0111-KDIB3-2.4012.497.2022.2.KK - Rozliczanie VAT przez gminę w związku z usuwaniem wyrobów azbestowych

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

8 lipca 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 8 lipca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia VAT naliczonego z faktur dokumentujących wydatki związane z realizacją czynności w zakresie usuwania azbestu. Uzupełnili go Państwo - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 9 września 2022 r. (wpływ 9 września 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zaistniałego stanu faktycznego

Miasto (dalej Miasto lub Wnioskodawca) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559 z późn. zm.), dalej: "ustawa o samorządzie gminnym" Miasto jest wyposażone w osobowość prawną i posiada zdolność do czynności cywilnoprawnych.

Mając na uwadze wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE, Trybunał) z dnia 29 września 2015 r. w sprawie C-276/14 (dalej: wyrok TSUE) począwszy od 1 stycznia 2017 r. Miasto dokonało centralizacji rozliczeń VAT, tj. prowadzi wspólne rozliczanie VAT wraz ze wszystkimi jednostkami organizacyjnymi. Miasto składa deklaracje podatkowe dla podatku od towarów i usług za miesięczne okresy.

Wnioskodawca zamierza zrealizować (projekt) zadanie polegające na demontażu i usunięciu wyrobów zawierających azbest z nieruchomości gospodarstw indywidualnych znajdujących się na terenie Miasta.

Zadanie zostanie sfinansowane ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (dalej WFOŚiGW), Miasto nie będzie pobierało opłat za demontaż i utylizację azbestu, ani nie będzie osiągało z tego tytułu innych dochodów. Uczestnicy realizowanego zadania nie będą wnosić wpłat z tytułu jego realizacji.

W celu realizacji zadania Miasto zawrze umowę z wyspecjalizowaną firmą posiadającą stosowne uprawnienia przewidziane przepisami. Profesjonalna firma wykona usługę demontażu a następnie unieszkodliwienia odpadów azbestowych. Z tytułu nabycia przedmiotowej usługi Miasto otrzyma od wykonawcy faktury VAT.

Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 i 3 ustawy o samorządzie gminnym, do zadań własnych Miasta należą m.in. sprawy obejmujące ład przestrzenny, gospodarkę nieruchomościami, ochronę środowiska i przyrody oraz gospodarkę wodną, a także sprawy dot. wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.

Zdaniem Wnioskodawcy usuwanie i unieszkodliwianie odpadów azbestowych, nie może być uznane za usuwanie odpadów komunalnych, wobec powyższego zadanie nie jest realizowane w reżimie władztwa publicznego.

Miasto otrzymując dofinansowanie z WFOŚiGW będzie zobowiązane do rozliczenia się z otrzymanych środków finansowych. Podstawą rozliczenia będzie przedstawienie w WFOŚiGW faktur dokumentujących wydatki związane z zadaniem.

W przypadku niezrealizowania zadania, Miasto będzie zobowiązane do zwrotu otrzymanych środków pieniężnych.

Z otrzymanego dofinansowania Miasto pokryje wydatki na: demontaż, załadunek, transport oraz przekazanie do utylizacji azbestu. Wnioskodawca nie może przeznaczyć dofinansowania na inny cel.

W uzupełnieniu wyjaśnili Państwo, że:

1. Wartość dofinansowania udzielonego przez WFOŚiGW uzależniona jest od wartości wskaźnika G określonego dla roku poprzedzającego rok złożenia wniosku. Miasto otrzyma dotację w wysokości 70% kosztów kwalifikowanych zadania (tj. iloczyn szacunkowej ilości (Mg) zdemontowanego i unieszkodliwionego azbestu i oferowanej ceny przez wyspecjalizowaną firmę), z uwagi na fakt, iż wskaźnik G dla Miasta znajduje się w przedziale powyżej (...) do (...).

2. W przedstawionym przypadku mamy do czynienia z czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT (odpłatne świadczenie przez Miasto na rzecz mieszkańców usług w zakresie demontażu i usunięciu wyrobów zawierających azbest z nieruchomości gospodarstw indywidualnych znajdujących się na terenie Miasta), a nie z realizacją zadań własnych przez Miasto w charakterze organu władzy publicznej.

Przedmiotowe usługi Miasto nabędzie od Wykonawcy - wyspecjalizowanej firmy posiadającej odpowiednie uprawnienia we własnym imieniu, ale na rzecz osób trzecich, a więc stosownie do art. 8 ust. 2a ustawy, zawierając umowę z wykonawcą na świadczenie ww. usługi, wchodzi w rolę podmiotu świadczącego usługę.

Sam fakt, iż Miasto nie będzie pobierało opłat za demontaż i utylizację azbestu, nie powoduje, że Miasto w tym przypadku będzie działać jako organ publiczny realizujący zadania własne. Należy podkreślić, że to Miasto (a nie mieszkańcy) zawrze umowę z ww. wyspecjalizowaną firmą posiadającą stosowne uprawnienia. Z tym, że na otrzymanych przez Miasto z tego tytułu fakturach, jako nabywca będzie widniało Miasto.

Środki finansowe z dofinansowania ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w tym przypadku będą przeznaczone na realizację konkretnego zadania związanego z demontażem i usunięciem wyrobów zawierających azbest z nieruchomości gospodarstw indywidualnych znajdujących się na terenie Miasta.

W przypadku niezrealizowania zadania Miasto jest zobowiązane do zwrotu otrzymanych środków pieniężnych. Miasto nie może przeznaczyć dofinansowania na inny cel.

Środki te należy uznać za wynagrodzenie z tytułu świadczenia usługi przez Miasto na rzecz mieszkańców, uiszczane przez podmiot trzeci (tj. Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej - podmiot dokonujący dofinansowania). Dotacja nie może więc zostać uznana za dotację kosztową przeznaczaną na ogólną działalność Miasta, jej celem nie jest dotowanie całej działalności Miasta, ale konkretnych czynności wykonywanych w ramach ww. zadania.

W związku z powyższym stwierdzają Państwo, że w niniejszych okolicznościach Miasto nie działa jako organ władzy publicznej i nie może skorzystać z wyłączenia, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy.

Miasto w związku z realizacją przedmiotowego zadania wystąpi w roli podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, świadczącego usługi podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Pytanie

Czy Miastu będzie przysługiwać prawo do odliczenia pełnych kwot VAT naliczonego z faktur VAT dokumentujących wydatki związane z realizacją czynności w zakresie usuwania azbestu?

Państwa stanowisko w sprawie

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego, zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 z późn. zm. dalej zwanej ustawą VAT). W myśl wskazanego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W związku z powyższym dla ustalenia prawa do odliczenia podatku naliczonego niezbędna są ustalenia w zakresie opodatkowania dopłaty (dofinansowania) przyznanej na zadanie polegające na demontażu i utylizacji azbestu.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

W myśl art. 8 ust. 2a ustawy, w przypadku, gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Zauważyć również należy, że pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą towaru w rozumieniu art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z tym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z przywołanego przepisu wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, Miasto wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym, zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy m.in. ochrony środowiska i przyrody oraz utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych.

Obowiązki Miasta w zakresie gospodarki odpadami jako zadania własnego reguluje ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2022 r. poz. 1297), zgodnie z którą gminy obejmują wszystkich właścicieli nieruchomości na terenie gminy systemem gospodarowania odpadami komunalnymi. Definicja odpadów komunalnych jest zawarta z kolei w art. 3 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2022 r. poz. 699).

Zgodnie ww. przepisem odpady komunalne są to odpady powstające w gospodarstwach domowych, z wyłączeniem pojazdów wycofanych z eksploatacji, a także odpady niezawierające odpadów niebezpiecznych pochodzące od innych wytwórców odpadów, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych; niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne pozostają niesegregowalnymi (zmieszanymi) odpadami komunalnymi, nawet jeżeli zostały poddane czynności przetwarzania odpadów, która nie zmieniła w sposób znaczący ich właściwości.

Azbest (pył i włókna) został wymieniony w załączniku nr 4 do ww. ustawy o odpadach, jako składnik, który może powodować, że odpady są odpadami niebezpiecznymi. Wobec powyższego należy stwierdzić, iż czynności polegające na demontażu i usunięciu wyrobów zawierających azbest z nieruchomości gospodarstw indywidualnych nie należą do zadań własnych gminy.

W myśl art. 29a ust. 1 ustawy VAT podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Według art. 29a ust. 6 ustawy VAT, podstawa opodatkowania obejmuje:

Z przepisu tego wynika, że podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług stanowi wynagrodzenie, które dostawca lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów albo świadczenia usług. Wynagrodzenie to oznacza wartość rzeczywiście otrzymaną (lub która ma być otrzymana) w konkretnym przypadku.

Włączenie do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze ma miejsce wówczas, gdy jest to dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana bezpośrednio z dostawą towaru lub świadczeniem usługi.

Do podstawy opodatkowania zaliczane są zatem tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które są bezpośrednio przeznaczone na dofinansowanie konkretnego towaru czy też konkretnego rodzaju usługi.

W przypadku gdy podatnik otrzymuje dofinansowanie, które jest związane z dostawą lub świadczeniem usług, jako pokrycie części ceny konkretnego świadczenia lub rekompensatę z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych, to płatność taką należy zaliczyć do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Natomiast gdy dotacja nie jest elementem wynagrodzenia związanego z danymi dostawami towarów lub usług, to wówczas należy potraktować ją jako płatność niepodlegającą podatkowi VAT.

Wnioskodawca otrzyma dotację od WFOŚiGW i nie może przeznaczyć na inny cel niż demontaż i utylizacja wyrobów zawierający azbest z nieruchomości znajdujących się na terenie Miasta. W związku z tym uzyskana dotacja nie może być zostać uznana za dotację na ogólną działalność Miasta, jej celem bowiem nie jest dotowanie całej działalności Miasta, ale konkretnych czynności wykonywanych w ramach ww. zadania.

W konsekwencji, otrzymane środki należy uznać za wynagrodzenie z tytułu świadczenia usługi przez Miasto na rzecz jej mieszkańców, uiszczane przez podmiot trzeci.

Podsumowując, Miasto świadcząc usługi polegające na demontażu i utylizacji wyrobów zawierających azbest będzie działać jako podatnik w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy VAT, prowadzący działalność gospodarczą, zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy VAT, w zakresie, w jakim będzie realizował ww. zadanie oraz nie będzie korzystał z wyłączenia od podatku na podstawie przepisu art. 15 ust. 6 ustawy VAT.

Natomiast dofinansowanie otrzymane przez Miasto ze środków WFOŚiGW, na realizację zadania w zakresie w jakim ma bezpośredni wpływ na cenę usług świadczonych na rzecz mieszkańców Miasta, będzie stanowić podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 w zw. z art. 29a ust. 6 ustawy VAT, a tym samym będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Z treści wskazanej powyżej regulacji wynika zatem, że prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego przysługuje przy łącznym spełnieniu dwóch przesłanek, tj.: nabywcą towarów/usług jest podatnik VAT oraz nabywane towary i usługi są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym przypadku powyższe przesłanki zostaną spełnione i tym samym, stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, Miastu przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z demontażem i usunięciem wyrobów zawierających azbest z nieruchomości gospodarstw indywidualnych znajdujących się na terenie Miasta.

Stanowisko odmienne od przestawionego powyżej pozostawałoby w sprzeczności z fundamentalną zasadą opodatkowania VAT, jaką jest zasada neutralności tego podatku, podkreślana wielokrotnie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz polskich sądów administracyjnych. W ocenie Miasta, nie powinna być ona traktowana inaczej lub mniej korzystnie niż inne podmioty gospodarcze, dokonujące sprzedaży opodatkowanej VAT i korzystające w związku z tym z prawa do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie towarów i usług niezbędnych w celu wykonywania czynności opodatkowanych. Skoro bowiem Miasto, jako czynny podatnik VAT, zobowiązane jest uiszczać podatek VAT należny z tytułu świadczonych usług, powinno mieć jednocześnie prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków warunkujących możliwość ich świadczenia.

W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy, Miasto jest uprawnione do odliczenia pełnych kwot VAT naliczonego z tytułu wydatków związanych z realizacją przedmiotowego zadania.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą. W myśl tego przepisu:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do treści art. 86 ust. 2 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

Z cytowanego wyżej art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

W świetle postanowień art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do treści art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych. Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559 z późn. zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

W myśl art. 6 ust. 1 ww. ustawy:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy w zakresie ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że będą Państwo przy pomocy środków z WFOŚiGW realizować zadanie polegające na demontażu i usunięciu wyrobów zawierających azbest z nieruchomości gospodarstw indywidualnych znajdujących się na terenie Miasta.

Państwa wątpliwości dotyczą prawa do odliczenia pełnych kwot podatku VAT naliczonego z faktur dokumentujących wydatki związane z realizacją czynności w zakresie usuwania azbestu.

Na wstępie należy zaznaczyć, że analiza przedstawionego opisu sprawy oraz treści cytowanych przepisów prawa podatkowego prowadzi do wniosku, że w omawianym przypadku - jak zresztą sami Państwo podali-mamy do czynienia z czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, tj. odsprzedażą usług zakupionych przez Miasto od wyspecjalizowanej firmy na rzecz mieszkańców biorących udział w zadaniu. Nabywają Państwo bowiem usługi demontażu i unieszkodliwienia odpadów azbestowych od firmy zajmującej się usuwaniem tego typu odpadów we własnym imieniu, ale na rzecz osób trzecich (mieszkańców).

Zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy o podatku od towarów i usług:

W przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Zatem - stosownie do cytowanego art. 8 ust. 2a ustawy - zawarcie przez Państwa na świadczenie ww. usługi umowy z wyspecjalizowaną firmą spowoduje, że wejdą Państwo w rolę podmiotu ją świadczącego. Firma, która zrealizuje zadanie - wykona demontaż, a następnie unieszkodliwi odpady azbestowe z nieruchomości gospodarstw indywidualnych znajdujących się na terenie Miasta. Faktury VAT zostaną wystawione na Państwa. Miasto w tym przypadku nie będzie działało jako organ władzy publicznej realizujący zadania własne, pomimo tego, że mieszkańcy nie będą wnosili opłat za demontaż i utylizację azbestu. Tytułem realizacji zadania otrzymacie Państwo bowiem dofinansowanie z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Świadcząc usługi w zakresie demontażu i utylizacji azbestu działacie Państwo jako podatnik w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzący działalność gospodarczą, o którym mowa w art. 15 ust. 2 ustawy oraz nie korzystacie z wyłączenia od podatku na podstawie przepisu art. 15 ust. 6 ustawy.

Środki finansowe pozyskane przez Państwa (dofinansowanie uzyskane z WFOŚiGW) w tym przypadku są przeznaczone na realizację konkretnego zadania obejmującego demontaż i usunięcie wyrobów zawierających azbest. Wskazali Państwo, że zadanie zostanie częściowo sfinansowane, a wysokość dofinansowania uzależniona jest od wartości wskaźnika G określonego dla roku poprzedzającego rok złożenia wniosku. W przypadku niezrealizowania zadania, Miasto będzie zobowiązane do zwrotu środków gdyż nie może ich przeznaczyć na inny cel. Dofinansowanie bezpośrednio wpływa na cenę świadczonej usługi, gdyż w rezultacie usługobiorca (mieszkańcy biorący udział w zadaniu) za nią nie płaci.

Wskazać w tym miejscu należy, że wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może być albo opodatkowana właściwą stawką podatku VAT, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku, przy czym zastosowanie obniżonych stawek podatku lub zwolnienie od podatku możliwe jest tylko wówczas, gdy wynika to wprost z ustawy lub przepisów wykonawczych do ustawy.

Zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienia od podatku.

Zaznaczenia wymaga, że odpłatne świadczenie usług polegające na demontażu i usunięciu wyrobów zawierających azbest nie zostało przez ustawodawcę wymienione wśród usług zwolnionych od podatku, w konsekwencji będzie opodatkowane według stawki VAT właściwej dla tychże usług.

Odnosząc się do Państwa wątpliwości dotyczących prawa do odliczenia pełnych kwot podatku VAT naliczonego z faktur dokumentujących wydatki związane z realizacją czynności w zakresie usuwania azbestu, należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Zatem, jeśli towary i usługi, przy nabyciu których naliczono podatek, są wykorzystywane w całości do prowadzenia działalności opodatkowanej, wówczas podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku.

Mając na uwadze powołane przepisy należy stwierdzić, że w rozpatrywanej sprawie warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, będą spełnione. Jak już zostało wyżej wspomniane, przedmiotowe działania podejmowane przez Miasto stanowią odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT i nie korzystają ze zwolnienia, a Państwo, w związku z ww. czynnościami wystąpią w charakterze podatnika tego podatku.

W konsekwencji, w związku z realizacją zadania polegającego na demontażu i usunięciu wyrobów zawierających azbest z nieruchomości gospodarstw indywidualnych znajdujących się na terenie Miasta będzie Państwu przysługiwało prawo do odliczenia pełnych kwot VAT naliczonego.

Zaznaczenia wymaga, że będą mogli Państwo zrealizować prawo do odliczenia VAT naliczonego, pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych wymienionych w art. 88 ustawy.

Zatem Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa zapytania. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku, a wynikające z opisu sprawy oraz Państwa stanowiska - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2022 r. poz. 329 z późn. zm.; dalej jako "p.p.s.a.".

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.).