0111-KDIB2-3.4011.298.2017.6.AB - Zwolnienie z PIT odszkodowania za obniżenie wartości nieruchomości wskutek ustanowienia służebności przesyłu.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 201 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni, przedstawione we wniosku z 10 grudnia 2017 r. (data wpływu 18 grudnia 2017 r.), uzupełnionym pismem z 12 stycznia 2018 r. (data wpływu 17 stycznia 2018 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania odszkodowania za obniżenie wartości nieruchomości wskutek ustanowienia służebności przesyłu - jest nieprawidłowe.

W dniu 18 grudnia 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania odszkodowania za obniżenie wartości nieruchomości wskutek ustanowienia służebności przesyłu. Wniosek powyższy nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z 4 stycznia 2018 r. Znak: 0111-KDIB2-3.4011.298.2017.1.AB, wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano pismem z 12 stycznia 2018 r. (data wpływu 17 stycznia 2018 r.).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny (ostatecznie sformułowany w uzupełnieniu wniosku z 12 stycznia 2018 r.).

W dniu 9 czerwca 2017 r. Wnioskodawczyni zawarła umowę z Komitetem społecznym reprezentującym społeczność lokalną właścicieli nieruchomości, który to Komitet dąży do zorganizowania przyłącza ich Nieruchomości do miejskiej sieci kanalizacyjnej, będącej w dyspozycji Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji S.A. W ramach zawartej umowy Wnioskodawczyni wyraziła zgodę na zajęcie części jej Nieruchomości - grunt rolny - na cele inwestycji, przyłącza do gminnej sieci kanalizacyjnej i w tym celu zobowiązała się do zawarcia z Miejskim Przedsiębiorstwem Wodociągów i Kanalizacji S A. umowy o ustanowienie na jego rzecz nieodpłatnej służebności przesyłu. Sieć kanalizacyjna będzie przechodziła przez Nieruchomość Wnioskodawczyni - grunt rolny - z jednej strony i musi być pozostawiony ochronny pas terenu wolny od zagospodarowania i zadrzewienia o szerokości 1,00 m od przewodu kanalizacyjnego, licząc od krawędzi przewodu po każdej ze stron. W ramach wyżej wymienionej zawartej umowy, Komitet zobowiązał się do zapłaty odszkodowania dla Wnioskodawczyni w kwocie 25.000,00 zł, zważywszy na fakt, że przeprowadzenie przez jej Nieruchomość - grunt rolny - sieci kanalizacji gminnej obniży jej wartość, a w dalszej kolejności będzie uciążliwe ze względu na fakt, że służebność przesyłu ustanowiona na rzecz Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji S.A. będzie nieodpłatna. Zapłata odszkodowania dla Wnioskodawczyni przez Komitet nastąpiła wraz z podpisaniem ww. umowy, czyli w dniu 9 czerwca 2017 r.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (sformułowane w uzupełnieniu wniosku z 12 stycznia 2018 r.).

Czy od otrzymanego odszkodowania w kwocie 25.000,00 zł. Wnioskodawczyni powinna odprowadzić do Urzędu Skarbowego podatek dochodowy od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawczyni, wypłacone jej odszkodowanie w kwocie 25.000,00 zł jest zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 2032 z późn. zm.).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z generalną zasadą powszechności opodatkowania, wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 2032 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

Stosownie do art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f., przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Rodzaje źródeł przychodów zostały określone w art. 10 ust. 1 u.p.d.o.f., gdzie m.in. w pkt 9 wymieniono "inne źródła".

W myśl art. 20 ust. 1 u.p.d.o.f., za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użyty we wskazanym przepisie zwrot "w szczególności" dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy bowiem mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 120 u.p.d.o.f., wolne od podatku dochodowego są odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

- w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami

(Dz. U. z 2015 r. poz. 1774 i 1777 oraz z 2016 r., poz. 65, 1250, 1271 i 1579).

Z kolei zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 120a u.p.d.o.f., wolne od podatku dochodowego jest wynagrodzenie otrzymane za ustanowienie służebności przesyłu w rozumieniu przepisów prawa cywilnego.

Powołany powyżej art. 21 ust. 1 pkt 120a u.p.d.o.f., został wprowadzony ustawą z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r. poz. 1328).

W myśl art. 14 ww. ustawy zmieniającej przepisy art. 21 ust. 1 pkt 3, 3e i 49 oraz pkt 120a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawa, mają zastosowanie do dochodów uzyskanych od dnia 1 stycznia 2014 r.

Z opisu stanu faktycznego, ostatecznie sformułowanego w uzupełnieniu wniosku z 12 stycznia 2018 r. wynika, że 9 czerwca 2017 r. Wnioskodawczyni zawarła umowę z Komitetem społecznym, który dąży do zorganizowania przyłącza ich Nieruchomości do miejskiej sieci kanalizacyjnej, będącej w dyspozycji Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji S.A. W ramach zawartej umowy Wnioskodawczyni wyraziła zgodę na zajęcie części jej Nieruchomości na cele inwestycji, tj. przyłącza do gminnej sieci kanalizacyjnej i w tym celu zobowiązała się do zawarcia z Miejskim Przedsiębiorstwem Wodociągów i Kanalizacji S.A. umowy o ustanowienie na jego rzecz nieodpłatnej służebności przesyłu. Zważywszy na fakt, że przeprowadzenie przez Nieruchomość - grunt rolny - gminnej sieci kanalizacji obniży jej wartość, a w dalszej kolejności będzie uciążliwe ze względu na fakt, że służebność przesyłu ustanowiona na rzecz Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji S.A. będzie nieodpłatna, Komitet zobowiązał się do zapłaty odszkodowania na rzecz Wnioskodawczyni w kwocie 25.000,00 zł. Zapłata odszkodowania nastąpiła wraz z podpisaniem umowy, czyli w dniu 9 czerwca 2017 r.

Jak wynika z literalnego brzmienia w art. 21 ust. 1 pkt 120a u.p.d.o.f., zwolnieniu z opodatkowania podlega wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu w rozumieniu przepisów prawa cywilnego.

W myśl art. 305¹ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 459 z późn. zm.), nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu).

Za urządzenia, o których mowa powyżej, uważa się urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz inne urządzenia podobne (art. 49 § 1 ww. ustawy).

Stosownie do art. 305² § 1 Kodeksu cywilnego, jeżeli właściciel nieruchomości odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna dla właściwego korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, przedsiębiorca może żądać jej ustanowienia za odpowiednim wynagrodzeniem.

Jeżeli przedsiębiorca odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna do korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, właściciel nieruchomości może żądać odpowiedniego wynagrodzenia w zamian za ustanowienie służebności przesyłu (art. 305² § 2 Kodeksu cywilnego).

W świetle powołanych przepisów, służebność przesyłu jest ustanawiana na rzecz przedsiębiorcy za odpowiednim wynagrodzeniem należnym od przedsiębiorcy na rzecz właściciela nieruchomości obciążonej. Wymaga to zawarcia stosownej umowy przez zainteresowane strony albo wydania konstytutywnego orzeczenia sądu (postanowienia), zapadającego na wniosek strony występującej z roszczeniem o ustanowienie służebności przesyłu.

W przedstawionym we wniosku stanie faktycznym żadna z okoliczności wymienionychw art. 305² § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego nie miała miejsca. Bezsporne jest natomiast zobowiązanie się Wnioskodawczyni do ustanowienia nieodpłatnej służebności przesyłu na rzecz przedsiębiorcy, tj. Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji S.A.

Mając na uwadze powyższe, skoro doszło do wypłaty odszkodowania na podstawie umowy zawartej z Komitetem społecznym, z tytułu zobowiązania tego podmiotu na rzecz Wnioskodawczyni, a nie przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1 Kodeksu cywilnego, nie sposób przyjąć, że mamy w tym przypadku do czynienia z otrzymaniem wynagrodzenia, czy odszkodowania za ustanowienie służebności przesyłu, w rozumieniu wskazanych wyżej przepisów Kodeksu cywilnego. Ponadto, jak wskazuje Wnioskodawczyni umowa ustanowienia służebności przesyłu ma być nieodpłatna.

Odnosząc się natomiast do kwestii zastosowania w niniejszej sprawie zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 120 u.p.d.o.f., uwzględniając zasadę, że przepisy stanowiące ulgi będące odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania powinny być interpretowane ściśle, stwierdzić należy, że zwolnieniu określonemu w tym przepisie podlegają tylko odszkodowania wypłacone na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, w rozumieniu art. 2 ust. 1 ustawy o podatku rolnym z tytułu ustanowienia służebności gruntowej, rekultywacji gruntów oraz szkód poniesionych w uprawach rolnych i drzewostanie w wyniku prowadzenia na tych gruntach określonych inwestycji. Warunkiem niezbędnym do skorzystania z analizowanej preferencji podatkowej jest zatem łączne spełnienie wszystkich warunków wskazanych w treści przepisu art. 21 ust. 1 pkt 120 ww. ustawy.

Umowa opisana w stanie faktycznym, na podstawie której zostało wypłacone przedmiotowe odszkodowanie nie stanowi umowy zawartej w związku z zaistnieniem którejkolwiek z okoliczności enumeratywnie wymienionych w tym przepisie w wyniku prowadzenia na gruntach Wnioskodawczyni przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Nie można zatem uznać, że Wnioskodawczyni przysługuje zwolnienie z opodatkowania określone w art. 21 ust. 1 pkt 120 u.p.d.o.f.

Mając na uwadze powyższe oraz przedstawiony stan faktyczny, stwierdzić należy, że otrzymane od Komitetu społecznego odszkodowanie za obniżenie wartości nieruchomości wskutek ustanowienia służebności przesyłu, w rozumieniu art. 20 ust. 1 u.p.d.o.f., stanowi przychód z innych źródeł, który nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania. Przychód ten Wnioskodawczyni powinna wykazać w zeznaniu podatkowym PIT-36 składanym za rok podatkowy, w którym nastąpiła wypłata odszkodowania i opodatkować według skali podatkowej określonej w art. 27 ust. 1 u.p.d.o.f.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni uznano za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2017 r. poz. 1369 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.