0111-KDIB2-2.4015.90.2022.2.MM - Zbiórka charytatywna a podatek od darowizn

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko prawidłowe

Szanowna Panie,

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

11 lipca 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 11 lipca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania środków pieniężnych zebranych w ramach zbiórki charytatywnej. Uzupełnił go Pan - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 8 września 2022 r. (wpływ 8 września 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W związku z wypadkiem..., w którym doznał Pan znacznego uszczerbku na zdrowiu, założono m.in. dla Pana zbiórkę charytatywną na portalu.. Założycielem zbiórki jest osoba, której osobiście Pan nie zna - znajomy znajomego. Żadna z pojedynczych wpłat nie przekroczyła kwoty 4.902,00 zł. Natomiast 2 wpłaty zostały dokonane przez tę samą osobę - pierwsza wpłata na kwotę 4.000,00 zł, a druga wpłata na kwotę 2.635,00 zł. Zbiórka została zakończona i zebrane środki zostały przelane na konto bankowe organizatora tej zbiórki. Organizator przelał następnie środki te na 2 konta bankowe - Pana oraz drugiego beneficjenta.

W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan, że:

- środki otrzymane w czasie zbiórki stanowią dla Pana darowiznę w świetle przepisów Kodeksu cywilnego,

- jest Pan osobą obdarowaną a fakt, że środki były najpierw przekazywane na konto organizatora zbiórki, to tylko techniczny przepływ środków pieniężnych,

- organizator zbiórki przelał na Pana konto środki pieniężne w wysokości stanowiącej 50,2% całości zebranej kwoty, a drugi beneficjent otrzymał 49,8% całości zebranej kwoty,

- osoba, która dokonała dwóch wpłat na zbiórkę charytatywną nie miała możliwości wyboru, na rzecz którego z beneficjentów dokonuje wpłaty.

Pytania

Czy obciąża Pana obowiązek zapłaty podatku od darowizny? Czy założyciel zbiórki pieniężnej, po otrzymaniu zebranych środków na swoje konto bankowe i po przekazaniu środków na Pana rachunek bankowy jest traktowany jako darczyńca całej zebranej kwoty w świetle przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn? Czy zgodnie z przepisami, darczyńcami nadal są osoby faktycznie wpłacające na konto założone na portalu internetowym? Czy należy odprowadzić podatek od 2 wpłat od tej samej osoby, które po zsumowaniu dają kwotę 6.635,00 zł, ale została ona podzielona na 2 beneficjentów, gdyż cała zbiórka została rozdzielona na 2 beneficjentów?

Pana stanowisko w sprawie

Pana zdaniem, nie ciąży na Panu obowiązek podatkowy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043):

Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej "podatkiem" podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tytułem darowizny, polecenia darczyńcy.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia "darowizna". Z tego względu, celem ustalenia tej definicji, należy sięgnąć do ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r.

- Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 z późn. zm.).

W myśl art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:

Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Jak stanowi natomiast art. 890 § 1 cyt. Kodeksu:

Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia

w zamian za uczynioną darowiznę.

Powyższe oznacza, że darowizna musi wzbogacić obdarowanego, a darczyńca nie może w zamian uzyskać jakiegokolwiek ekwiwalentu ani w chwili darowizny ani w przyszłości.

Stosownie do treści art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Jak wynika z treści art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy powstaje, przy nabyciu w drodze darowizny - z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej:

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Jeżeli nabycie własności rzeczy i praw majątkowych od tej samej osoby następuje więcej niż jeden raz, do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od tej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie. Od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych potrąca się podatek przypadający od opodatkowanych poprzednio nabytych rzeczy i praw majątkowych. Wynikająca z obliczenia nadwyżka podatku nie podlega ani zaliczeniu na poczet innych podatków, ani zwrotowi. Nabywcy obowiązani są w zeznaniu podatkowym wymienić rzeczy i prawa majątkowe nabyte w podanym wyżej okresie.

Artykuł 14 ust. 1 ww. ustawy stanowi, że:

Wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca.

Na podstawie art. 14 ust. 2 ww. ustawy:

Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

Zgodnie z art. 14 ust. 3 cyt. ustawy:

Do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

Zgodnie z art. 15 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy:

Podatek oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku, według następujących skal:

W myśl art. 17a ust. 1 ww. ustawy:

Podatnicy podatku są obowiązani, z zastrzeżeniem ust. 2, złożyć, w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru. Do zeznania podatkowego dołącza się dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że na portalu internetowym została dla Pana oraz drugiego beneficjenta założona zbiórka charytatywna. Założycielem zbiórki została osoba, której osobiście Pan nie zna - znajomy znajomego. Zebrane środki zostały wpłacone na konto organizatora zbiórki. Następnie organizator zbiórki przelał 50,2% zebranych środków na Pana konto bankowe oraz 49,8% zebranych środków na konto bankowe drugiego beneficjenta. Był to techniczny przepływ środków pieniężnych. Środki otrzymane w czasie zbiórki stanowią dla Pan darowiznę w świetle przepisów Kodeksu cywilnego. Żadna z pojedynczych wpłat nie przekroczyła kwoty 4.902 zł. Jedna z osób w ramach zbiórki charytatywnej dokonała dwóch wpłat, pierwszą na kwotę 4.000 zł i drugą na kwotę 2.635 zł. Nie miała ona jednak możliwości wyboru, na rzecz którego z beneficjentów dokonuje wpłaty.

Mając zatem na uwadze treść wniosku oraz przywołane wyżej przepisy należy stwierdzić, że stosunek prawny pomiędzy Panem a osobami trzecimi, które przekazały środki pieniężne za pośrednictwem portalu internetowego, jest umową darowizny. Darczyńcą w tym przypadku jest każda osoba trzecia, przekazująca jakiekolwiek środki pieniężne na Pana rzecz (za pośrednictwem portalu). Bez znaczenia w tej sytuacji pozostaje sposób przekazania zebranych pieniędzy (tzn. najpierw na konto założyciela zbiórki, a później na Pana konto), skoro to Pan jest osobą obdarowaną, a przekazanie zebranych pieniędzy stanowi wyłącznie techniczny przepływ środków. Darczyńcą jest każdy wpłacający za pośrednictwem portalu, a nie założyciel zbiórki.

Jeżeli zatem kwoty darowizn od poszczególnych darczyńców nie przekroczyły tzw. kwot wolnych określonych dla poszczególnych grup podatkowych w art. 9 ust. 1 (przy uwzględnieniu zasady kumulacji określonej w art. 9 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn), to darowizny te nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Jedynie w przypadku gdy kwota darowizn od jednego darczyńcy przekroczyła kwotę wolną, która przykładowo dla III grupy podatkowej wynosi 4.902 zł, to obdarowany jest zobowiązany do składania zeznania podatkowego z tytułu otrzymanej darowizny, w terminie miesiąca od dnia, w którym powstał obowiązek podatkowy, czyli od dnia otrzymania darowizny. Zeznanie podatkowe należy zatem składać w każdej sytuacji, w której kwota otrzymana od jednej osoby przekroczy kwotę wolną jednorazowo, lub też sumarycznie w ciągu 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie.

Istotne jest zatem wyjaśnienie czy w przypadku darczyńcy, który dokonał dwóch wpłat i łączna kwota darowizny przekroczyła tzw. kwotę wolną, o której mowa w art. 9 ust. 1 ww. ustawy, to darowizna ta podlega opodatkowaniu.

Jak wynika z wniosku ww. darczyńca wpłacił na zbiórkę charytatywną w sumie 6.635 zł. Jednakże beneficjentami zbiórki były dwie osoby a wpłacający nie miał możliwości wyboru, na rzecz którego z beneficjentów dokonuje wpłaty. Na Pana konto zostało przelane 50,2% zebranych w czasie zbiórki środków. Zatem od ww. darczyńcy otrzymał Pan 50,2% z 6.635 zł. W związku z powyższym, należy stwierdzić, że skoro darowizna otrzymana od ww. darczyńcy (50,2% z 6.635 zł) nie przekroczyła kwoty wolnej, która dla III grupy podatkowej wynosi 4.902 zł, to nie podlega ona opodatkowaniu.

Reasumując, występowanie założyciela zbiórki w roli pośrednika między Panem a darczyńcami nie zmienia faktu, że otrzymał Pan darowiznę od osób wpłacających środki na pomoc dla Pana. Rolą pośrednika było jedynie zapewnienie technicznego przeprowadzenia zbiórki. W konsekwencji, skoro najwyższa kwota, którą otrzymał Pan od pojedynczego darczyńcy nie przekroczyła 4.902 zł, czyli nie została przekroczona tzw. kwota wolna, o której mowa w art. 9 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, to nie jest Pan zobowiązany do uiszczenia podatku od spadków i darowizn.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w.. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2022 r. poz. 329 z późn. zm.; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.).