0112-KDIL4.4012.334.2019.1.JS - Prawo do odliczenia VAT przez gminę w związku z realizacją projektu w zakresie infrastruktury drogowej.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 2 lipca 2019 r. (data wpływu 8 lipca 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją inwestycji - jest prawidłowe.

W dniu 8 lipca 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją inwestycji.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina (zwana dalej Wnioskodawcą, Gminą, Zainteresowanym) jest zarejestrowana jako czynny płatnik podatku VAT. Jest także osobą prawną - jednostka samorządu terytorialnego.

Gmina realizuje zadanie w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2014-2020.

Wójt Gminy został zobowiązany do przedstawienia indywidualnej interpretacji podatkowej w Urzędzie Marszałkowskim Województwa.

Przedmiotem inwestycji jest wykonanie stabilizacji osuwiska w celu zabezpieczenia drogi gminnej.

W ramach projektu zrealizowane zostaną roboty budowlane związane z wykonaniem stabilizacji osuwiska poprzez wykonanie muru oporowego, oczepu zakotwionego w skale, systemu ukośnych kotew, drenażu francuskiego, studni rewizyjnych. Odtworzona zostanie również droga gminna, poprzez wykonanie podbudowy, nawierzchni wiążącej i ścieralnej oraz wykonanie odwodnienia pasa drogowego. Projekt polega na zmniejszeniu zagrożenia powstania szkód na terenach, na których są budynki mieszkalne (ich uszkodzenie lub zniszczenie) oraz droga gminna, stanowiąca jedyny dojazd do kilkudziesięciu gospodarstw domowych. Ponadto zabezpieczona zostanie przed uszkodzeniem/zniszczeniem sieć oświetlenia ulicznego, a pośrednio także sieć gazowa przebiegająca poza zakresem prowadzonych robót, a zasilająca budynki mieszkańców tego obszaru Gminy.

Powierzchnia terenów objętych ruchami masowymi poddana stabilizacji wynosi 0,063 ha, długość zabezpieczanej drogi publicznej - 170,0 mb, i infrastruktury liniowej - oświetlenie uliczne o długości 170,0 mb. Zabezpieczone zostaną także 3 budynki mieszkalne. Numer ewidencyjny:.., numer roboczy osuwiska... - zgodnie z kartą rejestracyjną osuwiska.

Inwestycja posiada uregulowany status prawny nieruchomości, Wnioskodawca posiada prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane dla realizacji przedmiotowego zadania. Wnioskodawca posiada opracowaną dokumentację projektową oraz decyzję pozwolenia na budowę oraz jest w trakcie podpisywania umowy z Wykonawcą zadania.

Planowany termin rozpoczęcia fazy inwestycyjnej - 31 sierpnia 2019 r. Planowany termin zakończenia realizacji zadania 31 października 2020 r.

Efektem tej inwestycji będzie ustabilizowanie infrastruktury, z której korzystać będą gospodarstwa domowe zlokalizowane na obszarze, w którym usytuowane jest ww. osuwisko.

Na terenie objętym pracami związanymi ze stabilizacją ww. osuwiska brak jest zarejestrowanych podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, jak również brak jest szkół i przedszkoli. Gmina nie ma możliwości pobierania opłat za korzystanie z ustabilizowanej infrastruktury.

Efekty realizacji wyżej wymienionej inwestycji związanej ze stabilizacją osuwiska w celu zabezpieczenia drogi gminnej nie będą wykorzystane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca w świetle obowiązujących przepisów, ma prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków w związku z realizacją inwestycji?

Zdaniem Wnioskodawcy, Gminie w związku z realizacją ww. inwestycji nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174, z późn. zm.), w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów usług.

Ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesyłek pozytywnych, tj. że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Z treści cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas gdy łącznie zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni lub pośredni związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Towary i usługi nabyte przez Wnioskodawcę związane z realizacją powyższej inwestycji nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług generujących po stronie Wnioskodawcy podatek należny. Nie zaistnieje żaden bezpośredni lub pośredni związek dokonywanych przez Wnioskodawcę zakupów z jakimikolwiek wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Tym samym, ze względu na niespełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, zdaniem Gminy, nie istnieje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją inwestycji realizowanej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2014-2020.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą. W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Na podstawie przepisu art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go - dla tej czynności - za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - w myśl art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zauważyć, że w świetle art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Tylko bowiem w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2019 r. poz. 506) - gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 powołanej ustawy - do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty (art. 7 ust. 1 cyt. ustawy). W szczególności zadania własne obejmują m.in. sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego (art. 7 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy).

Z opisu sprawy wynika, że Gmina jest zarejestrowana jako czynny płatnik podatku VAT. Jest także osobą prawną - jednostka samorządu terytorialnego. Gmina realizuje zadanie w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020. W ramach projektu zrealizowane zostaną roboty budowlane związane z wykonaniem stabilizacji osuwiska poprzez wykonanie muru oporowego, oczepu zakotwionego w skale, systemu ukośnych kotew, drenażu francuskiego, studni rewizyjnych. Odtworzona zostanie również droga gminna, poprzez wykonanie podbudowy, nawierzchni wiążącej i ścieralnej oraz wykonanie odwodnienia pasa drogowego. Projekt polega na zmniejszeniu zagrożenia powstania szkód na terenach, na których są budynki mieszkalne (ich uszkodzenie lub zniszczenie) oraz droga gminna, stanowiąca jedyny dojazd do kilkudziesięciu gospodarstw domowych. Ponadto zabezpieczona zostanie przed uszkodzeniem/zniszczeniem sieć oświetlenia ulicznego, a pośrednio także sieć gazowa przebiegająca poza zakresem prowadzonych robót, a zasilająca budynki mieszkańców tego obszaru Gminy. Efektem tej inwestycji będzie ustabilizowanie infrastruktury, z której korzystać będą gospodarstwa domowe zlokalizowane na obszarze, w którym usytuowane jest ww. osuwisko. Na terenie objętym pracami związanymi ze stabilizacją ww. osuwiska brak jest zarejestrowanych podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, jak również brak jest szkół i przedszkoli. Gmina nie ma możliwości pobierania opłat za korzystanie z ustabilizowanej infrastruktury. Efekty realizacji wyżej wymienionej inwestycji związanej ze stabilizacją osuwiska w celu zabezpieczenia drogi gminnej nie będą wykorzystane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca ma wątpliwości, czy może odliczyć podatek od towarów i usług w związku z realizacją operacji polegającej na stabilizacji osuwiska w celu zabezpieczenia drogi gminnej.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W przedmiotowej sprawie warunki uprawniające do odliczenia nie będą spełnione. Z opisu sprawy wynika bowiem, że efekty realizacji wyżej wymienionej inwestycji związanej ze stabilizacją osuwiska w celu zabezpieczenia drogi gminnej nie będą wykorzystane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Ustabilizowanie infrastruktury, z której korzystać będą gospodarstwa domowe zlokalizowane na obszarze, w którym usytuowane jest ww. osuwisko, nastąpi w ramach zadań własnych gminy nałożonych na Gminę ustawą o samorządzie gminnym. Gmina nie ma możliwości pobierania opłat za korzystanie z ustabilizowanej infrastruktury. Zatem Zainteresowany nie będzie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków dotyczących projektu.

Podsumowując, Wnioskodawca w świetle obowiązujących przepisów, nie będzie miał prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków w związku z realizacją inwestycji.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (oraz z opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2018 r. poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.