0111-KDIB2-3.4015.76.2023.1.JKU - Skutki podatkowe darowizny środków pieniężnych od rodziców - obywateli Ukrainy

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 kwietnia 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 23 kwietnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny środków pieniężnych od rodziców - obywateli Ukrainy. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Jest Pani obywatelką Ukrainy, przebywa w Polsce od (...) w związku z wybuchem konfliktu w Ukrainie na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa.

W początkowym okresie przebywania w Polsce (od (...) r. do (...)) otrzymywała Pani stypendium naukowe dla naukowców z Ukrainy. W trakcie pobytu w Polsce podejmowała Pani pracę w celu zapewniania swojego utrzymania odpowiednio: Referent Naukowo-Techniczny (Uniwersytet (...)) od (...) do (...), Pomoc Apteczna (Apteka (...)) od (...) do (...)), Specjalista ds. Obsługi Klientów (N. Sp. z o.o.) od (...) do teraz. Od (...) jest Pani doktorantką na katedrze (...) w Uniwersytecie (...).

Z uwagi na trwający nadal konflikt zbrojny na terenie Ukrainy, planuje Pani w najbliższych miesiącach ubiegać się o zezwolenie na pobyt czasowy w Polsce. W dniu (...) przebywała Pani czasowo w Ukrainie w (...), gdzie w oparciu o umowę darowizny sporządzoną zgodnie z przepisami prawa ukraińskiego otrzymała Pani od rodziców darowiznę w postaci gotówki, odpowiednio 60 000 $ (sześćdziesiąt tysięcy dolarów) od Pani ojca - C.S. oraz 10 000 $ (dziesięć tysięcy dolarów) od Pani matki - C. SV. Przedmiotowa suma została wydana w gotówce z uwagi na fakt, iż zgodnie z obowiązującym w czasie dokonywania darowizny prawem na terytorium Ukrainy nie było możliwe przetransferowanie takiej kwoty przelewem bankowym. Wspomniane regulacje wynikają z konfliktu zbrojnego prowadzonego na terytorium Ukrainy. Przedmiotową sumę zamierza Pani przeznaczyć na zakup nieruchomości w Polsce, celem zapewnienia sobie warunków mieszkaniowych na czas pobytu w Polsce. Pani ojciec oraz matka są obywatelami Ukrainy i nie mają miejsca stałego pobytu na terytorium Polski.

Pytanie

Czy opisana w stanie faktycznym czynność darowizny jest objęta polskim podatkiem od darowizny? Czy zgodnie z polskim prawem powinna Pani podjąć jakieś czynności formalne przed polskimi organami publicznymi w związku z opisaną w stanie faktycznym dokonaną czynnością darowizny?

Pani stanowisko w sprawie

Pani zdaniem, opisana w stanie faktycznym czynność darowizny nie podlega polskiemu podatkowi od darowizn z uwagi na treść art. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, zgodnie z którego treścią nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą podlega podatkowi, jeżeli w chwili zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Na potwierdzenie swojego stanowiska powołała się Pani na interpretacje indywidualne oraz wyrok NSA.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 1043 z późn. zm.):

Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej "podatkiem", podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem: darowizny, polecenia darczyńcy.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia "darowizna". Z tego względu, celem ustalenia tej definicji, należy sięgnąć do ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r.

- Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 z późn. zm.).

W myśl art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:

Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Jak stanowi natomiast art. 890 § 1 cyt. Kodeksu:

Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

W myśl art. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą podlega podatkowi, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Stosownie do art. 3 pkt 1 ww. ustawy:

Podatkowi nie podlega: nabycie własności rzeczy ruchomych znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych podlegających wykonaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli w dniu nabycia ani nabywca, ani też spadkodawca lub darczyńca nie byli obywatelami polskimi i nie mieli miejsca stałego pobytu lub siedziby na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Jak z powyższych przepisów wynika, nabycie przez osobę fizyczną rzeczy i praw majątkowych tytułem darowizny podlega podatkowi od spadków i darowizn, jeżeli:

- nabywane rzeczy znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub nabywane prawa majątkowe wykonywane są na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (za wyjątkiem sytuacji określonej w cyt. powyżej art. 3 pkt 1 ustawy) lub

- nabywane rzeczy znajdują się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane są za granicą; ale w chwili zawarcia umowy darowizny nabywca jest obywatelem polskim lub ma miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Ustawodawca w ustawie o podatku od spadków i darowizn określił dwa samoistne stany prawne - normujące odmienne zdarzenia - w zakresie przysporzenia majątkowego, z którymi prawo wiąże powstanie obowiązku podatkowego.

Pierwszy, określony w treści art. 1 ww. ustawy, odnosi się do nabycia rzeczy lub praw na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, niezależnie od obywatelstwa czy też miejsca zamieszkania uprawnionej osoby fizycznej. Wyjątek od tej zasady został określony w art. 3 ust. 1 omawianej ustawy, zgodnie z którym nie podlega nabycie własności rzeczy ruchomych lub praw znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli w dniu nabycia zarówno nabywca, jak i darczyńca nie byli obywatelami polskimi i nie mieli miejsca stałego pobytu lub siedziby na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Drugi stan prawny, określony w art. 2 cyt. ustawy, odnosi się do posiadania obywatelstwa polskiego lub miejsca stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Ustawodawca jako wiodącą przyjął zasadę domicylu, zgodnie z którą obowiązek podatkowy ciąży na osobie mającej stałe miejsce zamieszkania w Polsce, nawet gdy chodzi o nabycie rzeczy lub praw majątkowych za granicą. Drugą zaś z zasad w zakresie przedmiotu opodatkowania jest zasada obywatelstwa i miejsca stałego pobytu, stosownie do której obowiązek podatkowy powstaje z momentem zawarcia umowy darowizny, jeżeli nabywca jest obywatelem polskim lub ma miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że jest Pani obywatelką Ukrainy, przebywa w Polsce w związku z wybuchem konfliktu w Ukrainie. Z uwagi na trwający nadal konflikt zbrojny na terenie Ukrainy, planuje Pani w najbliższych miesiącach ubiegać się go zezwolenie na pobyt czasowy w Polsce. W dniu (...) przebywała Pani czasowo w Ukrainie, gdzie w oparciu o umowę darowizny sporządzoną zgodnie z przepisami prawa ukraińskiego otrzymała Pani od rodziców darowiznę w postaci gotówki, odpowiednio 60 000 $ (sześćdziesiąt tysięcy dolarów) od Pani ojca oraz 10 000 $ (dziesięć tysięcy dolarów) od Pani matki. Suma ta została wydana w gotówce z uwagi na fakt, iż zgodnie z obowiązującym w czasie dokonywania darowizny prawem na terytorium Ukrainy nie było możliwe przetransferowanie takiej kwoty przelewem bankowym. Sumę tę zamierza Pani przeznaczyć na zakup nieruchomości w Polsce, celem zapewnienia sobie warunków mieszkaniowych na czas pobytu w Polsce. Pani ojciec oraz matka są obywatelami Ukrainy i nie mają miejsca stałego pobytu na terytorium Polski.

Dokonując analizy przedmiotowej sprawy w pierwszej kolejności należy zauważyć, że przedmiot przysporzenia, który stanowią środki pieniężne, w chwili ich przekazania nie znajdował się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Z treści wniosku jasno wynika, iż na dzień zawarcia umowy darowizny opisane we wniosku środki pieniężne stanowiące darowiznę od rodziców znajdowały się na terenie innego państwa - Ukrainy. W przedmiotowej sprawie nie znajdzie zatem zastosowania art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Przepis ten bowiem dotyczy rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Do opisanej sytuacji nie znajdzie także zasada opodatkowania określona w art. 2 ustawy. Na mocy tego przepisu przedmiotem ustawy o podatku od spadków i darowizn objęte jest nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą. Jednakże, powołany przepis ma zastosowanie tylko wówczas, gdy w chwili zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Jak wynika z wniosku, w chwili otrzymania darowizny od rodziców nie była Pani obywatelką polską ani nie miała Pani miejsca stałego pobytu na terytorium Polski. Tym samym nabycie przez Panią darowizny od rodziców nie podlegało opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn również na podstawie art. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa.