy, podatnik zalicza do kosztów uzyskania przychodów w momencie ich zapłaty. Nie ma natomiast znaczenia za jaki okres składki społeczne składniki na Fundusz Pracy są płacone, ale data ich wpłaty, o ile ich wpłata będzie zgodna z przepisami ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Zatem, składki na ubezpieczenie społeczne, składki na Fundusz Pracy zapłacone w 2021 r. za 2022 r. podlegają zaliczeniu do kosztów w 2021 r. o ile ich wpłata będzie zgodna z przepisami ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Odnośnie do składek zdrowotnych zapłaconych w 2021 r. wskazać należy, że zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2021 r., podatek dochodowy od osób fizycznych, obliczony zgodnie z art. 27 lub art. 30c w pierwszej kolejności ulega obniżeniu o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1398, z późn. zm.):

Obniżenie, o którym wyżej mowa, nie dotyczy jednak:

- składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) zwolniony od podatku na podstawie ustawy oraz

- składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód, od którego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne, o którą zmniejsza się podatek zgodnie z brzmieniem ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązującym 31 grudnia 2021 r., nie może przekroczyć 7,75% podstawy wymiaru tej składki.

Odnośnie do możliwości odliczenia składek zdrowotnych za 2022 r. a zapłaconych w 2021 r., wskazać należy, że nie ma znaczenia za jaki okres składki zdrowotne są płacone, ale data ich wpłaty, o ile ich wpłata będzie zgodna z przepisami ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, a także z przepisami ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, to podlegają odliczeniu w roku, w którym zostały zapłacone. Wysokość wydatków ustala się na podstawie dokumentu stwierdzającego ich poniesienie. Z powyższego wynika, że warunkiem do zmniejszenia obliczonego w podatku od osób fizycznych na gruncie ustawy PIT jest faktyczne poniesienie wydatku na składki na ubezpieczenie zdrowotne poprzez zapłatę składek na ubezpieczenie zdrowotne. Żaden przepis ustawy o PIT nie ogranicza możliwości odliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne jedynie do roku podatkowego, do którego odnosi się zadeklarowana składka na ubezpieczenie zdrowotne, a odliczeniu podlegają składki faktycznie zapłacone w danym roku niezależnie od tego, którego roku dotyczą. Jedynym warunkiem w zakresie dokonywania odliczeń jest to, że odliczenia należy dokonać w roku podatkowym, w którym wydatek został poniesiony (opłacony przez płatnika). Biorąc natomiast pod uwagę inne obowiązki płatnika związane ze składką na ubezpieczenie zdrowotne, należy wskazać, że przepisy ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 423, z późn. zm.), w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r., a w szczególności art. 47 ust. 1 ww. ustawy, nakłada na płatnika obowiązek składania dokumentów rozliczeniowych oraz opłacenia składek za dany miesiąc w terminach określonych w ustawie. Zgodnie z przyjętym brzmieniem przepisu, terminy wskazane w przepisie art. 47 ust. 1 ww. ustawy, są terminami maksymalnymi, które gwarantują płatnikowi brak naliczenia odsetek za zwłokę. Podobnie jak w przypadku ustawy PIT również na gruncie ustawy systemowej brak jest wykluczenia złożenia dokumentów rozliczeniowych oraz opłacenia składek z wyprzedzeniem, podobnie jak nie wyklucza się możliwości opłacenia składek na ubezpieczenie zdrowotne z opóźnieniem (wówczas powiększonych o odsetki za zwłokę). Zgodnie z zasadami zarachowywania wpłat dokonanych przez płatnika na jego indywidualny rachunek rozliczeniowy, zawyżona kwota wpłacona przez wnioskodawcę zostanie automatycznie (pod warunkiem, że wnioskodawca nie złoży wniosku o zwrot) zarachowana przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych na poczet przyszłych składek. Zostały zatem spełnione wymogi wynikające z ustawy o PIT (faktycznie poniesiony wydatek na indywidualny rachunek składkowy - uiszczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne) oraz te wynikające z ustawy systemowej ze względu na złożenie dokumentacji rozliczeniowej oraz opłacenie składki na ubezpieczenie zdrowotne za zadeklarowany okres.

Zdaniem wnioskodawcy nie ma w związku z powyższym przeszkód, aby składki zdrowotne zapłacone w grudniu 2021 r. odliczyć od podatku, a składki społeczne zaliczyć w koszty 2021 r. poprzez korektę zeznania podatkowego za 2021 r. W szczególności, że wnioskodawca uregulował w grudniu 2021 r. wszystkie swoje zobowiązania z tytułu składek (składki zdrowotne i składki na ubezpieczenie społeczne) za 2022 r. jak również nie miał żadnych zaległości w płatności składek za 2021 rok i lata ubiegłe.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 27b ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:

Podatek dochodowy, obliczony zgodnie z art. 27 lub art. 30c, w pierwszej kolejności ulega obniżeniu o kwotę: składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1398, z późn. zm.):

- obniżenie nie dotyczy składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) zwolniony od podatku na podstawie ustawy oraz składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód, od którego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 27b ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:

Kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne, o którą zmniejsza się podatek, nie może przekroczyć 7,75% podstawy wymiaru tej składki.

Stosownie do art. 27b ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązujący do 31 grudnia 2021 r.:

Wysokość wydatków na cele określone w ust. 1 ustala się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie.

W tym miejscu wskazuję, że odliczeniu od podatku dochodowego podlega składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacona w roku podatkowym bezpośrednio przez podatnika - zgodnie z przepisami ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 2561 z późn. zm.).

Odliczenie od podatku dochodowego kwoty wpłaconej w grudniu 2021 r. na poczet składek za rok 2022 należy również rozpatrywać w kontekście zgodności takiej wpłaty z przepisami ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Zgodnie z § 7 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 września 2017 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek, do których poboru jest zobowiązany Zakład Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz. U. poz. 1831 z późn. zm.):

Dokonaną przez płatnika składek wpłatę na numer rachunku składkowego Zakład rozdziela na pokrycie należności z tytułu składek na poszczególne fundusze, z uwzględnieniem:

Z powołanego w zdaniu poprzednim przepisu wynika, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest zobowiązany rozdzielać dokonaną przez płatnika składek wpłatę na należności z tytułu składek proporcjonalnie na poszczególne fundusze. Zatem wpłata taka zostanie podzielona, a w konsekwencji składka na ubezpieczenie zdrowotne może zostać rozliczona tylko częściowo.

Nie ma znaczenia także, za jaki okres składki zdrowotne, jak również składki społeczne są płacone, ale data ich wpłaty, o ile wpłata będzie zgodna z przepisami ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych i ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Wysokość wydatków na ubezpieczenie zdrowotne, jak i społeczne ustala się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że zapłata składek na ubezpieczenie zdrowotne jest zgodna z przepisami ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Zatem, reasumując - na podstawie przedstawionego opisu sprawy i powołanych przepisów wskazuję, że może Pan odliczyć składki zdrowotne zapłacone w grudniu 2021 r. za 2022 rok od podatku za 2021 r. w wysokości 7,75% podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Przedmiotem Pana wątpliwości była również możliwość uwzględnienia w kosztach uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej nadpłaconych składek na ubezpieczenie społeczne za 2022 rok.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

Zatem, kosztem uzyskania przychodów nie są wszystkie wydatki, ale tylko takie, które nie są wymienione w art. 23 i których poniesienie pozostaje w związku przyczynowo - skutkowym z uzyskaniem (zwiększeniem) przychodu z danego źródła, bądź też zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów.

Stosownie do art. 23 ust. 1 pkt 55a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów nieopłaconych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składek, z zastrzeżeniem pkt 37 oraz art. 22 ust. 6bb, określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w części finansowanej przez płatnika składek;

Z informacji zawartych we wniosku wynika, że w grudniu 2021 r. zapłacił Pan składki na ubezpieczenie społeczne za miesiąc grudzień 2021 r., a także nadpłacił je za cały rok 2022.

Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzam, że w przedmiotowej sprawie, może Pan uwzględnić w kosztach uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej za miesiąc grudzień 2021 r. zapłacone w grudniu 2021 r. składki na ubezpieczenie społeczne za wszystkie 12 miesięcy 2022 r.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

* Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

* Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

* Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 z późn. zm.; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

* w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

* w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).