0111-KDIB2-3.4015.14.2019.2. - Podatek od spadków i darowizn - zwolnienie darowizny przekazanej w ramach bliskiej rodziny.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 25 listopada 2019 r. (data wpływu 2 grudnia 2019 r.), uzupełnionym 2 stycznia 2020 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania darowizny środków pieniężnych - jest prawidłowe.

W dniu 2 grudnia 2019 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania darowizny środków pieniężnych.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych w piśmie z 16 grudnia 2019 r. znak: 0111-KDIB2-3.4015.14.2019.1.ACH wezwano Wnioskodawczynię do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono 2 stycznia 2020 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Dnia 20 lipca 2019 r. została zawarta umowa darowizny pieniężnej pomiędzy Wnioskodawczynią (Obdarowaną) i jej siostrą (Darczyńcą).

Strony powyższej umowy ustaliły, że Darczyńca przekaże w formie przelewu Obdarowanej kwotę 100.000,00 złotych jako darowiznę. Strony łączy pokrewieństwo, są dla siebie siostrami.

Darczyńca widnieje na potwierdzeniu przelewu jako nadawca. Natomiast tytuł operacji wskazuje, że darowizna została przekazana od Darczyńcy i jej męża dla Obdarowanej, w celu udokumentowania, iż małżonek Darczyńcy wyraża zgodę na darowiznę pomiędzy Darczyńcą i Obdarowaną.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni wskazuje m.in, że w opisanej sprawie Darczyńcą jest jedynie jej siostra i że to z siostrą została zawarta umowa darowizny pieniężnej, a także, że to siostra Wnioskodawczyni przekazała wymienioną kwotę Wnioskodawczyni (swojej siostrze). Siostra Wnioskodawczyni pozostaje w związku małżeńskim, łączy ją z mężem ustrój wspólności majątkowej. W związku z powyższym, w tytule przelewu zostało umieszczone również nazwisko męża siostry Wnioskodawczyni dla potwierdzenia faktu, iż ma wiedzę i wyraża zgodę na przekazanie darowizny przez swoją żonę jej siostrze, czyli Wnioskodawczyni.

Wnioskodawczyni wskazuje, że stosowny druk zgłoszenia nabycia własności wymienionych środków pieniężnych zostanie złożony właściwemu Naczelnikowi Urzędu Skarbowego w dniu 31 grudnia 2019 r., czyli nieprzekraczalnym terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego.

Umowa darowizny została dokonana na podstawie sporządzonego dokumentu pisemnego między Darczyńcą a Obdarowaną w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, nie dokonano tego w postaci aktu notarialnego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w przedstawionej sprawie należy zapłacić podatek od spadków i darowizn, czy też Wnioskodawczyni jest z niego zwolniona?

Zdaniem Wnioskodawczyni, podatek od wskazanej darowizny nie powinien być naliczony, z uwagi na to, iż Darczyńca jest siostrą Obdarowanej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2019 r. poz. 1813) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej "podatkiem", podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny.

Jako że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia "darowizna" należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego. Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r. poz. 1145) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczyniona darowiznę. Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze darowizny - z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 9637 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe (art. 14 ust. 2 ww. ustawy).

Zgodnie z treścią art. 14 ust. 3 pkt 1 cytowanej ustawy do I grupy podatkowej zalicza się małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Należy zauważyć, że - co do zasady - darowizna podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Wysokość podatku od spadków i darowizn ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Zaliczenie do jednej z trzech grup podatkowych odbywa się w zależności od stopnia pokrewieństwa albo powinowactwa z osobą, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe

Natomiast zgodnie z art. 4a ust. 1 ustawy od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

Zgłoszenie o nabyciu rzeczy i praw majątkowych powinno być dokonane na formularzu SD-Z2 określonym przez ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (Dz. U. z 2015 r. poz. 2060).

W myśl art. 4a ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

Z treści przepisu art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że w przypadku gdy przedmiotem darowizny są środki pieniężne, dla skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania konieczne jest spełnienie trzech warunków:

* otrzymania darowizny od jednej z osób wymienionych w tym przepisie;

* złożenia zgłoszenia o nabyciu własności środków pieniężnych (poza sytuacją przewidzianą w zacytowanym art. 4a ust. 4 ustawy);

* udokumentowanie ich otrzymania dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że siostra Wnioskodawczyni (Darczyńca) przekazała środki pieniężne w drodze umowy darowizny na rzecz Wnioskodawczyni (Obdarowanej). Umowa darowizny środków pieniężnych została zawarta pomiędzy Wnioskodawczynią a jej siostrą. W celu potwierdzenia zgody męża siostry Wnioskodawczyni obok imienia i nazwiska Darczyńcy w tytule przelewu środków pieniężnych dla Obdarowanej wpisano jego imię i nazwisko. Darczyńca wraz z mężem pozostaje w ustroju wspólności majątkowej. Przekazanie środków pieniężnych nastąpiło na rachunek bankowy. Wnioskodawczyni dokona zgłoszenia darowizny środków pieniężnych do urzędu skarbowego w ciągu w ciągu 6 miesięcy od jej zaistnienia. Umowa darowizny została dokonana na podstawie sporządzonego dokumentu pisemnego między Darczyńcą i Obdarowaną w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach; nie dokonano tego w postaci aktu notarialnego.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r. poz. 682, z późn. zm.), zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania darowizny z majątku wspólnego, z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych.

Stosownie do art. 37 § 4 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, jednostronna czynność prawna dokonana bez wymaganej zgody drugiego małżonka jest nieważna.

Tym samym, w kontekście opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn przedmiotowej darowizny, ww. zgoda będzie neutralna podatkowo, w żaden sposób nie powodując, iż mąż siostry Wnioskodawczyni (Darczyńcy) stanie się stroną umowy darowizny zawartej między Wnioskodawczynią a jej siostrą.

Z treści przepisów wynika bowiem, że zgoda małżonka jest niezbędna dla stwierdzenia ważności jednostronnej czynności drugiego małżonka, w przypadku gdy jej przedmiotem są składniki objęte wspólnością majątkową. Z faktu tego nie można jednak wywodzić, że wyrażając taką zgodę drugi z małżonków również staje się stroną umowy darowizny.

Podsumowując, jeżeli istotnie umowa darowizny środków pieniężnych zawarta została wyłącznie pomiędzy siostrą Wnioskodawczyni a Wnioskodawczynią za zgodą męża (mąż siostry nie jest stroną darującą) to mimo, że środki pochodzą z majątku wspólnego siostry Wnioskodawczyni i jej męża - darowizna ta będzie zwolniona od opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn przy spełnieniu przesłanek wskazanych w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, w tym m.in. przy zgłoszeniu do naczelnika urzędu skarbowego - w ustawowym terminie - otrzymania darowizny. Wnioskodawczyni nie będzie zobowiązana do zapłaty podatku od spadków i darowizn z tego tytułu. Wskazanie w tytule przelewu darowizny danych męża darującej, jeżeli miały służyć jedynie potwierdzeniu, że wyraża on zgodę na tę darowiznę - pozostaje bez wpływu dla oceny skutków podatkowych omawianej darowizny, jeśli mąż istotnie nie jest darującym.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Jednocześnie informuje się, że stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Przedmiotowa interpretacja - zgodnie ze złożonym wnioskiem - została wydana wyłącznie dla Wnioskodawczyni i tylko ona może czerpać z niej ochronę.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r. poz. 2325, z późn. zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.