0111-KDIB3-1.4012.234.2020.1.WN - Opodatkowanie podatkiem VAT czynności likwidacyjnych masy upadłości.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 25 czerwca 2020 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0111-KDIB3-1.4012.234.2020.1.WN Opodatkowanie podatkiem VAT czynności likwidacyjnych masy upadłości.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 4 marca 2020 r. (data wpływu 25 marca 2020 r.), uzupełnionym pismem z 12 czerwca 2020 r. (data wpływu 12 czerwca 2020 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług VAT syndyka masy upadłości z tyt. czynności likwidacyjnych masy upadłości zmarłego przedsiębiorcy - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25 marca 2020 r. do tut. organu wpłynął ww. wniosek, uzupełniony pismem z 20 czerwca 2020 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w ww. zakresie.

We wniosku przedstawiono zdarzenie przyszłe:

Postanowieniem Sądu Rejonowego Wydział - Sąd Gospodarczy z dnia........, sygn. akt..... ogłoszona została upadłość J..., obejmującą likwidację majątku dłużnika. Upadłość została ogłoszona jako osoby fizycznej, która była przedsiębiorcą, na podstawie art. 8 ust. 1 prawa upadłościowego i naprawczego wg stanu prawnego na dzień 1 sierpnia 2011 r.

Dowód: kserokopia postanowienia Sądu Rejonowego. Na mocy powyższego postanowienia sądu, syndyk przyjął do masy upadłości:

* prawo własności nieruchomości w K., składającej się z działek ewidencyjnych nr..... z rozpoczętą budową trzech apartamentowców oraz udziałami we współwłasności nieruchomości gruntowej... działki nr.....działki...... działki nr..... stanowiących drogi dojazdowe,

* nieruchomość w Z., z posadowionym na niej budynkiem mieszkalnym Dowód: kserokopia spisu inwentarza masy upadłości z dnia.......

Przed ogłoszeniem upadłości, J. prowadził działalność gospodarczą. Prowadząc działalność gospodarczą. Na wniosek J. z dnia......, nastąpiło wykreślenie z ewidencji działalności gospodarczej z właściwego Rejestru Działalności Gospodarczej Urzędu Miasta.

Na podstawie wykreślenia z ewidencji działalności gospodarczej, J. złożył w dniu 10 marca 2011 r. w Urzędzie Skarbowym w Z. Zgłoszenie VAT-Z o zaprzestaniu wykonywania czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług

Dowód:

* - kserokopia Zaświadczenia Urzędu Miasta Z. z dnia 27 grudnia 2011 r.,

* - kserokopia Zgłoszenia VAT-Z z dnia 10 marca 2011 r.

Dnia 28 listopada 2015 r. J. zmarł. Śmierć upadłego nie wstrzymuje postępowania upadłościowego, które nadal się toczy a syndyk kontynuuje likwidację składników majątkowych.

Dowód: kserokopia Odpisu skróconego aktu zgonu wystawionego dnia - 1 grudnia 2015 r. - nr druku.....

Zgodnie z art. 188 prawa upadłościowego i naprawczego, na podstawie Postanowienia Sądu Rejonowego w Z. I Wydział Cywilny z dnia 13 października 2016 r., sygn. akt..... spadek po zmarłym J., na podstawie ustawowego porządku dziedziczenia nabyła Gmina Miasta Z. w całości.

Dowód: kserokopia postanowienia Sądu Rejonowego w Z. z dnia 13 października 2016 r., sygn. akt.....

Po wielokrotnych negatywnych próbach sprzedażnych, na podstawie uchwały rady wierzycieli z dnia 17 grudnia 2019 r., syndyk obwieścił w Gazecie Wyborczej o zasięgu ogólnopolskim sprzedaż nieruchomości w K. Komisja przetargowa powołana przez syndyka, na swoim posiedzeniu dnia 20 lutego 2020 r., przyjęła złożoną ofertę zakupu nieruchomości.

Dowód:

* kserokopia uchwały rady wierzycieli

* kserokopia regulaminu sprzedaży nieruchomości

* kserokopia oferty zakupu złożonej przez oferenta,

* kserokopia protokołu z otwarcia kopert przetargowych

Zgodnie z art. 160 prawa upadłościowego i naprawczego, syndyk masy upadłości działa we własnym imieniu lecz na rachunek upadłego. Przepis ten oznacza, że syndyk nie jest PODATNIKIEM, a prowadząc likwidację składników masy upadłości jest tylko PŁATNIKIEM.

Obowiązek podatkowy w postaci podatku od towarów i usług VAT ciąży tylko na podatniku, a nie na płatniku.

W przypadku osoby fizycznej, jej byt prawny jako podmiotu prowadzącego działalność, na który przepisy podatkowe nakładają obowiązek podatkowy, w tym przypadku podatek VAT ustaje z chwilą zgonu. Tym samym w chwili śmierci J. tracą byt prawny wszelkie dane identyfikujące podmiot występujący w obrocie gospodarczym w charakterze podatnika podatku od towarów i usług. Syndyk, w związku z toczącym się nadal postępowaniem upadłościowym, nie wstępuje w prawa i obowiązki podatnika.

W związku z powyższym po śmierci upadłego, w związku z likwidacją masy upadłości, na syndyku nie ciążą obowiązki podatkowe w zakresie podatku od towarów i usług, związane z likwidacją majątku, bowiem zarówno przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, jak i Ordynacji Podatkowej, nakładają takie obowiązki jedynie na podatnika lub na jego następców prawnych. Obowiązujące przepisy nie wymieniają syndyka jako podmiotu mogącego występować jako podatnik w zastępstwie zmarłego.

Powyższe zagadnienie reguluje Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 21 marca 2013 r., ITPP2/443-1549/12/KT. Biorąc pod uwagę, że przedmiotowa interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy dotyczy konkretnego indywidualnego zdarzenia, na potrzeby postępowania upadłościowego J. w upadłości likwidacyjnej w Z. konieczna jest odrębna interpretacja indywidualna.

Udział spadkobiercy w dalszym postępowaniu upadłościowym wg art. 188 puin, ma tylko charakter procesowy. Akt wstąpienia do postępowania upadłościowego nie daje spadkobiercy statusu upadłego. Upadłym pozostaje w dalszym ciągu zmarły dłużnik. Tak Andrzej Jakubecki, Feliks Zender Komentarz do Prawa upadłościowego i Naprawczego, stan prawny na 1 października 2010 r. oraz S. Gurgul, Komentarz 2013 rok, str. 450.

Wg art. 922 ust. 2 kodeksu cywilnego, do spadku nie należą prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą. Dotyczy to: PESEL, NIP, VAT.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (przeformułowane w piśmie z 12 czerwca 2020 r.):

Czy syndyk masy upadłości zmarłego przedsiębiorcy, którego ogłoszono upadłość na mocy art. 8 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo Upadłościowe i Naprawcze z późn. zm., w stosunku do majątku w ramach czynności związanych z likwidacją masy upadłości, jest podatnikiem, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług?

Stanowisko Wnioskodawcy.

Sprzedający, czyli syndyk masy upadłości zwolniony będzie od podatku od towarów i usług VAT, gdyż czynności likwidacyjne masy upadłości nie wypełniają dyspozycji przepisu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług i jako takie nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a Wnioskodawca jako syndyk masy upadłości z tytułu wykonywania tych czynności, nie jest podatnikiem w świetle art. 15 ust. 1 przedmiotowej ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

W pierwszej kolejności należy wyjaśnić, że ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106 z późn. zm.), zwana dalej ustawą lub ustawą o VAT, nie precyzuje wprost skutków prawnych związanych ze śmiercią podatnika podatku od towarów i usług, jednakże śmierć podatnika jest jedną z form zakończenia bytu prawnego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, a więc również zakończeniem występowania podmiotu w obrocie gospodarczym w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 96 ust. 6 ustawy, jeżeli podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT zaprzestał wykonywania czynności podlegającej opodatkowaniu, jest on obowiązany zgłosić zaprzestanie działalności naczelnikowi urzędu skarbowego; zgłoszenie to stanowi dla naczelnika urzędu skarbowego podstawę do wykreślenia podatnika z rejestru jako podatnika VAT.

Artykuł 96 ust. 7 ustawy, stanowi, że zgłoszenia o zaprzestaniu działalności w wyniku śmierci podatnika dokonuje jego następca prawny.

W art. 99 ust. 1 ustawy wskazano, że podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10, art. 130c i art. 133.

Powyższy przepis nakłada obowiązek składania deklaracji dla podatku od towarów i usług wyłącznie na podatników tego podatku.

W myśl zapisu art. 103 ust. 1 ustawy, podatnicy oraz podmioty wymienione w art. 108 są obowiązani, bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego, do obliczania i wpłacania podatku za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy, na rachunek urzędu skarbowego, z zastrzeżeniem ust. 1a-4 oraz art. 33 i art. 33b.

W świetle powyższego, obowiązujące przepisy prawa podatkowego nie przewidują, aby obowiązek złożenia deklaracji podatkowej za zmarłego podatnika spoczywał na jego następcach prawnych.

Natomiast, zgodnie z art. 7 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.), zwanej dalej Ordynacją podatkową, podatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu.

Byt prawny podatnika - osoby fizycznej, na którego przepisy podatkowe nakładają obowiązek podatkowy ustaje z chwilą jego śmierci.

W kontekście niniejszej sprawy należy wskazać, że stosownie do art. 922 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks Cywilny (Dz. U. z 2019 r. poz. 1145 z późn. zm.), zwanej dalej k.c., prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.

Nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami (art. 922 § 2 k.c).

Organy podatkowe uzyskują informację o śmierci podatnika na podstawie przepisów ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (Dz. U. z 2020 r. poz. 170, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 12 ust. 2 ww. ustawy, w przypadku zgonu lub ustania bytu prawnego podatnika, nadany NIP wygasa, z wyjątkiem przypadków wymienionych w ust. 1 i 1b.

Podkreślić należy, że prawa i obowiązki wynikające z przepisów prawa podatkowego nie należą do spadku. Ich sukcesja jest możliwa jedynie na podstawie i w granicach przepisów Ordynacji podatkowej.

Kwestię sukcesji podatkowej reguluje przede wszystkim art. 97 § 1 Ordynacji podatkowej zgodnie z którym, spadkobiercy podatnika, z zastrzeżeniem § 2, przejmują przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy.

W myśl art. 97 § 2 Ordynacji podatkowej, jeżeli, na podstawie przepisów prawa podatkowego, spadkodawcy przysługiwały prawa o charakterze niemajątkowym, związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, uprawnienia te przechodzą na spadkobierców pod warunkiem dalszego prowadzenia tej działalności na ich rachunek.

Z powyższego wynika, że spadkobiercy nie wstępują w prawa i obowiązki spadkodawcy wynikające z przepisów prawa podatkowego, lecz przejmują z mocy prawa wszelkie prawa i obowiązki o charakterze majątkowym, a prawa niemajątkowe pod warunkiem kontynuacji działalności prowadzonej uprzednio przez spadkodawcę.

Natomiast art. 98 § 1 Ordynacji podatkowej stanowi, że do odpowiedzialności spadkobierców za zobowiązania podatkowe spadkodawcy stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego o przyjęciu i odrzuceniu spadku oraz o odpowiedzialności za długi spadkowe.

Zgodnie z art. 100 § 1 Ordynacji podatkowej, organ podatkowy orzeka w jednej decyzji o zakresie odpowiedzialności lub uprawnień poszczególnych spadkobierców na podstawie decyzji ostatecznych wydanych wobec spadkodawcy oraz jego zobowiązań wynikających z prawidłowych deklaracji.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii ustalenia, czy syndyk masy upadłości zmarłego przedsiębiorcy, którego ogłoszono upadłość na mocy art. 8 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo Upadłościowe i Naprawcze z późn. zm., w stosunku do majątku w ramach czynności związanych z likwidacją masy upadłości, jest podatnikiem, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Należy wskazać, że zasady powoływania syndyków i nadzorców sądowych określa ustawa z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe (Dz. U. z 2019 r. poz. 498 z późn. zm.), zwana dalej ustawą p.u.

Syndyk jest wyznaczany przez sąd, który powierza mu pełnienie określonych funkcji w postępowaniu upadłościowym, określonych zakresem ustawy. Przy wykonywaniu czynności syndyk ograniczony jest przepisami ustawy i najważniejsze czynności musi konsultować z sędzią komisarzem i radą wierzycieli, jednak w podstawowym i zasadniczym zakresie wykonywania swoich obowiązków jest w pełni samodzielny. Sąd powierzając danej osobie wypełnienie określonych ustawowo zadań nie określa w ścisły sposób warunków wykonywania pracy odnoszących się przykładowo do miejsca i czasu jej wykonania.

Stosownie do art. 75 ust. 1 ustawy - Prawo upadłościowe, z dniem ogłoszenia upadłości upadły traci prawo zarządu oraz możliwość korzystania z mienia wchodzącego do masy upadłości i rozporządzania nim. Natomiast jak stanowi art. 62 ustawy - Prawo upadłościowe, w skład masy upadłości wchodzi majątek należący do upadłego w dniu ogłoszenia upadłości oraz nabyty przez upadłego w toku postępowania upadłościowego, z wyjątkami określonymi w art. 63-67a. Jeżeli ogłoszono upadłość obejmującą likwidację majątku upadłego, upadły jest obowiązany wskazać i wydać syndykowi cały swój majątek, a także wydać dokumenty dotyczące jego działalności, majątku oraz rozliczeń, w szczególności księgi rachunkowe, inne ewidencje prowadzone dla celów podatkowych i korespondencję. Wykonanie tego obowiązku upadły potwierdza w formie oświadczenia na piśmie, które składa sędziemu-komisarzowi. (art. 57 ust. 1 ustawy - Prawo upadłościowe).

W art. 160 ust. 1 ustawy p.u.i.n. postanowiono, że w sprawach dotyczących masy upadłości syndyk dokonuje czynności w imieniu własnym na rachunek upadłego.

Przepis art. 173 ustawy - Prawo upadłościowe stanowi, że syndyk niezwłocznie obejmuje majątek upadłego, zarządza nim, zabezpiecza go przed zniszczeniem, uszkodzeniem lub zabraniem go przez osoby postronne oraz przystępuje do jego likwidacji.

Z cytowanych wyżej przepisów Prawa upadłościowego i naprawczego wynika, że syndyk obejmuje majątek upadłego, zarządza nim, zabezpiecza go przed zniszczeniem, uszkodzeniem lub zabraniem przez osoby postronne oraz przystępuje do jego likwidacji. Mimo, że upadły z mocy prawa traci zarząd oraz możliwość korzystania i rozporządzania majątkiem należącym do niego, to nie zostaje pozbawiony statusu podatnika, do którego to stosuje się prawa i obowiązki wynikające z przepisów obowiązujących ustaw podatkowych. We wszelkich postępowaniach stroną w znaczeniu materialnym pozostaje upadły, to on jest podmiotem praw i obowiązków, natomiast syndykowi przysługuje legitymacja formalna do występowania w tych postępowaniach, jest on stroną w znaczeniu formalnym. W zakresie prawnopodatkowym działanie syndyka należy potraktować jako działanie przez pełnomocnika z wszystkimi konsekwencjami prawnymi tego stanu rzeczy. Syndyk w sprawach dotyczących masy upadłości działa jako zastępca pośredni upadłego, podejmując za upadłego i na jego rachunek wszystkie czynności prawne i procesowe.

Syndyk sprawujący zarząd nad majątkiem upadłego, w celu jego likwidacji poprzez sprzedaż, dokonuje szeregu czynności prawnych i faktycznych, które powodują powstanie określonych zobowiązań. Zgodnie z art. 230 ust. 1 ustawy - Prawo upadłościowe, do kosztów postępowania zalicza się wydatki bezpośrednio związane z zabezpieczeniem, zarządem i likwidacją masy upadłości, w szczególności wynagrodzenie syndyka oraz jego zastępcy, wynagrodzenia osób zatrudnionych przez syndyka oraz należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzeń tych osób, wynagrodzenie i wydatki członków rady wierzycieli, wydatki związane ze zgromadzeniem wierzycieli, koszty archiwizacji dokumentów upadłego, korespondencji, ogłoszeń, podatki i inne daniny publiczne związane z likwidacją masy upadłości. Stosownie do art. 230 ust. 2 ustawy - Prawo upadłościowe, do innych zobowiązań masy upadłości zalicza się wszystkie niewymienione w ust. 1 zobowiązania masy upadłości powstałe po ogłoszeniu upadłości, w szczególności należności ze stosunku pracy przypadające za czas po ogłoszeniu upadłości, zobowiązania z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia masy upadłości, zobowiązania z zawartych przez upadłego przed ogłoszeniem upadłości umów, których wykonania zażądał syndyk, inne zobowiązania powstałe z czynności syndyka oraz przypadające za czas po ogłoszeniu upadłości renty z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci i renty z tytułu zamiany uprawnień objętych treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę.

Podmiotowość prawnopodatkowa w zakresie podatku od towarów i usług z tytułu działalności prowadzonej przez przedsiębiorcę po ogłoszeniu upadłości nie ustaje, a syndyk masy upadłości jest osobą odpowiedzialną w czasie trwania postępowania upadłościowego za realizację obowiązków podatnika. Syndyk masy upadłości ponosi również odpowiedzialność za rzetelność i niewadliwość prowadzonych ksiąg podatkowych.

Zatem, ogłoszenie upadłości nie zmienia statusu podatnika podatku od towarów i usług, w szczególności nie powoduje, że podatnikiem przestaje być upadły, a zostaje nim syndyk masy upadłości.

W świetle powyższego, upadły z mocy prawa traci zarząd oraz możliwość korzystania i rozporządzania majątkiem należącym do niego, jednakże ta okoliczność nie pozbawia upadłego statusu podatnika, do którego stosuje się prawa i obowiązki wynikające z przepisów obowiązujących ustaw podatkowych.

Wszelkie zatem czynności realizowane przez syndyka w stosunku do majątku upadłego mające charakter odpłatnej dostawy lub świadczenia usług są realizowane na rachunek upadłego, lecz w imieniu syndyka. W takim przypadku uznać należy, że w dalszym ciągu czynności te są realizowane w ramach działalności gospodarczej upadłego i na jego rachunek.

Odnośnie zatem wszelkich odpłatnych czynności dostaw towarów oraz świadczenia usług wykonywanych na rachunek upadłego w następstwie decyzji zarządczych syndyka, podatnikiem VAT - świetle art. 15 ust. 1 ustawy-pozostaje upadły, którego działalność gospodarcza jest prowadzona w szczególnym zakresie i formie. W postępowaniu upadłościowym syndyk w sensie materialnoprawnym działa w interesie wierzycieli, a także upadłego, co oznacza, że podejmuje w tym postępowaniu czynności, z których podmioty te uzyskują jakąś korzyść. Jednakże należy zauważyć, iż syndyk nie wstępuje w prawa i obowiązki podatnika. Podatnikiem pozostaje przedsiębiorca, ale w związku z jego upadłością rozliczenia z organami podatkowymi są nadzorowane przez syndyka.

Jednakże z chwilą śmierci upadłego podmiotu, co ma miejsce w przedstawionym stanie sprawy, nie występuje sytuacja samodzielnego wykonywania przez upadłego działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy, a wszelkie dane identyfikujące ten podmiot dla celów podatku VAT tracą byt prawny.

Zgodnie z art. 188 ust. 1 ustawy - Prawo upadłościowe, w przypadku śmierci upadłego jego spadkobierca ma prawo brać udział w postępowaniu upadłościowym. Jeżeli spadkobierca nie jest znany albo nie wstąpił do postępowania, sędzia-komisarz na wniosek syndyka albo z urzędu ustanowi kuratora, do którego przepis art. 187 stosuje się.

Z powyższego przepisu wynika, że postępowanie upadłościowe prowadzone jest nadal, jednakże nie można stwierdzić, że w takim przypadku syndyk samodzielnie wykonuje działalność gospodarczą, zamiast zmarłego podatnika.

W tym miejscu należy przytoczyć przepis art. 97 § 1 i § 2 ustawy - Ordynacja podatkowa, zgodnie z którym spadkobiercy podatnika, z zastrzeżeniem § 2, przejmują przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy. Jeżeli, na podstawie przepisów prawa podatkowego, spadkodawcy przysługiwały prawa o charakterze niemajątkowym, związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, uprawnienia te przechodzą na spadkobierców pod warunkiem dalszego prowadzenia tej działalności na ich rachunek.

Tym samym zarówno w ww. art. 188 ustawy - Prawo upadłościowe, jak i ww. art. 97 ustawy - Ordynacja podatkowa, przewidziana została możliwość wstąpienia do postępowania spadkobierców zmarłego podatnika, którego upadłość ogłoszono. Na gruncie przepisów prawa upadłościowego fakt śmierci upadłego nie zmienia sytuacji procesowej syndyka, jednak nie oznacza przejęcia wykonywania działalności gospodarczej przez syndyka. Zakres obowiązków syndyka jest bowiem ściśle określony ww. przepisem art. 173 ustawy - Prawo upadłościowe, zgodnie z którym syndyk niezwłocznie obejmuje majątek upadłego, zarządza nim, zabezpiecza go przed zniszczeniem, uszkodzeniem lub zabraniem go przez osoby postronne oraz przystępuje do jego likwidacji. Prawa niemajątkowe (także do złożenia korekty deklaracji podatkowej), mogą więc przejść na spadkobierców upadłego, ale nie przechodzą na syndyka.

Mając na uwadze przytoczone wyżej przepisy, ich analizę oraz okoliczności sprawy przedstawione we wniosku należy stwierdzić, że po śmierci upadłego na syndyku nie będą ciążyły obowiązki podatkowe w zakresie podatku VAT, związane z likwidacją majątku, bowiem zarówno ustawa o podatku od towarów i usług, jak i ustawa - Ordynacja podatkowa, nakłada takie obowiązki jedynie na podatnika lub też na jego następców prawnych. W ustawach tych syndyk nie jest wymieniony do dokonywania czynności określonych tymi ustawami, jako podatnik działający w zastępstwie zmarłego podatnika.

Jak wskazano wcześniej, po śmierci podatnika, ustaje jego byt prawny, podmiot zatem przestaje istnieć, decyzja o nadaniu mu NIP wygasa, jednocześnie podmiot taki zostaje wykreślony z urzędu przez naczelnika urzędu skarbowego z rejestru jako podatnik VAT. Tym samym nie można się jego numerem NIP posługiwać. Ponadto obowiązujące przepisy nie wymieniają syndyka jako podmiotu mogącego występować jako podatnik w zastępstwie zmarłego podatnika.

Zatem sprzedający, czyli syndyk masy upadłości w zakresie wypełniania czynności likwidacyjnych masy upadłości nie jest podatnikiem w świetle art. 15 ust. 1 przedmiotowej ustawy, a tym samym sprzedaż nieruchomości przez syndyka, będących składnikiem masy upadłości zmarłego, po ogłoszeniu upadłości, nie wypełnia dyspozycji przepisu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług i jako taka nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W związku z tym, że przedmiotowa transakcja, będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem VAT, Syndyk z tytułu świadczenia czynności likwidacyjnych, nie będzie również korzystał ze zwolnień wskazanych w przepisach dotyczących podatku od towarów i usług.

W konsekwencji powyższego oceniając całościowo stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym zdaniem Wnioskodawcy "Sprzedający, czyli syndyk masy upadłości zwolniony będzie od podatku od towarów i usług VAT, gdyż czynności likwidacyjne masy upadłości nie wypełniają dyspozycji przepisu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług i jako takie nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a Wnioskodawca jako syndyk masy upadłości z tytułu wykonywania tych czynności, nie jest podatnikiem w świetle art. 15 ust. 1 przedmiotowej ustawy", należało uznać za nieprawidłowe.

Tut. organ pragnie zauważyć, że granice szczególnego postępowania podatkowego, którego celem jest uzyskanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, określa Wnioskodawca występując z konkretnym pytaniem prawnym, wyłącznie w odniesieniu do stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę, co wynika wprost z przepisu art. 14b § 1, 2 i 3 ustawy - Ordynacja podatkowa. Natomiast na podstawie art. 14c § 1 i § 2 tut. organ dokonuje oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Z powyższych przepisów wynika, że organ rozpatrując wniosek o wydanie interpretacji nie podejmuje wyjaśnienia stanu faktycznego tj. nie przeprowadza dowodów oraz nie analizuje załączonych do wniosku dokumentów, lecz dokonuje oceny prawnej przedstawionych we wniosku okoliczności w kontekście zadanego pytania przyporządkowanego do danego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1.

z zastosowaniem art. 119a;

2.

w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3.

z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r. poz. 2325). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Zgodnie z art. 57a ww. ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl