Nowość 0111-KDIB2-3.4014.75.2024.4.JKU - Pożyczka - rozgraniczenie PCC i VAT

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 lutego 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 6 lutego 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Wniosek dotyczy m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki. Uzupełnili go Państwo w odpowiedzi na wezwanie - w piśmie z 16 kwietnia 2024 r. (wpływ pisma - 19 kwietnia 2024 r., wpływ opłaty - 15 kwietnia 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Spółka (dalej: Pożyczkodawca, Spółka A) jest osobą prawną (spółką z ograniczoną odpowiedzialnością), posiadającą siedzibę oraz zarząd na terytorium Polski. Spółka A prowadzi działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług zarządzania nieruchomościami mieszkalnymi na zlecenie, co do których Spółka korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie § 3 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień. Spółka A jest członkiem Grupy VAT, będącej czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Spółka A dysponuje nadwyżką własnych środków finansowych i w związku z tym planuje udzielić oprocentowanej pożyczki, celem wygenerowania przychodu poprzez wykorzystanie własnego majątku rzeczowego (środków pieniężnych). Udzielanie pożyczek nie zostało ujęte ani w umowie Spółki A, ani we wpisie w Krajowym Rejestrze Sądowym (dalej: KRS) jako przedmiot prowadzonej działalności gospodarczej. W przyszłości, w przypadku dysponowania nadwyżką środków finansowych, Spółka A planuje udzielać kolejnych odpłatnych pożyczek. Udzielanie pożyczek stanowić będzie rozszerzenie działalności gospodarczej Spółki A, niezbędne do czerpania zysków z nadwyżek finansowych generowanych przez działalność podstawową spółki. Zyski te przyczynią się do dalszego rozwoju podmiotu.

Jednocześnie zaś Wnioskodawca, będący osobą prawną (spółką z ograniczoną odpowiedzialnością), posiadającą siedzibę oraz zarząd na terytorium Polski (dalej: Pożyczkobiorca, Spółka B) zainteresowany jest uzyskaniem pożyczki od Spółki A. Spółka B jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług i nie jest członkiem grupy VAT, do której należy Spółka A.

Spółka A i B są podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - ich udziałowcem i członkiem zarządu jest ta sama osoba fizyczna. Spółka A nie posiada udziałów w Spółce B, a Spółka B nie posiada udziałów w Spółce A.

Pytanie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych

Czy prawidłowe jest Państwa stanowisko, zgodnie z którym pożyczka udzielana przez Spółkę A na rzecz Spółki B stanowi usługę objętą podatkiem od towarów i usług, kwalifikowaną jako świadczenie usług za wynagrodzeniem, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług i podlegającą zwolnieniu z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług, w związku z czym pożyczka udzielona przez Spółkę A na rzecz Spółki B nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych stosownie do art. 2 pkt 4 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych?

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem, umowa pożyczki opisana w treści wniosku nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku. Obowiązek podatkowy przy umowie pożyczki, zgodnie z art. 4 pkt 7 ww. ustawy, ciąży na biorącym pożyczkę. Podstawę opodatkowania przy umowie pożyczki, zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 7, stanowi kwota lub wartość pożyczki, a w przypadku umowy określającej, że wypłata środków pieniężnych nastąpi niejednokrotnie i ich suma nie jest znana w chwili zawarcia umowy - kwota każdorazowej wypłaty środków pieniężnych.

W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

- w zakresie w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,

- jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności.

Zgodnie z powyższym w przedmiotowej sprawie kluczowe jest rozstrzygnięcie, czy transakcja ta podlegać będzie regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług. Objęcie umowy pożyczki regulacjami tej ustawy będzie skutkować wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Państwa zdaniem, wskazana we wniosku czynność udzielenia przez Pożyczkodawcę pożyczki stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział w stosunku do niektórych czynności zwolnienie od podatku od towarów i usług. Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę. W przedmiotowej sprawie zastosowanie będzie miało powyższe zwolnienie.

Podsumowując, Państwa zdaniem, objęcie udzielonej pożyczki regulacjami w zakresie ustawy o podatku od towarów i usług skutkuje wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych określonym w art. 2 pkt 4 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Z uwagi na zakres tej interpretacji, przywołaliśmy powyżej tylko tę część Państwa stanowiska, która odnosi się do zagadnienia dotyczącego podatku od czynności cywilnoprawnych i ma wpływ na rozstrzygnięcie w tym zakresie.

Ocena stanowiska w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r. poz. 295):

Podatkowi podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Stosownie do art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.

Stosownie do art. 4 pkt 7 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem art. 5, ciąży, przy umowie pożyczki - na biorącym pożyczkę.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 7 cyt. ustawy:

Podstawę opodatkowania stanowi przy umowie pożyczki i umowie depozytu nieprawidłowego - kwota lub wartość pożyczki albo depozytu, a w przypadku umowy określającej, że wypłata środków pieniężnych nastąpi niejednokrotnie i ich suma nie jest znana w chwili zawarcia umowy - kwota każdorazowej wypłaty środków pieniężnych.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:

Stawka podatku wynosi od umowy pożyczki oraz depozytu nieprawidłowego - 0,5%, z zastrzeżeniem ust. 5.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Spółka A planuje udzielić oprocentowanej pożyczki Spółce B.

Należy stwierdzić, że opisana we wniosku umowa pożyczki podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na biorącym pożyczkę.

W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 pkt 4 lit. a i b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

Zgodnie z art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Użyte w ustawie określenie podatek od towarów i usług oznacza podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2023 r. poz. 1570, 1598 i 1852) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

Na podstawie powołanego powyżej przepisu art. 2 pkt 4 lit. a i b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, co do zasady, nie podlegają temu podatkowi czynności cywilnoprawne w zakresie w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług lub gdy jedna ze stron jest zwolniona z tego podatku (z wyjątkami określonymi w tym przepisie).

W związku z tym należy podkreślić, że jakkolwiek Państwa zapytanie dotyczy opodatkowania umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy powyższa transakcja - dokonana pomiędzy wskazanymi we wniosku Stronami - podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tej czynności zakresem ustawy o podatku od towarów i usług skutkuje wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 lit. a lub b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Z interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, znak: 0111-KDIB3-1.4012.75.2024.3.MG wynika, że:

- czynność udzielenia przez Pożyczkodawcę (Spółka A) odpłatnej pożyczki, na rzecz Państwa (Spółka B), jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy;

- usługa udzielenia pożyczki przez Pożyczkodawcę (Spółkę A) na rzecz Państwa (Spółki B) będzie korzystać ze zwolnienia z podatku od towarów i usług.

A zatem, skoro opisana we wniosku umowa pożyczki będzie korzystała ze zwolnienia z podatkowania podatkiem od towarów i usług, to w powyższej sprawie ma zastosowanie wyłączenie zawarte w art. 2 pkt 4 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W takim przypadku opisana transakcja pożyczki jest wyłączona z opodatkowania w podatku od czynności cywilnoprawnych. Zatem na Państwu jako Pożyczkobiorcy nie będzie ciążył obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Ta interpretacja stanowi ocenę Państwa stanowiska wyłącznie w zakresie przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku od towarów i usług wydano odrębne rozstrzygnięcie - interpretację 0111-KDIB3-1.4012.75.2024.3.MG.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 2383, z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja jest zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1634, z późn. zm.; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a i art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa.