0112-KDIL4.4012.66.2017.2.JKU - Brak prawa do odzyskania podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. "Modernizacja świetlicy wiejskiej Etap I".

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 27 marca 2017 r. (data wpływu 30 marca 2017 r.), uzupełnionym pismem z dnia 25 kwietnia 2017 r. (data wpływu 27 kwietnia 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do odzyskania podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. "Modernizacja świetlicy wiejskiej Etap I" - jest prawidłowe.

W dniu 30 marca 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do odzyskania podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. "Modernizacja świetlicy wiejskiej Etap I". Wniosek został uzupełniony w dniu 27 kwietnia 2017 r. o doprecyzowanie opisu stanu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego ubiega się o przyznanie pomocy ze środków Unii Europejskiej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2014-2020, poddziałanie "Efektywność energetyczna w budynkach publicznych". Nazwa projektu, który obejmuje te starania brzmi: "Modernizacja świetlicy wiejskiej Etap I". Projekt jest przedsięwzięciem na obszarze subregionu i dotyczy poprawy efektywności energetycznej w budynku publicznym oraz ograniczenie emisji CO2. Obiekt Świetlicy Wiejskiej stanowi istotny społecznie obiekt w Gminie. Dotychczasowy stan techniczny i energetyczny budynku objętego projektem jest dalece niezadowalający. Budynek wykazuje znaczne straty energii cieplnej, co spowodowane jest nieocieplonymi ścianami, stropami i nieefektywnym systemem cieplnym. Istniejący budynek remizy strażackiej wraz z świetlicą wiejską powstał w latach 30 ubiegłego wieku. Budynek parterowy, niepodpiwniczony. Stolarka okienna i drzwiowa z profili PVC - wyeksploatowana. Zaplanowany w projekcie zakres robót budowlanych obejmuje termomodernizację budynku poprzez poprawę izolacyjności przegród budowlanych w budynku, który charakteryzuje się dużą energochłonnością. Zakres prac obejmuje ocieplenie dachu oraz wymianę jego pokrycia, wymianę opraw oświetlenia na energooszczędne, wymianę instalacji grzewczej wykorzystującej odnawialne źródła energii, izolację ścian zew., fundamentowych i stropów. Realizacja projektu przyczyni się do poprawy jakości powietrza, zostanie zredukowana emisja zanieczyszczeń do powietrza poprzez wymianę starego systemu grzewczego na odnawialne źródło energii. Uzyska się dzięki temu zmniejszenie emisji CO2. Zmniejszenie zużycia energii elektrycznej. Produkty: Liczba zmodernizowanych energetycznie budynków: 1. Liczba wybudowanych jednostek wytwarzania energii cieplnej z OZE: 1. Powierzchnia użytkowa budynków poddanych termomodernizacji: 393,27 m². Na wydatki ponoszone na realizację działań projektowych Gmina będzie otrzymywała faktury zakupu, z podatkiem od towarów i usług naliczonym. Ze względu na zakres oraz wartość planowanych zamówień i zakupów towarów i usług Gmina będzie dokonywała zakupów od zarejestrowanych, czynnych podatników VAT. Utrzymanie i prowadzenie świetlic wiejskich mieści się w zadaniach własnych gminy określonych ustawą o samorządzie gminnym oraz innymi ustawami szczegółowymi. Świetlica jest zatem ważnym elementem infrastruktury komunalnej. Gmina nie pobiera opłat za wykorzystywanie świetlicy. Jest ona udostępniana mieszkańcom nieodpłatnie. Gmina również nie udostępnia majątku w inny odpłatny sposób: nie ma wynajmu, dzierżawy itp.

W dniu 27 kwietnia 2017 r. wniosek uzupełniono o doprecyzowanie opisu sprawy wskazując, co następuje:

1. Wnioskodawca jest zarejestrowanym, czynnym podatkiem podatku od towarów i usług.

2. Utrzymanie i prowadzenie świetlic wiejskich należy do zadań własnych gminy na podstawie przepisów ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. Nr 16, poz. 95), która stanowi, że do zadań gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty mieszkańców (organizowanie świetlic jest formą takiej pracy). W przedmiotowej sprawie ważne są też przepisy ustawy z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. Nr 114, poz. 493). Według tych regulacji zadaniem gminy jest działalność kulturalna, która w rozumieniu ustawy polega na tworzeniu, upowszechnianiu i ochronie kultury.

3. Efekt projektu ze złożonego przez Gminę wniosku będzie służył wyłącznie czynnościom niepodlegającym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

4. Faktury będą wystawiane na Gminę.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w odniesieniu do planowanego projektu Gmina będzie miała możliwość odzyskania naliczonego podatku VAT w całości lub w części zarówno w trakcie realizowania opisanego zadania, jak i po jego zakończeniu?

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z planowanym projektem Gmina nie będzie miała możliwości odzyskania naliczonego podatku VAT w całości ani w części, zarówno w trakcie ponoszenia kosztów na projekt, jak i po jego zakończeniu, ponieważ jest on z zakresu zadań własnych gminy ustalonych przepisami krajowymi oraz Gmina nie będzie prowadziła sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT z wykorzystaniem inwestycji. Nie zaistnieje zatem konieczny związek zakupów ze sprzedażą opodatkowaną podatkiem VAT. Poza tym Gmina realizację projektu wykonuje w charakterze organu władzy - jednostki samorządu terytorialnego wykonując swoje zadanie własne.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą. Zgodnie z tym przepisem, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

Na mocy art. 87 ust. 1 ustawy, w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika zostały określone w art. 87 ust. 2-6 ustawy.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W myśl art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go - dla tej czynności - za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - według art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Bowiem tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r. poz. 446, z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 powołanej ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty (art. 7 ust. 1 cyt. ustawy). W szczególności zadania własne obejmują sprawy m.in. ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej; kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami; utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych; (art. 7 ust. 1 pkt 1, pkt 9 i pkt 15 ww. ustawy).

Z opisu sprawy wynika, że Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatkiem podatku od towarów i usług. Jako jednostka samorządu terytorialnego ubiega się o przyznanie pomocy ze środków Unii Europejskiej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2014-2020, poddziałanie "Efektywność energetyczna w budynkach publicznych". Nazwa projektu, który obejmuje te starania brzmi: "Modernizacja świetlicy wiejskiej Etap I". Projekt jest przedsięwzięciem na obszarze subregionu i dotyczy poprawy efektywności energetycznej w budynku publicznym oraz ograniczenie emisji CO2. Obiekt Świetlicy Wiejskiej stanowi istotny społecznie obiekt w Gminie. Dotychczasowy stan techniczny i energetyczny budynku objętego projektem jest dalece niezadowalający. Budynek wykazuje znaczne straty energii cieplnej, co spowodowane jest nieocieplonymi ścianami, stropami i nieefektywnym systemem cieplnym. Istniejący budynek remizy strażackiej wraz z świetlicą wiejską powstał w latach 30 ubiegłego wieku. Budynek parterowy, niepodpiwniczony. Stolarka okienna i drzwiowa z profili PVC - wyeksploatowana. Zaplanowany w projekcie zakres robót budowlanych obejmuje termomodernizację budynku poprzez poprawę izolacyjności przegród budowlanych w budynku, który charakteryzuje się dużą energochłonnością. Zakres prac obejmuje ocieplenie dachu oraz wymianę jego pokrycia, wymianę opraw oświetlenia na energooszczędne, wymianę instalacji grzewczej wykorzystującej odnawialne źródła energii, izolację ścian zew., fundamentowych i stropów. Realizacja projektu przyczyni się do poprawy jakości powietrza, zostanie zredukowana emisja zanieczyszczeń do powietrza poprzez wymianę starego systemu grzewczego na odnawialne źródło energii. Uzyska się dzięki temu zmniejszenie emisji CO2. Zmniejszenie zużycia energii elektrycznej. Produkty: Liczba zmodernizowanych energetycznie budynków: 1. Liczba wybudowanych jednostek wytwarzania energii cieplnej z OZE: 1. Powierzchnia użyt. budynków poddanych termomodernizacji: 393,27 m2. Na wydatki ponoszone na realizację działań projektowych Gmina będzie otrzymywała faktury zakupu, z podatkiem od towarów i usług naliczonym. Ze względu na zakres oraz wartość planowanych zamówień i zakupów towarów i usług Gmina będzie dokonywała zakupów od zarejestrowanych, czynnych podatników VAT. Utrzymanie i prowadzenie świetlic wiejskich mieści się w zadaniach własnych gminy określonych ustawą o samorządzie gminnym oraz innymi ustawami szczegółowymi. Świetlica jest zatem ważnym elementem infrastruktury komunalnej. Gmina nie pobiera opłat za wykorzystywanie świetlicy. Jest ona udostępniana mieszkańcom nieodpłatnie. Gmina również nie udostępnia majątku w inny odpłatny sposób: nie ma wynajmu, dzierżawy itp. Utrzymanie i prowadzenie świetlic wiejskich należy do zadań własnych gminy na podstawie przepisów ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, która stanowi, że do zadań gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty mieszkańców (organizowanie świetlic jest formą takiej pracy). W przedmiotowej sprawie ważne są też przepisy ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Według tych regulacji zadaniem gminy jest działalność kulturalna, która w rozumieniu ustawy polega na tworzeniu, upowszechnianiu i ochronie kultury. Efekt projektu ze złożonego przez Gminę wniosku będzie służył wyłącznie czynnościom niepodlegającym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Faktury będą wystawiane na Gminę.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii, czy w odniesieniu do planowanej inwestycji Gmina będzie miała możliwość odzyskania naliczonego podatku VAT w całości lub w części zarówno w trakcie realizowania inwestycji, jak i po jej zakończeniu.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Niniejsza inwestycja w zakresie modernizacji świetlicy wiejskiej wykonywana będzie, jak wynika z opisu sprawy, przez organ władzy publicznej w zakresie realizowania zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których został on powołany - czyli ustawą o samorządzie gminnym.

Skoro Gmina będzie nabywać towary i usługi związane z realizacją projektu w ramach wykonywania zadań własnych, zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy, nie będzie działać jako podatnik podatku od towarów i usług.

W konsekwencji Wnioskodawca nie będzie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dotyczących zakupów towarów i usług dokonywanych w związku z realizacją inwestycji będącej przedmiotem wniosku. Jak bowiem wskazał Zainteresowany, zrealizowana inwestycja będzie służyła wykonywaniu zadań własnych nałożonych na Gminę przez ustawę o samorządzie terytorialnym i będzie służyła wyłącznie czynnościom niepodlegającym opodatkowaniu, zatem nie będzie wykorzystywana do sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT.

W związku z poniesionymi wydatkami, Wnioskodawca nie będzie miał również możliwości uzyskania zwrotu podatku na zasadach określonych w rozdziale 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2013 r. w sprawie miejsca świadczenia usług oraz zwrotu kwoty podatku naliczonego jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług (Dz. U. poz. 1656, z późn. zm.). Ewentualny zwrot na podstawie tych przepisów obwarowany jest pewnymi warunkami, które podatnik winien spełnić. Wśród warunków tych ustawodawca wymienia m.in. złożenie zgłoszenia rejestracyjnego i pochodzenie środków finansowych ze źródeł określonych w § 8 ust. 3 i 4 ww. rozporządzenia, a w zakresie środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej podpisanie umowy o dofinansowanie przed dniem 1 maja 2004 r. Ponieważ Zainteresowany w stosunku do przedmiotowego projektu nie będzie działał jako podatnik podatku VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy, nie znajdzie zastosowania regulacja powołanego wyżej rozporządzenia.

Podsumowując, w związku z realizacją projektu pn. "Modernizacja świetlicy wiejskiej Etap I", Wnioskodawca nie będzie miał możliwości odzyskania podatku naliczonego w całości lub w części, zarówno w trakcie realizowania inwestycji, jak i po jej zakończeniu. Powyższe wynika z faktu, że w analizowanym przypadku nie będą spełnione - wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy - przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego, tj. Zainteresowany nie będzie działał jako podatnik VAT i wydatki związane z realizacją inwestycji nie będą służyły do wykonywania czynności opodatkowanych VAT. Ponadto nie zostaną spełnione warunki uprawniające do uzyskania zwrotu podatku, o którym mowa w powołanym wyżej rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2013 r.

Należy nadmienić, że kryterium kwalifikowalności wydatków w ramach rozliczeń dotyczących wykorzystywanych środków pomocowych Unii Europejskiej (w tym kwalifikowalności podatku od towarów i usług), nie jest zagadnieniem regulowanym przez przepisy prawa podatkowego. Określenie zasad kwalifikowalności wydatków, zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2016 r. poz. 383), należy do zadań instytucji zarządzającej, która na podstawie art. 25 ust. 1 ww. ustawy, odpowiada za prawidłową realizację programu operacyjnego.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.