0112-KDIL2-2.4012.12.2018.2.AKR - Prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z używanymi samochodami w związku z realizacją szkoleń.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 8 grudnia 2017 r. (data wpływu 11 stycznia 2018 r.), uzupełnionym pismem sygnowanym datą 4 marca 2018 r. (data wpływu 9 kwietnia 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z używanymi samochodami w związku z realizacją szkoleń - jest nieprawidłowe.

W dniu 11 stycznia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z używanymi samochodami w związku z realizacją szkoleń. Przedmiotowy wniosek został uzupełnionym w dniu 9 kwietnia 2018 r. o doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca - Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa - jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT i z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej z podatku VAT rozlicza się z organem podatkowym za okresy miesięczne (deklaracja VAT-7). Spółka prowadzi rożnego rodzaju badania produktowe oraz szkolenia dla pracowników firm na terenie Polski. Szkolenia i badania najczęściej odbywają się w wynajętych salach konferencyjnych na produktach zakupionych przez Wnioskodawcę oraz produktach wynajętych przez Spółkę. Zdarza się również, że produkty wykorzystywane w szkoleniach są udostępniane Spółce przez firmę dla której Spółka realizuje szkolenie.

Przykładem tego są samochody osobowe, które Spółka otrzymuje w ramach realizowanego szkolenia dla pracowników firmy zlecającej jej tę usługę. Np. firma "X" jest sprzedawcą nowych samochodów, aby dokonywać coraz to większej ilości sprzedaży tych samochodów zleca Wnioskodawcy szkolenia swoich pracowników, które mają przyczynić się w efekcie do zwiększenia sprzedaży. W związku z tym, aby zrealizować te szkolenia Wnioskodawca otrzymuje nieodpłatnie na czas szkolenia od firmy "X" wynajęte przez firmę "X" samochody osobowe, zazwyczaj, aby porównać daną markę z innymi markami tejże branży. Kosztem Wnioskodawcy są między innymi zakupione do tych samochodów paliwo oraz przejazdy autostradą (koszty eksploatacji realizowane wyłącznie w ramach szkolenia). Spółka nie posiada zgodnie z art. 86a pkt 2 ust. 2 żadnej umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, związane z tą umową, inne niż wymienione w pkt 3, a samochody te używane są na szkoleniach wyłącznie przez pracowników firmy "X". Grupa nie składa do naczelnika właściwego Urzędu Skarbowego VAT-26 oraz nie prowadzi ewidencji przebiegu pojazdu dla celów VAT.

W uzupełnieniu Wnioskodawca wskazał, że organizowane przez niego szkolenia, w których wykorzystywane są samochody, są czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT. Oprócz paliwa i opłat za autostradę Wnioskodawca ponosi wydatki związane z utrzymaniem czystości wykorzystywanych samochodów w szkoleniach, takie jak środki czystości, materiały czystościowe oraz usługi myjni samochodowej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

W związku z tym, iż Wnioskodawca realizuje szkolenia dla pracowników innej firmy używając przy tym samochodów osobowych, które nie są jego własnością, ani też nie są przez niego wynajmowane, ani też nie są użyczane mu na podstawie umowy użyczenia rodzi się pytanie, czy może na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT odliczać 100% podatku od paliwa i wszelkich wydatków związanych z tymi samochodami na podstawie otrzymanych faktur i biletów za przejazd autostradą?

Zdaniem Wnioskodawcy, w myśl art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikom przysługuje prawo do obniżenia kwot podatku należnego o kwoty podatku naliczonego w zakresie, w jakim nabywane towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Jest to tzw. prawo do odliczenia. Wnioskodawca winien odliczać 100% podatku naliczonego od wydatków związanych z samochodami osobowymi, które wykorzystywane są w ramach realizowanych usług szkoleniowych, gdyż w myśl art. 86a pkt 2 ust. 2 samochody te nie są związane ze Spółką umową najmu, dzierżawy, leasingu lub inną umową o podobnym charakterze, związane z tą umową inne niż wymienione w pkt 3, ani też nie są przez niego używane. Wnioskodawca w pełni wykorzystuje te samochody w celu realizacji zleconego szkolenia i w pełni też ponosi związane z tym koszty. W związku z tym, iż Spółka nie posiada żadnej umowy najmu, dzierżawy, czy leasingu nie ma możliwości złożenia do naczelnika właściwego urzędu skarbowego VAT-26 oraz prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu, wydatki poniesione na te samochody traktowane są jako materiał szkoleniowy i są niezbędne do realizacji usługi.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r. poz. 1221, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - według art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy - kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Jak wynika z przepisu art. 86 ust. 1 ustawy, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

Zatem w podatku od towarów i usług obowiązuje zasada tzw. "niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego". Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia, nie musi czekać, aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zgodnie z art. 86a ust. 1 ustawy - w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, stanowi 50% kwoty podatku:

W myśl art. 86a ust. 2 ustawy - do wydatków związanych z pojazdami samochodowymi, o których mowa w ust. 1, zalicza się wydatki dotyczące:

Zatem zgodnie z powyższymi regulacjami podatnikowi przysługuje ograniczone do 50% prawo do odliczenia podatku w odniesieniu do wszystkich wydatków związanych z pojazdami samochodowymi przeznaczonymi do użytku "mieszanego".

Dla celów stosowania tego ograniczenia za wykorzystywanie "mieszane" należy rozumieć, że w odniesieniu do pojazdu wykorzystywanego w działalności gospodarczej istnieje możliwość jego użycia również do celów niezwiązanych z tą działalnością, np. do celów prywatnych. Wystarczy przy tym możliwość nawet tylko jednorazowego użycia pojazdu do celów prywatnych, aby uznać, że pojazd może być wykorzystywany w sposób "mieszany". Nie jest przy tym istotny moment, w którym użycie to ma miejsce podczas całego okresu użytkowania przez podatnika danego pojazdu, żeby uznać ten pojazd za wykorzystywany do celów "mieszanych".

Celem zapewnienia właściwego wdrożenia decyzji wykonawczej Rady z 17 grudnia 2013 r. upoważniającej Rzeczpospolitą Polską do stosowania środków stanowiących odstępstwo od art. 26 ust. 1 lit. a i art. 168 Dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej Dz.Urz.UE.L 353 z 28.12.2013, str. 51), przyjmuje się, że każdy pojazd samochodowy o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony - ze względu na swoje cechy konstrukcyjne - służy co do zasady użytkowi "mieszanemu", a zatem wszystkie wydatki z nim związane podlegają ograniczeniu w odliczaniu do 50%.

Należy wskazać, że przez pojazdy samochodowe - stosownie do art. 2 pkt 34 ustawy - rozumie się pojazdy samochodowe w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony.

Zgodnie z art. 2 pkt 33 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2017 r. poz. 128, z późn. zm.), przez pojazd samochodowy rozumie się pojazd silnikowy, którego konstrukcja umożliwia jazdę z prędkością przekraczającą 25 km/h; określenie to nie obejmuje ciągnika rolniczego.

Natomiast art. 2 pkt 40 ustawy - Prawo o ruchu drogowym wskazuje, że samochodem osobowym jest pojazd samochodowy przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą oraz ich bagażu.

Od zasady wynikającej z art. 86a ust. 1 ustawy przewidziano jednakże wyjątki. I tak, w świetle art. 86a ust. 3 ustawy, przepis ust. 1 nie ma zastosowania:

Według art. 86a ust. 4 ustawy - pojazdy samochodowe są uznawane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, jeżeli:

W myśl art. 86a ust. 5 ustawy, warunku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu nie stosuje się w przypadku pojazdów samochodowych:

Ewidencja przebiegu pojazdu jest prowadzona od dnia rozpoczęcia wykorzystywania pojazdu samochodowego wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika do dnia zakończenia wykorzystywania tego pojazdu wyłącznie do tej działalności (art. 86a ust. 6 ustawy).

Na podstawie art. 86a ust. 12 ustawy - podatnicy wykorzystujący wyłącznie do działalności gospodarczej pojazdy samochodowe, dla których są obowiązani prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu, mają obowiązek złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego informację o tych pojazdach w terminie 7 dni od dnia, w którym poniosą pierwszy wydatek związany z tymi pojazdami.

W przypadku niezłożenia w terminie informacji, o której mowa w ust. 12, uznaje się, że pojazd samochodowy jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika dopiero od dnia jej złożenia (art. 86a ust. 13 ustawy).

W powołanych wyżej przepisach art. 86a ustawy ustawodawca zawarł szczególne uregulowania dotyczące określenia wysokości przysługującej do odliczenia kwoty podatku naliczonego. Taka konstrukcja oznacza, że w sytuacji, gdy znajdzie zastosowanie szczególne uregulowanie zawarte w art. 86a ust. 1 ustawy, wówczas podatnik może skorzystać jedynie z ograniczonego prawa do odliczenia podatku naliczonego. Jeżeli jednak przepis art. 86a ust. 1 ustawy nie znajdzie zastosowania (vide: art. 86a ust. 3 ustawy), wówczas znajdą zastosowanie ogólne uregulowania zawarte w art. 86 ustawy.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT i z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej z podatku VAT rozlicza się z organem podatkowym za okresy miesięczne (deklaracja VAT-7). Spółka prowadzi rożnego rodzaju badania produktowe oraz szkolenia dla pracowników firm na terenie Polski. Szkolenia i badania najczęściej odbywają się w wynajętych salach konferencyjnych na produktach zakupionych przez Wnioskodawcę oraz produktach wynajętych przez Spółkę. Zdarza się również, że produkty wykorzystywane w szkoleniach są udostępniane Spółce przez firmę dla której Spółka realizuje szkolenie. Przykładem tego są samochody osobowe, które Spółka otrzymuje w ramach realizowanego szkolenia dla pracowników firmy zlecającej jej tę usługę. Np. firma "X" jest sprzedawcą nowych samochodów, aby dokonywać coraz to większej ilości sprzedaży tych samochodów zleca Wnioskodawcy szkolenia swoich pracowników, które mają przyczynić się w efekcie do zwiększenia sprzedaży. W związku z tym, aby zrealizować te szkolenia Wnioskodawca otrzymuje nieodpłatnie na czas szkolenia od firmy "X" wynajęte przez firmę "X" samochody osobowe, zazwyczaj, aby porównać daną markę z innymi markami tejże branży. Kosztem Wnioskodawcy są między innymi zakupione do tych samochodów paliwo oraz przejazdy autostradą (koszty eksploatacji realizowane wyłącznie w ramach szkolenia). Spółka nie posiada zgodnie z art. 86a pkt 2 ust. 2 żadnej umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, związane z tą umową, inne niż wymienione w pkt 3, a samochody te używane są na szkoleniach wyłącznie przez pracowników firmy "X". Grupa nie składa do naczelnika właściwego Urzędu Skarbowego VAT-26 oraz nie prowadzi ewidencji przebiegu pojazdu dla celów VAT.

Organizowane przez Wnioskodawcę szkolenia, w których wykorzystywane są samochody, są czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT. Oprócz paliwa i opłat za autostradę Wnioskodawca ponosi wydatki związane z utrzymaniem czystości wykorzystywanych samochodów w szkoleniach, takie jak środki czystości, materiały czystościowe oraz usługi myjni samochodowej.

W rozpatrywanej sprawie wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii prawa do pełnego odliczenia podatku VAT od paliwa i wszelkich wydatków związanych z samochodami osobowymi na podstawie otrzymanych faktur i biletów za przejazd autostradą.

Jak wynika z przywołanych wyżej przepisów - co do zasady - podstawowym i koniecznym warunkiem dającym podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z utrzymaniem samochodu jest to by pojazd używany był wyłącznie do działalności gospodarczej. Warunki jakie należy spełnić, by uznać, że samochód jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika zostały wymienione przez ustawodawcę m.in. w art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy. Wśród tych warunków jest obowiązek ustalenia przez podatnika takich zasad użytkowania pojazdów by można było wykluczyć możliwość użycia ich w sposób inny niż związany z działalnością gospodarczą oraz obowiązek prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu. Niezbędnym elementem warunkującym uznanie, że mamy do czynienia z samochodem wykorzystywanym wyłącznie w działalności gospodarczej jest również - określony w art. 86 ust. 12 ustawy - wymóg zgłoszenia (w ściśle określonym terminie) faktu takiego sposobu wykorzystywania pojazdu naczelnikowi urzędu skarbowego.

W przedmiotowej sprawie wskazać należy, że Wnioskodawca co prawda w celu realizacji szkolenia używa samochody, które nie są jego własnością i nie są przez niego wynajmowane, ani nie są używane na podstawie umowy użyczenia, to jednak istnieje pomiędzy Wnioskodawcą a zlecającym szkolenie umowa na podstawie, której Spółce udostępniane są nieodpłatnie samochody w celu przeprowadzenia szkolenia. Bowiem, Wnioskodawca wskazał, że "produkty wykorzystywane w szkoleniach są udostępniane Spółce przez firmę dla której Spółka realizuje szkolenie. Przykładem tego są samochody osobowe, które Spółka otrzymuje w ramach realizowanego szkolenia dla pracowników firmy zlecającej jej tę usługę. (...) aby zrealizować te szkolenia Wnioskodawca otrzymuje nieodpłatnie na czas szkolenia od firmy "X" wynajęte przez firmę "X" samochody osobowe". Jednakże, co istotne w sprawie, Wnioskodawca nie składa do naczelnika właściwego Urzędu Skarbowego VAT-26 oraz nie prowadzi ewidencji przebiegu pojazdów dla celów podatku VAT.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że Wnioskodawcy nie przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z przedmiotowymi samochodami osobowymi, gdyż nie zostały dopełnione warunki, o których mowa w przepisach art. 86a ust. 4, ust. 6 i ust. 12 ustawy.

Podsumowując, Wnioskodawca realizując szkolenia dla pracowników innej firmy używając przy tym samochodów osobowych - na podstawie art. 86a ust. 1 ustawy - może dokonać obniżenia kwoty podatku należnego w wysokości 50% kwoty podatku naliczonego od paliwa i wszelkich wydatków związanych z tymi samochodami na podstawie otrzymanych faktur i biletów za przejazd autostradą.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź straci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2017 r. poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.