0111-KDIB3-2.4012.653.2018.1.MD - Prawo do odliczenia VAT przez gminę w związku z budową sieci kanalizacji sanitarnej.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 27 września 2018 r. (data wpływu 5 października 2018 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego z tytułu wydatków poniesionych na realizację projektu pn. "Budowa sieci kanalizacji sanitarnej wraz z przykanalikami w gminie..." - jest prawidłowe.

W dniu 5 października 2018 r. do tut. Organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego z tytułu wydatków poniesionych na realizację projektu pn. "Budowa sieci kanalizacji sanitarnej wraz z przykanalikami w gminie...".

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (zwanym dalej VAT). Na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2017 r. poz. 1875) Gmina posiada osobowość prawną oraz zdolność do czynności cywilnoprawnych. Wykonuje zadania własne, określone w art. 7 ustawy o samorządzie gminnym samodzielnie lub poprzez powołane przez siebie gminne jednostki organizacyjne. Od 1 stycznia 2017 r. Gmina dokonała centralizacji rozliczeń VAT i wstąpiła we wszystkie prawa i obowiązki swoich jednostek organizacyjnych - składając jedną zbiorczą deklarację VAT-7. Wobec powyższego na fakturach sprzedażowych sprzedawcą jest Gmina z NIP-em Wnioskodawcy, a wystawcą dana jednostka organizacyjna wraz ze swoim adresem, natomiast na fakturach zakupowych nabywcą jest także Gmina, a odbiorcą dana jednostka organizacyjna wraz ze swoim adresem.

W strukturze organizacyjnej Gminy funkcjonują następujące jednostki budżetowe: Publiczne Szkoły Podstawowe, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej i Urząd Gminy (jako jednostka budżetowa obsługująca jednostkę samorządu terytorialnego) oraz samorządowy zakład budżetowy. Stosownie do art. 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej, gospodarka komunalna może być prowadzona przez jednostki samorządu terytorialnego w szczególności w formach samorządowego zakładu budżetowego lub spółek prawa handlowego.

Gospodarka komunalna prowadzona jest przez zakład budżetowy Gminy - Zakład Działalności Komunalnej i Mieszkaniowej w X. (zwany dalej ZDKiM). ZDKiM wykonuje zadania polegające między innymi na zaspokajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych oraz urządzeń sanitarnych.

Po dokonaniu centralizacji rozliczeń VAT, ZDKiM prowadzi opodatkowaną i niepodlegającą opodatkowaniu VAT sprzedaż. ZDKiM wykonuje swoje zadania statutowe odpłatnie, pokrywając koszty swojej działalności z przychodów własnych, otrzymując jedynie dopłatę w formie dotacji przedmiotowej do oczyszczania ścieków z gospodarstw domowych. Dotacja ta stanowi około 3% przychodów zakładu. Sprzedaż opodatkowana (dokumentowana fakturą) dotyczy zaopatrzenia w wodę i odprowadzanie ścieków komunalnych, wynajem lokali, unieszkodliwiania odpadów komunalnych, rezerwacji miejsc targowych, sprzedaż drewna - dla gospodarstw domowych, jednostek organizacyjnych Gminy posiadających osobowość prawną oraz przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą. Sprzedaż niepodlegająca opodatkowaniu VAT (dokumentowana notą księgową) dotyczy zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków, dowozu dzieci do szkół, utrzymania czystości, budowy infrastruktury drogowej na rzecz jednostek budżetowych Gminy.

Zakład Działalności Komunalnej i Mieszkaniowej działający w imieniu i na rzecz Gminy realizuje inwestycję pn. "Budowa sieci kanalizacji sanitarnej wraz z przykanalikami w gminie...". Okres realizacji 2018-2019. Gmina na realizację projektu pozyskała środki na podstawie umowy nr 00113-XXX-UMXXX/17 z dnia 28 listopada 2017 r. w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. We wniosku o dofinansowanie podatek VAT jest kosztem niekwalifikowanym.

Wydatki w związku z realizacją projektu były i będą ponoszone na podstawie faktur VAT, wystawionych na Gminę.

W ramach zadania wykonana zostanie sieć kanalizacyjna oraz zostaną wykonane przykanaliki na nieruchomościach stanowiących własność mieszkańców. Odbiorcami usług będą osoby fizyczne i podmioty gospodarcze, korzystające z usług zbiorowego odprowadzania ścieków ze swoich posesji na podstawie umów cywilnoprawnych, na podstawie których wystawiane będą faktury VAT.

Powstała infrastruktura nie będzie wykorzystywana przez jednostki organizacyjne Gminy.

Inwestycja wykorzystywana będzie do wykonywania czynności opodatkowanych. Wobec powyższego Gmina będzie miała prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu wydatków poniesionych w związku z budową kanalizacji sanitarnej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy Gminie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony w ramach realizacji projektu pn. "Budowa sieci kanalizacji sanitarnej wraz z przykanalikami w gminie..."?

Zdaniem Wnioskodawcy, będzie miał on prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego z tytułu wydatków poniesionych w związku z budową kanalizacji sanitarnej, na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016. 710 z późn. zm.). Bowiem Gmina w zakresie wykonywania czynności z zakresu usług zbiorowego odprowadzania ścieków, działa w charakterze podatnika podatku VAT. Planowana inwestycja po jej zrealizowaniu będzie służyła wyłącznie wykonywaniu czynności opodatkowanych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r. poz. 1221 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą. W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych. Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2018 r. poz. 994 ze. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy w zakresie (...) kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych (art. 7 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy o samorządzie gminnym).

Realizacja tych zadań następować może także w drodze dostawy towarów i świadczenia usług w rozumieniu art. 7 i art. 8 ustawy (w zakresie dostaw i usług co do zasady odpłatnych). Gmina w celu wypełnienia nałożonych na nią zadań organizuje warunki dla innych podmiotów bądź bezpośrednio uczestniczy w obrocie gospodarczym.

Jak wskazano na wstępie odliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W świetle powołanych wyżej przepisów ustawy o VAT stwierdzić należy, że świadczenie usług zbiorowego odprowadzania ścieków na rzecz osób fizycznych oraz podmiotów gospodarczych jest niewątpliwie czynnością cywilnoprawną (nie zaś publicznoprawną), zatem dla tych czynności Gmina występuje w charakterze podatnika podatku od towarów i usług. W konsekwencji, Gmina jako osoba prawna podlega obowiązkowi podatkowemu na zasadach ogólnych. Czynności wykonywane na podstawie zawartych przez Gminę umów cywilnoprawnych nie podlegają wyłączeniu z opodatkowania na mocy powołanego wyżej art. 15 ust. 6 ustawy o VAT.

Analizując okoliczności przedstawione w opisie sprawy, w kontekście obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa, należy stwierdzić, że w rozpatrywanej sprawie zostaną spełnione przesłanki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, warunkujące prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego.

Jak wynika z okoliczności sprawy infrastruktura, która powstanie w ramach realizacji przedmiotowego projektu będzie wykorzystywana przez Gminę (poprzez ZDKiM) do czynności opodatkowanych polegających na świadczeniu odpłatnych usług w zakresie odprowadzania ścieków. Odbiorcami tych usług będą osoby fizyczne i podmioty gospodarcze, korzystające z usług zbiorowego odprowadzania ścieków ze swoich posesji na podstawie umów cywilnoprawnych. Jak wskazał Wnioskodawca powstała infrastruktura nie będzie wykorzystywana przez jednostki organizacyjne Gminy. Ponadto Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

W konsekwencji Wnioskodawcy przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego z tytułu wydatków poniesionych w związku z realizacją projektu pn. "Budowa sieci kanalizacji sanitarnej wraz z przykanalikami w gminie...". Prawo to będzie przysługiwało pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych, o których mowa w art. 88 ustawy.

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. Przedmiotową interpretację wydano w odniesieniu do przedstawionego opisu stanu faktycznego, w którym wskazano, że infrastruktura, która powstanie w ramach realizacji przedmiotowego projektu będzie wykorzystywana przez Gminę (poprzez ZDKiM) do czynności opodatkowanych polegających na świadczeniu odpłatnych usług w zakresie odprowadzania ścieków. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, w szczególności gdy do będącej przedmiotem wniosku sieci podłączone będą budynki gminnych jednostek organizacyjnych i w związku z tym służyły one będą też czynnościom niepodlegającym opodatkowaniu, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2018 r. poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.