0111-KDIB4.4014.290.2017.2.BJ - Przeniesienie wierzytelności w związku z sekurytyzacją a PCC.

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 13 września 2017 r. (data wpływu - 19 września 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych odkupu wierzytelności - jest prawidłowe.

W dniu 19 września 2017 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych odkupu wierzytelności.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

I.L.P. Sp. z o.o. (dalej: "Wnioskodawca", "Spółka") jest spółką prowadzącą działalność finansową, w szczególności, w zakresie zawierania umów leasingowych oraz umów najmu długoterminowego. W zakresie swojej działalności Spółka udziela także swoim klientom finansowania w postaci pożyczek. Celem uzyskania finansowania potrzebnego do prowadzonej działalności Spółka zamierza przeprowadzić transakcję sekurytyzacyjną (dalej: "Sekurytyzacja") w odniesieniu do następujących wierzytelności:

* wierzytelności wynikających z umów leasingu ("Umowy Leasingu") zawartych przez Spółkę (jako finansującego) z korzystającymi będącymi polskimi podmiotami prowadzącymi działalność gospodarczą (dalej: "Leasingobiorcy") i stanowiących roszczenia w stosunku do Leasingobiorców przede wszystkim o zapłatę rat leasingowych oraz ewentualnie innych należności ubocznych wynikających z zawartych umów leasingu, w tym wierzytelności o zapłatę wartości rezydualnej przedmiotów leasingu (tj. wynikającej ze sprzedaży przedmiotu leasingu po wygaśnięciu lub rozwiązaniu umowy leasingu - dalej: "Wierzytelności Leasingowe");

* wierzytelności wynikających z umów najmu długoterminowego ("Umowy Najmu") zawartych przez Spółkę (jako wynajmującego i finansującego) oraz najemców (dalej: "Najemcy"), stanowiących roszczenia względem Najemców przede wszystkim o zapłatę czynszu najmu oraz innych należności ubocznych wynikających z zawartych umów najmu długoterminowego (dalej: "Wierzytelności z Umów Najmu"; dalej łącznie Wierzytelności Leasingowe i Wierzytelności z Umów Najmu określane będą jako: "Wierzytelności z Umów Najmu i Leasingu");

* wierzytelności wynikających z umów pożyczek (dalej: "Umowy Pożyczek") zawartych przez Spółkę (jako pożyczkodawcę) oraz pożyczkobiorców będących polskimi przedsiębiorcami (dalej: "Pożyczkobiorcy"), na podstawie których Spółka udzieliła Pożyczkobiorcom finansowania na zakup przedmiotów określonych w Umowach Pożyczek (dalej: "Wierzytelności Pożyczkowe")

(dalej łącznie: "Wierzytelności" zaś Leasingobiorcy, Najemcy i Pożyczkobiorcy będą łącznie określani jako "Dłużnicy").

Wierzytelności Leasingowe mogą wynikać zarówno z umów leasingu operacyjnego, jaki finansowego. Przedmiotem Umów Leasingu - zgodnie z treścią umów zawartych z klientami - są w szczególności środki transportu, innego rodzaju maszyny, sprzęt komputerowy i telekomunikacyjny oraz oprogramowanie. Przedmiotem tych umów mogą być także inne maszyny i urządzenia. Zgodnie z Umowami Leasingu, z których wynikać będą Wierzytelności Leasingowe, część odsetkowa rat leasingowych może być wyliczana według stałej lub zmiennej stopy procentowej. W skład Wierzytelności nie wchodzi podatek od towarów i usług, który naliczany jest przez Spółkę na ratach leasingowych i innych należnościach z tytułu Umów Leasingu i Umów Najmu. Wierzytelności, które będą objęte Sekurytyzacją będą wierzytelnościami niewymagalnymi. Nie będą to wierzytelności stanowiące tzw. złe długi, a wręcz przeciwnie, na dzień stanowiący tzw. datę graniczną (cut-off datę) poprzedzającą przeprowadzenie Sekurytyzacji Wierzytelności (tj. ich zbycie do spółki celowej), nie będą istniały przesłanki do uznania tych Wierzytelności za zagrożone nieściągalnością.

Wszystkie sekurytyzowane Wierzytelności będą wynikać z umów zawartych przez Spółkę z podmiotami prowadzącymi działalność gospodarczą.

Planowana Sekurytyzacja zostanie przeprowadzona poprzez odpłatny przelew Wierzytelności przez Spółkę do spółki celowej utworzonej w Luksemburgu (dalej: "SPV"). SPV nie będzie posiadała w Polsce siedziby działalności gospodarczej, ani też stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. SPV nie będzie również zarejestrowana dla celów polskiego podatku VAT. SPV nie będzie powiązana kapitałowo lub organizacyjnie ze Spółką, a przedmiotem działalności SPV będzie wyłącznie nabywanie wierzytelności oraz uzyskanie finansowania (w szczególności, poprzez emisję papierów wartościowych, o której mowa poniżej), a także wykonywanie czynności z tym związanych.

Planowana Sekurytyzacja nie będzie obejmować wyłącznie zbycia Wierzytelności przez Spółkę do SPV, ale do jej przeprowadzenia konieczne będą także inne kluczowe operacje. Na planowaną przez Spółkę Sekurytyzację składać się więc będą m.in. następujące podstawowe elementy transakcyjne:

* Przeniesienie Wierzytelności nastąpi w wykonaniu ramowej umowy sprzedaży wierzytelności (tzw. master receivables sale agreement), zawartej pomiędzy Spółką i SPV. Przelew Wierzytelności w ramach Sekurytyzacji będzie dokonywany w sposób rewolwingowy. Oznacza to, że, zgodnie z założeniami planowanej Sekurytyzacji, Spółka będzie sprzedawała periodycznie do SPV poszczególne transze Wierzytelności w czasie trwania ustalonego przez strony okresu rewolwingowego, przy założeniu, że Wierzytelności ujęte w danej transzy będą spełniać wcześniej ustalone warunki kwalifikujące je do Sekurytyzacji (przede wszystkim, przedmiotowe Wierzytelności muszą być wierzytelnościami tzw. performującymi, czyli niestanowiącymi złych długów). Pierwsza transza Wierzytelności zostanie przelana, zgodnie z założeniami, w dniu zawarcia umowy sprzedaży Wierzytelności między Spółką i SPV, a kolejne transze będą przelewane w późniejszych okresach. Sprzedaż Wierzytelności, zarówno w odniesieniu do pierwszej daty przeniesienia jak i kolejnych następujących w okresie rewolwingowym, będzie następował poprzez złożenie oferty sprzedaży Wierzytelności przez Spółkę oraz jej przyjęcie przez SPV. Wierzytelności zostaną przeniesione wraz z roszczeniami ubocznymi (zarówno o charakterze pieniężnym jak i niepieniężnym). Wraz z Wierzytelnościami Spółka nabędzie także prawo do zaspokojenia się z zabezpieczeń ustanowionych celem zagwarantowania prawidłowego wykonania zobowiązania wynikającego z przenoszonych umów.

* SPV zapłaci na rzecz Spółki cenę za nabycie Wierzytelności. Cena zakupu Wierzytelności będzie odpowiadać aktualnej wartości Wierzytelności, określonej na tzw. datę graniczną (tj. datę ustaloną przez strony i poprzedzającą dzień sprzedaży Wierzytelności, na którą to datę określona zostanie lista i wartość Wierzytelności przenoszonych ze Spółki na SPV w ramach jednej transzy), pomniejszonej o kwotę dyskonta wynikającą z warunków Sekurytyzacji. Przedmiotowe dyskonto, stanowiące różnicę między wartością Wierzytelności a ceną zapłaconą za Wierzytelności, stanowić będzie wynagrodzenie należne SPV za udział w Sekurytyzacji i zapewnienie finansowania Spółce.

* Przedmiotowa transakcja dla celów rachunkowych będzie rozpoznana odmiennie od ujęcia prawnego i podatkowego, a mianowicie z perspektywy rachunkowej transakcja ta nie zostanie rozpoznana jako sprzedaż wierzytelności, lecz jako pożyczka udzielona Spółce przez SPV. W następstwie powyższego, otrzymane od SPV środki zostaną ujęte jako zobowiązanie wobec SPV (odpowiadające pożyczce). W księgach Spółki pozostaną wykazane należności od Dłużników, a jednocześnie pojawi się gotówka oraz zobowiązanie wobec SPV w wysokości zdyskontowanej wartości otrzymanej z tytułu sprzedaży Wierzytelności, tzn. wartość pożyczki wykazanej przez Spółkę w jej księgach odpowiadać będzie wartości ceny sprzedaży zapłaconej przez SPV. Dodatkowo, Spółka będzie ujmowała w księgach rachunkowych "na bieżąco" zgodnie z zasadą memoriału koszty odpowiadające kwotom ponoszonym przez SPV na obsługę bieżącej działalności (głównie z tytułu wynagrodzenia zewnętrznych podmiotów świadczących usługi na rzecz SPV takie jak obsługa administracyjna, księgowa, itp., oraz koszty opłat serwisowych ponoszonych przez SPV na rzecz I. L. GmbH oraz Spółki). Koszty SPV związane z jej bieżącą działalnością będą w całości ujmowane przez Spółkę w jej księgach rachunkowych jako koszty pozyskanego finansowania. W konsekwencji odmiennej kwalifikacji Sekurytyzacji dla celów księgowych niż to wynika z ujęcia prawnego i podatkowego, kwota opisanego wyżej dyskonta nie zostanie ujęta jako koszt rachunkowy w księgach rachunkowych Spółki.

* Wierzytelności Pożyczkowe sprzedane do SPV nie będą obejmować odsetek naliczonych do dnia sprzedaży wierzytelności (tj. odsetek należnych Spółce przed dniem sprzedaży Wierzytelności). SPV będzie uprawniona do otrzymania odsetek od udzielonych pożyczek należnych od dnia nabycia Wierzytelności Pożyczkowych od Spółki. Wierzytelności Pożyczkowe przenoszone do SPV będą obejmować kwotę główną pożyczek począwszy od daty granicznej (cut-off date). W konsekwencji, kwoty główne spłaconych pożyczek otrzymane przez Spółkę począwszy od daty granicznej będą przekazywane do SPV.

* Celem nabycia Wierzytelności od Spółki, SPV wyemituje obligacje lub inne instrumenty dłużne, których zabezpieczeniem (źródłem spłaty) będą Wierzytelności nabyte od Spółki. SPV może również zgromadzić potrzebne środki finansowe poprzez zaciągnięcie kredytów lub pożyczek.

* Jak wyżej wskazano, uzyskane przez SPV finansowanie zostanie wykorzystane do zapłaty ceny za Wierzytelności, przy czym płatność części ceny może zostać odroczona i zapłacona przez SPV do Spółki po spłacie przez SPV jej pozostałych zobowiązań. W konsekwencji, przeprowadzona Sekurytyzacja stanowić będzie efektywną metodę finansowania Spółki, w której Spółka uzyska potrzebne środki finansowe przed datą wymagalności rat leasingowych, czynszów najmu i rat udzielonych pożyczek składających się na Wierzytelności będące przedmiotem Sekurytyzacji.

* Z uwagi na fakt, iż przepisy unijne dotyczące transakcji sekurytyzacyjnych wymagają, aby inicjator sekurytyzacji (tu, Spółka) zachował określony procent ryzyka w odniesieniu do spłaty obligacji emitowanych przez podmiot emisyjny (tu, SPV), planowana Sekurytyzacja również przewidywać będzie odpowiednią konstrukcję zapewniającą spełnienie powyższych wymogów. W szczególności, nastąpić to może poprzez udzielenie pożyczki przez Spółkę na rzecz SPV, która zostanie podporządkowana głównemu finansowaniu udzielonemu SPV przez zewnętrznego inwestora lub inwestorów. Nie jest również wykluczone, że strony wprowadzą inne formy zachowania przez Spółkę wymaganego procentu ryzyka, o którym mowa powyżej.

* W ramach planowanej Sekurytyzacji zawarta zostanie umowa serwisowa, na podstawie której po zbyciu Wierzytelności do SPV spółka I. L. GmbH - spółka powiązana ze Spółką - będzie pełniła funkcję tzw. master-serwisera (głównego serwisera) w zakresie administrowania przedmiotowymi Wierzytelnościami. I. L. GmbH nie będzie posiadała w Polsce siedziby działalności gospodarczej, ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. I. L. GmbH jest zarejestrowana dla celów polskiego podatku VAT. I. L. GmbH zawrze umowę o administrowanie wierzytelnościami z SPV (tzw. master service agreement). Na I. L. GmbH będą spoczywały w szczególności całościowe obowiązki sprawozdawcze, zarządzanie portfelem, selekcja aktywów, itd. W odniesieniu do Wierzytelności, Spółka pełnić będzie rolę sub-serwisera na rzecz I. L. GmbH. Usługi administrowania Wierzytelnościami będą świadczone w oparciu o umowę wiążącą I. L. GmbH oraz Spółkę, a w związku z tym odbiorcą powyższych usług z formalnego punktu widzenia będzie I. L. GmbH. Na podstawie ww. umowy, Spółka będzie świadczyć - jako sub-serwiser - usługi administrowania Wierzytelnościami, w tym, w szczególności, monitorowania należności od Dłużników, przyjmowania płatności z tytułu Wierzytelności, wzywania do zapłaty w przypadku opóźnienia w zapłacie, itp. Ściąganie Wierzytelności, co do zasady, będzie się odbywało w ten sposób, że Spółka będzie uzyskiwała spłaty Wierzytelności od Dłużników. Następnie, Spółka będzie przekazywała kwoty ściągniętych (spłaconych przez Dłużników) Wierzytelności do SPV. W zamian za świadczone usługi serwisowe Spółka otrzymywać będzie od I. L. GmbH określone umową wynagrodzenie.

* Podobnie jak w innych transakcjach sekurytyzacyjnych, w planowanej Sekurytyzacji może zostać powołany podmiot pełniący rolę serwisera zastępczego (back-up servicer) w sytuacji, gdyby I. L. GmbH jako master serwiser i Spółka jako sub-serwiser nie mogły pełnić swoich funkcji w tym zakresie (w szczególności, na skutek ewentualnej upadłości lub też gdyby z innych powodów Spółka lub I. L. GmbH nie wykonywała obowiązków na podstawie umowy o świadczenie usług administrowania Wierzytelnościami). Celem powołania takiego zastępczego podmiotu jest zapewnienie ciągłości w ściąganiu Wierzytelności od Dłużników i przekazywania tych należności do SPV. Jest to element kluczowy z uwagi na fakt, iż sekurytyzowane Wierzytelności stanowić będą zabezpieczenie finansowania uzyskanego przez SPV na zakup Wierzytelności. W konsekwencji też, kwoty ściągniętych Wierzytelności muszą zostać przeznaczone na zwrot finansowania zaciągniętego przez SPV.

* Obligacje emitowane przez SPV mogą być notowane na luksemburskiej lub innej giełdzie papierów wartościowych, co umożliwi swobodny obrót tymi papierami wartościowymi.

* Przelew Wierzytelności do SPV nie będzie połączony z przeniesieniem na SPV własności przedmiotów leasingu objętych Umowami Leasingu oraz przedmiotów objętych Umowami Najmu. W konsekwencji, pomimo przeniesienia Wierzytelności na SPV, to Spółka w dalszym ciągu pozostawać będzie stroną Umów Leasingu i Umów Najmu. Analogicznie, w odniesieniu Umów Pożyczek, to Spółka pozostanie pożyczkodawcą, pomimo że prawo do otrzymywania spłat kwoty głównej pożyczek oraz należnych odsetek zostanie przeniesione na SPV. Spółka wystawiać też będzie faktury na Leasingobiorców i Najemców na poszczególne raty leasingowe i płatności czynszu najmu, wchodzące w skład Wierzytelności przelanych na SPV. Dla ochrony SPV przed ewentualnym ryzykiem upadłości Spółki, w ramach opisanej transakcji sekurytyzacyjnej, może być ustanowione odpowiednie zabezpieczenie na rzecz SPV przykładowo w formie warunkowego przewłaszczenia przedmiotów leasingu lub najmu długoterminowego na rzecz SPV lub zastawu rejestrowego. Zabezpieczenie takie nie będzie wpływać na zmianę stron Umowy Leasingu lub Umowy Najmu, w których finansującym (leasingodawcą) i wynajmującym w dalszym ciągu pozostanie Spółka.

* Biorąc pod uwagę skomplikowanie planowanej transakcji sekurytyzacyjnej oraz bardzo wiele elementów, które będą się na nią składały, oprócz Spółki (jako inicjatora sekurytyzacji i serwisera) oraz SPV (jako podmiotu emisyjnego), w transakcję tę będą zaangażowane również inne podmioty, w szczególności podmioty aranżujące transakcję, I. L. GmbH jako master-serwiser, zewnętrzne podmioty doradcze tworzące i administrujące SPV (która będzie podmiotem niezależnym od Spółki), itd.

* Transakcja Sekurytyzacji może przewidywać obowiązek odkupu Wierzytelności, czyli zobowiązanie Spółki do odkupienia Wierzytelności od SPV w szczególności w przypadku wystąpienia naruszenia ustalonych warunków Sekurytyzacji, np. w przypadku gdy dana Wierzytelność nie spełnia wymogów niezbędnych do objęcia jej Sekurytyzacją (tzw. eligibility criteria).

* Nie jest także wykluczone, że po zakończeniu okresu rewolwingowego Spółka będzie miała prawo do wykonania opcji call względem Wierzytelności na warunkach określonych pomiędzy stronami. W takim przypadku Spółka odkupi od SPV niespłaconą część Wierzytelności, pod warunkiem, że cena uzyskana przez SPV z odkupu będzie wystarczająca do spłaty finansowania pozyskanego od zewnętrznych inwestorów na nabycie Wierzytelności, jak też innych zobowiązań SPV.

* Opisane przepływy pieniężne SPV zostaną ustalone w taki sposób, by wszelkie nadwyżki finansowe SPV były przekazywane do Spółki. Może to nastąpić poprzez zapłatę na rzecz Spółki odroczonego wynagrodzenia za przeniesienie Wierzytelności (stanowiącego część ceny zakupu), lub też zapłatę pod innym tytułem prawnym.

Jak wynika z powyższego szczegółowego opisu planowanej transakcji Sekurytyzacji, będzie to skomplikowana operacja finansowa zawierająca wiele istotnych elementów, które są nieodzowne dla skutecznego jej przeprowadzenia. Nie będzie to zatem transakcja obejmująca wyłącznie sprzedaż i przelew Wierzytelności do SPV.

Wręcz przeciwnie, równie istotnymi elementami w Sekurytyzacji będzie także uzyskanie odpowiedniego finansowania przez SPV poprzez emisję obligacji, zagwarantowanie skutecznej obsługi i administrowania sekurytyzowanych Wierzytelności pozwalających na terminowe ściąganie ich kwot od Dłużników i w konsekwencji realizację zobowiązań finansowych SPV wobec podmiotów finansujących. Celem planowanej Sekurytyzacji nie będzie zbycie przez Spółkę Wierzytelności poprzez ich sprzedaż do SPV celem windykacji, lecz wdrożenie szczególnego instrumentu pozwalającego na uzyskanie przez Spółkę środków finansowych przed wymagalnością Wierzytelności, w drodze finansowania zapewnionego przez SPV w oparciu o zabezpieczenie w postaci Wierzytelności. Właśnie z tych względów, sekurytyzowane Wierzytelności muszą być wierzytelnościami "zdrowymi", nienoszącymi cech nieściągalności lub zagrożenia nieściągalnością. Wierzytelności te muszą pozwolić SPV na emisję w oparciu o nie "zdrowych" papierów wartościowych w formie obligacji, które zostaną nabyte przez inwestorów.

W związku z powyższym opisem zadano m.in. następujące pytanie.

Czy zwrotne przeniesienie Wierzytelności do Spółki na mocy określonego w umowie prawa odkupu, dokonane w ramach kompleksowej usługi Sekurytyzacji, w związku z objęciem zakresem opodatkowania VAT, nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych?

Zdaniem Wnioskodawcy, ze względu na fakt, iż zwrotne przeniesienie Wierzytelności do Spółki, na podstawie określonego w umowie prawa odkupu, będzie stanowić element usługi podlegającej Ustawie VAT, powyższa czynność zostanie wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W ramach Sekurytyzacji, SPV będzie bowiem świadczyła na rzecz Spółki usługi w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT, w ramach których następować będzie, w szczególności, nabywanie przez SPV Wierzytelności od Spółki, a także, w odniesieniu do niektórych Wierzytelności, zwrotne przeniesienie tych Wierzytelności przez SPV na Spółkę na podstawie określonego w umowie prawa odkupu. W konsekwencji, zwrotne przeniesienie Wierzytelności poprzez ich odkup, jako stanowiące jeden z elementów kompleksowej usługi Sekurytyzacji, będzie objęte zakresem opodatkowania ustawy VAT.

Przedmiot opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych określony został w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z tym przepisem, opodatkowane są, między innymi, umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych. Opodatkowane są również zmiany umów wskazanych w art. 1 ust. 1 pkt 1, jeżeli powodują podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, a także orzeczenia sądów, w tym polubownych, jak również ugody, jeżeli wywołują one skutki analogiczne do czynności cywilnoprawnych wskazanych w pkt 1 i 2 art. 1 ust. 1 stawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Redakcja art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie pozostawia wątpliwości, iż przepis ten zawiera zamkniętą listę czynności, które mogą podlegać tej daninie (tzw. zasada numerus clausus). W konsekwencji, opodatkowane podatkiem od czynności cywilnoprawnych są wyłącznie czynności wyraźnie wskazane w tym przepisie, a transakcje nieprzewidziane wprost w tej regulacji nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych przewiduje także szereg zwolnień i wyłączeń z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jedno z takich wyłączeń zostało uregulowane w art. 2 pkt 4. Zgodnie z tym przepisem, nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

*

umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

* umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Zgodnie z definicją zawartą w art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, określenie "podatek od towarów i usług" oznacza podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

W związku z powyższym, celem ustalenia, czy stanowiące element Sekurytyzacji zwrotne przeniesienie niektórych Wierzytelności do Spółki, na podstawie określonego w umowie prawa odkupu, będzie opodatkowane podatkiem od czynności cywilnoprawnych, konieczne jest wcześniejsze rozstrzygnięcie, czy czynność ta będzie podlegała przepisom ustawy VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, skoro zwrotne przeniesienie Wierzytelności do Spółki na mocy określonego w umowie prawa odkupu będzie objęte zakresem podatku od towarów i usług (tzn. będzie dokonane w ramach kompleksowej usługi Sekurytyzacji świadczonej przez SPV na rzecz Spółki), powyższa czynność zostanie wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zatem, w związku ze zwrotnym przeniesieniem Wierzytelności poprzez ich odkup, po stronie Spółki nie powstanie obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.

Na potwierdzenie swojego stanowiska Wnioskodawca przywołał interpretacje indywidualne.

Z uwagi na zakres niniejszej interpretacji, tj. podatek od czynności cywilnoprawnych, Organ przywołując stanowisko Wnioskodawcy pominął tę jego część, która odnosi się wyłącznie do zagadnienia dotyczącego podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawcy tylko w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. W pozostałym zakresie wniosku, dotyczącym podatku od towarów i usług, wydano odrębne rozstrzygnięcie w dniu 14 listopada 2017 r., znak: 0111-KDIB3-1.4012.567.2017.1.WN.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1150) podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

* umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

* umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,

* umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

* umowy dożywocia,

* umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,

* ustanowienie hipoteki,

* ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

* umowy depozytu nieprawidłowego,

* umowy spółki.

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają również zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Szczegółowe określenie zakresu przedmiotowego ma określone konsekwencje. Ustawodawca, wprowadzając w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył od opodatkowania inne podobne, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie.

Stosownie do zapisu art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej. W myśl art. 4 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych obowiązek podatkowy przy umowie sprzedaży ciąży na kupującym.

Zgodnie z brzmieniem art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy podstawę opodatkowania przy umowie sprzedaży stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych stawki podatku od umowy sprzedaży wynoszą:

Jak wynika z powołanych przepisów - umowa sprzedaży podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tegoż podatku ciąży na kupującym.

W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano również sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

Z treści art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają generalnie status podatnika podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że dana czynność (ta konkretna) jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub przynajmniej jedna ze stron tej czynności jest z tytułu tej czynności z tego podatku zwolniona (z zastrzeżeniami określonymi w lit. b) tego przepisu).

Zgodnie z art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, użyte w ustawie określenie podatek od towarów i usług oznacza podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710, z późn. zm.) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca (Spółka) jest spółką prowadzącą działalność finansową, w szczególności, w zakresie zawierania umów leasingowych oraz umów najmu długoterminowego. W zakresie swojej działalności Spółka udziela także swoim klientom finansowania w postaci pożyczek. Celem uzyskania finansowania potrzebnego do prowadzonej działalności Spółka zamierza przeprowadzić transakcję sekurytyzacyjną (dalej: "Sekurytyzacja") w odniesieniu do następujących wierzytelności:

* wierzytelności wynikających z umów leasingu ("Umowy Leasingu") zawartych przez Spółkę (jako finansującego) z korzystającymi będącymi polskimi podmiotami prowadzącymi działalność gospodarczą (dalej: "Leasingobiorcy") i stanowiących roszczenia w stosunku do Leasingobiorców przede wszystkim o zapłatę rat leasingowych oraz ewentualnie innych należności ubocznych wynikających z zawartych umów leasingu, w tym wierzytelności o zapłatę wartości rezydualnej przedmiotów leasingu (tj. wynikającej ze sprzedaży przedmiotu leasingu po wygaśnięciu lub rozwiązaniu umowy leasingu - dalej: "Wierzytelności Leasingowe");

* wierzytelności wynikających z umów najmu długoterminowego ("Umowy Najmu") zawartych przez Spółkę (jako wynajmującego i finansującego) oraz najemców (dalej: "Najemcy"), stanowiących roszczenia względem Najemców przede wszystkim o zapłatę czynszu najmu oraz innych należności ubocznych wynikających z zawartych umów najmu długoterminowego (dalej: "Wierzytelności z Umów Najmu"; dalej łącznie Wierzytelności Leasingowe i Wierzytelności z Umów Najmu określane będą jako: "Wierzytelności z Umów Najmu i Leasingu");

* wierzytelności wynikających z umów pożyczek (dalej: "Umowy Pożyczek") zawartych przez Spółkę (jako pożyczkodawcę) oraz pożyczkobiorców będących polskimi przedsiębiorcami (dalej: "Pożyczkobiorcy"), na podstawie których Spółka udzieliła Pożyczkobiorcom finansowania na zakup przedmiotów określonych w Umowach Pożyczek (dalej: "Wierzytelności Pożyczkowe").

Planowana Sekurytyzacja zostanie przeprowadzona poprzez odpłatny przelew Wierzytelności przez Spółkę do spółki celowej utworzonej w Luksemburgu (dalej: "SPV"). SPV nie będzie posiadała w Polsce siedziby działalności gospodarczej, ani też stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. SPV nie będzie również zarejestrowana dla celów polskiego podatku VAT. Przeniesienie Wierzytelności nastąpi w wykonaniu ramowej umowy sprzedaży wierzytelności, zawartej pomiędzy Spółką i SPV. Przelew Wierzytelności w ramach Sekurytyzacji będzie dokonywany w sposób rewolwingowy.

Celem nabycia Wierzytelności od Spółki, SPV wyemituje obligacje lub inne instrumenty dłużne, których zabezpieczeniem (źródłem spłaty) będą Wierzytelności nabyte od Spółki. Przelew Wierzytelności do SPV nie będzie połączony z przeniesieniem na SPV własności przedmiotów leasingu objętych Umowami Leasingu oraz przedmiotów objętych Umowami Najmu.

Transakcja Sekurytyzacji może przewidywać obowiązek odkupu Wierzytelności, czyli zobowiązanie Spółki do odkupienia Wierzytelności od SPV w szczególności w przypadku wystąpienia naruszenia ustalonych warunków Sekurytyzacji, np. w przypadku gdy dana Wierzytelność nie spełnia wymogów niezbędnych do objęcia jej Sekurytyzacją.

Nie jest także wykluczone, że po zakończeniu okresu rewolwingowego Spółka będzie miała prawo do wykonania opcji call względem Wierzytelności na warunkach określonych pomiędzy stronami. W takim przypadku Spółka odkupi od SPV niespłaconą część Wierzytelności, pod warunkiem, że cena uzyskana przez SPV z odkupu będzie wystarczająca do spłaty finansowania pozyskanego od zewnętrznych inwestorów na nabycie Wierzytelności, jak też innych zobowiązań SPV.

W związku z tym należy podkreślić, że jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy w podatku od czynności cywilnoprawnych dotyczy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych zwrotnego przeniesienia (określonego w umowie prawa odkupu) wierzytelności, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy powyższa transakcja (dokonywana w ramach usługi sekurytyzacji) - dokonana pomiędzy wskazanymi we wniosku Stronami - podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia ww. umowy podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W interpretacji indywidualnej z 14 listopada 2017 r., znak: 0111-KDIB3-1.4012.567.2017.1.WN Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził stanowisko Wnioskodawcy, według którego " (...) zwrotne przeniesienie Wierzytelności do Spółki w oparciu o odpowiednią klauzulę odkupu zawartą w umowie podlega opodatkowaniu VAT w ramach kompleksowej usługi Sekurytyzacji".

Z uwagi zatem na fakt, że zwrotne przeniesienia wierzytelności (dokonywane w ramach sługi sekurytyzacji) będzie podlegać uregulowaniom ustawy o podatku od towarów i usług - co wynika z ww. interpretacji - to w sytuacji gdy istotnie czynność ta stanowić będzie umowę sprzedaży, będzie wyłączona z opodatkowania na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Odnosząc się do powołanych we wniosku interpretacji indywidualnych wskazać należy, iż zapadły one w odmiennym od sprawy stanie faktycznym. Nadto, podkreślić należy, że co do zasady interpretacje wydawane są w indywidualnych sprawach, a zatem rozstrzygnięcie zawarte w innej interpretacji nie może przesądzić o rozstrzygnięciu w niniejszej interpretacji.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2017 r. poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.