0112-KDIL4.4012.474.2018.2.EB - Ustalenie prawa do odzyskania podatku naliczonego w całości lub części w związku z realizacją projektu pn. "Budowa kanalizacji sanitarnej".

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 16 sierpnia 2018 r. (data wpływu 28 sierpnia 2018 r.), uzupełnionym pismem z dnia 29 października 2018 r. (data wpływu 2 listopada 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odzyskania podatku naliczonego w całości lub części w związku z realizacją projektu pn. "Budowa kanalizacji sanitarnej (...)" - jest nieprawidłowe.

W dniu 28 sierpnia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odzyskania podatku naliczonego w całości lub części w związku z realizacją projektu pn. "Budowa kanalizacji sanitarnej (...)". Wniosek uzupełniono w dniu 2 listopada 2018 r. o doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Gmina planuje przystąpić do zadania inwestycyjnego polegającego na budowie kanalizacji sanitarnej. W ramach projektu planuje się budowę kanalizacji sanitarnej grawitacyjnej i ciśnieniowej 4,16 km oraz przykanaliki 0,5 km, a także 3 przepompowni ścieków P2-P4 DN 1400 mm, oraz pełnienie nadzoru inwestorskiego. Tym samym stworzone zostaną warunki do podłączenia do zbiorczej sieci kanalizacyjnej mieszkańcom Gminy. Wskazany zakres rzeczowy pozwoli uporządkować gospodarkę ściekową w aglomeracji ujętej w A poprzez wdrożenie bezpiecznego i efektywnego procesu oczyszczania ścieków. Realizacja projektu wpłynie na ochronę, Subzbiornik rzeki oraz wody powierzchniowe znajdujące się w B, w tym zarybione zbiorniki wodne. Przy realizacji projektu Gmina będzie dokonywała zakupów towarów i usług, na które otrzyma faktury VAT zakupu zawierające podatek VAT naliczony. Gmina jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Projekt będzie dofinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2014-2020. Gmina przyjęła, że podatek VAT zostanie nie odliczony i jako taki będzie kosztem kwalifikowanym. Po zakończeniu inwestycji przedmiotowy majątek zostanie przyjęty na stan majątku i będzie wpisany do środków trwałych. Majątek ten razem z pozostałą infrastrukturą będzie zatem tworzył zorganizowaną część przedsiębiorstwa, którą Gmina wykorzystuje do odprowadzania ścieków z miejscowości Zieleniec. Bezpośrednim zamiarem Gminy jest jednak przekazanie tej zorganizowanej części przedsiębiorstwa do wyspecjalizowanej spółki wodno-kanalizacyjnej. Po zakończeniu trwałości projektu majątek ten będzie przekazany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa działającego w strukturze Gminy. Z takim zamiarem Gmina przystępuje do realizacji zadania.

Wniosek uzupełniono w dniu 2 listopada 2018 r. o następujące informacje:

1. Nazwa projektu, którego dotyczy wniosek Gminy brzmi: "Budowa kanalizacji sanitarnej etap II".

2. Efekty realizacji ww. projektu będą przez Gminę wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, ale tylko przejściowo. Bezpośrednim zamiarem Gminy jest przekazanie tego majątku w ramach zorganizowanej części przedsiębiorstwa aportem do spółki prawa handlowego. Takie przekazanie ma nastąpić po upływie okresu trwałości projektu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w odniesieniu do realizowanego projektu Gmina będzie miała możliwość odzyskania naliczonego podatku VAT w całości lub w części po zakończeniu inwestycji?

Zdaniem Wnioskodawcy, Gmina w związku z organizacją projektu budowy kanalizacji nie będzie miała możliwości odzyskania naliczonego podatku VAT w całości ani w części, zarówno w trakcie ponoszenia kosztów na realizację projektu, jak i po jego zakończeniu, ponieważ nie będzie prowadziła czynności opodatkowanej podatkiem VAT ani też innych czynności podlegających VAT. Nie zaistnieje zatem konieczny związek zakupów ze sprzedażą opodatkowaną podatkiem VAT. Docelowym zamiarem Gminy jest przekazanie majątku wytworzonego w ramach projektu do spółki prawa handlowego jako aport zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Gmina przyjmuje, że będzie przekazywać aportem zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, który jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w strukturach Gminy, a przekazywane składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych i mogłyby one stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze. Czynność taka na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT nie jest opodatkowana podatkiem VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r. poz. 1221, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą. Zgodnie z tym przepisem, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

Na mocy art. 87 ust. 1 ustawy, w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika zostały określone w art. 87 ust. 2-6 ustawy.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W myśl art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go - dla tej czynności - za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - według art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp. umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Generalnie zatem wyłączone z opodatkowania podatkiem od towarów i usług są czynności wykonywane przez podmioty prawa publicznego (organy władzy publicznej i urzędy obsługujące te organy) w ramach sprawowanego przez nie władztwa publicznego.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2018 r. poz. 994, z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 powołanej ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy m.in. wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym).

Stosownie do art. 9 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, w celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi.

Z opisu sprawy wynika, że Gmina planuje przystąpić do zadania inwestycyjnego pn. "Budowa kanalizacji sanitarnej (...)" polegającego na budowie kanalizacji sanitarnej. W ramach projektu planuje się budowę kanalizacji sanitarnej grawitacyjnej i ciśnieniowej 4,16 km oraz przykanaliki 0,5 km, a także 3 przepompowni ścieków P2-P4 DN 1400 mm, oraz pełnienie nadzoru inwestorskiego. Tym samym stworzone zostaną warunki do podłączenia do zbiorczej sieci kanalizacyjnej mieszkańcom Gminy. Wskazany zakres rzeczowy pozwoli uporządkować gospodarkę ściekową w aglomeracji ujętej w A poprzez wdrożenie bezpiecznego i efektywnego procesu oczyszczania ścieków. Realizacja projektu wpłynie na ochronę, Subzbiornik rzeki oraz wody powierzchniowe znajdujące się w B, w tym zarybione zbiorniki wodne. Przy realizacji projektu Gmina będzie dokonywała zakupów towarów i usług, na które otrzyma faktury VAT zakupu zawierające podatek VAT naliczony. Gmina jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Projekt będzie dofinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2014-2020. Gmina przyjęła, że podatek VAT zostanie nie odliczony i jako taki będzie kosztem kwalifikowanym. Po zakończeniu inwestycji przedmiotowy majątek zostanie przyjęty na stan majątku i będzie wpisany do środków trwałych. Majątek ten razem z pozostałą infrastrukturą będzie zatem tworzył zorganizowaną część przedsiębiorstwa, którą Gmina wykorzystuje do odprowadzania ścieków z miejscowości Zieleniec. Bezpośrednim zamiarem Gminy jest jednak przekazanie tej zorganizowanej części przedsiębiorstwa do wyspecjalizowanej spółki wodno-kanalizacyjnej. Po zakończeniu trwałości projektu majątek ten będzie przekazany jako zorganizowania część przedsiębiorstwa działającego w strukturze Gminy. Z takim zamiarem Gmina przystępuje do realizacji zadania. Efekty realizacji ww. projektu będą przez Gminę wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, ale tylko przejściowo. Bezpośrednim zamiarem Gminy jest przekazanie tego majątku w ramach zorganizowanej części przedsiębiorstwa aportem do spółki prawa handlowego. Takie przekazanie ma nastąpić po upływie okresu trwałości projektu.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy Gmina ma wątpliwości, czy będzie miała prawo do odzyskania podatku naliczonego w całości lub w części w związku z wydatkami poniesionymi na realizację inwestycji pn. "Budowa kanalizacji sanitarnej (...)".

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Mając zatem na uwadze powołane przepisy należy stwierdzić, że w rozpatrywanej sprawie warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, będą spełnione. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT. Ponadto - jak wynika z opisu sprawy - towary i usługi zakupione w celu realizacji inwestycji będą wykorzystywane przez Gminę do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Zatem Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego z faktur dokumentujących nabycie przedmiotowych towarów i usług w zakresie, w jakim towary i usługi będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Prawo to będzie przysługiwało do momentu, aż nie zmieni się przeznaczenie tych wydatków i nie zaistnieją przesłanki wyłączające to prawo, wynikające z art. 88 ustawy.

Tym samym w przypadku, gdy w rozliczeniu za dany okres rozliczeniowy wystąpi nadwyżka podatku naliczonego nad należnym i Gmina zadeklaruje ją do zwrotu na rachunek bankowy, to Wnioskodawcy będzie przysługiwało z tego tytułu prawo do zwrotu podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

Podsumowując, Gmina realizując projekt pn. "Budowa kanalizacji sanitarnej (...)" ma możliwość odzyskania podatku naliczonego VAT wyłącznie w zakresie, w jakim zakupione towary i usługi będą służyły do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

W tym miejscu należy nadmienić, że kryterium kwalifikowalności wydatków w ramach rozliczeń dotyczących wykorzystywanych środków pomocowych Unii Europejskiej (w tym kwalifikowalności podatku od towarów i usług), nie jest zagadnieniem regulowanym przez przepisy prawa podatkowego. Określenie kryteriów kwalifikowalności wydatków objętych dofinansowaniem w ramach programu operacyjnego, zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2018 r. poz. 1307 z późn. zm.), należy do zadań instytucji zarządzającej, która na podstawie art. 25 ust. 1 ww. ustawy, odpowiada za prawidłową realizację programu operacyjnego.

Należy podkreślić, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione we własnym stanowisku Wnioskodawcy, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone. Dotyczy to w szczególności stwierdzenia, czy przekazywane składniki przeznaczone do realizacji określonych zadań gospodarczych mogłyby stanowić niezależne przedsiębiorstwo lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa oraz opodatkowania podatkiem od towarów i usług tej czynności.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. Należy zatem zaznaczyć, że wydając przedmiotową interpretację tut. Organ oparł się na informacji, że efekty realizacji ww. projektu będą przez Gminę wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, ale tylko przejściowo. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2018 r. poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.