0112-KDIL2-3.4012.557.2018.1.WB - Zwolnienie limitowe z VAT a czynności wykonywane przez komornika.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 15 października 2018 r. (data wpływu 16 października 2018 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stwierdzenia, czy czynności wykonywane przez komornika sądowego korzystają ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 113 ustawy o podatku od towarów i usług - jest prawidłowe.

W dniu 16 października 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stwierdzenia, czy czynności wykonywane przez komornika sądowego korzystają ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 113 ustawy o podatku od towarów i usług.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Decyzją Ministra Sprawiedliwości z dnia 1 października 2018 r., Wnioskodawca został powołany na stanowisko komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym. Obecnie Wnioskodawca jest na etapie przed zawiadomieniem o utworzeniu kancelarii komorniczej, a po dokonaniu tego zawiadomienia oraz po złożeniu ślubowania uzyska możliwość rozpoczęcia wykonywania czynności komorniczych. Wnioskodawca zamierza złożyć deklarację VAT-R informującą właściwego naczelnika urzędu skarbowego o wyborze zwolnienia z VAT (Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 31 sierpnia 2017 r., wskazał, że w sytuacji, gdy podatnik będzie korzystał ze zwolnienia podmiotowego na podstawie art. 113 ustawy o VAT, to nie będzie miał obowiązku, lecz prawo, do złożenia formularza VAT-R.). W tym miejscu wskazać należy, że w dniu 9 czerwca 2015 r. Minister Finansów wydał interpretację ogólną o sygn. PT1.050.l.2015.LJU.19 (Dz. Urz. Min. Fin. z dnia 15 czerwca 2015 r. M poz. 41), w świetle której wykonywane przez komorników czynności należy uznać za podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług świadczenie usług za wynagrodzeniem, bez zastosowania wyłączenia, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT.

Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2007 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), czynności wykonywane przez komorników sądowych stanowią działalność prawniczą sklasyfikowaną pod oznaczeniem PKD 69.10.Z. Wnioskodawca wskazuje, że usługi prawnicze definiują przede wszystkim przepisy ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2015 r. poz. 815) oraz ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 507). W rozumieniu wskazanych aktów prawnych usługi prawne obejmują w szczególności udzielanie porad prawnych, sporządzanie opinii prawnych, opracowywanie projektów aktów prawnych oraz występowanie przed sądami i urzędami. Takich czynności niewątpliwie nie wykonują jednak komornicy sądowi. Działalność komorników sądowych reguluje m.in. ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (Dz. U. z 2017 r. poz. 1277, z późn. zm.).

Zgodnie z treścią art. 1 ww. ustawy, komornik jest funkcjonariuszem publicznym działającym przy sądzie rejonowym. Na mocy art. 2 ust. 1 i ust. 2 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, czynności egzekucyjne w sprawach cywilnych wykonuje wyłącznie komornik, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w innych ustawach. Komornik wykonuje także inne czynności przekazane na podstawie odrębnych przepisów. Komornik pełni czynności osobiście, z wyjątkiem przypadków określonych w przepisach prawa.

Stosownie do treści art. 2 ust. 3 tej ustawy, komornikom powierza się w szczególności następujące zadania:

Wnioskodawca nadmienia, że rozpoczyna w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5, a przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty określonej w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy czynności wykonywane za wynagrodzeniem przez komornika sądowego mogą korzystać ze zwolnienia od VAT, o którym mowa w art. 113 ust. 1 oraz 9 ustawy o VAT, z uwagi na okoliczność, że nie stanowią usług prawniczych w rozumieniu tejże ustawy?

Zdaniem Wnioskodawcy, na podkreślenie zasługuje okoliczność, że opodatkowanie podatkiem VAT będzie miało miejsce wówczas, jeżeli spełnione zostaną przesłanki o charakterze przedmiotowym, tj. wystąpi czynność podlegająca opodatkowaniu na podstawie przepisu art. 5 ust. 1 ustawy o VAT i podmiotowym, tj. gdy czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zostanie dokonana przez osobę (lub jednostkę organizacyjną) będącą podatnikiem w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, działającą w takim charakterze.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - według ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Ponadto podkreślenia wymaga, że zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane. W ocenie jednak Ministra Finansów, wyrażonej w interpretacji ogólnej z dnia 15 czerwca 2015 r., o sygn. PT1.050.I.2015.LJU.19, powyższy przepis nie znajduje zastosowania w odniesieniu do czynności wykonywanych przez komorników sądowych na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji.

W myśl art. 113 ust. 1 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

W świetle art. 113 ust. 5 ustawy o VAT, jeżeli wartość sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie ust. 1 przekroczy kwotę, o której mowa w ust. 1, zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę.

Z kolei, zgodnie z art. 113 ust. 9 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatnika rozpoczynającego w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5, jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty określonej w ust. 1. Jak stanowi art. 113 ust. 10 ustawy o VAT, jeżeli faktyczna wartość sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie ust. 9, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej, przekroczy w trakcie roku podatkowego kwotę określoną w ust. 1, zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę.

Zwolnienie określone w art. 113 ma charakter zwolnienia podmiotowego, co oznacza, że wszystkie czynności, objęte definicją sprzedaży zawartą w art. 2 pkt 22 ustawy o VAT, bez względu na ich status (jako czynności zwolnionych przedmiotowo lub opodatkowanych na zasadach ogólnych), wykonywane przez podatników nie podlegają opodatkowaniu, z wyjątkiem przypadków określonych w art. 113 ust. 13 ustawy o VAT. Ustawodawca wyłącza w art. 113 ust. 13 ustawy o VAT, możliwość zastosowania zwolnień podmiotowych, określonych w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o VAT, w niektórych sytuacjach i w odniesieniu do niektórych grup podatników. Przedmiotowych zwolnień nie stosuje się m.in. do podatników świadczących usługi prawnicze (art. 113 ust. 13 pkt 2 lit. a ustawy o VAT).

Jakkolwiek w świetle rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2007 r., w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) czynności wykonywane przez komorników sądowych, mocą ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji sądowych, stanowią działalność prawniczą to jednak czynności te nie wpisują się w zakres usług prawniczych, o których mowa w art. 113 ust. 13 pkt 2 lit. a ustawy o VAT. Usługi prawnicze definiują nade wszystko przepisy ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2015 r. poz. 615) oraz ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 507). W rozumieniu wskazanych aktów prawnych usługi prawne obejmują w szczególności udzielanie porad prawnych, sporządzanie opinii prawnych, opracowywanie projektów aktów prawnych oraz występowanie przed sądami i urzędami. Mając na względzie powyższe, mimo że w świetle ww. rozporządzenia Rady Ministrów czynności wykonywane przez komorników stanowią działalność prawniczą w ocenie Wnioskodawcy, przy założeniu nieprzekroczenia wartości określonych w art. 113 ustawy o VAT, będzie mógł korzystać ze zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i ust. 9 ww. ustawy. W niniejszym przypadku bowiem nie znajdzie zastosowania art. 113 ust. 13 pkt 2a ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług w rozumieniu art. 5 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Wskazać należy, że od dnia 1 października 2015 r., zgodnie z wydaną przez Ministra Finansów z dnia 9 czerwca 2015 r. interpretacją ogólną sygn. PT1.050.1.2015.LJU.19, w sprawie opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności wykonywanych przez komorników sądowych (Dz. Urz. Min. Fin. z dnia 15 czerwca 2015 r., poz. 41) wykonywane przez komorników sądowych czynności, w szczególności czynności egzekucyjne, należy uznać za podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług za wynagrodzeniem. Do momentu wydania wyżej wskazanej interpretacji ogólnej komornicy sądowi nie byli uznawani za podatników podatku VAT i zgodnie z powyższą interpretacją do końca września 2015 r. byli zwolnieni z obowiązku zapłaty tego podatku od wykonywanych przez nich czynności.

Z opisu sprawy wynika, że decyzją Ministra Sprawiedliwości z dnia 1 października 2018 r., Wnioskodawca został powołany na stanowisko komornika sądowego. Obecnie Wnioskodawca jest na etapie przed zawiadomieniem o utworzeniu kancelarii komorniczej, a po dokonaniu tego zawiadomienia oraz po złożeniu ślubowania uzyska możliwość rozpoczęcia wykonywania czynności komorniczych. Wnioskodawca zamierza złożyć deklarację VAT-R informującą właściwego naczelnika urzędu skarbowego o wyborze zwolnienia z VAT. Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2007 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) czynności wykonywane przez komorników sądowych stanowią działalność prawniczą sklasyfikowaną pod oznaczeniem PKD 69.10.Z. Wnioskodawca nadmienia, że rozpoczyna w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5, a przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty określonej w art. 113 ust. 1 ustawy.

W przedmiotowej sprawie wątpliwości Zainteresowanego dotyczą kwestii stwierdzenia, czy czynności wykonywane przez komornika sądowego mogą korzystać ze zwolnienia od VAT, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i ust. 9 ustawy.

Jak wynika z art. 113 ust. 1 ustawy, zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Zgodnie z art. 113 ust. 2 ustawy, do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1, nie wlicza się:

- jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych; 3. odpłatnej dostawy towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.

Stosownie do art. 113 ust. 4 ustawy, podatnicy, o których mowa w ust. 1 i 9, mogą zrezygnować ze zwolnienia określonego w ust. 1 i 9 pod warunkiem pisemnego zawiadomienia o tym zamiarze naczelnika urzędu skarbowego przed początkiem miesiąca, w którym rezygnują ze zwolnienia, a w przypadku podatników rozpoczynających w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5, którzy chcą zrezygnować ze zwolnienia od pierwszej wykonanej czynności - przed dniem wykonania tej czynności.

W myśl art. 113 ust. 5 ustawy, jeżeli wartość sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie ust. 1 przekroczy kwotę, o której mowa w ust. 1, zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę.

Na mocy art. 113 ust. 9 ustawy, zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatnika rozpoczynającego w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5, jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty określonej w ust. 1.

Zgodnie z art. 113 ust. 10 ustawy, jeżeli faktyczna wartość sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie ust. 9, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej, przekroczy w trakcie roku podatkowego kwotę określoną w ust. 1, zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę.

Stosownie do art. 113 ust. 13 pkt 2 lit. a ustawy zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do podatników świadczących usługi prawnicze.

Z powyższych regulacji wynika, że zwolnieniem od podatku mogą być objęci podatnicy prowadzący działalność gospodarczą, u których wartość sprzedaży w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyła kwoty 200.000 zł bez kwoty podatku oraz podatnicy rozpoczynający w trakcie roku podatkowego wykonywanie działalności gospodarczej, jeżeli przewidywana przez nich wartość sprzedaży nie przekroczy - w proporcji do okresu prowadzonej działalności w roku podatkowym - kwoty 200.000 zł, bez kwoty podatku. Jednocześnie, powyższe zwolnienie nie obejmuje podatników świadczących usługi prawnicze.

W tym miejscu należy wskazać, że świadczone przez komorników usługi nie są usługami prawniczymi, o których mowa w art. 113 ust. 13 pkt 2 lit. a ustawy. Działalność polegającą na świadczeniu pomocy prawnej określają m.in. przepisy ustawy z 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2018 r. poz. 1184, z późn. zm.) oraz ustawy z 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 2115). W rozumieniu wskazanych ustaw, pomoc (usługi) prawna polega w szczególności na udzielaniu porad prawnych, sporządzaniu opinii prawnych, opracowywaniu projektów aktów prawnych oraz występowaniu przed sądami i urzędami.

Natomiast działalność komorników sądowych reguluje m.in. ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (Dz. U. z 2018 r. poz. 1309, z późn. zm.).

Zgodnie z treścią art. 1 ww. ustawy, komornik jest funkcjonariuszem publicznym działającym przy sądzie rejonowym.

Na mocy art. 2 ust. 1 i ust. 2 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, czynności egzekucyjne w sprawach cywilnych wykonuje wyłącznie komornik, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w innych ustawach. Komornik wykonuje także inne czynności przekazane na podstawie odrębnych przepisów. Komornik pełni czynności osobiście, z wyjątkiem przypadków określonych w przepisach prawa.

Stosownie do treści art. 2 ust. 3 tej ustawy, komornikom powierza się w szczególności następujące zadania:

Podsumowując, mając na uwadze okoliczności przedstawione we wniosku oraz obowiązujące przepisy należy stwierdzić, że Wnioskodawca z tytułu czynności wykonywanych za wynagrodzeniem jako komornik sądowy będzie mógł korzystać ze zwolnienia od VAT na podstawie art. 113 ust. 1 i ust. 9 ustawy, o ile wartość sprzedaży nie przekroczy w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty określonej w art. 113 ust. 1 ustawy. Zaznaczyć należy, że w niniejszej sprawie nie znajdzie zastosowania art. 113 ust. 13 pkt 2 lit. a ustawy.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy oceniono jako prawidłowe.

Zauważyć należy, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź straci swą aktualność.

Natomiast, odnosząc się do powołanej przez Wnioskodawcę interpretacji należy wskazać, że została ona wydana w indywidualnej sprawie, w której indywidualnie oceniano stan faktyczny/zdarzenie przyszłe i stanowisko wnioskodawcy. Powołana interpretacja nie stanowi źródła prawa i tutejszy organ nie jest nią związany.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2018 r. poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.