0112-KDIL1-3.4012.341.2022.2.TK - VAT od sprzedaży nieruchomości przez osobę fizyczną

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

11 sierpnia 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 6 sierpnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży działki nr 1/5. Uzupełniła go Pani - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 28 września 2022 r. (wpływ 3 października 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Jest Pani emerytką. Była Pani rolnikiem. Nie prowadziła Pani działalności gospodarczej i nie była podatnikiem VAT, nigdy nie była rolnikiem ryczałtowym. Ma Pani wiek emerytalny).

Od grudnia 2017 r. jako osoba fizyczna jest Pani zapisana jako czynny podatnik VAT, ponieważ sprzedała Pani działkę niezabudowaną firmie, która wpłaciła zadatek razem z podatkiem VAT i umowa końcowa przenosząca własność nieruchomości była sporządzona również z podatkiem VAT, który odprowadziła Pani do właściwego Urzędu Skarbowego.

W związku z powyższym zgłosiła się Pani do tej jednorazowej transakcji jako płatnik podatku VAT wypełniając zgłoszenie rejestracyjne w zakresie podatku od towarów i usług.

W urzędzie skarbowym poinformowano Panią, że przez rok 2018 będzie Pani zmuszona funkcjonować jako czynny podatnik VAT. Zrozumiała Pani, że jeśli będzie Pani chciała sprzedać kolejną działkę z Pani majątku osobistego będzie Pani musiała ją sprzedać z podatkiem VAT.

Od tej pory do dnia dzisiejszego sprzedała Pani 8 działek (nieruchomości niezabudowanych) i każdorazowo sprzedaż następowała z pobraniem od kupującego podatku VAT i odprowadzeniem do właściwego Urzędu Skarbowego.

W Pani majątku osobistym posiada Pani między innymi działkę 1/5, która została podzielona na mniejsze działki na Pani zlecenie i powstały zgodnie z decyzją podziałową działki o numerach: 1/7, 1/8, 1/9, 1/10, 1/11, 1/12, 1/13, 1/14, 1/15, 1/16, 1/17, 1/18, 1/19, 1/20, 1/21, 1/22, 1/23, 1/24, 1/25.

Powstałe działki wchodzą w skład Pani majątku osobistego i grunt ten nabyła Pani w drodze umowy kupna-sprzedaży w 2000 r.

Działki są niezabudowane i od momentu zakupu cały czas były i są uprawiane rolniczo - początkowo uprawiała je Pani sama, a potem oddała je do uprawy nieodpłatnie osobie obcej, ale z tego tytułu nie miała i nie ma Pani żadnych korzyści majątkowych. Nie poniosła Pani żadnych nakładów finansowych w celu przygotowania tych działek do sprzedaży (nie opłotowała ich Pani i nie uzbroiła).

Dla działek tych obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Gminy z przeznaczeniem ich pod usługi i produkcję.

Obecnie ma Pani zamiar sprzedać jedną z działek po tym nowym podziale.

Doprecyzowanie opisu sprawy

1. Działka, którą zamierza Pani sprzedać i która jest przedmiotem złożonego wniosku ma numer ewidencyjny 1/25.

2. Nie została zawarta żadna umowa przedwstępna.

3. Od ok. 12 lat oddała Pani działki do bezumownego korzystania osobie obcej i nie ma Pani z tego tytułu żadnych korzyści majątkowych.

4. Początkowo zanim oddała Pani działki do bezumownego korzystania to częściowo przeznaczała Pani produkty rolne na własne potrzeby, a pozostały nadmiar sprzedawała.

Pytanie

Czy sprzedając którąś z działek po podziale z nowymi numerami ewidencyjnymi będzie Pani zobowiązana zapłacić podatek VAT według obecnie obowiązujących przepisów prawa podatkowego?

Pani stanowisko w sprawie

Pani zdaniem, w opisanej powyżej sytuacji nie zachodzi obowiązek opłaty podatku VAT ponieważ działki te pochodzą z Pani majątku osobistego i sprzedaż nastąpi do Pani majątku własnego, a uzyskane pieniądze przeznaczy Pani na konsumpcję, nabyła je Pani w 2000 r. na podstawie umowy kupna-sprzedaży, nie przygotowała ich Pani do sprzedaży i nie poniosła żadnych nakładów finansowych związanych z przygotowaniem ich do sprzedaży.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą":

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W świetle art. 2 pkt 6 ustawy:

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Jak stanowi art. 2 pkt 22 ustawy:

Sprzedaż to odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Zgodnie z przedstawionymi przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Jednakże nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Dostawa towaru, w tym przypadku gruntu, podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy czynność podlegającą opodatkowaniu wykona podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Jednocześnie czynność ta powinna zostać dokonana przez podmiot, który w jej ramach działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem "podatnik" tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

W świetle przytoczonych wyżej przepisów należy zatem zauważyć, że status podatnika podatku od towarów i usług wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Dla ustalenia, czy osoba dokonująca transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT, istotnym jest stwierdzenie, że prowadzi ona działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy o VAT.

Zatem osoby fizyczne dokonujące sprzedaży, przekazania lub darowizny towarów stanowiących część ich majątku osobistego (takiego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach prowadzonej działalności gospodarczej), nie są zaliczane do grona podatników podatku od towarów i usług.

Nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie - zdaniem Trybunału - okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Inaczej jest natomiast - jak wyjaśnił Trybunał - w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność "handlową" wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

W rozumieniu powyższych twierdzeń pomóc mogą zapisy orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.

Z opisu sprawy wynika, że jest Pani emerytką. Była Pani rolnikiem. Nie prowadziła Pani działalności gospodarczej i nie była podatnikiem VAT, nigdy nie była rolnikiem ryczałtowym. Ma Pani wiek emerytalny.

Od grudnia 2017 r. jako osoba fizyczna jest Pani zapisana jako czynny podatnik VAT, ponieważ sprzedała Pani działkę niezabudowaną firmie, która wpłaciła zadatek razem z podatkiem VAT i umowa końcowa przenosząca własność nieruchomości była sporządzona również z podatkiem VAT, który odprowadziła Pani do właściwego Urzędu Skarbowego.

W związku z powyższym zgłosiła się Pani do tej jednorazowej transakcji jako płatnik podatku VAT wypełniając zgłoszenie rejestracyjne w zakresie podatku od towarów i usług.

Od tej pory do dnia dzisiejszego sprzedała Pani 8 działek (nieruchomości niezabudowanych) i każdorazowo sprzedaż następowała z pobraniem od kupującego podatku VAT i odprowadzeniem do właściwego Urzędu Skarbowego.

W majątku osobistym posiada Pani między innymi działkę 1/5, która została podzielona na mniejsze działki na Pani zlecenie i powstały zgodnie z decyzją podziałową działki o numerach: 1/7, 1/8, 1/9, 1/10, 1/11, 1/12, 1/13, 1/14, 1/15, 1/16, 1/17, 1/18, 1/19, 1/20, 1/21, 1/22, 1/23, 1/24, 1/25.

Powstałe działki wchodzą w skład Pani majątku osobistego i grunt ten nabyła Pani w drodze umowy kupna-sprzedaży w 2000 r.

Działki są niezabudowane i od momentu zakupu cały czas były i są uprawiane rolniczo - początkowo uprawiała je Pani sama, a potem oddała je do uprawy nieodpłatnie osobie obcej, ale z tego tytułu nie miała i nie ma Pani żadnych korzyści majątkowych. Nie poniosła Pani żadnych nakładów finansowych w celu przygotowania tych działek do sprzedaży (nie opłotowała ich Pani i nie uzbroiła).

Dla działek tych obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Gminy z przeznaczeniem ich pod usługi i produkcję.

Obecnie ma Pani zamiar sprzedać jedną z działek po tym nowym podziale.

Działka, którą zamierza Pani sprzedać i która jest przedmiotem złożonego wniosku ma numer ewidencyjny 1/25.

Nie została zawarta żadna umowa przedwstępna.

Od ok. 12 lat oddała Pani działki do bezumownego korzystania osobie obcej i nie ma Pani z tego tytułu żadnych korzyści majątkowych.

Początkowo zanim oddała Pani działki do bezumownego korzystania to częściowo przeznaczała Pani produkty rolne na własne potrzeby, a pozostały nadmiar sprzedawała.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy Pani wątpliwości dotyczą wskazania, czy dokonując sprzedaży działki nr 1/25, będzie Pani zobowiązana zapłacić podatek VAT.

Jak wyjaśniono wyżej - odwołując się zarówno do treści przepisów ustawy, jak i stanowiska judykatury - w przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności, w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady bowiem osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.

Uwzględniając powyższe należy stwierdzić, że w rozpatrywanej sprawie brak jest podstaw do uznania Pani - w związku z planowaną sprzedażą ww. działki - za podatnika podatku od towarów i usług prowadzącego działalność gospodarczą.

Jak wynika z przedstawionych okoliczności sprawy działka nr 1/25, którą Pani zamierza sprzedać, wchodzi w skład Pani majątku osobistego. Działka jest niezabudowana i od momentu zakupu cały czas była i jest uprawiana rolniczo - początkowo uprawiała ją Pani sama, a potem oddała ją do uprawy nieodpłatnie osobie obcej, ale z tego tytułu nie miała i nie ma Pani żadnych korzyści majątkowych. Nie poniosła Pani żadnych nakładów finansowych w celu przygotowania tej działki do sprzedaży (nie opłotowała jej Pani i nie uzbroiła). Ponadto dla działki będącej przedmiotem wniosku nie została zawarta umowa przedwstępna. Początkowo zanim oddała Pani działki do bezumownego korzystania to częściowo przeznaczała Pani produkty rolne na własne potrzeby, a pozostały nadmiar sprzedawała.

W analizowanej sprawie brak jest zatem przesłanek świadczących o takiej Pani aktywności w przedmiocie planowanej sprzedaży działki, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego - stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności). Nie wystąpił bowiem ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że planowana sprzedaż działki wypełnia przesłanki działalności gospodarczej. Nie podjęła Pani takich aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców. Działania podejmowane przez Panią należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Sprzedając działkę nr 1/25 będzie Pani korzystać z przysługującego Pani prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której nie będą miały zastosowania przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle zaprezentowanych przepisów prawa podatkowego, sprzedaż działki nr 1/25, należy zakwalifikować jako dostawę towarów. Jednakże, w przedmiotowej sprawie, nie będzie Pani działała w charakterze podatnika, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy. Sprzedaż ww. działki w analizowanej sprawie, należy uznać za czynność związaną ze zwykłym wykonywaniem prawa własności, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie będą miały zastosowania.

Mając na uwadze obowiązujące przepisy oraz opis sprawy należy stwierdzić, że sprzedając wymienioną we wniosku działkę nr 1/25, nie będzie Pani działała jako podatnik podatku VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy i w konsekwencji, sprzedaż ww. działki nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W związku z powyższym, nie będzie Pani zobowiązana do zapłacenia podatku VAT.

Tym samym Pani stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Ponadto nadmienia się, że zgodnie z powołanym wyżej art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, wyczerpujący opis stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) winien wynikać z wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, a nie z dołączonych do niego dokumentów. W związku z tym załączone przez Panią do wniosku dokumenty nie były przedmiotem merytorycznej analizy.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

* Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

* Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2022 r. poz. 329 z późn. zm.; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

* w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

* w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.).