0112-KDIL2-1.4011.63.2022.1.MKA - Sprzedaż nieruchomości - upływ 5-letniego terminu wyłączającego opodatkowanie

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko nieprawidłowe

Szanowne Panie,

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

14 stycznia 2022 r. wpłynął Pań wniosek wspólny z 3 sierpnia 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy sprzedaży nieruchomości. Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1) Zainteresowana będąca stroną postępowania:

C (...);

2) Zainteresowana niebędąca stroną postępowania:

D (...);

Opis stanu faktycznego

Spadek po A, zmarłej (...)2013 r., nabyły dzieci: B, Wnioskodawczynie C i D - po 1/3 części każde. Brat Wnioskodawczyń B zmarł (...)2015 r., a spadek po nim nabyły Wnioskodawczynie C i D - po 1/2 części każda.

W wyniku spadkobrania Wnioskodawczynie stały się współwłaścicielkami (wraz z innymi spadkobiercami) wchodzącego w skład spadku gospodarstwa rolnego o powierzchni 1,8374 ha z zabudowaniami, położonego w (...), a obejmującego:

Sąd Rejonowy w (...), w sprawie o dział spadku, sygn. akt (...), wydał postanowienie z (...)2017 r., którym dokonał częściowego działu spadku, w ten sposób, że:

(...)2021 r. w Kancelarii Notarialnej w (...) D i C dokonały sprzedaży swoich udziałów po 1/2 części w nieruchomości nabytej w spadku, składającej się z działki nr 5 o obszarze 0,5013 ha, objętej księgą wieczystą KW nr (...). Sprzedaż nie nastąpiła w ramach działalności gospodarczej.

Pytanie

Czy Wnioskodawczynie mają obowiązek złożenia deklaracji podatkowej i zapłaty podatku dochodowego w związku ze sprzedażą działki gruntu nr 5 o obszarze 0,5013 ha, nabytej w drodze spadkobrania, w sytuacji, gdy:

- nabycie spadku (otwarcie spadku) miało miejsce odpowiednio (...)2013 r. (data śmierci A) oraz (...)2015 r. (data śmierci B), tj. minął już okres 5 lat od daty nabycia spadku;

- częściowy dział spadku nastąpił w dniu (...)2017 r., lecz nie doszło do przyrostu mienia Wnioskodawczyń w stosunku do wartości nabytego udziału spadkowego?

Stanowisko Zainteresowanych w sprawie

Zdaniem Zainteresowanych, nie powstanie po ich stronie obowiązek złożenia deklaracji podatkowej i zapłaty podatku dochodowego w związku ze sprzedażą działki gruntu nr 5, albowiem sprzedaż nastąpiła po upływie pięciu lat od nabycia spadku.

Jak stanowi art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodów podlegających opodatkowaniu jest odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości.

Na podstawie art. 10 ust. 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie stanowi nabycia albo odpłatnego zbycia, o których mowa w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, odpowiednio nabycie albo odpłatne zbycie, w drodze działu spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku.

Zgodnie z art. 922 § 1 k.c., prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób, stosownie do przepisów kodeksu cywilnego. Na podstawie art. 924 i art. 925 k.c., spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Stosownie natomiast do art. 1035 k.c., jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

Artykuł 1037 § 1 k.c. stanowi z kolei, że dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców.

Z instytucją działu spadku mamy więc do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Z dokonaniem działu spadku wiąże się określenie wartości majątku wchodzącego w skład spadku oraz jego podział pomiędzy poszczególnych spadkobierców. Wskutek działu spadku ustaje wspólność majątku spadkowego jaka powstaje w wyniku nabycia spadku przez kilku spadkobierców. Poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności.

Zauważyć należy jednak, że dział spadku jest zawsze konsekwencją wcześniejszego nabycia spadku. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

Jeżeli w wyniku działu spadku nie doszło do przyrostu mienia spadkobiercy, w stosunku do wartości nabytego uprzednio udziału spadkowego, czynność taka nie może być utożsamiana z nabyciem nieruchomości (udziału w nieruchomości ponad udział w spadku) w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (por. wyrok NSA z 29 stycznia 2015 r., sygn. akt II FSK 3246/12). W takiej sytuacji momentem nabycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a, jest data nabycia (otwarcia) spadku.

W ocenie Wnioskodawczyń wartość składnika spadku, który przypadł im w wyniku częściowego działu spadku nie przekroczył udziału, jaki przysługiwał im w całym spadku. Należy bowiem wskazać, że wynikający z dziedziczenia określony udział ułamkowy spadkobiercy w masie spadkowej nie jest tożsamy z nabyciem w identycznych proporcjach udziału w poszczególnych składnikach majątkowych, w tym nieruchomościach, wchodzących w skład tej masy. Innymi słowy, udział w spadku to nie to samo co udział w składnikach majątkowych objętych masą spadkową. Wspólność majątku spadkowego dotyczy majątku, który traktować należy jako całość. Z tych względów wynikający z dziedziczenia udział spadkobiercy w masie spadkowej nie może być wprost przekładany na jego udział w poszczególnych ruchomościach czy nieruchomościach wchodzących w skład masy spadkowej. Zatem w chwili otwarcia spadku Wnioskodawczynie nabyły stosowny udział w całym mieniu objętym dziedziczeniem.

W realiach niniejszej sprawy istotnym pozostaje, że dział spadku nie objął całego majątku spadkowego. W wyniku częściowego działu spadku Wnioskodawczyniom przypadła część nieruchomości - działka o wartości 231 300 zł. Wartość tej działki niewątpliwie mieściła się w udziale, jaki przysługiwał Wnioskodawczyniom w całej masie spadkowej, tym bardziej iż Wnioskodawczynie dokonały spłaty na rzecz M. W konsekwencji odnosząc wartość działki nr 5 do całego wspólnego majątku spadkowego (w tym pozostałych, nieobjętych działem nieruchomości) nie sposób uznać, by przypadające Wnioskodawczyniom mienie przekraczało wysokość przysługującego im udziału w spadku.

W wyroku z 8 listopada 2017 r., sygn. akt II FSK, NSA wyjaśnił, że udział spadkowy należy identyfikować z ułamkowym udziałem w całym mieniu składającym się na masę spadkową, a nie z udziałem w zindywidualizowanych składnikach majątkowych wchodzących w skład tej masy. Spadkobiercy nabywają udział w całej, niepodzielnej masie spadkowej, na którą składają się prawa, ale i obowiązki majątkowe spadkodawcy. Z chwilą otwarcia spadku prawa te i obowiązki wchodzą do majątku spadkobierców, stając się ich prawami i obowiązkami (art. 925 k.c.). Dopiero z momentem dokonania ostatecznego działu spadku możliwe będzie porównanie wartości odziedziczonego udziału w majątku wspólnym, z wartością tych składników majątkowych, które w wyniku działu ostatecznie przypadły danemu spadkobiercy.

Jeżeli zatem wskutek działu spadku nastąpią takie przesunięcia w ramach masy spadkowej, że każdy ze spadkobierców uzyska składniki majątkowe odpowiadające wartości jego udziału w całym majątku spadkowym (np. nieruchomość), a żaden z nich nie zostanie wzbogacony kosztem innego spadkobiercy, to zasadny jest wniosek, iż nie nastąpiło przysporzenie majątkowe, w stosunku do udziału w masie spadkowej. Istota podatków dochodowych sprowadza się natomiast do obłożenia tą daniną przyrostu mienia z określonego źródła przychodów. Skoro w wyniku (tu częściowego) działu spadku nie doszło do przyrostu mienia spadkobiercy, w stosunku do wartości nabytego uprzednio udziału spadkowego, czynność taka nie może być utożsamiana z nabyciem nieruchomości (udziału w nieruchomości ponad udział w spadku) w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze powyższe w ocenie Wnioskodawczyń, za datę nabycia nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dla ustalenia momentu rozpoczynającego bieg 5-letniego okresu (liczonego od końca roku, w którym nastąpiło nabycie), po upływie którego odpłatne zbycie nieruchomości (udziału) nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, należy przyjąć dzień otwarcia spadku - odpowiednio (...)2013 r. po A oraz (...)2015 r. po B. Ergo, w związku z upływem pięcioletniego okresu od nabycia nieruchomości przez Wnioskodawczynie, przychód ze sprzedaży działki nr 5 jest wolny od podatku dochodowego od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiły Panie we wniosku jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 z późn. zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

c) prawa wieczystego użytkowania gruntów, - jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa nastąpiło po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany ze zbycia nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Jednocześnie, zgodnie z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Natomiast zgodnie z art. 10 ust. 7 ww. ustawy:

Nie stanowi nabycia lub odpłatnego zbycia, o którym mowa w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, odpowiednio nabycie albo odpłatne zbycie, w drodze działu spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku.

Wobec powyższego w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, nabytej w drodze spadku i dziale spadku istotne znaczenie ma ustalenie daty nabycia tej nieruchomości przez spadkodawcę oraz czy w wyniku dokonania działu spadku nie następuje nabycie majątku przekraczające pierwotnie posiadany udział w spadku.

Według art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,:

Od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Artykuł 30e ust. 2 przywołanej ustawy stanowi, że

Podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Stosownie do art. 19 ust. 1 cyt. ustawy:

Przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.

W myśl art. 22 ust. 6c ww. ustawy:

Koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.

Stosownie natomiast do art. 22 ust. 6d ww. ustawy:

Za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Do kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości i praw, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, nabytych w drodze spadku zalicza się również udokumentowane koszty nabycia lub wytworzenia poniesione przez spadkodawcę oraz przypadające na podatnika ciężary spadkowe, w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub zbywanego prawa odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych nabytych przez podatnika. Przez ciężary spadkowe, o których mowa w zdaniu drugim, rozumie się spłacone przez podatnika długi spadkowe, zaspokojone roszczenia o zachowek oraz wykonane zapisy zwykłe i polecenia, również w przypadku, gdy podatnik spłacił długi spadkowe, zaspokoił roszczenia o zachowek lub wykonał zapisy zwykłe i polecenia po dokonaniu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c.

W myśl art. 22 ust. 6e ww. ustawy:

Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.

Z art. 30e ust. 4 cytowanej ustawy wynika, że:

Po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:

Stosownie do art. 30e ust. 5 ww. ustawy:

Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł.

Opis wniosku wskazuje, że spadek po A, zmarłej (...)2013 r., nabyły dzieci: Panie oraz B - po 1/3 części każde. B zmarł (...)2015 r., a spadek po nim nabyły Panie - po 1/2 części każda.

W wyniku spadkobrania stały się Panie współwłaścicielkami (wraz z innymi spadkobiercami) wchodzącego w skład spadku gospodarstwa rolnego o powierzchni 1,8374 ha z zabudowaniami, położonego w (...), a obejmującego:

Sąd postanowieniem z (...)2017 r., dokonał częściowego działu spadku w stosunku do działki 3, w wyniku którego nabyły Panie prawo do działki nr 5 (powstałej z podziału działki 3) na zasadzie współwłasności w udziałach po 1/2 z obowiązkiem spłaty udziału M. (...)2021 r. sprzedały Panie działkę nr 5. Sprzedaż nie nastąpiła w ramach działalności gospodarczej.

Mając na uwadze powyższe wyjaśnić należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia "nabycia"; należy zatem odwołać się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 z późn. zm.), a w szczególności do art. 155 § 1, który stanowi:

Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Stosownie do art. 922 § 1 Kodeksu cywilnego:

Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób, stosownie do przepisów niniejszej ustawy.

Na podstawie art. 924 i art. 925 przywołanej ustawy, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Stosownie do art. 195 Kodeksu cywilnego:

Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

Współwłaścicielom przysługują części wspólnego prawa własności (tzw. udziały), którymi mogą swobodnie rozporządzać. Dopóki więc istnieje współwłasność można mówić tylko o istnieniu udziałów w tym prawie, o ich nabywaniu i zbywaniu, nigdy o prawie do części rzeczy, o jej zbywaniu bądź nabywaniu w częściach. Współwłaściciele mają swoje udziały w prawie, ale nie w rzeczy.

W świetle art. 196 przywołanej ustawy:

§ 1. Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

§ 2. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu.

Artykuł 210 ww. Kodeksu stanowi, że:

Każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić.

Z działem spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

Stosownie do art. 1035 cyt. ustawy:

Jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych.

Artykuł 1037 § 1 ww. ustawy, stanowi natomiast, że:

Dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców.

Co do zasady, zniesienie współwłasności jest formą nowego nabycia tylko wówczas, gdy - w wyniku tego zniesienia - podatnik otrzymuje nieruchomość, której wartość po dokonanym podziale przekracza wartość udziału, jaki pierwotnie mu przysługiwał.

Podobne wnioski wynikają z ukształtowanej już linii orzeczniczej Naczelnego Sądu Administracyjnego, który twierdzi, że nabyciem rzeczy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest przyznanie jej na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli w wyniku dokonanego zniesienia współwłasności, jeśli:

Za datę nabycia nieruchomości lub prawa - w przypadku ich sprzedaży, które przypadły danej osobie w wyniku działu spadku, należy przyjąć więc datę ich pierwotnego nabycia, jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości lub prawa w wyniku działu mieści się w udziale, jaki przysługuje tej osobie w majątku objętym współwłasnością oraz dział spadku został dokonany bez spłat i dopłat.

Powyższe potwierdza brzmienie art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym nie stanowi nabycia albo odpłatnego zbycia, o których mowa w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, odpowiednio nabycie albo odpłatne zbycie, w drodze działu spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku.

Natomiast gdy w wyniku działu spadku udział danej osoby ulega powiększeniu, mamy do czynienia z nabyciem, gdyż zwiększa się stan jej majątku osobistego.

W niniejszej sprawie w wyniku spadkobrania po matce (A) oraz bracie (B) stały się Panie współwłaścicielkami działki nr 3. Prawo do tej nieruchomości oprócz Pań matki i brata posiadali również: E, F, G, H.

Przed dokonaniem częściowego działu spadku oraz zniesienia współwłasności nieruchomość (działka nr 3) stanowiła współwłasność:

- J, K, L w udziałach po 8/120 części,

- M w udziale wynoszącym 72/120 części,

- D, C w udziałach po 12/120 części.

W wyniku częściowego działu spadku oraz zniesienia współwłasności doszło do fizycznego podziału działki 3 na trzy działki:

- nr 4 o pow. 0,5256 ha, o wartości 612 500 zł, którą sąd przyznał na wyłączną własność M,

- nr 5 o pow. 0,5013 ha, o wartości 231 300 zł, którą sąd przyznał na współwłasność w udziałach po 1/2 D i C,

- nr 6 o pow. 0,5013 ha, o wartości 231 300 zł, którą sąd przyznał na współwłasność w udziałach po 1/3 J, K, L.

Ponadto sąd zasądził na rzecz M od pozostałych uczestników odpowiednie kwoty tytułem spłaty udziału M we współwłasności, w tym od Pań była to kwota po 33 190,73 zł.

Jak wyżej wyjaśniono dział spadku dotyczy rozporządzenia przez wszystkich spadkobierców prawami majątkowymi wchodzącymi w skład spadku. W sytuacji, gdy czynność dokonywana jest w szerszym kręgu aniżeli wyłącznie spadkobierców zmarłych - wówczas koniecznym jest przeprowadzenie również zniesienia współwłasności.

W przedmiotowej sprawie postanowienie sądu z dnia (...)2017 r. nie ograniczało się tylko i wyłącznie do rozporządzenia udziałem w nieruchomości, który wchodził w skład spadku po A i B, ale także doszło do rozporządzenia udziałami w tej nieruchomości, które wchodziły w skład spadku po innych spadkodawcach, po których Panie nie dziedziczyły (nie miały Panie statusu spadkobiercy).

Zatem przedmiotowym postanowieniem sąd dokonał częściowego działu spadku oraz zniósł współwłasność w działce nr 3, co zostało wskazane w pkt 3 opisu wniosku.

Zatem nie można zgodzić się z Pań stanowiskiem, że w niniejszej sprawie podstawą nabycia prawa współwłasności w udziałach po 1/2 do działki nr 5 jest tylko czynność częściowego działu spadku po zmarłych A i B. Ponieważ w wyniku postanowienia Sądu doszło również do zniesienia współwłasności, w ramach którego były Panie zobowiązane do dokonania spłaty na rzecz jednej z dotychczasowych współwłaścicielek działki nr 3.

Mając na uwadze powyższe nie można zgodzić się z Pań stanowiskiem, że nie doszło do przyrostu mienia spadkobiercy, w stosunku do wartości nabytego uprzednio udziału spadkowego.

W niniejszej sprawie w wyniku postanowienia sądu z (...)2017 r. w sprawie o dział spadku doszło do przysporzenie w majątku ponad udział we współwłasności nieruchomości posiadany przez Panie przed dokonaniem tej czynności, gdyż wartość działki nr 5 jaka przypadła Paniom w wyniku częściowego działu spadku i zniesienia współwłasności przekraczała wartość udziału jaki przysługiwał Paniom w działce nr 3.

W konsekwencji sprzedaż w 2021 r. udziału w prawie własności przedmiotowej nieruchomości w części:

- przypadającej na nabycie przez każdą z Pań w drodze spadku nie stanowiła dla Pań źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z uwagi na upływ pięcioletniego terminu, o którym mowa w ww. przepisie, ustalonego zgodnie z dyspozycją art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

- przypadającej na nabycie przez każdą z Pań w drodze częściowego działu spadku i zniesienia współwłasności z (...)2017 r. (ponad wartość pierwotnie przysługującego udziału we współwłasności nieruchomości) skutkuje dla Pań powstaniem przychodu kwalifikowanego do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, ponieważ sprzedaż w tejże części nastąpiła przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie.

Zatem mają Panie obowiązek złożenia deklaracji podatkowej i zapłaty podatku dochodowego w związku ze sprzedażą działki gruntu nr 5 w odniesieniu do części, w której kwota uzyskana ze sprzedaży działki stanowi źródło przychodu.

Wobec powyższego przedstawione przez Panie stanowisko uznałem za nieprawidłowe.

Odnosząc się do powołanego przez Panie wyroku sądu administracyjnego, wskazać należy, że stanowisko przyjęte w tym orzeczeniu nie może stanowić samodzielnej podstawy prawnej stanowiska tut. Organu. Powyższe wynika przede wszystkim z przeszkód natury formalnoprawnej. Zgodnie bowiem z art. 153 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Panie przedstawiły i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pań sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będzie mogła skorzystać Ta z Pań, która zastosuje się do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Pani C (Zainteresowana będąca stroną postępowania - art. 14r. § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r. ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.).