0111-KDIB3-1.4012.864.2019.1.KO - Opodatkowanie i udokumentowanie przyznanego bonusu.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 20 grudnia 2019 r. (data wpływu 20 grudnia 2019 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania i udokumentowania przyznanego bonusu - jest prawidłowe.

W dniu 20 grudnia 2019 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania i udokumentowania przyznanego bonusu.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest zarejestrowanym w Polsce, czynnym podatnikiem VAT. Wnioskodawca prowadzi działalność gastronomiczną polegającą na prowadzeniu własnych restauracji i innych placówek gastronomicznych. W ramach prowadzonej działalności udziela również franczyzy tj. pobiera wynagrodzenie za udzielanie prawa do działania pod swoją marką innym lokalom nie będącym jego własnością (dalej: Franczyzobiorcy). Dostawca produktu wykorzystywanego w lokalach Wnioskodawcy oraz Franczyzobiorców (dalej: Dostawca) w celu zwiększenia wolumenu zakupywanego produktu zawarł umowę z Wnioskodawcą, na podstawie której Wnioskodawca zobowiązuje się do realizacji wolumenu (zakupu) produktów na określonym poziomie (dalej: Umowa). Dostawca na podstawie Umowy zobowiązał się w trakcie jej trwania do udzielenia Wnioskodawcy rabatu handlowego za prawidłowe realizowanie zobowiązania do nabywania produktu (dalej: Bonus). Bonus rozliczany będzie kwartalnie. Wysokość Bonusu będzie obliczana poprzez przemnożenie ilości określonej w kilogramach zakupionego produktu przez Wnioskodawcę i Franczyzobiorców przez kwotę wyrażoną w PLN. Dodatkowym warunkiem wypłaty Bonusu będzie realizacja uzgodnionego minimalnego wolumenu zakupów produktu w danym okresie rozliczeniowym. Wnioskodawca oraz Franczyzobiorcy zgodnie z treścią Umowy nie zaopatrują się w produkt Dostawcy bezpośrednio u niego, a poprzez wskazanego przez Wnioskodawcę wyłącznego dystrybutora (dalej: Dystrybutor). Co istotne Dystrybutor nie jest stroną umowy i nie uczestniczy w łańcuchu wypłaty Bonusu. Wszelkie rozliczenia pomiędzy Dostawcą a Wnioskodawcą będą dokonywane na podstawie zestawienia zakupów przygotowywanego przez Wnioskodawcę i zaakceptowanego przez Dostawcę. W świetle Umowy Dystrybutor nie jest zobowiązany do wykonywania na rzecz Wnioskodawcy żadnych świadczeń, usług lub podejmowania jakichkolwiek czynności, dlatego też Dystrybutor nie jest stroną tej umowy, nie jest też o niej informowany. To Dystrybutor wystawiać będzie faktury sprzedażowe Wnioskodawcy i Franczyzobiorcom w związku z nabywaniem produktu, dlatego Dostawca nie ma możliwości udokumentowania udzielonego bonusu zbiorczą fakturą korygującą, jak to może mieć miejsce w przypadku udzielenia rabatu odbiorcy bezpośredniemu w związku z obniżeniem ceny za towar. W związku ze zdarzeniem przyszłym powstała konieczność z wystąpieniem z niniejszym wnioskiem, celem potwierdzenia prawidłowości działań Wnioskodawcy w obszarze dokumentowania i rozliczania ww. bonusów.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy Wnioskodawca będzie mógł dokumentować przyznany mu Bonus w postaci not księgowych?

2. Czy wystawione w przyszłości noty księgowe powinny zawierać kwotę netto naliczonego Bonusu powiększoną o podatek od towarów i usług, podlegający rozliczeniu przez Wnioskodawcę, według stawki właściwej dla produktu, którego dotyczy Umowa?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Ad. 1 Wnioskodawca stoi na stanowisku, że prawidłowym sposobem jest rozliczenie naliczonego Bonusu poprzez notę księgową i jedną notą będzie można rozliczyć Bonus naliczony za dany okres rozliczeniowy, wynikający łącznie z zakupów dokonywanych przez Wnioskodawcę bezpośrednio, jak i przez Franczyzobiorców. Przy czym prawidłowym będzie zarówno wystawienie noty księgowej przez Dostawcę na rzecz Wnioskodawcy jak i wystawienie noty księgowej przez Wnioskodawcę na rzecz Dostawcy.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku wystawienia noty obciążeniowej lub otrzymania noty uznaniowej, która dokumentować będzie otrzymany bonus pośredni, Wnioskodawca będzie zobowiązany do obniżenia kwoty podatku naliczonego wynikającego z dokonanych przez niego nabyć, do których przyznany Bonus się odnosi. Biorąc pod uwagę fakt, iż przepisy nie regulują danych, które powinny znajdować się na nocie obciążeniowej czy też nocie uznaniowej, dopuszczalne powinno być wykazanie na tych dokumentach podstawy opodatkowania (kwoty netto), jak również kwoty VAT związanych z udokumentowanym w ten sposób Bonusem. Taka informacja zapewni, iż Bonus zostanie prawidłowo rozliczony przez obie strony transakcji. W myśl art. 106j ust. 1 ustawy o VAT w przypadku, gdy po wystawieniu faktury:

5. podwyższono cenę lub stwierdzono pomyłkę w cenie stawce, kwocie podatku lub w jakiejkolwiek innej pozycji faktury, - podatnik wystawia fakturę korygującą. I dalej zgodnie z treścią art. 29a ust. 13 "w przypadkach, o których mowa w ust. 10 pkt 1-3, obniżenia podstawy opodatkowania, w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze z wykazanym podatkiem, dokonuje się pod warunkiem posiadania przez podatnika, uzyskanego przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, w którym nabywca towaru lub usługobiorca otrzymał fakturę korygującą, potwierdzenia otrzymania faktury korygującej przez nabywcę towaru lub usługobiorcę, dla którego wystawiono fakturę. Uzyskanie potwierdzenia otrzymania przez nabywcę towaru lub usługobiorcę faktury korygującej po terminie złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy uprawnia podatnika do uwzględnienia faktury korygującej za okres rozliczeniowy, w którym potwierdzenie to uzyskano." Tym samym, w opinii Wnioskodawcy, Dostawca udzielający rabatu pośredniego nie będzie zobowiązany ani uprawniony do wystawienia na jego rzecz faktury korygującej, gdyż nie istnieje faktura pierwotna, do której faktura korygująca mogłaby zostać wystawiona. Zdaniem Wnioskodawcy, przepisy ustawy o VAT dotyczące obowiązku wystawiania faktur korygujących w opisanej sytuacji nie znajdą zastosowania, ponieważ pomiędzy podmiotami nie dochodzi do bezpośredniej transakcji handlowej (tj. dostawy towarów bądź świadczenia usług) udokumentowanej fakturą VAT, a tym samym nie ma przesłanek do wystawienia faktury korygującej, która w opisanym stanie sprawy nie odnosiłaby się do jakiejkolwiek pierwotnej transakcji pomiędzy tymi podmiotami. Przekładając powyższe na przedmiotową sprawę, Dostawca oraz Wnioskodawca ze względu na to, że nie są bezpośrednio połączeni łańcuchem dostaw, Dostawca nie wystawia żadnej faktury Wnioskodawcy i dlatego też Dostawca nie może wystawiać, ani przyjmować faktur korygujących, o których mowa w art. 106j ust. 1 ustawy o VAT. Wskazany wyżej przepis ustawy o VAT może mieć zastosowanie jedynie do bonusów bezpośrednich, które nie są przedmiotem niniejszego wniosku, np. pomiędzy Dostawcą a Dystrybutorem bądź Dystrybutorem a Wnioskodawcą. W związku z powyższym, ponieważ w niniejszej kwestii brak jest przesłanek do wystawiania przez Dostawcę na rzecz Wnioskodawcy faktury korygującej a przepisy ustawy o VAT nie precyzują sposobu dokumentowania uzyskiwanych przez Wnioskodawcę bonusów pośrednich, zdaniem Wnioskodawcy nie istnieją żadne formalne przeciwwskazania, aby dokumentem tym była nota obciążeniowa wystawiana przez Wnioskodawcę na rzecz Dostawcy lub ewentualnie nota uznaniowa wystawiona przez Dostawcę na rzecz Wnioskodawcy. Jednocześnie Wnioskodawca uważa, iż w przypadku wystawienia na rzecz Dostawcy noty obciążeniowej stanowiącej podstawę do wypłacenia rabatu pośredniego, Wnioskodawca powinien zawrzeć w niej informacje dotyczące stron transakcji (tj. Wnioskodawcy i Dostawcy), datę wystawienia oraz wartość uzyskanego Bonusu, który ma zostać wypłacony na jej rzecz Dostawcę. Wnioskodawca uznaje również, że nota może zawierać dodatkowo informacje odnośnie kwoty netto oraz kwoty VAT wynikających z otrzymanego Bonusu. Przykładowo, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 23 lipca 2014 r. (sygn. IPTPP4/443-282/14-4/ALN) uznając stanowisko podatnika za nieprawidłowe wskazał, iż "w odniesieniu do pytania nr 2 należy stwierdzić, że skoro jak wskazano powyżej, otrzymane przez Wnioskodawcę premie pieniężne nie są odpłatnością za świadczenie usług w myśl art. 8 ust. 1 ustawy, a tym samym nie są to czynności podlegające opodatkowaniu, zatem nie powinny być udokumentowane przez Zainteresowanego fakturą. Natomiast odnośnie wystawiania not księgowych należy stwierdzić, że brak jest przeciwwskazań na gruncie przepisów dotyczących podatku VAT dla takiego sposobu dokumentowania, niemniej jednak należy zauważyć, że nota księgowa nie jest dokumentem przewidzianym przez przepisy o podatku od towarów i usług i jako taka nie jest objęta regulacją tych przepisów. Wystawienie not księgowych, jako uniwersalnych dowodów księgowych, ma miejsce w przypadku dokumentowania zdarzeń, dla których nie przewidziano innego sposobu dokumentacji." Stanowisko takie potwierdził również DKIS w interpretacji z dnia 21 czerwca 2017 r. (nr 0114-KDIP4.4012.108.2017.1.k.r.) wskazując, że "Jeżeli rabat został przyznany przez podatnika stojącego na początku łańcucha dostaw ostatecznemu odbiorcy, nie zaś przez podmioty transakcji pośrednich lub też tym podmiotom, to podmioty te nie będą mogły wystawiać lub przyjmować faktur korygujących, bowiem w transakcjach przez nie wykonywanych nie dojdzie do zmiany ceny. Nie będzie również możliwe wystawienie faktury korygującej ostatecznemu odbiorcy, ponieważ między pierwszym sprzedawcą a tym odbiorcą nie dojdzie do żadnej dostawy, zatem pierwszy sprzedawca nie wystawił temu odbiorcy żadnej faktury. Tym samym przepisy krajowe nie określają dokumentu, na podstawie którego podatnik udzielający rabatu pośredniego może ten rabat udokumentować." Dalej w interpretacji indywidualnej DKIS z dnia 10 marca 2017 r. (sygn. 0461-ITPP1.4512.23.2017.1 MN), w której organ stwierdził, iż: "(...) w przypadku udzielania zniżki podmiotowi niebędącemu bezpośrednim nabywcą towarów/usług, sprzedawca powinien obniżyć obrót z tytułu sprzedaży. Przy czym zaznaczyć należy, że rzeczywisty obrót gospodarczy winien mieć odzwierciedlenie w prowadzonej dokumentacji. Do obowiązków uczestników obrotu gospodarczego należy uwiarygodnienie dokonanych transakcji. Podmiot udzielający rabatu powinien posiadać dla celów dowodowych dokumenty świadczące o udzielonym rabacie na rzecz finalnego odbiorcy. Posiadanie takich dokumentów jest warunkiem potwierdzającym prawo do obniżenia podatku należnego po stronie udzielającego rabat. (...) przepisy krajowe nie określają dokumentu na podstawie, którego podatnik udzielający rabatu może ten rabat udokumentować. Nie jest tym dokumentem faktura korygująca, jednak nic nie wskazuje, że nie może nim być np. nota uznaniowa. W konsekwencji, wystawiona nota, będzie pisemnym dokumentem, który w świetle regulacji prawnych umożliwi udokumentowanie rabatu (...)". W interpretacji indywidualnej z dnia 4 sierpnia 2014 r. (sygn. ITPP2/443-631/14/EB), w której DIS w Bydgoszczy potwierdził, że: "(...) nie dokonując zbycia towarów na rzecz klientów detalicznych Spółka nie może skorygować wystawionej na ich rzecz faktury, gdyż takowej po prostu nie było. Jak wynika z powyższego, wypłacane przez Spółkę premie/bonusy nie powinny być dokumentowane fakturą czy fakturą korygującą. Tym samym Spółka będzie miała prawo udokumentować udzielenie premii bonusów notą księgową (...)". Również w interpretacji indywidualnej DIS w Warszawie z 17 kwietnia 2014 r. (sygn. IPPP2/443-87/14-4/DG) wynika, że: "(...) wystawienie faktury korygującej jest możliwe wyłącznie w sytuacji udzielenia rabatu bezpośredniemu nabywcy towarów lub usług (...) przepisy krajowe nie określają dokumentu, na podstawie którego podatnik udzielający rabatu może ten rabat udokumentować. Nie jest tym dokumentem faktura korygująca, jednak żadne przepisy nie wskazują, że nie może nim być np. nota. Wobec tego tut. Organ stwierdza, że w zaistniałej sytuacji Wnioskodawca zarówno w okresie do końca 2013 r. jak i od 1 stycznia 2014 r. nie jest zobowiązany wystawiać faktury korygującej na rzecz Sprzedawcy, a udzielony rabat pośredni może udokumentować np. notą księgową (...)". Jak wielokrotnie wskazywał w swoich interpretacjach Organ, obrót gospodarczy winien mieć odzwierciedlenie w prowadzonej dokumentacji. Dlatego do obowiązków uczestników obrotu gospodarczego należy potwierdzenie dokonanych transakcji. Co ważne, wystawienie noty księgowej przez Wnioskodawcę w ramach udokumentowania otrzymanego bonusu, nie stoi w sprzeczności ze wspólnotowym systemem prawnym. Jak wskazał DKIS w interpretacji indywidualnej z dnia 28 kwietnia 2017 r. 0461-ITPP1.4512.206.2017.1.BK " (...) Dyrektywą Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, która w art. 73 oraz art. 90 ust. 1 określa podstawę opodatkowania, przewidując uprawnienia do jej obniżenia w przypadku każdorazowego, faktycznego zmniejszenia obrotu. Zgodnie z powyższą Dyrektywą, przesłanką wystarczającą dla ustalenia podstawy opodatkowania jest zaistnienie samego faktu zmniejszenia obrotu, bez konieczności wykazywania go w jeden konkretny sposób. Mając to na uwadze należy przyjąć, że zarówno wystawienie faktury korygującej jak również noty stanowi prawidłowy sposób udokumentowania udzielonego rabatu. Przepis ustawy o podatku od towarów i usług przewiduje jednakże, iż kwoty rabatów mają być udokumentowane, prawnie dopuszczone i obowiązkowe." Biorąc pod uwagę argumenty przedstawione powyżej, zdaniem Wnioskodawcy, właściwe jest udokumentowanie otrzymanych Bonusów za pomocą noty obciążeniowej wystawionej na rzecz Dostawcy, który nie świadczy na rzecz Wnioskodawcy jakichkolwiek bezpośrednich dostaw towarów.

Ad. 2 Wystawione w przyszłości noty księgowe powinny zawierać kwotę netto naliczonego Bonusu powiększoną o podatek od towarów i usług, podlegający rozliczeniu przez Wnioskodawcę, według stawki właściwej dla produktu, którego dotyczy Umowa. Mając na uwadze fakt, iż obowiązujące przepisy ustawy o VAT nie określają danych, które powinna zawierać nota uznaniowa czy nota obciążeniowa, wyszczególnienie na nocie kwoty podstawy opodatkowania (kwoty netto) Bonusu oraz kwoty podatku VAT powinno zostać uznane za poprawne i dopuszczalne. W tym miejscu należy również zwrócić uwagę na fakt, iż wyszczególnienie wyżej wspominanych kwot zarówno na notach obciążeniowych, jak również na notach uznaniowych będzie pozwalało zarówno Dostawcy, jak i Wnioskodawcy, poprawnie obniżyć kwotę podatku należnego jak i kwotę podatku naliczonego w przygotowywanych przez nich rozliczeniach podatku VAT, gdyż będzie jednoznacznie wskazywać kwotę VAT. Niewyszczególnienie takich kwot mogłoby skutkować rozbieżnościami w raportowaniu not obciążeniowych/not uznaniowych zarówno po stronie Wnioskodawcy, jak i Dostawcy, który udziela Wnioskodawcy Bonusu. Brak takiego wyszczególnienia mógłby również zwiększać ryzyko nieprawidłowego zaksięgowania noty przez Wnioskodawcę. Ustawa o VAT nie przewiduje regulacji wskazujących moment, w którym Wnioskodawca powinien uwzględnić skutki uzyskania premii pieniężnej stanowiącej rabat pośredni, poprzez obniżenie kwoty podatku naliczonego. Jak wynika z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania jest wszystko co stanowi zapłatę, którą dostawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej. Jednocześnie, art. 29a ust. 10 pkt 1 ustawy o VAT wskazuje, iż podstawę opodatkowania obniża się o kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen. W konsekwencji, jeżeli po dokonaniu dostawy doszło do udzielenia rabatu (w ten sposób traktowane są premie pieniężne), fakt ten powinien mieć odzwierciedlenie w podstawie opodatkowania, tym samym obniżając kwotę podatku należnego u dostawcy towaru. Jednocześnie, skorelowane z tym powinno być obniżenie kwoty odliczonego podatku naliczonego po stronie nabywcy (w tym przypadku Wnioskodawcy). Powyższe potwierdzają liczne interpretacje wydawane w indywidulanych sprawach podatkowych, jak wskazał Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 28 października 2016 r. nr 1462-IPPP1.4512.744.16.1.AS "Obowiązek korekty wynika z konieczności utrzymania współmierności VAT należnego z VAT naliczonym (skoro producent obniża VAT należny w związku z przyznaniem rabatu pośredniego). Brak korekty oznaczałby, iż w systemie pozostał odliczony VAT naliczony, który jednocześnie nie został rozpoznany jako VAT należny (co nie byłoby współmierne). Dlatego Spółka powinna skorygować VAT naliczony w przypadku otrzymania noty księgowej dokumentującej rabat pośredni otrzymany od producenta. (...) Z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, że rabat pośredni udzielony Wnioskodawcy zostanie udokumentowany notą księgową wystawioną przez producenta. Wysokość obrotów uprawniających do otrzymania rabatu ustalona jest przez Wnioskodawcę i producenta na podstawie określonego poziomu zakupów produktów dokonanych u hurtowników/dystrybutorów. W konsekwencji producent będzie posiadał prawo do obniżenia podstawy opodatkowania i tym samym Wnioskodawca, otrzymując od producenta notę dokumentującą wartość udzielonego rabatu powinien obniżyć podatek VAT naliczony o kwoty VAT wynikające z otrzymanej noty księgowej." W konsekwencji, jeżeli podstawa opodatkowania ulega zmniejszeniu po stronie wypłacającego premię pośrednią, w tym przypadku Dostawcy, odpowiedniemu zmniejszeniu powinno ulec dokonane wcześniej przez Wnioskodawcę odliczenie podatku naliczonego z faktury dokumentującej zakup towaru, w stosunku, do którego wypłacona została premia. Zdaniem Wnioskodawcy, do takiego zmniejszenia powinno dojść w momencie otrzymania noty uznaniowej przez Wnioskodawcę bądź w momencie wystawienia przez Wnioskodawcę noty obciążeniowej. Taki obowiązek potwierdzają również organy podatkowe, przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 18 września 2013 r. (sygn. IPTPP2/443-461/13-4/JS) wskazał, iż "skoro Producent na podstawie noty może obniżyć kwotę wykazanego przez siebie podatku VAT należnego, tym samym Wnioskodawca na podstawie noty, dokumentującej wartość przyznanej premii pieniężnej, winien obniżyć swój podatek VAT naliczony o kwoty podatku VAT wynikające z wystawionej noty księgowej." W związku z czym wysokość rabatu pośredniego powinna więc zostać przyporządkowana do sprzedaży opodatkowanej według odpowiednich stawek VAT. W tym celu Wnioskodawca powinien wyliczyć wysokość rabatu pośredniego od obrotu opodatkowanego określoną stawką VAT. Od tak określonej wysokości rabatu pośredniego Wnioskodawca powinien wyliczyć kwoty, które pomniejszą odpowiednio podstawę opodatkowania oraz wysokość podatku naliczonego (w odniesieniu do poszczególnych stawek). Wyżej wskazane stanowisko Organu oraz wskazane przepisy ustawy o VAT pozwalają stwierdzić, że wystawiona nota księgowa powinna zawierać podatek VAT naliczony w stosunku do należnego podatku VAT. Przedkładając powyższe na stan niniejszej sprawy, wystawiona nota księgowa powinna zawierać podatek VAT w samej stawce jaka jest zawarta na fakturze zakupowej, ponieważ Dostawca rozlicza dostawę produktu do Dystrybutora przy obciążeniu konkretną stawką VAT. Dlatego kwota zawarta w wystawionej nocie księgowej będzie kwotą brutto. Stąd też prawidłowym jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym wystawione w przyszłości noty księgowe będą zawierać kwoty netto bonusu, powiększonego o naliczony podatek VAT w kwocie odpowiadającej wykazanej na fakturze zakupowej wystawionej przed Dystrybutora na rzecz Wnioskodawcy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy o VAT).

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Z cytowanych wyżej przepisów ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu niebędące dostawą towarów.

Z uwagi na powyższe unormowania, pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

W przytoczonych przepisach została zrealizowana zasada powszechności opodatkowania wyrażona w art. 1 Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L Nr 347 z 11.12.2006, s. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady. Definicja świadczenia usług stanowi dopełnienie definicji dostawy towarów i tym samym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają wszystkie czynności odpłatnego obrotu profesjonalnego.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność gastronomiczną polegającą na prowadzeniu własnych restauracji i innych placówek gastronomicznych. W ramach prowadzonej działalności udziela również franczyzy tj. pobiera wynagrodzenie za udzielanie prawa do działania pod swoją marką innym lokalom nie będącym jego własnością. Dostawca produktu wykorzystywanego w lokalach Wnioskodawcy oraz Franczyzobiorców w celu zwiększenia wolumenu zakupywanego produktu zawarł umowę z Wnioskodawcą, na podstawie której Wnioskodawca zobowiązuje się do realizacji wolumenu (zakupu) produktów na określonym poziomie. Dostawca na podstawie Umowy zobowiązał się w trakcie jej trwania do udzielenia Wnioskodawcy rabatu handlowego za prawidłowe realizowanie zobowiązania do nabywania produktu. Bonus rozliczany będzie kwartalnie. Wnioskodawca oraz Franczyzobiorcy zgodnie z treścią Umowy nie zaopatrują się w produkt Dostawcy bezpośrednio u niego, a poprzez wskazanego przez Wnioskodawcę wyłącznego dystrybutora. Dystrybutor nie jest stroną umowy i nie uczestniczy w łańcuchu wypłaty Bonusu. Wszelkie rozliczenia pomiędzy Dostawcą a Wnioskodawcą będą dokonywane na podstawie zestawienia zakupów przygotowywanego przez Wnioskodawcę i zaakceptowanego przez Dostawcę. W świetle Umowy Dystrybutor nie jest zobowiązany do wykonywania na rzecz Wnioskodawcy żadnych świadczeń, usług lub podejmowania jakichkolwiek czynności, dlatego też Dystrybutor nie jest stroną tej umowy, nie jest też o niej informowany. To Dystrybutor wystawiać będzie faktury sprzedażowe Wnioskodawcy i Franczyzobiorcom w związku z nabywaniem produktu, dlatego Dostawca nie ma możliwości udokumentowania udzielonego bonusu zbiorczą fakturą korygującą.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii dokumentowania przyznanych mu Bonusów notą księgową.

W analizowanej sprawie, celem dokonania prawidłowej kwalifikacji bonusów pieniężnych (rabatów) w świetle przepisów o podatku od towarów i usług, należy przeprowadzić obiektywną analizę całokształtu okoliczności faktycznych konkretnej transakcji, która pozwoli na ocenę skutków takiej transakcji w świetle regulacji dotyczących podatku od towarów i usług.

Przepisy ustawy nie definiują pojęcia "bonifikata" ani "rabat". Zatem, pojęcia te należy interpretować stosując przede wszystkim wykładnię językową.

Przyjmując za "Uniwersalnym słownikiem języka polskiego" pod redakcją prof. Stanisława Dubisza (Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2003, tom 1, str. 303) "bonifikata" - to "zniżka, odstępstwo od ustalonej ceny towaru, zwłaszcza jako forma odszkodowania za poniesioną stratę albo w celach reklamowych: opust, rabat". Przez bonifikatę należy więc rozumieć pomniejszenie ustalonej uprzednio ceny towaru lub usługi.

Z kolei zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005, "rabat" to "zniżka, opust od sumy należnej za towar przyznawany, np. przy kupnie dużej ilości towarów".

Zatem, rabat polega na pomniejszeniu ustalonej wcześniej ceny towaru lub usługi. Rozróżnia się przy tym rabaty na te przyznane przed ustaleniem ceny oraz udzielane po jej ustaleniu.

Należy podkreślić, że rabat bezpośredni jest przyznawany bezpośrednio pomiędzy sprzedawcą a nabywcą - stronami umowy kupna-sprzedaży. Natomiast rabat pośredni jest przyznawany kolejnemu podmiotowi (innemu niż nabywca) przez podatnika znajdującego się na początku łańcucha dostaw.

W świetle powołanej wyżej definicji "rabatu" czy "bonifikaty" należy uznać, że w opisanym przypadku będziemy mieć do czynienia z pomniejszeniem, czyli odstępstwem od ustalonej ceny towarów przez Dostawcę, który co prawda nie będzie sprzedawał bezpośrednio towarów na rzecz Wnioskodawcy, ale na podstawie odpowiednich indywidualnych ustaleń będzie przyznawał mu rabaty. Spowoduje to w istocie zwrot części ceny towarów.

W przypadku kiedy Wnioskodawca, któremu Dostawca przyznał rabat, otrzyma zwrot części ceny zakupionego towaru, wówczas dla Dostawcy i dla Wnioskodawcy nastąpi rzeczywiste obniżenie ceny towaru. Takie obniżenie ceny nie będzie dotyczyło bezpośredniego kontrahenta Dostawcy - Dystrybutora (który zgodnie z przyjętymi założeniami nie będzie angażowany w proces udzielenia rabatu), od którego Wnioskodawca nabywa towary.

Zatem otrzymywany przez Wnioskodawcę rabat, który nie jest związany ze świadczeniem wzajemnym (Wnioskodawca nie świadczy na rzecz Dostawcy żadnych usług), będzie stanowił rabat pośredni, a w istocie rabat obniżający wartość sprzedaży.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy o VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

Mając na uwadze powyższe, skoro przedmiotowy bonus udzielany jest przez Dostawcę (podatnika stojącego na początku dostaw) Wnioskodawcy (ostatecznemu odbiorcy), należy go uznać jako rabat pośredni. Udzielany rabat nie jest związany ze świadczeniem wzajemnym, gdyż Wnioskodawca nie świadczy na rzecz Dostawcy żadnych usług w rozumieniu art. 8 ustawy. Czynność udzielenia rabatu nie jest wykonywana w ramach umowy zobowiązaniowej, nie podlega więc opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Tym samym, Wnioskodawca nie wystawia w takiej sytuacji faktury VAT. Brak jest natomiast przeciwskazań dla dokumentowania przyznanych bonusów poprzez wystawienie innych niż faktura dokumentów np. notę księgową. Należy jednak zauważyć, że inne niż faktura dokumenty nie są przewidziane przez ustawę o podatku od towarów i usług i jako takie nie są objęte tą regulacją.

Mając powyższe na uwadze, za prawidłowe uznać należy stanowisko wyrażone we wniosku, zgodnie z którym wystawienie noty księgowej przez Wnioskodawcę należy uznać za poprawny sposób dokumentowania rabatów pośrednich (bonusów).

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii czy wystawione w przyszłości noty księgowe powinny zawierać kwotę netto naliczonego Bonusu powiększoną o podatek od towarów i usług, podlegający rozliczeniu przez Wnioskodawcę, według stawki właściwej dla produktu, którego dotyczy Umowa.

Jak stanowi przepis art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Zgodnie z art. 29a ust. 6 ustawy, podstawa opodatkowania obejmuje:

W myśl art. 29a ust. 7 ustawy, podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:

Stosownie do art. 29a ust. 10 ustawy, podstawę opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 13, obniża się o:

W przypadkach, o których mowa w ust. 10 pkt 1-3, obniżenia podstawy opodatkowania, w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze z wykazanym podatkiem, dokonuje się pod warunkiem posiadania przez podatnika, uzyskanego przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, w którym nabywca towaru lub usługobiorca otrzymał fakturę korygującą, potwierdzenia otrzymania faktury korygującej przez nabywcę towaru lub usługobiorcę, dla którego wystawiono fakturę. Uzyskanie potwierdzenia otrzymania przez nabywcę towaru lub usługobiorcę faktury korygującej po terminie złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy uprawnia podatnika do uwzględnienia faktury korygującej za okres rozliczeniowy, w którym potwierdzenie to uzyskano (art. 29a ust. 13 ustawy).

Z przytoczonych powyżej przepisów wynika przede wszystkim, że podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Kwota rabatu pośredniego (bonusu) wypłacana Wnioskodawcy obniża efektywnie kwotę należną Dostawcy, a zatem obniżka ta powinna znaleźć odzwierciedlenie zarówno w wysokości podstawy opodatkowania, jak i kwocie podatku należnego. Skoro bowiem obniżeniu ulega kwota łącznej należności za sprzedane produkty, która jest kwotą brutto, zatem i kwota rabatu powinna być uznana za kwotę brutto.

W konsekwencji, kwotę przyznanego Wnioskodawcy - jako odbiorcy - rabatu pośredniego należy traktować jako kwotę brutto.

Zatem kwota zawarta w wystawionej nocie księgowej będzie kwotą brutto. Tak, więc wystawione przez Wnioskodawcę w przyszłości noty księgowe powinny zawierać kwoty netto bonusu, powiększonego o naliczony podatek VAT według stawki właściwej dla danego produktu.

W związku z powyższym, stanowisko Wnioskodawcy z zakresie pytania nr 2, jest prawidłowe.

Końcowo wskazać należy, że zgodnie z art. 14b § 1, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Wobec powyższego, wydana interpretacja indywidualna jest wiążąca tylko dla Wnioskodawcy i nie wywiera skutku prawnego dla Dostawcy.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we..., za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r. poz. 2325). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.