0111-KDIB2-3.4015.17.2022.2.BD - Zwolnienie z podatku od darowizny - udokumentowanie darowizny od osoby najbliższej

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

4 lutego 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 4 lutego 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia środków pieniężnych tytułem darowizny od dziadków, przelanych z konta cioci. Wysłaliśmy do Pana wezwanie z 29 marca 2022 r., znak: 0111-KDIB2-3.4015.17.2022.1.BD, na które udzielił Pan odpowiedzi 7 kwietnia 2022 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Dziadkowie postanowili z własnych oszczędności przekazać Panu darowiznę na zakup spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w wysokości 25 000 zł każde z nich, co daje razem kwotę 50 000 zł. W związku z tym, że dziadkowie są w podeszłym wieku (ponad 80 lat) oraz obawą przed covid-19, przekazali te pieniądze swojej córce, która jest Pana ciotką, z poleceniem aby przelała te pieniądze na Pana rachunek bankowy. Ciocia wykonując polecenie dziadków, dokonała przelewu bankowego z własnego rachunku bankowego. W urzędzie skarbowym okazał Pan dowód przelewu bankowego tej darowizny w wysokości 50 000 zł wykonany z konta Pana cioci oraz okazał Pan stosowne oświadczenie swoich dziadków w sprawie tej darowizny. Ponadto na odpowiednim druku zgłosił Pan w urzędzie skarbowym otrzymanie tej darowizny przed upływem 6 miesięcy. Nie otrzymał Pan od dziadków innych darowizn w ciągu poprzednich 5 lat.

W odpowiedzi na wezwanie wskazał Pan, że przedmiotem darowizny była kwota w wysokości 50 000 zł, przeznaczona na zakup spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego. Dziadkowie darowiznę przekazali Pana cioci, która w postaci przelewu bankowego, wykonała za nich przelew, zatytułowany dokładnie "Darowizna od E. P. na poczet zakupu mieszkania" i jedynie pośredniczyła w przekazaniu darowizny. Darczyńcą byli Pana dziadkowie a odbiorcą był Pan. Nie zawierał Pan pisemnej umowy darowizny z dziadkami, ale fakt otrzymania tejże darowizny zgłosił Pan do właściwego urzędu skarbowego przed upływem 6-ciu miesięcy. W formularzu zgłoszenia darowizny SD-Z2 również opisał Pan powyższą sytuację.

Pytanie

Czy w opisanym we wniosku przypadku skorzysta Pan ze zwolnienia przedmiotowego w podatku od spadków i darowizn na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn?

Pana stanowisko w sprawie

Ciocia nie wiedziała, że przelew darowizny powinien być wykonany z rachunku bankowego Pana dziadków, dlatego wykonała przelew z własnego rachunku. Uważa Pan, za oczywiste, że darowizny tej dokonali dla Pana dziadkowie a nie ciocia, która z punktu widzenia doświadczenia życiowego nie miała w tym żadnego interesu, tylko pośredniczyła w przekazaniu darowizny. W związku z tym powinien Pan mieć prawo do skorzystania ze zwolnienia tej darowizny z podatku od spadków i darowizn na podstawie art. 4a tej ustawy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043):

Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej "podatkiem", podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny.

Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1983 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 z późn. zm.):

Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie to ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Do zawarciu umowy darowizny podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Natomiast z treści art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, iż:

Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze darowizny - z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Należy zauważyć, że - co do zasady - darowizna podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Wysokość podatku od spadków i darowizn ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Zaliczenie do jednej z trzech grup podatkowych odbywa się w zależności od jego stopnia pokrewieństwa albo powinowactwa z osobą, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 9 637 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.

Wysokość podatku od spadków i darowizn ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Zaliczenie do jednej z trzech grup podatkowych odbywa się w zależności od jego stopnia pokrewieństwa albo powinowactwa z osobą, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

W myśl art. 14 ust. 3 cyt. ustawy:

Do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

małżonków, małżonków innych zstępnych; 3) do grupy III - innych nabywców.

W myśl art. 4a ust. 1 ww. ustawy:

Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1) zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego

powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia - w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się

orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4 oraz

2) w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie

5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9

ust. 1 pkt 1 - udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie

oszczędnościowo - kredytowej lub przekazem pocztowym.

Zgodnie z art. 4a ust. 4 omawianej ustawy:

Obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

1) wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do

wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub 2) nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.

Zgłoszenie o nabyciu rzeczy i praw majątkowych powinno być dokonane na formularzu SD-Z2 określonym przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (Dz. U. z 2015 r. poz. 2060).

Z treści przepisu art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że w przypadku gdy przedmiotem darowizny są środki pieniężne, dla skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania konieczne jest spełnienie trzech warunków:

- otrzymania darowizny od jednej z osób wymienionych w tym przepisie;

- złożenia zgłoszenia o nabyciu własności środków pieniężnych (poza sytuacją przewidzianą w zacytowanym art. 4a ust. 4 ustawy);

- udokumentowanie ich otrzymania dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie

oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że dziadkowie postanowili z własnych oszczędności przekazać Panu darowiznę na zakup spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w wysokości 25 000 zł każde z nich, co daje razem kwotę 50 000 zł. Dziadkowie przekazali te pieniądze swojej córce, która jest Pana ciotką z poleceniem aby przelała je na Pana rachunek bankowy. Ciocia wykonując polecenie dziadków, dokonała przelewu bankowego z własnego rachunku bankowego na Pana rachunek bankowy, zaznaczając w tytule przelewu "Darowizna od E. P. na poczet zakupu mieszkania". Ciocia jedynie pośredniczyła w przekazaniu darowizny. Darczyńcą byli Pana dziadkowie a odbiorcą (obdarowanym) był Pan. Nie zawierał Pan pisemnej umowy darowizny z dziadkami, ale fakt otrzymania tejże darowizny zgłosił Pan do właściwego urzędu skarbowego przed upływem 6-ciu miesięcy. W formularzu zgłoszenia darowizny SD-Z2, również opisał Pan powyższą sytuację.

Podsumowując, skoro darowizna środków pieniężnych dokonana została na Pana rzecz od osób zaliczonych do grona wymienionego w art. 4a cyt. ustawy, to pomimo, że środki te zostały przelane z rachunku bankowego Pana cioci - co, jak sam Pan wskazał, miało wymiar czysto techniczny - ma Pan prawo do skorzystania ze zwolnienia tej darowizny z podatku od spadków i darowizn na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, gdyż zostały spełnione przesłanki określone w analizowanym przepisie. Jak bowiem wynika z opisu sprawy:

- środki zostały darowane przez najbliższe osoby (dziadków),

- ich przekazanie udokumentował Pan wpływem na Pana rachunek bankowy,

- złożył Pan zgłoszenie o ich nabyciu do organu podatkowego we właściwym terminie.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 329 z późn. zm.; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa.