0111-KDIB2-3.4015.56.2024.3.JKU - Zwolnienie z podatku od darowizny - udokumentowanie darowizny od osoby najbliższej

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

18 marca 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 14 marca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania w gotówce darowizny od rodziców. Uzupełniła go Pani - w odpowiedzi na wezwanie - w piśmie z 9 maja 2024 r. (wpływ 14 maja 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

(...) 2023 r. otrzymała Pani (...) zł w formie darowizny od ojca i matki (...). Darowizna ta została przekazana w formie gotówki i wpłacona na konto osobiste (...) 2023 r. (...) 2023 r. sporządziła Pani deklarację SD-Z2, zgłaszając otrzymaną darowiznę.

W uzupełnieniu wniosku wskazała Pani, że umowa darowizny została zawarta z obojgiem rodziców czyli (...). Z umowy wynikało, że darowizna zostaje przekazana Pani w formie gotówki w wysokości (...) zł.

Darczyńcy (...) 2023 r. wypłacili ze swojego konta gotówkę z banku i przekazali Pani w formie gotówki, a Pani - (...) 2023 r. - wpłaciła je na swoje konto osobiste. Na potwierdzeniu transakcji wpłaty widnieje, że wpłaciła Pani środki pieniężne tytułem: "wpłata własna".

By uniknąć podatku od darowizny od najbliższej rodziny wypełniła Pani deklarację SD-Z2 zgłaszając fakt uzyskania środków pieniężnych. Z operacji bankowych wynika skąd pojawiły się pieniądze.

Pytanie

Czy jako uczciwy podatnik zgłaszając darowiznę poprzez wypełnienie deklaracji SD-Z2 mogła Pani uzyskać zwolnienie z podatku od spadków i darowizn?

Pani stanowisko w sprawie

Pani zdaniem, ma Pani prawo do skorzystania z ulgi podatkowej dla grupy zerowej.

Na potwierdzenie swojego stanowiska powołała się Pani na wyrok WSA.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043 z późn. zm.):

Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej "podatkiem", podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny.

Na podstawie art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Obowiązek podatkowy powstaje - przy nabyciu w drodze darowizny - z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy w związku z § 1 pkt 2 rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 10 października 2022 r. w sprawie ustalenia kwot wartości rzeczy i praw majątkowych zwolnionych od podatku od spadków i darowizn i niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem oraz skal podatkowych, według których oblicza się ten podatek (Dz. U. z 2022 r. poz. 2084):

Opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 10.434 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.

W myśl art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy:

Do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Stosownie do art. 4a ust. 1 ww. ustawy:

Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

Należy podkreślić, że w przypadku darowizny środków pieniężnych oba warunki wskazane w art. 4a ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy muszą być spełnione łącznie, aby można było zastosować zwolnienie.

Zgodnie z art. 4a ust. 3 cyt. ustawy:

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1-2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.

Z treści wniosku wynika, że (...) 2023 r. otrzymała Pani (...) zł w formie darowizny od ojca i matki. Darczyńcy (...) 2023 r. wypłacili ze swojego konta środki pieniężne z banku i je przekazali Pani w formie gotówki, a Pani - (...) 2023 r. - wpłaciła je na swoje konto osobiste. W potwierdzeniu transakcji wpłaty widnieje, że wpłaciła Pani środki pieniężne tytułem: "wpłata własna".

W celu ustalenia, czy w opisanej we wniosku sytuacji spełnione są warunki do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania należy przeanalizować przesłanki wskazane w przepisach prawa.

Z treści przepisu art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że w przypadku gdy przedmiotem darowizny są środki pieniężne, dla skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania konieczne jest spełnienie trzech warunków:

- otrzymanie darowizny od jednej z osób wymienionych w tym przepisie;

- złożenie zgłoszenia o nabyciu własności środków pieniężnych (poza sytuacją przewidzianą w art. 4a ust. 4 ustawy);

- udokumentowanie ich otrzymania dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

W przypadku darowizny środków pieniężnych warunkiem niezbędnym do skorzystania z omawianego zwolnienia - jak już wyżej wskazano - jest m.in. fakt udokumentowania przez obdarowanego ich otrzymania dowodem przekazania na swój rachunek bankowy albo rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.

Zapis ten należy rozumieć w ten sposób, że warunkiem wystarczającym do skorzystania ze zwolnienia podatkowego uregulowanego w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn jest udokumentowanie przekazania środków pieniężnych we wskazany w tym przepisie sposób przez darczyńcę na rzecz obdarowanego. Tym samym, podejmowanie innych czynności w celu udokumentowania otrzymania środków pieniężnych tytułem darowizny jest niewystarczające albo zbędne.

W opisanej we wniosku sytuacji nie można uznać udokumentowania otrzymania przez Panią środków pieniężnych w sposób określony w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, tj. dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym. Jak wynika z opisu sprawy środki pieniężne zostały Pani przekazane w gotówce. Dopiero później zostały przez Panią wpłacone na konto. Z potwierdzenia transakcji wpłaty wynika, że to Pani wpłaciła środki pieniężne tytułem: "wpłata własna". Taki sposób działania nie wyczerpuje norm omawianego przepisu. Z opisu stanu faktycznego wprost wynika, że darowiznę otrzymała Pani "do ręki", a nie w sposób wskazany w ww. przepisie.

Podkreślenia wymaga, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej uzależnione jest od spełnienia wszystkich ustawowych przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

W konsekwencji, otrzymana od rodziców darowizna środków pieniężnych nie korzysta ze zwolnienia określonego w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

W odniesieniu do przywołanego przez Panią orzeczenia sądu administracyjnego sygn. akt I SA/Łd 861/19 wskazać należy, iż zostało ono uchylone wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 28 listopada 2023 r. sygn. akt III FSK 3172/21.

W kwestii opodatkowania darowizny środków pieniężnych powzięta została uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z 20 marca 2023 r. sygn. akt III FPS 3/22, która jest zbieżna ze stanowiskiem zajętym w przedmiotowym rozstrzygnięciu.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja jest zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 z późn. zm.; dalej jako "p.p.s.a.".

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa.