0112-KDIL2-2.4011.781.2023.2.KP - Rozliczanie PIT w związku z wykupem samochodu z leasingu przez osobę fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

W dniu 10 listopada 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 10 listopada 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełniła go Pani - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 15 grudnia 2023 r. (wpływ 15 grudnia 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Na podstawie umowy zawartej w dniu 17 lutego 2021 r. podatnik - osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej zawarła umowę leasingu pojazdu osobowego, przedmiotem której było nabycie, a następnie udostępnienie przez finansującego przedmiotu leasingu - samochodu do odpłatnego korzystania w okresie 25.02.2021-24 lutego 2024 r.

W zawartej umowie została zawarta możliwość wykupu pojazdu po upływie podstawowego okresu umowy za określoną jednoznacznie w umowie cenę.

Korzystający zamierza skorzystać z prawa wykupu i po zakończeniu umowy wykupić przedmiotowy pojazd, a następnie go sprzedać. Podatnik - osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej dopuszcza możliwość sprzedaży przedmiotowego auta przed upływem 6 miesięcy od dnia jego wykupu.

W piśmie stanowiącym uzupełnienie wniosku udzieliła Pani odpowiedzi na następujące pytania:

Czy użyte w opisie sprawy zwroty "osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej", "Podatnik" odnoszą się do Pani?

Określenie podatnik/osoba nieprowadząca działalności gospodarczej odnosi się do Pani.

Jakiego rodzaju umowę leasingu Pani podpisała - czy umowa ta w momencie jej zawarcia spełniała warunki określone w art. 23b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych; czy był to leasing konsumencki?

Tzw. leasing konsumencki.

Pytanie

Czy zbycie pojazdu wykupionego z leasingu przez osobę fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej przed upływem 6 miesięcy od dnia wykupu powoduje, że cena sprzedaży stanowi przychód podatnika, a kosztem będzie suma opłat leasingowych wraz z ustaloną ceną wykupu określoną w umowie leasingu?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie cena sprzedaży pojazdu wykupionego z leasingu przed upływem 6 miesięcy od wykupu przez osobę fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej powoduje, że cena sprzedaży stanowi przychód podatnika, a kosztem będzie suma opłat leasingowych wraz z ustaloną ceną wykupu określoną w umowie leasingu.

W związku z tym podatnik, który zwykle wypełnia PIT-37, powinien złożyć PIT-36 oraz uwzględnić cenę sprzedaży w sekcji "Dochody i straty" w punkcie "Inne źródła".

Cena sprzedaży będzie przychodem, a suma opłat leasingowych wraz z ceną wykupu auta będzie kosztem. Ewentualny podatek dochodowy będzie liczony od różnicy pomiędzy ceną sprzedaży pojazdu a sumą opłat leasingowych wraz z ceną wykupu auta (zysk/strata).

Zgodnie z art. 23a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych umowa leasingu to umowa nazwana w kodeksie cywilnym, a także każda inna umowa, na mocy której jedna ze stron, zwana dalej finansującym, oddaje do odpłatnego używania albo używania i pobierania pożytków na warunkach określonych w ustawie drugiej stronie, zwanej dalej "korzystającym", podlegające amortyzacji środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne, a także grunty oraz prawo wieczystego użytkowania gruntów.

Zgodnie z art. 23b ust. 1 ww. ustawy opłaty leasingowe stanowią koszt uzyskania przychodu korzystającego, jeżeli umowa leasingu w przypadku gdy korzystającym jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej została zawarta na czas oznaczony.

Zgodnie z ust. 3 suma ustalonych opłat w umowie leasingu, o której mowa w pkt 1 lub 2, pomniejszona o należny podatek od towarów i usług, odpowiada co najmniej wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, a w przypadku zawarcia przez finansującego następnej umowy leasingu środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej będących uprzednio przedmiotem takiej umowy odpowiada co najmniej jego wartości rynkowej z dnia zawarcia następnej umowy leasingu; przepis art. 19 stosuje się odpowiednio.

Zgodnie z art. 23c, jeżeli po upływie podstawowego okresu umowy leasingu, o której mowa w art. 23b ust. 1, finansujący przenosi na korzystającego własność środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, będących przedmiotem tej umowy:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d ustawy źródłami przychodów jest odpłatne zbycie innych rzeczy, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest prawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 z późn. zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Źródłem przychodu z tytułu odpłatnego zbycia rzeczy ruchomych jest tylko taka sprzedaż, która łącznie spełnia następujące przesłanki:

- nie nastąpiła w wykonywaniu działalności gospodarczej,

- została dokonana przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie.

W świetle powyższego, w razie sprzedaży prywatnego samochodu, który nie był wykorzystywany do działalności gospodarczej, lecz służył wyłącznie celom osobistym, przychód powstanie tylko wtedy, gdy między nabyciem auta, a jego sprzedażą nie upłynął okres 6 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie pojazdu.

Nie będzie to jednak przychód z działalności gospodarczej, lecz z innego źródła, tj. z odpłatnego zbycia rzeczy. Natomiast sprzedaż samochodu po tym terminie będzie dla sprzedającego obojętna podatkowo.

Z kolei zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Aby zatem wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodów, winien - w myśl tego przepisu - spełniać łącznie następujące warunki:

- pozostawać w związku przyczynowo-skutkowym z przychodem lub źródłem przychodów i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,

- nie znajdować się na liście wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, enumeratywnie wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

- być właściwie udokumentowany.

Podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym z tytułu odpłatnego zbycia rzeczy (samochodu) stanowi dochód. Jest nim różnica między przychodem z odpłatnego zbycia samochodu, a kosztem jego nabycia, pomniejszona o wartość nakładów poczynionych w czasie posiadania samochodu. Przychodem jest tu cena określona w umowie sprzedaży, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli cena ta, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej samochodu, przychód ten określany jest przez organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej. Wartość rynkową rzeczy określa się z kolei na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia. Powyższe regulacje wynikają z art. 19 ust. 1, 3 i 4 oraz art. 24 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

I tak, zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.

W myśl art. 19 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wartość rynkową, o której mowa w ust. 1, rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia.

Stosownie do art. 19 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jeżeli wartość wyrażona w cenie określonej w umowie odpłatnego zbycia znacznie odbiega od wartości rynkowej nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, organ podatkowy wezwie strony umowy do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej. W razie nieudzielenia odpowiedzi, niedokonania zmiany wartości lub niewskazania przyczyn, które uzasadniają podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej, organ podatkowy określi wartość z uwzględnieniem opinii biegłego lub biegłych. Jeżeli wartość ustalona w ten sposób odbiega co najmniej o 33% od wartości wyrażonej w cenie, koszty opinii biegłego lub biegłych ponosi zbywający.

Zgodnie natomiast z art. 24 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Dochodem z odpłatnego zbycia rzeczy określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d, jeżeli przychód z odpłatnego zbycia nie stanowi przychodu z działalności gospodarczej, jest różnica pomiędzy przychodem uzyskanym z odpłatnego zbycia rzeczy a kosztem ich nabycia, zmniejszona o wartość nakładów poczynionych w czasie posiadania rzeczy.

Przy ustalaniu dochodu z odpłatnego zbycia prywatnego samochodu uwzględniane są koszty jego odpłatnego zbycia, koszty jego nabycia, a także nakłady poczynione na samochód w czasie jego posiadania.

Podatnik, który zamierza uwzględnić w podstawie opodatkowania te koszty, powinien zadbać o ich udokumentowanie, aby móc udowodnić fakt ich poniesienia oraz ich wysokość.

Co prawda ustawodawca nie nakłada szczególnych wymogów w zakresie dokumentowania wydatków uznawanych za koszty uzyskania przychodów z tytułu odpłatnego zbycia innych rzeczy, jednak osoby fizyczne, które nie prowadzą działalności gospodarczej i osiągają dochody z tytułu sprzedaży innych rzeczy, nie mają obowiązku prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (ani ksiąg rachunkowych). Podatnicy ci powinni jednak gromadzić dokumenty wskazujące zarówno wysokość osiąganych przychodów, jak i poniesionych w celu uzyskania tych przychodów wydatków.

Ponadto w myśl postanowień art. 180 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2023 r. poz. 2383):

Jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem.

Zgodnie natomiast z art. 180 § 2 Ordynacji podatkowej:

Jeżeli przepis prawa nie wymaga urzędowego potwierdzenia określonych faktów lub stanu prawnego w drodze zaświadczenia, organ podatkowy odbiera od strony, na jej wniosek, oświadczenie złożone pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania; przepis art. 196 § 3 stosuje się odpowiednio.

Jak stanowi art. 181 Ordynacji podatkowej:

Dowodami w postępowaniu podatkowym mogą być w szczególności księgi podatkowe, deklaracje złożone przez stronę, zeznania świadków, opinie biegłych, materiały i informacje zebrane w wyniku oględzin, informacje podatkowe oraz inne dokumenty zgromadzone w toku działalności analitycznej Krajowej Administracji Skarbowej, czynności sprawdzających, kontroli podatkowej lub kontroli celno-skarbowej oraz materiały zgromadzone w toku postępowania karnego albo postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe.

W związku z powyższym za udokumentowanie wydatku należy przyjąć każdy dokument, z którego będzie wynikał fakt jego poniesienia i związek z uzyskanym przychodem. Dokumentami takimi mogą być rachunki, faktury, dowody przelewów bankowych, paragony oraz inne dokumenty księgowe dokumentujące ponoszone wydatki związane np. z zakupem i naprawą samochodu. Należy przy tym zaznaczyć, że z dokumentów tych powinno wynikać kto, kiedy i jaki wydatek poniósł. W przypadku zatem paragonów należy przedstawić dodatkowe dowody poniesienia kosztu, którymi mogą być wyciągi bankowe potwierdzające fakt zapłaty i zawierające dane właściciela konta (podatnika) lub kontrahenta. W sytuacji, gdy podatnik prawidłowo nie udokumentuje i nie udowodni faktu poniesienia wydatku oraz jego związku z osiąganymi przychodami, wydatek ten nie może stanowić kosztu uzyskania przychodu.

W myśl art. 709¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 z późn. zm.):

Przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego.

Zgodnie zaś z art. 709¹⁶ ww. Kodeksu:

Jeżeli finansujący zobowiązał się, bez dodatkowego świadczenia, przenieść na korzystającego własność rzeczy po upływie oznaczonego w umowie czasu trwania leasingu, korzystający może żądać przeniesienia własności rzeczy w terminie miesiąca od upływu tego czasu, chyba że strony uzgodniły inny termin.

W opisie sprawy wskazała Pani, że nie prowadzi Pani działalności gospodarczej. Zawarła Pani umowę leasingu pojazdu osobowego. Podpisana przez Panią umowa leasingu jest umową leasingu konsumenckiego. Zamierza Pani skorzystać z prawa wykupu i po zakończeniu umowy wykupić samochód, a następnie go sprzedać. Dopuszcza Pani możliwość sprzedaży samochodu przed upływem 6 miesięcy od dnia jego wykupu.

W związku z powyższym wskazuję, że odpłatne zbycie przez Panią samochodu osobowego dokonane przed upływem 6 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło jego nabycie, stanowi źródło przychodu w świetle art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i tym samym dochód uzyskany z tego tytułu podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Pani przychodem przy zbyciu samochodu osobowego jest cena sprzedaży, a kosztami uzyskania przychodów będą poniesione przez Panią wydatki na nabycie tego samochodu, tj. wszystkie raty leasingowe dotyczące spłaty wartości przedmiotu umowy leasingu oraz opłata końcowa - cena wykupu określona w umowie leasingu.

Reasumując - zbycie przez Panią wykupionego z leasingu samochodu przed upływem 6 miesięcy od dnia jego wykupu spowoduje powstanie przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Pani przychodem będzie cena sprzedaży, a kosztem będzie suma opłat leasingowych dotyczących spłaty wartości przedmiotu umowy leasingu wraz z ustaloną ceną wykupu określoną w umowie leasingu.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła, i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

* Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

* Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

* Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 z późn. zm.; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

* w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

* w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).