0112-KDIL3-2.4011.410.2018.1.AK - PIT w zakresie opodatkowania odpłatnego zbycia nieruchomości.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 25 października 2018 r. (data wpływu 29 października 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odpłatnego zbycia nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 29 października 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odpłatnego zbycia nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 27 lipca 1972 r. oraz w dniu 30 czerwca 1973 r. na podstawie umów darowizny F (mąż Wnioskodawczyni) będąc kawalerem nabył niezabudowaną nieruchomość, oznaczoną jako działka gruntu o numerach: X i Y, o łącznej powierzchni 0,0598 ha, dla której w Sądzie Rejonowym Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzona jest księga wieczysta KW nr (...).

W dniu 16 listopada 1974 r. Franciszek i Wnioskodawczyni zawarli związek małżeński.

Przed zawarciem związku małżeńskiego F za własne środki wykopał fundamenty i wzniósł mury piwnicy budynku mieszkalnego, następnie w trakcie trwania małżeństwa w okresie pierwszych 10 lat ze środków wspólnych (zaciągnięty wspólny kredyt) małżonkowie kontynuowali budowę piętrowego budynku mieszkalnego. W dniu 17 maja 2013 r. F i Wnioskodawczyni zawarli umowę majątkową małżeńską rozszerzającą w ich małżeństwie ustrój wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej na nieruchomość zapisaną w księdze wieczystej KW nr (...). Natomiast 21 lipca 2016 r. F i Wnioskodawczyni dokonali sprzedaży wyżej opisanej nieruchomości.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy rozszerzenie ustawowej wspólności majątkowej stanowi nabycie nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym czy w przypadku zbycia gruntu zabudowanego budynkiem mieszkalnym, po stronie Wnioskodawczyni powstanie zobowiązanie podatkowe zgodnie

z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawczyni, rozszerzenie ustawowej wspólności majątkowej w 2013 r. przez włączenie majątku osobistego męża do majątku wspólnego było tylko czynnością organizacyjną, a nie nabyciem nieruchomości.

Zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym umowa majątkowa rozszerzająca wspólność ustawową jest czynnością organizacyjną.

Włączenie do majątku wspólności małżeńskiej w drodze umowy majątkowej rozszerzenia wspólności ustawowej nieruchomości z majątku odrębnego jednego małżonka nie jest nabyciem tej nieruchomości przez drugiego małżonka.

W związku z tym nie skutkuje koniecznością zapłaty podatku dochodowego od sprzedaży nieruchomości.

Na potwierdzenia swojego stanowiska w sprawie Wnioskodawczyni przytacza wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 11 sierpnia 2016 r., sygn. akt I SA/Sz 603/16 oraz wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 31 maja 2017 r. sygn. akt II FSK 1236/15.

Skoro z chwilą objęcia nieruchomości wspólnością majątkową nie następuje jakiekolwiek wydzielenie części nieruchomości, a żadnemu z małżonków (współwłaścicieli) nie przysługuje własność fizycznie wydzielonej części rzeczy, to nie można przyjąć, że z chwilą rozszerzenia wspólności majątkowej (wspólności ustawowej) strona takiej umowy (mąż Wnioskodawczyni - F) wyzbył się prawa do tej rzeczy. Tym samym włączenie do majątku małżonków w drodze umowy rozszerzającej ustawową wspólność majątkową nieruchomości stanowiącej majątek odrębny jednego małżonka, nie jest nabyciem tej nieruchomości przez drugiego małżonka w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 powołanej wyżej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Za datę nabycia nieruchomości, która stanowiła wcześniej majątek osobisty małżonka Wnioskodawczyni, należy przyjąć daty, w których małżonek nabył tę nieruchomość.

W konsekwencji w wyniku zawarcia w 2013 r. umowy rozszerzającej wspólność ustawową Wnioskodawczyni stała się współwłaścicielem nieruchomości nabytej w 1972 r. i 1973 r.

A zatem zbycie nieruchomości w 2016 r. nastąpiło po upływie 5 lat od końca roku, w którym ją nabyto, zatem sprzedaż ta nie stanowi źródła przychodów podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy.

Podkreślenia wymaga fakt, iż budowa budynku mieszkalnego prowadzona była ze środków stanowiących majątek wspólny małżonków, a zatem majątkiem osobistym F objęty był grunt i ewentualnie część (fundamenty i piwnica) budynku mieszkalnego.

Rzeczą niezrozumiałą, a zatem krzywdzącą dla Wnioskodawczyni byłaby konieczność zapłacenia podatku dochodowego i de facto od wartości budynku mieszkalnego na wybudowanie którego wspólnie z mężem pracowała od chwili zawarcia związku małżeńskiego i na który wspólnie zaciągnęli kredyt.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1509) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ww. ustawy źródłem przychodów jest odpłatne zbycie:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c) przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Zatem, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Wobec powyższego, w przypadku sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ww. ustawy decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu ma moment jej nabycia.

Z treści wniosku wynika, że mąż Wnioskodawczyni przed zawarciem związku małżeńskiego otrzymał w 1972 r. oraz w 1973 r. w formie darowizny udziały w nieruchomości niezabudowanej, na której rozpoczął budowę budynku mieszkalnego. W roku 1974 r. zawarł związek małżeński z Zainteresowaną. Małżonkowie kontynuowali budowę domu ze środków pochodzących z zaciągniętego wspólnie kredytu. W dniu 17 maja 2013 r. Wnioskodawczyni wspólnie z mężem podpisali umowę majątkową małżeńską rozszerzającą ustrój wspólności majątkowej na nieruchomość należącą wcześniej do majątku osobistego męża, objętej księgą wieczystą KW nr (...). W 2016 r. małżonkowie dokonali odpłatnego zbycia przedmiotowej nieruchomości.

W związku z powyższym, wątpliwość Wnioskodawczyni budzi kwestia, czy sprzedaż ww. nieruchomości będzie stanowiła dla niej źródło przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem dla rozstrzygnięcia omawianej sprawy istotne jest ustalenie, czy włączenie prawa własności nieruchomości, stanowiącego odrębną własność jako majątek osobisty małżonka Wnioskodawczyni do majątku wspólnego małżonków w drodze umowy rozszerzającej ustawową wspólność majątkową stanowi jego nabycie przez Zainteresowaną w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W tej sytuacji należy odwołać się do przepisów ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r., poz, 682, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 31 § 1 ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Do majątku osobistego każdego z małżonków należą między innymi przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej, przedmioty nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił (art. 33 ww. Kodeksu).

Umowa rozszerzająca wspólność majątkową małżeńską uregulowana została w art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa). Jest to umowa, której celem jest ustanowienie ustroju majątkowego między małżonkami w sposób odmienny od przewidzianego w przepisach o wspólności ustawowej. Umowy o rozszerzenie wspólności ustawowej w zakresie, w jakim ustanawiają zasadę kształtującą ustrój majątkowy, są umowami majątkowymi małżeńskimi, działają na przyszłość i mają charakter organizacyjny.

W powyższej kwestii wykształciła się jednolita linia orzecznicza sądów administracyjnych prezentująca stanowisko wskazujące, że rozszerzenie wspólności majątkowej małżeńskiej poprzez włączenie do majątku wspólnego nieruchomości wchodzącej uprzednio w skład majątku osobistego jednego z małżonków, nie stanowi nabycia tej nieruchomości przez drugiego z małżonków w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przykładowo, pogląd taki wyraził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 13 maja 2016 r. sygn. II FSK 1110/14. W wyroku NSA podkreślił, że małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa). Umowa rozszerzająca wspólność majątkową małżeńską uregulowana została w art. 47 § 1 k.r.o. Jest to umowa, której celem jest ustanowienie ustroju majątkowego między małżonkami w sposób odmienny od przewidzianego w przepisach o wspólności ustawowej. Umowy o rozszerzenie wspólności ustawowej w zakresie, w jakim ustanawiają zasadę kształtującą ustrój majątkowy, są stricte umowami majątkowymi małżeńskimi, działają na przyszłość i mają charakter organizacyjny (wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 7 sierpnia 2015 r., I CA 185/15, LEX nr 1808658). Tak więc skoro z chwilą objęcia nieruchomości wspólnością majątkową nie następuje jakiekolwiek wydzielenie części nieruchomości, a żadnemu z małżonków (współwłaścicieli) nie przysługuje własność fizycznie wydzielonej części rzeczy, to nie można przyjąć, że z chwilą rozszerzenia wspólności majątkowej (wspólności ustawowej) strona takiej umowy (mąż Wnioskodawczyni) wyzbyła się prawa do tej rzeczy.

Podobne stanowisko Naczelny Sąd Administracyjny zajął także w wyroku z dnia 22 marca 2017 r. sygn. II FSK 456/15 wskazując, że uznanie, że wskutek rozszerzenia wspólności majątkowej małżeńskiej jeden z małżonków nabył przedmiot majątkowy, wymieniony w art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f., prowadziłoby do opodatkowania także tego małżonka, do którego majątku osobistego należała nieruchomość, na którą rozszerzono wspólność majątkową małżeńską. Zapłata podatku nastąpiłaby wszak z majątku wspólnego małżonków, wskutek czego jego ciężar poniósłby więc także ten z małżonków, który zbyty odpłatnie przedmiot majątkowy niewątpliwie nabył na tyle wcześniej, że obowiązek podatkowy względem niego nie mógłby w ogóle powstać. (...) Stwierdzić natomiast należy, że włączenie do majątku małżonków w drodze umowy rozszerzającej ustawową wspólność majątkową nieruchomości stanowiącej majątek odrębny jednego małżonka, nie jest bowiem nabyciem tej nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f.

Tożsamej oceny dokonano także w innych wyrokach NSA i WSA (przykładowo: wyrok NSA z dnia 7 kwietnia 2016 r. sygn. II FSK 313/14, wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 19 listopada 2013 r. sygn. I SA/Rz 949/13, wyrok WSA w Gdańsku z dnia 29 października 2014 r. sygn. I SA/Gd 964/14, wyrok WSA w Poznaniu z dnia 19 stycznia 2018 r. sygn. I SA/Po 971/17).

Tak więc, skoro z chwilą objęcia nieruchomości wspólnością majątkową nie następuje jakiekolwiek wydzielenie części nieruchomości, a żadnemu z małżonków (współwłaścicieli) nie przysługuje własność fizycznie wydzielonej części rzeczy, to nie można przyjąć, że z chwilą rozszerzenia wspólności majątkowej (wspólności ustawowej) strona takiej umowy (mąż Wnioskodawczyni) wyzbyła się prawa do tej rzeczy.

Tym samym, włączenie do majątku małżonków w drodze umowy rozszerzającej ustawową wspólność majątkową nieruchomości stanowiącej majątek odrębny jednego małżonka, nie jest nabyciem tej nieruchomości przez drugiego małżonka, w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 przywołanej wyżej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Powyższe oznacza, że - w przypadku Wnioskodawczyni - za datę nabycia nieruchomości, która stanowiła wcześniej majątek odrębny małżonka Zainteresowanej, należy przyjąć dzień, w którym małżonek nabył tę nieruchomość do majątku odrębnego, w rozpatrywanym przypadku jest to rok 1972 i 1973, w których to latach nabyte zostały przez męża Wnioskodawczyni udziały w przedmiotowej nieruchomości.

W konsekwencji, w wyniku zawarcia w 2013 r. umowy rozszerzającej wspólność ustawową, Wnioskodawczyni stała się współwłaścicielem nieruchomości, w której udziały zostały nabyte w 1972 i 1973 r.

Zatem biorąc pod uwagę zaprezentowany we wniosku stan faktyczny oraz przywołane przepisy prawa należy stwierdzić, że sprzedaż przedmiotowej nieruchomości nastąpiła po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym ją nabyto, zatem sprzedaż ta nie będzie stanowiła źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji, na Wnioskodawczyni nie będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu tej transakcji.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2018 r. poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.