0111-KDIB3-1.4012.923.2021.4.WN - Zwolnienie z VAT pożyczki

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 21 stycznia 2022 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0111-KDIB3-1.4012.923.2021.4.WN Zwolnienie z VAT pożyczki

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie uznania czy Pożyczkodawcy udzielając Państwa Spółce pożyczek działali w charakterze podatników VAT i transakcja stanowiła świadczenie usług dla potrzeb VAT jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

26 października 2021 r. wpłynął Państwa wniosek z 26 października 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. uznania czy Pożyczkodawcy udzielając Państwa Spółce pożyczek działali w charakterze podatników VAT i transakcja stanowiła świadczenie usług dla potrzeb VAT. Uzupełnili go Państwo - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 23 grudnia 2021 r. (wpływ 23 grudnia 2021 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Państwa Spółka jest spółką z siedzibą w Polsce pełniącą funkcję podmiotu holdingowego w grupie kapitałowej specjalizującej się w doradztwie strategicznym, pośrednictwie finansowym i działalności konsultingowej. Spółka świadczy usługi pomocnicze na rzecz spółek z grupy, w tym usługi finansowe, doradcze, zarządcze, prawnicze i administracyjne.

W celu pozyskania środków finansowych na sfinansowanie rozwoju działalności, Spółka otrzymała pożyczkę od dwóch pożyczkodawców, funduszy inwestycyjnych zamkniętych (dalej: Pożyczkodawcy): SS1 Fundusz Inwestycyjny Zamknięty o numerze RFI 599 (dalej: Pożyczkodawca 1) oraz NGU Fundusz Inwestycyjny Zamknięty o numerze RFI 974 (dalej: Pożyczkodawca 2). W dniu 3 marca 2021 r. doszło do zawarcia umowy pożyczki (dalej: Umowa pożyczki), w której Pożyczkodawcy udzielili Spółce pożyczki w kwocie 7 mln złotych (dalej: Pożyczka). Zgodnie z Umową, od kwoty pożyczki naliczane są należne Pożyczkodawcom odsetki według stałej stopy procentowej. Dodatkowo Spółka zapłaciła Pożyczkodawcom prowizję naliczaną od całej kwoty pożyczki z tytułu przygotowania, udzielenia i wypłaty kwoty pożyczki. Termin spłaty Pożyczki wynosi 9 miesięcy od dnia wypłaty pożyczki w pełnej wysokości. Spłata Pożyczki została zabezpieczona poprzez ustanowienie zastawu rejestrowego na przysługujących Spółce akcjach innej spółki.

Spółka jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej "podatek VAT") w rozumieniu art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. (Dz. U. z 2020 r. poz. 106 z późn. zm.; dalej "Ustawa VAT") i posiadała status zarejestrowanego podatnika podatku VAT w dniu udzielenia przez Pożyczkodawców Pożyczki.

Pożyczkodawcy:

- nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT;

- będą uzyskiwać odsetki w związku z udzieleniem Spółce Pożyczki.

Możliwość udzielania pożyczek wynika ze statutów Pożyczkodawców; zgodnie z ich treścią (odpowiednio art. 18 ust. 8 Statutu SS1 FIZ oraz art. 18 ust. 8 Statutu NGU FIZ), Pożyczkodawcy mogą z aktywów funduszu udzielać pożyczek pieniężnych do wysokości 50% wartości aktywów funduszu pod warunkiem spełnienia określonych przesłanek. Poniżej przedstawiono dane wynikające ze sprawozdań finansowych Pożyczkodawców, do których Wnioskodawca uzyskał dostęp - sporządzonych odpowiednio za rok 2020 (Pożyczkodawca 1) oraz rok 2019 (Pożyczkodawca 2).

SS1 FIZ - Pożyczkodawca 1. Zgodnie z danymi zawartymi w sprawozdaniu finansowym Pożyczkodawcy 1 sporządzonym za 2020 rok, w analizowanym okresie uzyskano blisko 1 mln złotych przychodów odsetkowych oraz ponad 0,5 mln złotych przychodów z dywidend i innych udziałów w zyskach - łącznie ok. 1,5 mln przychodów z lokat. Dodatkowo Pożyczkodawca 1 według stanu na koniec 2020 r. posiadał w aktywach m.in. dłużne papiery wartościowe (obligacje notowane na aktywnym rynku nieregulowanym oraz nienotowane na rynku aktywnym) o łącznej wartości według wyceny na dzień bilansowy wynoszącej prawie 20 mln złotych oraz akcje o łącznej wartości według wyceny na dzień bilansowy równej ok. 5 mln złotych.

NGU FIZ - Pożyczkodawca 2. Zgodnie z danymi zawartymi w sprawozdaniu finansowym Pożyczkodawcy 2 sporządzonym za 2019 rok, w analizowanym okresie uzyskano ponad 2 mln złotych przychodów z lokat (uzyskane z tytułu przychodów odsetkowych). Dodatkowo Pożyczkodawca 2 według stanu na koniec 2019 r. posiadał m.in. w aktywach dłużne papiery wartościowe (obligacja notowane na aktywnym rynku nieregulowanym oraz nienotowane na rynku aktywnym) o łącznej wartości według wyceny na dzień bilansowy wynoszącej ponad 25 mln złotych oraz akcje o łącznej wartości według wyceny na dzień bilansowy równej prawie 2 mln złotych.

Po ponownej analizie przepisów podatkowych, a także mając na uwadze zakres działalności Pożyczkodawców oraz dotychczas wydane interpretacje organów podatkowych Spółka powzięła wątpliwość, czy przedmiotowa transakcja podlegała opodatkowaniu p.c.c.

Uzupełniliście Państwo opis sprawy o następujące informacje:

Przyczyną braku rejestracji na VAT jest fakt, iż Pożyczkodawcy wykonują czynności zwolnione z VAT i w rezultacie w takim przypadku nie mieli obowiązku rejestracji dla potrzeb VAT.

Niemniej jednak zdaniem Wnioskodawcy rozstrzygnięcie przedmiotowej kwestii, odnośnie przyczyny braku zarejestrowania Pożyczkodawców Spółki jako podatników VAT nie należy do zadań Spółki. Właśnie m.in. w tym celu został złożony wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, żeby rozwiać wątpliwości Spółki czy Pożyczkodawcy działali w ramach przedmiotowych transakcji w charakterze podatników VAT.

Z brzmienia art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. 2021.1540 z późn. zm., "O.p.") wynika bowiem, że składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Przepis ten nie zawiera natomiast wymogu dokonania przez Wnioskodawcę wykładni przepisów, które mogą mieć w sprawie zastosowanie. Zdaniem Spółki przedstawiła ona w sposób wyczerpujący stan faktyczny w tym zakresie.

Na marginesie Spółka pragnie zaznaczyć, iż jej zdaniem okoliczność braku rejestracji Pożyczkodawców jako podatników VAT nie jest kluczowa dla dokonania przez Organ oceny wskazanej kwestii. O tym czy dany podmiot jest podatnikiem VAT nie decyduje bowiem fakt rejestracji dla potrzeb VAT bądź też jej brak. Kluczowe są okoliczności faktyczne, tj. działanie w charakterze podatnika VAT.

Pytanie w zakresie podatku od towarów i usług:

Czy Pożyczkodawcy udzielając Spółce pożyczek działali w charakterze podatników VAT i transakcja stanowiła świadczenie usług dla potrzeb VAT?

Państwa Stanowisko w zakresie podatku od towarów i usług:

Zdaniem Spółki (...) w świetle art. 15 ust. 1 Ustawy VAT w brzmieniu na dzień udzielenia Pożyczki, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ww. ustawy). Zgodnie z art. 5 ust. 1 Ustawy VAT opodatkowaniu podatkiem VAT podlegało m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium Polski. Zgodnie zaś z brzmieniem art. 8 ust. 1 tej ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Zdaniem Spółki udzielenie Pożyczki stanowiło odpłatne świadczenie usług w rozumieniu Ustawy VAT. Pożyczkodawcy, udzielając Pożyczki Spółce, dokonali na jej rzecz świadczenia w postaci udostępnienia środków pieniężnych na umówiony czas, otrzymując w zamian wynagrodzenie w postaci odsetek oraz prowizji, co wskazuje na zarobkowy charakter zawartej transakcji. Zdaniem Spółki, zawierając Umowę pożyczki, Pożyczkodawcy działali także w charakterze podatników VAT, gdyż dokonywali czynności opodatkowanych podatkiem VAT (świadczenia usług) w sposób zorganizowany, udzielając pożyczek ze środków wykorzystywanych do prowadzenia działalności w celu osiągnięciu zysku (na co wskazuje okoliczność występowania wynagrodzenia - odsetek oraz prowizji płatnych Pożyczkodawcom przez Spółkę). Na fakt prowadzenia przez Pożyczkodawców działalności finansowej, a tym samym działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 Ustawy VAT wskazują również dane zawarte w sprawozdaniach finansowych Pożyczkodawców wskazujące na zakres prowadzonej działalności. Zgodnie z danymi zawartymi w sprawozdaniu finansowym Pożyczkodawcy 1 sporządzonym za 2020 rok, w analizowanym okresie uzyskano blisko 1 mln złotych przychodów odsetkowych (z tytułu posiadanych obligacji o łącznej wartości według wyceny na dzień bilansowy wynoszącej blisko 20 mln złotych) oraz ponad 0,5 mln złotych przychodów z dywidend i innych udziałów w zyskach (m.in. z tytułu posiadanych akcji o łącznej wartości według wyceny na dzień bilansowy równej ok. 5 mln złotych) - łącznie ok. 1,5 mln przychodów z lokat. Natomiast zgodnie z danymi zawartymi w sprawozdaniu finansowym Pożyczkodawcy 2 sporządzonym za 2019 rok, w analizowanym okresie uzyskano ponad 2 mln złotych przychodów z lokat z tytułu przychodów odsetkowych w związku z posiadanymi przez Pożyczkodawcę obligacjami o łącznej wartości według wyceny na dzień bilansowy wynoszącej ponad 25 mln złotych. Dodatkowo Pożyczkodawca 2 według stanu na koniec 2019 r. posiadał w aktywach akcje o łącznej wartości według wyceny na dzień bilansowy prawie 2 mln złotych. Istotną część aktywów Pożyczkodawców (odpowiednio 25 mln zł dla Pożyczkodawcy 1 oraz blisko 30 mln zł dla Pożyczkodawcy 2) stanowiły dłużne papiery wartościowe oraz akcje. Zdaniem Wnioskodawcy, istotna wartość tego typu instrumentów finansowych w aktywach Pożyczkodawców oraz istotne uzyskiwane przychody odsetkowe potwierdzają, że obaj Pożyczkodawcy prowadzą działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 Ustawy o VAT, a w konsekwencji są podatnikami w świetle art. 15 ust. 1 Ustawy VAT. Dodatkowo jak wynika z przywołanych danych ze sprawozdań finansowych Pożyczkodawców, Pożyczka udzielona Spółce jest kolejną z czynności wykonanych przez Pożyczkodawców w zakresie udzielania finansowania, z których Pożyczkodawcy będą czerpać przychody odsetkowe (oprócz obligacji), co wskazuje na powtarzalność tego typu czynności i zamiar ich wykonywania w sposób zorganizowany, częstotliwy i ciągły.

Jak wskazano w stanie faktycznym, Pożyczkodawcy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT. Zgodnie z art. 96 ust. 1 Ustawy VAT podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3. W treści art. 96 ust. 3 wskazano jednak, że podmioty wymienione w art. 15, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 lub wykonujące wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, mogą złożyć zgłoszenie rejestracyjne. Powyższe wskazuje, że brak rejestracji Pożyczkodawców jako podatników VAT nie wyklucza posiadania przez nich statusu podatnika VAT zwolnionego, gdyż podatnicy VAT zwolnieni zgodnie z art. 96 ust. 3 Ustawy VAT nie mają obowiązku złożenia zgłoszenia rejestracyjnego.

W związku z powyższym, w ocenie Spółki, czynność udzielenia pożyczki dokonana przez Pożyczkodawców za wynagrodzeniem w ramach prowadzonej przez Pożyczkodawców działalności gospodarczej stanowi świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy VAT w brzmieniu obowiązującym w dniu udzielenia Pożyczki, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Pogląd, iż pożyczki udzielane w ramach działalności funduszy inwestycyjnych stanowią element ich działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 Ustawy o VAT, jednocześnie korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług, znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach prawa podatkowego, np. w interpretacji prawa podatkowego, wydanej przez Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w dniu 20 czerwca 2017 r. (0111- KDIB3-1.4012.33.2017.2.AB), w której organ w zbliżonym stanie faktycznym stwierdził, że: "W odniesieniu do przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego, należy wskazać, że czynność udzielenia Wnioskodawcy oprocentowanych pożyczek przez Polski Fundusz Inwestycyjny, będący funduszem inwestycyjnym zamkniętym oraz przez Polski Fundusz Inwestycyjny, będący specjalistycznym funduszem inwestycyjnym otwartym, stanowi czynność mieszczącą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu VAT, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy. Z uwagi na to, że usługa ta mieści się w zakresie czynności, o których mowa w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy jako wymieniona wprost w tym przepisie - usługa udzielenia pożyczek przez ww. Fundusze na rzecz Wnioskodawcy, korzystać będzie ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie tego przepisu." (...).

Dodatkowo w piśmie z 23 grudnia 2021 r. Spółka wskazała, że zawierając Umowę pożyczki, Pożyczkodawcy jej zdaniem działali w charakterze podatników VAT, gdyż dokonywali czynności opodatkowanych podatkiem VAT (świadczenia usług zwolnionego z VAT) w sposób zorganizowany, udzielając pożyczek ze środków wykorzystywanych do prowadzenia działalności w celu osiągnięciu zysku (na co wskazuje okoliczność występowania wynagrodzenia - odsetek oraz prowizji płatnych Pożyczkodawcom przez Spółkę).

Ocena stanowiska

Stanowisko w zakresie podatku od towarów i usług, które przedstawiliście Państwo we wniosku jest prawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Na wstępie niniejszej interpretacji należy wyjaśnić, iż Państwa Spółka (pożyczkobiorca) została uznana za podmiot zainteresowany w sprawie będącej przedmiotem wniosku w związku z możliwością opodatkowania ww. czynności podatkiem od czynności cywilnoprawnych w przypadku, gdyby czynność udzielenia pożyczki przez pożyczkodawców nie podlegała przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast, w myśl art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Stosownie do treści powołanych przepisów, każde świadczenie na rzecz osób fizycznych, osób prawnych lub jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, uznawane jest na gruncie ustawy za usługę. Zatem pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie niebędące dostawą towarów.

Dana usługa podlega opodatkowaniu podatkiem VAT wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. W następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia, świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a beneficjentem, i w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Zatem pod pojęciem odpłatności dostawy towarów lub odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

W konsekwencji powyższego należy stwierdzić, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie usługą podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Warto w tym miejscu wskazać, że kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. I tak, przykładowo w wyroku z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise, TSUE uznał, że określoną czynność można uznać za wykonaną odpłatnie, jeśli istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto gdy odpłatność za otrzymane świadczenie pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miała być opodatkowana VAT.

Na uwagę zasługuje tutaj orzeczenie w sprawie C-16/93 pomiędzy R. J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden (Holandia), gdzie Trybunał zauważył, że czynność "podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy".

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Natomiast, w myśl art. art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Wobec przytoczonych wyżej przepisów stwierdzić należy, że dostawa towarów lub świadczenie usług podlegać będą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane będą przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy towarów lub świadczenia usług mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 z późn. zm.). Zgodnie z ww. przepisem

Przez umowę pożyczki, dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

Czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet, gdy te czynności nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym.

W efekcie, udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnianiu kapitału na wskazany w umowie okres. Czynność udzielenia pożyczki w zamian za wynagrodzenie w postaci odsetek lub prowizji z tytułu korzystania z cudzego kapitału traktowana jest jako świadczenie usług.

W świetle powyższego, czynność udzielenia pożyczki spełnia definicję usługi zawartą w art. 8 ust. 1 ustawy, można bowiem zidentyfikować beneficjenta świadczenia, którym będzie pożyczkobiorca, mogący korzystać z kapitału udostępnionego przez pożyczkodawcę.

W opisie sprawy wskazaliście Państwo, że Państwa Spółka jest spółką z siedzibą w Polsce pełniącą funkcję podmiotu holdingowego w grupie kapitałowej specjalizującej się w doradztwie strategicznym, pośrednictwie finansowym i działalności konsultingowej. W celu pozyskania środków finansowych na sfinansowanie rozwoju działalności, Spółka otrzymała pożyczkę od dwóch pożyczkodawców, funduszy inwestycyjnych zamkniętych, które są zarejestrowane w Rejestrze Funduszy Inwestycyjnych. W dniu 3 marca 2021 r. doszło do zawarcia umowy pożyczki, w której Pożyczkodawcy udzielili Spółce pożyczki. Zgodnie z Umową, od kwoty pożyczki naliczane są należne Pożyczkodawcom odsetki według stałej stopy procentowej. Dodatkowo Spółka zapłaciła Pożyczkodawcom prowizję naliczaną od całej kwoty pożyczki z tytułu przygotowania, udzielenia i wypłaty kwoty pożyczki. Spółka jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług i posiadała status zarejestrowanego podatnika podatku VAT w dniu udzielenia przez Pożyczkodawców Pożyczki. Pożyczkodawcy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii czy Pożyczkodawcy udzielając Spółce pożyczek działali w charakterze podatników VAT i transakcja stanowiła świadczenie usług dla potrzeb VAT.

Z uwagi na przedstawiony opis sprawy oraz wskazane wyżej przepisy stwierdzam, że opisane we wniosku czynności wypełniają definicję świadczenia usług zawartą w art. 8 ust. 1 ustawy. Usługi świadczone na rzecz Państwa Spółki polegające na udzieleniu oprocentowanych pożyczek przez Pożyczkodawców, spełniają przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu. Udzielenie pożyczek przez podmioty prowadzące działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług. Udzielanie pożyczek stanowi świadczenie na rzecz pożyczkobiorcy - Państwa Spółki, polegające na udostępnieniu środków finansowych Pożyczkodawców w zamian za określone w umowie oprocentowanie stanowiące wynagrodzenie dla Pożyczkodawców.

W konsekwencji, w okolicznościach analizowanej sprawy, Pożyczkodawcy 1 i 2, udzielając pożyczek na rzecz Wnioskodawcy - Państwa Spółki, działali w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, a udzielenie przez nich pożyczek na rzecz Państwa Spółki stanowi odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, wykonywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej i będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy:

Zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Wobec powyższego, skoro z powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy wynika, że zwalnia się od podatku usługi w zakresie udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, to należy stwierdzić, że wskazane we wniosku usługi udzielania przez Pożyczkodawców (Fundusze) oprocentowanej pożyczki na rzecz Wnioskodawcy - Państwa Spółki, jako odpłatne świadczenie usługi zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, będzie stanowić czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, jednak z uwagi na fakt, że powyższa usługa mieści się w zakresie czynności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy - to tym samym korzystać będzie ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie ww. przepisu.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Niniejsza interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie podatku od towarów i usług. Ocena prawna Państwa stanowiska w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych zostanie wydana w odrębnym rozstrzygnięciu.

Ponadto tut. Organ informuje, że interpretacja wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko dla Państwa czyli Wnioskodawcy, który wystąpił z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej; wydana interpretacja nie wywołuje więc skutków prawnopodatkowych dla innych podmiotów, w tym Pożyczkodawców.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. Ponadto podkreślić należy, że niniejsza interpretacja została wydana w odniesieniu do przedstawionego opisu planowanego zdarzenia przyszłego, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawiliście i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.).

Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo

zastosować do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem

czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)

z zastosowaniem art. 119a;

2)

w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)

z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki

interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Macie Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 z późn. zm.; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.).

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl