0111-KDIB3-1.4012.52.2017.2.RSZ - Zwolnienie z VAT czynności udzielania pożyczek.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 13 czerwca 2017 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0111-KDIB3-1.4012.52.2017.2.RSZ Zwolnienie z VAT czynności udzielania pożyczek.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1, art. 14r. ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 15 marca 2016 r. (data wpływu 28 marca 2017 r.), uzupełnionym pismem z 22 maja 2017 r. (data wpływu 30 maja 2017 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z opodatkowania czynności udzielania pożyczek - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 marca 2017 r. został złożony wniosek wspólny (ORD-WS) o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z opodatkowania czynności udzielania pożyczek. Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 22 maja 2017 r. (data wpływu 30 maja 2017 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z 11 maja 2017 r. znak: 0111-KDIB3-1.4012.52.2017.1.RSZ, KDIB4-4014.45.2017.1.MPU.

We wniosku złożonym przez:

* Zainteresowanego będącego stroną postępowania: M. spółka akcyjna;

* Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania: M.

przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca, który jest stroną postępowania w sprawie interpretacji, o której mowa w art. 14r. ust. 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, jest spółką będącą osobą prawną - spółką akcyjną, która posiada siedzibę i prowadzi działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i jako taka podlega na jej terytorium opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych. Wnioskodawca jest również czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Przedmiotem przeważającej działalności Wnioskodawcy, który ujawniony został w Rejestrze Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Przedsiębiorców, jest sprzedaż hurtowa wyrobów tekstylnych, sklasyfikowana pod kodem PKD 46.41.Z. Poza tym przedmiotem pozostałej działalności Wnioskodawcy, zgodnie z dotyczącym jej wpisem do Rejestru Przedsiębiorców, jest produkcja przędzy z włókien chemicznych (13.10.C), produkcja tkanin z włókien chemicznych (13.20.C), wykończanie wyrobów włókienniczych (13.30.Z), produkcja pozostałych technicznych i przemysłowych wyrobów tekstylnych (13.96.Z), sprzedaż detaliczna wyrobów tekstylnych prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach (47.51.Z), magazynowanie i przechowywanie pozostałych towarów (52.10. B), wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi (68.20.Z), pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarzadzania (70.22.Z) i pozostałe formy udzielania kredytów (64.92.Z).

Drugi z zainteresowanych w sprawie (zwany dalej "Pożyczkodawcą") jest osobą fizyczną, zamieszkałą i prowadzącą działalność gospodarczą w rozumieniu art. 2 Ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, gdzie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, oraz również czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Przedmiotem przeważającej działalności Pożyczkodawcy, zgodnie z dotyczącym go wpisem w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej jest Sprzedaż hurtowa wyrobów farmaceutycznych i medycznych (46.46.Z), a jednym z jednym z pozostałych przedmiotów wykonywanej działalności są sklasyfikowane pod kodem PKD 64.92.Z. Pozostałe formy udzielania kredytów. Pożyczkodawca nie jest akcjonariuszem, członkiem zarządu albo rady nadzorczej Wnioskodawcy. Nie jest on również podmiotem z nią powiązanym w rozumieniu przepisów art. 11 ust. 1, 4 i 5 Ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych.

Wnioskodawca planuje zaciągnięcie pożyczki pieniężnej od Pożyczkodawcy. Wnioskodawca uprawniony będzie do swobodnego dysponowania kwotą udzielonej jej pożyczki i planuje ją spożytkować na dofinansowanie swojej bieżącej działalności gospodarczej - działalności handlowej, w celu poprawienia swojej płynności finansowej i zapobiegnięcia potencjalnym zatorom płatniczym.

Pożyczka udzielona zostanie w oparciu o pisemną umowę pożyczki, zgodnie z którą będzie ona pożyczką terminową, udzieloną na okres jednego roku, z obowiązkiem zapłaty odsetek ustawowych za opóźnienie w przypadku przekroczenia przez Wnioskodawcę umówionego terminu zwrotu pożyczki. Kwota pożyczki wydana zostanie Wnioskodawcy częściowo poprzez przelanie jej na rachunek bankowy Wnioskodawcy, prowadzony dla niego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a częściowo poprzez nowację istniejącego wcześniej zobowiązania Wnioskodawcy do zwrotu Pożyczkodawcy kwoty wpłaconej przez niego wcześniej, jako zaliczka na poczet umowy sprzedaży ruchomości, która to umowa ostatecznie nie została zawarta i wykonana.

Pożyczka będzie pożyczką odpłatną - z tytułu jej udzielenia Wnioskodawcy będzie zobowiązany do zapłaty Pożyczkodawcy wynagrodzenia w postaci odsetek kapitałowych obliczonych od udzielonej jej kwoty pożyczki według stałej stopy procentowej 5% w skali roku, które płatne będzie z dołu na koniec roku. Wysokość oprocentowania pożyczki uzgodniona została przez Wnioskodawcę z Pożyczkodawcą biorąc pod uwagę wysokość oprocentowania podobnych pożyczek udzielanych na rynku.

Kwota udzielonej pożyczki pochodziła będzie z nadwyżki środków uzyskanych przez Pożyczkodawcę, we wcześniejszych latach, z prowadzonej przez niego działalności handlowej.

Pożyczkodawca ma zamiar przeznaczyć dochody uzyskane z udzielonej pożyczki w części na wydatki związane z rozwojem prowadzonej przez siebie działalności handlowej, a w pozostałej części ponownie, odpłatnie pożyczyć Wnioskodawcy lub innym podmiotom. Zwróconą kwotę pożyczki Pożyczkodawca planuje ponownie, odpłatnie pożyczyć Wnioskodawcy lub innemu podmiotowi.

W związku z powyższym opisem, w zakresie podatku od towarów i usług, zadano następujące pytanie:

Czy zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 1 Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług czynność udzielenia pożyczki przez Pożyczkodawcę, przedstawiona w opisie zdarzenia przyszłego, stanowiła będzie odpłatne świadczenie usług w rozumieniu Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, i czy jako taka, podlegała będzie zwolnieniu przedmiotowemu przewidzianemu w art. 43 ust. 1 pkt 38 tej Ustawy?

Zdaniem Zainteresowanych, dotyczącym podatku od towarów i usług:

Odnośnie pytania 1:

Zdaniem Wnioskodawcy, opisana przez niego czynność udzielenia mu pożyczki będzie stanowiła dla Pożyczkodawcy odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 i art. 8 ust. 1 Ustawy o podatku od towarów i usług (dalej "Ustawa o VAT") i będzie podlegała zwolnieniu przedmiotowemu przewidzianemu w art. 43 ust. 1 pkt 38 tej Ustawy.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zgodnie z art. 7 ust. 1 tej Ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w jej art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się "przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...)", natomiast stosownie do art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa jej art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Wobec tego stwierdzić należy, że ustawodawca, co wynika z treści art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT, uznaje za usługę każde świadczenie wykonane przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności, które nie jest dostawą towarów, podkreślając tym samym powszechność opodatkowania. Zatem świadczenie usług może polegać zarówno na określonym działaniu (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i pewnym zaniechanie (nieczynienie, bądź tolerowanie, czy też znoszenie określonych stanów rzeczy). Ponadto, do uznania danej czynności za usługę, konieczne jest istnienie odbiorcy wykonywanego świadczenia (beneficjenta czynności) i występowanie związku między tą czynnością a otrzymywanym przez wykonawcę tej usługi wynagrodzeniem, będącym świadczeniem wzajemnym.

Wobec powyższego uznać należy, że udzielenie pożyczki, a więc udostępnienie innemu podmiotowi określonej kwoty pieniężnej i znoszenie korzystania przez ten podmiot z udostępnionej mu kwoty, stanowi niewątpliwie wykonanie usługi w rozumieniu Ustawy o VAT. Mamy tu bowiem do czynienia zarówno w pewnym świadczeniem jednego podmiotu, jak i konkretnym, odrębnym od niego beneficjentem tego świadczenia w postaci pożyczkobiorcy korzystającego z udostępnionej mu kwoty pieniężnej, którą w innym wypadku nie dysponowałby.

Jednocześnie jednak należy zauważyć, że zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT dla uznania, że świadczenie usługi podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bezwzględnym warunkiem jest "odpłatność" danego świadczenia. Aby uznać świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a jej odbiorcą, polegający na tym, że w zamian za wykonanie usługi beneficjent tej usługi wypłaca jej wykonawcy określone wynagrodzenie. Musi istnieć więc związek pomiędzy świadczoną usługą, a pewnym wynagrodzeniem, przekazanym za nią usługodawcy. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna korzyść dla świadczącego usługę.

Jak wynika z zawartego w niniejszym wniosku opisu zdarzenia przyszłego udzielona przez Pożyczkodawcę pożyczka będzie oprocentowana według stopy umówionej z Wnioskodawcą, a więc Pożyczkodawca udzieli jej w zamian za wynagrodzenie w postaci odsetek kapitałowych otrzymanych od Wnioskodawcy za korzystanie z udostępnionego jej kapitału. Wobec tego czynność udzielenia pożyczki uznać należy za odpłatne świadczenie usług.

Nie każda jednak czynność stanowiąca odpłatną dostawę towarów lub odpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podatnika. Zgodnie z art. 15 ust. 1 Ustawy o VAT podatnikami są natomiast osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2 tej ustawy, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza, na mocy art. 15 ust. 2 ww. ustawy, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów lub świadczenie usług podlegać będą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane będą przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy towarów lub świadczenia usług mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Jak więc wynika z powołanego przepisu, dla uznania, że dany podmiot działa przy określonej czynności w charakterze podatnika podatku VAT nie ma znaczenia częstotliwość dokonywania takiej czynności.

Wobec tego udzielanie pożyczki przez Pożyczkodawcę spełnia przesłanki uznania tej czynności za podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. Pożyczkodawca jest zarejestrowany jako czynny podatnik podatku od towarów i usług. Udzielanie pożyczek jest jednym z przedmiotów jego działalności, który ujawniony został Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Do udzielenia pożyczki Pożyczkodawca wykorzysta swoje przedsiębiorstwo, służące mu do prowadzenia działalności gospodarczej, bowiem środki pieniężne, które złożą się na kwotę udzielonej pożyczki, będą pochodzić z działalności gospodarczej Pożyczkodawcy - działalności handlowej. Dodatkowo, zysk z udzielonej pożyczki Pożyczkodawca planuje, przynajmniej w części, zainwestować w rozwój prowadzonej działalności, a zysk ten Pożyczkodawca pozyskiwał będzie cały okres trwania umowy, ponieważ przez cały ten czas naliczane będą odsetki od udostępnionego Wnioskodawcy kapitału.

Z powyższego jednoznacznie wynika więc, że świadczenie Pożyczkodawcy sprowadza się do (i) wykorzystywania w sposób ciągły (ii) zgromadzonego uprzednio majątku rzeczowego w postaci pieniędzy, (iii) w celu uzyskiwania z tego tytułu stałego dochodu w postaci odsetek. Z też względu, choć Pożyczkodawca nie zajmuje się regularnym udzielaniem pożyczek, to pożyczka wskazana w opisie zdarzenia przyszłego stanowić będzie niejako "przedłużenie" prowadzonej przez niego działalności handlowej, ponieważ będzie pewnego rodzaju inwestycją, z której Pożyczkodawca planuje czerpać zyski w postaci umówionych odsetek kapitałowych, a więc która posłuży dywersyfikacji źródeł przychodów z prowadzonej przez niego działalności gospodarczej w celu pozyskania dodatkowych zysków z tej działalności. Udzielenie pożyczki przez Pożyczkodawcę - podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w celu rozwoju tej działalności, więc związku z jej prowadzeniem, trzeba natomiast niewątpliwie zaliczyć do zawodowej płaszczyzny jego działalności, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług.

Warto przy tym zauważyć, że powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w szeregu interpretacji indywidualnych, m.in. interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 10 lutego 2016 r., (ITPP2/443-1208/15/AK), który wskazał, że: "Czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług", interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 2 lutego 2016 r., (IPPP2/4512-1264/15-2/MMa), interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 2 lutego 2016 r., (IPPP2/4512-1265/15-2/JO), interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 3 lutego 2016 r., (ILPP2/4512-1-824/15-2/JK), w której uznano za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy, zgodnie z którym: "Zdaniem Spółki w zakresie udzielania pożyczek będzie ona działała jako podatnik VAT, jest bowiem osobą prawną prowadzącą działalność gospodarczą. Na potrzeby u.p.t.u. działalność ta została zdefiniowana bardzo szeroko i obejmuje m.in. wszelką działalność usługodawców. Zatem Spółka wykonując usługę udzielania pożyczek będzie wykonywała działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów o podatku VAT", czy też interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 25 stycznia 2016 r., (ILPP1/4512-1-859/15-2/JKu), jak również interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 16 czerwca 2016 r. (ITPP1/4512-612/16-1/JP).

Za szerokim rozumieniem pojęcia podatnika opowiada się również Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który pojęcie podatnika (zawarte w art. 9 ust. 1 Dyrektywy VAT) definiuje w związku z pojęciem działalności gospodarczej. Jak bowiem wskazuje TSUE w swoich wyrokach: "Fakt prowadzenia takiej działalności uzasadnia bowiem uznanie podmiotu za podatnika" (pkt 43 wyroku C-180/10 i C-181/10 powołując się na wyrok z dnia 3 marca 2005 r. w sprawie C-32/03 pkt 19), z czego wynika, że zdaniem Trybunału na gruncie podatku VAT każda działalność podatnika zostanie uznana za działalność gospodarczą.

Mając powyższe na uwadze trzeba natomiast zauważyć, że w treści Ustawy o VAT ustawodawca przewidział dla niektórych czynności zwolnienie od podatku. Zakres i zasady tych zwolnień zostały określone m.in. w art. 43 ustawy. Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy zwolnione są od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Z tego względu, z uwagi na zawarty w niniejszym wniosku opis zdarzenia przyszłego oraz obowiązujące w tym zakresie przepisów prawa podatkowego, stwierdzić należy, że udzielenie przez Pożyczkodawcę pożyczki, zgodnie z art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT, jako odpłatne świadczenie usług będzie stanowiło czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, jednak z uwagi na fakt, że powyższa usługa mieści się w zakresie czynności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, to korzystać będzie ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie powołanego przepisu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego, w zakresie dotyczącym podatku od towarów i usług, jest prawidłowe.

Wstępnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wyjaśnia, iż w zakresie, którego dotyczy pytanie Wnioskodawcy dotyczące podatku od towarów i usług, Wnioskodawca został uznany za zainteresowanego w rozumieniu art. 14b ustawy - Ordynacja podatkowa, z uwagi na wynikającą z drugiego z zadanych we wniosku pytań kwestię opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych czynności udzielenia pożyczki Wnioskodawcy.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W myśl art. 8 ust. 1 cyt. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Zatem każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Jednakże muszą być przy tym spełnione dwa warunki:

* w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

* świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Trzeba podkreślić, że oba ww. warunki muszą być spełnione, aby świadczenie jako usługa podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Dana czynność podlega opodatkowaniu podatkiem VAT wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (ust. 2 tego artykułu).

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca planuje zaciągnięcie pożyczki pieniężnej od Pożyczkodawcy. Wnioskodawca uprawniony będzie do swobodnego dysponowania kwotą udzielonej jej pożyczki i planuje ją spożytkować na dofinansowanie swojej bieżącej działalności gospodarczej - działalności handlowej, w celu poprawienia swojej płynności finansowej i zapobiegnięcia potencjalnym zatorom płatniczym. Pożyczka udzielona zostanie w oparciu o pisemną umowę pożyczki, zgodnie z którą będzie ona pożyczką terminową, udzieloną na okres jednego roku, z obowiązkiem zapłaty odsetek ustawowych za opóźnienie w przypadku przekroczenia przez Wnioskodawcę umówionego terminu zwrotu pożyczki. Kwota pożyczki wydana zostanie Wnioskodawcy częściowo poprzez przelanie jej na rachunek bankowy Wnioskodawcy, prowadzony dla niego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a częściowo poprzez nowację istniejącego wcześniej zobowiązania Wnioskodawcy do zwrotu Pożyczkodawcy kwoty wpłaconej przez niego wcześniej, jako zaliczka na poczet umowy sprzedaży ruchomości, która to umowa ostatecznie nie została zawarta i wykonana. Pożyczka będzie pożyczką odpłatną - z tytułu jej udzielenia Wnioskodawcy będzie zobowiązany do zapłaty Pożyczkodawcy wynagrodzenia w postaci odsetek kapitałowych obliczonych od udzielonej jej kwoty pożyczki według stałej stopy procentowej 5% w skali roku, które płatne będzie z dołu na koniec roku. Wysokość oprocentowania pożyczki uzgodniona została przez Wnioskodawcę z Pożyczkodawcą biorąc pod uwagę wysokość oprocentowania podobnych pożyczek udzielanych na rynku. Pożyczkodawca ma zamiar przeznaczyć dochody uzyskane z udzielonej pożyczki w części na wydatki związane z rozwojem prowadzonej przez siebie działalności handlowej, a w pozostałej części ponownie, odpłatnie pożyczyć Wnioskodawcy lub innym podmiotom. Zwróconą kwotę pożyczki Pożyczkodawca planuje ponownie, odpłatnie pożyczyć Wnioskodawcy lub innemu podmiotowi.

Przedmiotem wątpliwości Wnioskodawcy jest kwestia, czy czynność udzielenia pożyczki przez Pożyczkodawcę będzie stanowiła odpłatne świadczenie usług i czy będzie czynnością zwolnioną od podatku VAT.

W tym miejscu należy wskazać, że istota pożyczki zawarta została w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r. poz. 459, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług. Czynności polegające na udzielaniu oprocentowanych pożyczek pieniężnych stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy te czynności nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym. Zatem pożyczkodawca działa w charakterze podatnika VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, a czynność udzielenia przez pożyczkodawcę pożyczki stanowi czynność wykonywaną w ramach działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

W efekcie, udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnianiu kapitału na wskazany w umowie okres. Czynność udzielenia pożyczki w zamian za wynagrodzenie w postaci odsetek lub prowizji z tytułu korzystania z cudzego kapitału traktowana jest jako świadczenie usług.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz wskazane wyżej przepisy należy stwierdzić, że opisana czynność udzielenia oprocentowanej pożyczki przez Pożyczkodawcę dla Wnioskodawcy - stanowi realizację istniejących pomiędzy stronami stosunków cywilnoprawnych. Stosunek ten składa się z dwustronnego zobowiązania stron transakcji do wykonania skonkretyzowanego świadczenia - z jednej strony świadczenia kontrahenta Wnioskodawcy (które w tym przypadku polega na udzieleniu pożyczki), a z drugiej strony świadczenia usługobiorcy (Wnioskodawcy) w zamian za udostępnienie kapitału, tj. zapłaty wynagrodzenia w formie odsetek od udzielonej pożyczki, stanowiących wynagrodzenie za wyświadczoną przez Pożyczkodawcę usługę. O odpłatnym charakterze usługi Pożyczkodawcy przesądza zatem istnienie po stronie usługobiorcy obowiązku spełnienia na jego rzecz świadczenia w zamian za tę usługę, tj. zapłaty wynagrodzenia (odsetek) w zamian za możliwość czasowego korzystania z kapitału udostępnionego przez Pożyczkodawcę. Zwrot Pożyczkodawcy udostępnionego usługobiorcy kapitału nie może być traktowany jako element świadczenia należnego (wynagrodzenia) w zamian za usługę wyświadczoną przez Pożyczkodawcę, gdyż nie gwarantuje on Pożyczkodawcy nic ponad to, co posiadałby, gdyby danej usługi w ogóle nie wyświadczył. Tym samym powtórne przeniesienie na Pożyczkodawcę własności środków udostępnionych w ramach usługi udostępnienia środków pieniężnych, nie przesądza o odpłatnym charakterze świadczonej usługi. Korzyść z tytułu wyświadczonej usługi zapewniają natomiast Pożyczkodawcy należne mu odsetki. Z tego względu wyłącznie kwota odsetek stanowi świadczenie (zapłatę) "w zamian" za świadczoną usługę, tj. udzielenie pożyczki.

W konsekwencji, w okolicznościach niniejszej sprawy, czynność udzielenia przez Pożyczkodawcę pożyczki na rzecz Wnioskodawcy będzie stanowiła odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Zgodnie z przepisem art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Jednocześnie należy zaznaczyć, że zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Przy czym zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku. Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że czynność udzielenia przez Pożyczkodawcę pożyczki będzie stanowić czynność wykonaną w ramach działalności gospodarczej jako odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 ustawy, jednakże z uwagi na fakt, że powyższa usługa mieści się w zakresie czynności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy - będzie korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie tego przepisu.

Tym samym stanowisko Zainteresowanych jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Niniejsza interpretacja rozstrzyga wyłącznie kwestie dotyczące podatku od towarów i usług, natomiast w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Tut. Organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanych. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniami wskazanymi we wniosku, nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowani ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Zainteresowanych w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1.

z zastosowaniem art. 119a;

2.

w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Zainteresowanym będącym stroną postępowania przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl