0111-KDIB3-1.4012.412.2017.3.AB - Zwolnienie z VAT usługi udzielania pożyczki.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 20 lipca 2017 r. (data wpływu 26 lipca 2017 r.), uzupełnionym pismem z 5 września 2017 r. (data wpływu 8 września 2017 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności udzielania oprocentowanej pożyczki - jest prawidłowe.

W dniu 26 lipca 2017 r. do tut. organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności udzielania oprocentowanej pożyczki. Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 5 września 2017 r. (data wpływu 8 września 2017 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z 29 sierpnia 2017 r. znak: 0111-KDIB3-1.4012.412.2017.1.AB.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe (zmodyfikowane w piśmie z 5 września 2017 r.):

Wnioskodawca - I Sp. z o.o. z siedzibą w - czynny podatnik podatku VAT zamierza udzielić odpłatnej pożyczki powiązanej z nią w rozumieniu prawa podatkowego Spółce I i Sp. z o.o. - z przeznaczeniem na dofinansowanie procesu inwestycyjnego polegającego na zakupie lokali i ich adaptacji na potrzeby prowadzenia działalności medycznej (wynajęcia powierzchni dla I Sp. z o.o. na cele działalności medycznej). Udzielona pożyczka będzie oprocentowana na warunkach rynkowych.

Informacyjnie wskazano ponadto, że Wnioskodawca co do zasady nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie świadczenia usług finansowych (nie zgłoszono tego do KRS w przedmiocie działalności), chociaż sporadycznie takie świadczenia miały i mają miejsce.

W zaistniałej sytuacji Wnioskodawca powziął wątpliwość co do opodatkowania planowanej umowy pożyczki podatkiem VAT z uwagi nieczęstotliwy charakter planowanej czynności (udzielanie pożyczek nie jest przedmiotem podstawowej działalności operacyjnej Spółki).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (zmodyfikowane w piśmie z 5 września 2017 r.):

Czy planowana umowa pożyczki jako odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju będzie objęta zakresem przedmiotowym opodatkowania podatkiem od towarów i jednocześnie będzie zwolniona przedmiotowo z opodatkowania tym podatkiem na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT?

Stanowisko Wnioskodawcy (zmodyfikowane w piśmie z 5 września 2017 r.):

Umowa pożyczki udzielana przez przedsiębiorcę z czynnym statusem w VAT, który co do zasady nie zajmuje się odpłatnym świadczeniem usług finansowych na co dzień jako realizowana na majątku prowadzonego przedsiębiorstwa w celu zarobkowym będzie w myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT objęta zakresem przedmiotowym opodatkowania tym podatkiem i jednocześnie będzie zwolniona z tego podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT. Dla opodatkowania podatkiem od towarów i usług częstotliwość udzielania pożyczek, status stron umowy pożyczki czy status działalności pożyczkodawcy nie mają wpływu na opodatkowanie a ważnym jest jedynie, czy świadczeniodawca działa tutaj w charakterze podatnika VAT, tzn. czy dana czynności w myśl prawa stanowi działalność gospodarczą.

Istota umowy pożyczki zawarta została w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 121 z późn. zm.). Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Na gruncie prawa podatkowego, w tym ustawy o VAT oprocentowana pożyczka realizowana na terenie kraju to nic innego, jak odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, gdzie zgodnie z ustawą o VAT - art. 8 ust. 1 - przez świadczenie usług rozumie się wszystko co nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Tak więc Spółka udzielając pożyczki w celu zarobkowym działa jako podatnik VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 i w związku z odpłatnym świadczeniem usług powstanie u niej obowiązek podatkowy z tytułu zrealizowania powyższej czynności cywilistycznej

Jednocześnie w katalogu zwolnień przedmiotowych w podatku VAT jaki zawiera art. 43 ust. 1 pod pkt 38 ww. ustawy wynika, iż Ustawodawca zwolnił z opodatkowania tym podatkiem usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Odnosząc powyższe uogólnienie na grunt analizowanej sprawy - w ocenie Wnioskodawcy - nie budzi wątpliwości, że Wnioskodawca - spółka kapitałowa i czynny podatnik podatku VAT nie ma innego majątku jak ten związany z działalnością gospodarczą. Środki pieniężne które będą przedmiotem pożyczki zgromadzono w wyniku prowadzenia działalności gospodarczej. Tak więc udzielając odpłatnej pożyczki pomimo, że nie ma tego w przedmiocie działalności gospodarczej zgłoszonej do KRS spółka działa w celu zarobkowym, czyli jako przedsiębiorca świadczący odpłatnie usługę finansową podlegającą pod przepisy ustawy o VAT. To nie wpis do KRS rodzi obowiązek podatkowy w podatku VAT a rzeczywisty charakter realizowanej czynności cywilistycznej. W konsekwencji czynność udzielenia przez Spółkę oprocentowanej pożyczki na rzecz innego podmiotu gospodarczego będzie stanowiła bezspornie odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Wnioskodawca podziela w całej rozciągłości stanowisko interpretacyjne Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach który działając w imieniu Ministra Finansów w interpretacji indywidualnej z dnia 29 września 2015 r. w sprawie sygn. IBPP2/4512-647/15/EK stwierdził: "Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług".

Jednocześnie należy wskazać, iż w myśl art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Biorąc pod uwagę powyższe, stwierdzić należy, że planowane udzielenie przez Spółkę pożyczki na rzecz innego podmiotu jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT będzie stanowiło czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, jednak z uwagi na fakt, iż powyższa usługa mieści się w zakresie czynności, o których mowa w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT - korzystać będzie ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie tego przepisu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r. poz. 1221, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Zatem każde świadczenie niebędące dostawą towarów, polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza - według ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów lub świadczenie usług podlegać będą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane będą przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy towarów lub świadczenia usług mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jako czynny podatnik podatku VAT zamierza udzielić odpłatnej pożyczki powiązanej z nią w rozumieniu prawa podatkowego Sp. z o.o. - z przeznaczeniem na dofinansowanie procesu inwestycyjnego polegającego na zakupie lokali i ich adaptacji na potrzeby prowadzenia działalności. Udzielona pożyczka będzie oprocentowana na warunkach rynkowych. Wnioskodawca co do zasady nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie świadczenia usług finansowych (nie zgłoszono tego do KRS w przedmiocie działalności), chociaż sporadycznie takie świadczenia miały i mają miejsce. W zaistniałej sytuacji Wnioskodawca powziął wątpliwość co do opodatkowania planowanej umowy pożyczki podatkiem VAT z uwagi nieczęstotliwy charakter planowanej czynności (udzielanie pożyczek nie jest przedmiotem podstawowej działalności operacyjnej Spółki).

Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r. poz. 459 z późn. zm.). Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

Czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy te czynności nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz wskazane wyżej przepisy należy stwierdzić, że czynność udzielenia pożyczki, będzie spełniać przesłanki uznania tej czynności za podlegającą opodatkowaniu. Udzielenie bowiem pożyczki przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług. Udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnieniu kapitału na wskazany w umowie okres czasu.

W konsekwencji czynność udzielenia przez Wnioskodawcę pożyczki będzie stanowiła odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Stosownie jednak do art. 146a pkt 1 tej ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%, z zastrzeżeniem art. 146f.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku. I tak, w myśl art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

W odniesieniu do przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego, należy wskazać, że czynność udzielenia oprocentowanej pożyczki przez Wnioskodawcę stanowi czynność mieszczącą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu VAT, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy. Z uwagi na to, że usługa ta mieści się w zakresie czynności, o których mowa w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy jako wymieniona wprost w tym przepisie - usługa udzielania pożyczki przez Wnioskodawcę na rzecz Spółki z o.o., korzystać będzie ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie tego przepisu.

Tym samym należy zgodzić się z argumentacją Wnioskodawcy, że czynność udzielenia pożyczki w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w zamian za wynagrodzenie (odsetki), stanowi zatem odpłatne świadczenie usług, co do zasady, podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i korzystające ze zwolnienia przedmiotowego w tym zakresie.

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Tut. Organ informuje, że w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2017 r. poz. 1369 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.