0112-KDIL4.4012.429.2019.1.HW - Ustalenie prawa do odzyskania całości lub części podatku naliczonego związanego z realizacją projektu.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 6 września 2019 r. (data wpływu 13 września 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odzyskania całości lub części podatku naliczonego związanego z realizacją projektu pn. " (...)" - jest prawidłowe.

W dniu 13 września 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odzyskania całości lub części podatku naliczonego związanego z realizacją projektu pn. " (...)".

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Gmina (dalej: Wnioskodawca,) w roku 2020 planuje realizację projektu pn. " (...)", w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Przedmiotowe przedsięwzięcie będzie polegać na budowie kanalizacji sanitarno-grawitacyjno-tłocznej wraz z przepompowniami sieciowymi i niezbędną armaturą w miejscowościach: A, B, C, D oraz na budowie sieci wodociągowej w miejscowościach: A, B i D. Planowana jest budowa ok. 21.655 m sieci kanalizacji sanitarnej oraz ok 13.680 m sieci wodociągowej. Kanalizacja i wodociąg przebiegać będą po gruntach rolnych, działkach budowlanych, nieużytkach, terenach leśnych oraz wzdłuż ciągów komunikacyjnych. Głównym celem przedmiotowej inwestycji jest uzbrojenie gospodarstw domowych w wodę oraz uregulowanie gospodarki ściekowej na przedmiotowym terenie. Przedsięwzięcie zgodne jest z obowiązującym na tym terenie prawem miejscowym. Plany zagospodarowania zakładają zaopatrzenie w wodę z wodociągu gminnego oraz odprowadzanie ścieków do sieci kanalizacji sanitarnej. Sieć wodociągowa będzie zasilać w wodę do celów bytowych mieszkańców miejscowości A, B, C, D i E. Realizacja projektu pozwoli uporządkować gospodarkę wodno-ściekową na terenie Gminy. Projekt przyczyni się do zmniejszenia zanieczyszczeń oraz eksfiltracji ścieków do gruntów i wód gruntowych. Przedsięwzięcie będzie miało pozytywny wpływ na środowisko oraz podniesie standard jakości życia mieszkańców Gminy. Głównym celem projektu jest poprawa warunków gospodarki wodno-ściekowej na terenie Gminy. Szacowana wartość inwestycji to koszt ok. (...) zł.

Gmina jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Faktury za poniesione koszty w ramach projektu wystawiane będą na Gminę. Poniesione na realizację projektu wydatki nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, a naliczony podatek VAT na fakturach za wykonanie usług powiększy ich wartość.

Po wykonaniu inwestycji zostanie zawarta umowa użyczenia z gminną Spółką: Zakład Usług Gminnych Gminy Sp. z o.o., do realizacji zadań własnych Gminy, między innymi zbiorowe zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków na terenie Gminy.

Gmina realizując inwestycje nie będzie prowadziła sprzedaży opodatkowanej podatkiem od towarów i usług związanej z realizowaną inwestycją, dlatego też Gmina w żaden sposób nie może odzyskać podatku VAT zapłaconego z faktur podczas realizacji inwestycji. Zakupy usług w ramach realizacji inwestycji nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, dlatego też we wniosku o dofinansowanie inwestycji, wnioskowana kwota dofinansowania wykazywana będzie w kwotach brutto.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w odniesieniu do planowanej realizacji inwestycji Gmina ma możliwość odzyskania naliczonego podatku VAT w całości lub części zarówno w trakcie realizacji, jak i po jej zakończeniu?

Zdaniem Wnioskodawcy, Gmina - będąca czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług - w związku z realizowaną inwestycją nie będzie miała możliwości odzyskania naliczonego podatku VAT w całości ani w części, zarówno w trakcie ponoszenia kosztów na inwestycję jak i po jej zakończeniu, ponieważ inwestycja jest w zakresie zadań własnych gminy. Realizując zadanie publiczne, będąc podatnikiem podatku VAT, w tym zakresie Gmina nie ma prawa do zwrotu podatku VAT poprzez odliczenie podatku naliczonego.

Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług nie uznaje się za podatnika organów władzy oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilno-prawnych. Gmina ma więc prawo do potraktowania podatku jako kosztu kwalifikowalnego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do treści art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

Na mocy art. 87 ust. 1 ustawy, w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika zostały określone w art. 87 ust. 2-6 ustawy.

Z powyższych regulacji wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Według art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z ww. regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go - dla tej czynności - za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - według art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Natomiast stosownie do treści art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp. umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Ponieważ tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2019 r. poz. 506, z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Jak stanowi art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy o samorządzie gminnym).

Z opisu sprawy wynika, że Gmina w roku 2020 planuje realizację projektu pn. " (...)", w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Przedmiotowe przedsięwzięcie będzie polegać na budowie kanalizacji sanitarno-grawitacyjno-tłocznej wraz z przepompowniami sieciowymi i niezbędną armaturą oraz na budowie sieci wodociągowej. Planowana jest budowa ok. 21.655 m sieci kanalizacji sanitarnej oraz ok. 13.680 m sieci wodociągowej. Kanalizacja i wodociąg przebiegać będą po gruntach rolnych, działkach budowlanych, nieużytkach, terenach leśnych oraz wzdłuż ciągów komunikacyjnych. Głównym celem przedmiotowej inwestycji jest uzbrojenie gospodarstw domowych w wodę oraz uregulowanie gospodarki ściekowej na przedmiotowym terenie. Przedsięwzięcie zgodne jest z obowiązującym na tym terenie prawem miejscowym. Plany zagospodarowania zakładają zaopatrzenie w wodę z wodociągu gminnego oraz odprowadzanie ścieków do sieci kanalizacji sanitarnej. Sieć wodociągowa będzie zasilać w wodę do celów bytowych mieszkańców. Realizacja projektu pozwoli uporządkować gospodarkę wodno-ściekową na terenie Gminy. Projekt przyczyni się do zmniejszenia zanieczyszczeń oraz eksfiltracji ścieków do gruntów i wód gruntowych. Przedsięwzięcie będzie miało pozytywny wpływ na środowisko oraz podniesie standard jakości życia mieszkańców Gminy. Głównym celem projektu jest poprawa warunków gospodarki wodno-ściekowej na terenie Gminy. Szacowana wartość inwestycji to koszt ok. (...) zł.

Gmina jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Faktury za poniesione koszty w ramach projektu wystawiane będą na Gminę. Poniesione na realizację projektu wydatki nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, a naliczony podatek VAT na fakturach za wykonanie usług powiększy ich wartość.

Po wykonaniu inwestycji zostanie zawarta umowa użyczenia z gminną Spółką: Zakład Usług Gminnych Gminy Sp. z o.o., do realizacji zadań własnych Gminy, między innymi zbiorowe zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków na terenie Gminy.

Gmina realizując inwestycje nie będzie prowadziła sprzedaży opodatkowanej podatkiem od towarów i usług związanej z realizowaną inwestycją, dlatego też Gmina w żaden sposób nie może odzyskać podatku VAT zapłaconego z faktur podczas realizacji inwestycji. Zakupy usług w ramach realizacji inwestycji nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, dlatego też we wniosku o dofinansowanie inwestycji, wnioskowana kwota dofinansowania wykazywana będzie w kwotach brutto.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy w odniesieniu do planowanej realizacji inwestycji Gmina ma możliwość odzyskania podatku naliczonego w całości lub części, zarówno w trakcie realizacji, jak i po jej zakończeniu.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Zatem podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny. W omawianej sprawie związek taki nie występuje. Z informacji zawartych we wniosku wynika, że planowana inwestycja nie będzie wykorzystywana przez Gminę na cele związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT. Efekty powstałe w wyniku realizacji ww. inwestycji zostaną przekazane na zasadzie nieodpłatnego użyczenia Spółce z o.o. w celu realizacji zadań własnych Gminy. Użyczenie nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zatem w analizowanej sprawie podstawowe warunki uprawniające do odliczenia podatku naliczonego nie będą spełnione. Tym samym Wnioskodawcy nie przysługuje - na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy - prawo do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach dokumentujących zakup towarów i usług związanych z realizacją przedmiotowego projektu.

W konsekwencji Zainteresowanemu z tego tytułu nie będzie przysługiwało prawo do zwrotu podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

Ponadto, w rozdziale 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2013 r. w sprawie miejsca świadczenia usług oraz zwrotu kwoty podatku naliczonego jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług (Dz. U. z 2019 r. poz. 714), wskazano przypadki, w których kwota podatku naliczonego może być zwrócona jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług finansowanego ze środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej oraz warunki i tryb dokonywania tego zwrotu. W § 8 ust. 3 i 4 tego rozporządzenia wskazany został katalog środków, które stanowią środki bezzwrotnej pomocy zagranicznej. Otrzymanie pomocy finansowej pochodzącej ze źródeł, o których mowa w tych przepisach, daje prawo do ubiegania się o zwrot podatku na podstawie przepisów zawartych w rozdziale 4 tego rozporządzenia. Ewentualny zwrot na podstawie tych przepisów obwarowany jest jednak pewnymi warunkami, które podatnik winien spełnić. Wśród warunków tych ustawodawca wymienia m.in. złożenie zgłoszenia rejestracyjnego i pochodzenie środków finansowych ze źródeł określonych w § 8 ust. 3 i 4 ww. rozporządzenia, a w zakresie środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej podpisanie umowy o dofinansowanie przed dniem 1 maja 2004 r. Ponieważ Wnioskodawca nie spełnia tych warunków, nie ma możliwości ubiegania się o zwrot podatku VAT na podstawie przepisów rozdziału 4 cyt. rozporządzenia.

Podsumowując, w odpowiedzi na zadane pytanie należy stwierdzić, że Gmina nie ma możliwości odzyskania podatku naliczonego w całości lub części zarówno w trakcie realizacji inwestycji, jak i po jej zakończeniu.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (oraz z opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Należy nadmienić, że kryterium kwalifikowalności wydatków w ramach rozliczeń dotyczących wykorzystywanych środków pomocowych Unii Europejskiej (w tym kwalifikowalności podatku od towarów i usług), nie jest zagadnieniem regulowanym przez przepisy prawa podatkowego. Określenie kryteriów kwalifikowalności wydatków objętych dofinansowaniem w ramach programu operacyjnego, zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2019 r. poz. 1295), należy do zadań instytucji zarządzającej, która na podstawie art. 25 ust. 1 ww. ustawy, odpowiada za prawidłową realizację programu operacyjnego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2018 r. poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.