0111-KDIB2-2.4015.73.2022.1.MM - Świadczenia rodziców na rzecz dziecka a podatek od spadków i darowizn

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 maja 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 22 maja 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania środków pieniężnych wpłacanych przez rodziców na Pana rachunek bankowy. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca jest osobą małoletnią (4 lata) i wychowują go wspólnie rodzice, którzy nie są w związku małżeńskim. Po narodzinach Wnioskodawcy - każde z rodziców założyło jako przedstawiciel ustawy dla małoletniego syna kont bankowe X - jest to konto Wnioskodawcy założone na jego imię i nazwisko. Do środków gromadzonych na koncie Wnioskodawcy dostęp ma rodzic, który zakładał konto oraz Wnioskodawca. Również na imię i nazwisko Wnioskodawcy wydana została karta bankomatowa, ale z uwagi na wiek Wnioskodawcy nie korzysta on jeszcze sam ze środków gromadzonych na jego kontach. Konta są zasilane przez rodziców, m.in. wpłatami z programu 500+, zasileniami pochodzącymi z prezentów gotówkowych od rodziny lub bliskich znajomych z okazji urodzin, świąt czy innych okazji. Rodzice Wnioskodawcy dokonują także większy kwot zasileń konta Wnioskodawcy. Środki finansowe rodzice Wnioskodawcy posiadają z prowadzonej działalności gospodarczej lub uzyskiwane są z tytułu mowy o pracę lub innych legalnych źródeł (ze sprzedaży nieruchomości, otrzymanej darowizny itp.). Wpłaty tytułowane są "wpłata" lub "zasilenie". Jako rodzice, otwierając konta bankowe dla Wnioskodawcy kierowali się głównie chęcią gromadzenia na nim środków na dalsze utrzymanie i kształcenie Wnioskodawcy w przyszłości. Ponadto konto X oferuje korzystniejsze oprocentowanie rachunku bankowego niż konta dla dorosłych. Wnioskodawca nigdy nie korzystał bezpośrednio ze zgromadzonych środków z uwagi na jego wiek. Rodzicom Wnioskodawcy zdarzało się zakupywać ze zgromadzonych środków np. zabawki, wózek dla Wnioskodawcy oraz korzystać ze zgromadzonych środków także w przypadku własnych potrzeb finansowych. Między Wnioskodawcą a jego rodzicami nigdy nie zostały zawarte umowy darowizny dotyczące środków pieniężnych wpłacanych na konto Wnioskodawcy, nie zawarto takich umów ani w formie pisemnej ani ustnej. Dokonując wpłat rodzice Wnioskodawcy nie kierowali się nigdy spełnieniem przyrzeczonego świadczenia w trybie darowizny lecz wypełnieniem ich powinności w ramach obowiązku alimentacyjnego względem Wnioskodawcy. W związku z tym nigdy nie doszło ze strony rodziców Wnioskodawcy do złożenia oświadczenia darczyńcy o obdarowaniu na rzecz Wnioskodawcy opisywanych powyżej środków pieniężnych, jak również nie doszło do złożenia przez Wnioskodawcę jako obdarowanego oświadczenia o przyjęciu darowizny, również ze względu na wiek Wnioskodawcy. Rodzice Wnioskodawcy jako rodzice i opiekunowie prawni, nigdy nie traktowali opisywanych powyżej środków pieniężnych jako stanowiących własność Wnioskodawcy.

Pytanie

Czy opisywane powyżej wpłaty rodziców Wnioskodawcy na konta bankowe Wnioskodawcy podlegają opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn? Czy wpłaty środków pieniężnych od rodziców na konta małoletniego syna, pozostającego na utrzymaniu rodziców, mieszkającego z nimi, nie osiągającego żadnych własnych dochodów, dokonywane w ramach wykonywania obowiązku alimentacyjnego przez rodziców Wnioskodawcy wynikającego z Kodeksu rodzinnego, podlegają opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, skoro nie mieszczą się w przedmiocie opodatkowania wynikającym z przepisów art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn?

Pana stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, w powyższej sprawie nie powstał obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn, ponieważ w wyniku przekazywania przez rodziców Wnioskodawcy na jego konta środków pieniężnych nie zostały zawarte umowy darowizn. Czynności te nie podlegały więc opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Zgodnie z Kodeksem cywilnym przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdyż druga strona umowy nie zobowiązuje się do żadnego świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Umowa darowizny ma charakter umowy jednostronnie zobowiązującej, której treścią jest złożenie przez darczyńcę oświadczenia woli poprzez zobowiązanie się do świadczenia pod darmowym tytułem. Do zawarcia umowy darowizny podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli przez obdarowanego o przyjęciu darowizny. Znaczenie ma również w tej sprawie to, że dokonywane w drodze darowizny pod tytułem darmowym jest dobrowolne, nie wynika ani z żadnego stosunku zobowiązaniowego ani też z ustawy. W opisywanym stanie faktycznym istnieje tytuł ustawowy, który nakłada obowiązek świadczenia i jest to obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka, wynikający z Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zgodnie z którym rodzice są zobowiązani do świadczeń alimentacyjnych wobec dziecka, które nie jest jeszcze w stanie samodzielnie się utrzymać. Zakres świadczeń alimentacyjnych należnych dziecku obejmuje także wydatki o charakterze naukowym oraz oświatowo-wychowawczym, a więc między innymi uzyskanie przez dziecko środków na potrzeby kształcenia w okresie bieżącym a także przyszłości. Opisywana powyżej sytuacja nie nosi cech zawarcia umów darowizn między rodzicami a synem, gdyż ze zgromadzonych środków mogą również samodzielnie korzystać rodzice Wnioskodawcy. Środki gromadzone na kontach Wnioskodawcy, pozostającego na utrzymaniu swoich rodziców, nie stanowią umowy darowizny, lecz są jedynie wykonaniem obowiązku alimentacyjnego. Nie spełnione jest podstawowe kryterium charakteryzujące umowę darowizny czyli zdolność do samodzielności ekonomicznej przez Wnioskodawcę. Środki gromadzone na kontach Wnioskodawcy służą zabezpieczeniu jego egzystencji oraz jego przyszłym i bieżącym potrzebom. Jednakże mogą również zostać wykorzystane przez rodziców Wnioskodawcy, jeśli zajdzie taka potrzeba na inny cel. Wszelkie większe wpłaty pieniędzy na konta Wnioskodawcy dokonywane były celem realizacji obowiązku alimentacyjnego wynikającego z przepisów Kodeksu rodzinnego, nie były to darowizny ani inny tytuł wymieniony w ustawie od spadków i darowizn.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043):

Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej "podatkiem" podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

W myśl art. 1 ust. 2 ww. ustawy:

Podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.

Powyższy katalog ujęty w art. 1 ww. ustawy ma charakter zamknięty. Zatem opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega tylko takie nabycie, które zostało w nim wymienione w sposób wyraźny.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że każdy z rodziców Wnioskodawcy założył dla Wnioskodawcy konto bankowe. Celem założenia kont dla Wnioskodawcy jest gromadzenie na nich środków pieniężnych na dalsze utrzymanie i kształcenie Wnioskodawcy w przyszłości. Między Wnioskodawcą i jego rodzicami nigdy nie zostały zawarte umowy darowizny. Rodzice Wnioskodawcy dokonując wpłat na konto Wnioskodawcy, kierowali się wypełnieniem ich powinności w ramach obowiązku alimentacyjnego. Każdy z rodziców ma dostęp do założonego konta i jako opiekunowie prawni Wnioskodawcy, nigdy nie traktowali środków pieniężnych jako stanowiących własność Wnioskodawcy.

Wątpliwość Wnioskodawcy budzi, czy wpłaty uiszczane przez rodziców na jego konto podlegają opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia "darowizna". Z tego względu, celem ustalenia tej definicji, należy sięgnąć do ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360).

W myśl art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:

Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Jak stanowi natomiast art. 890 § 1 cyt. Kodeksu:

Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Zgodnie natomiast z art. 128 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 z późn. zm.):

Obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo.

Obowiązek alimentacyjny jest to obowiązek zabezpieczenia egzystencji, obowiązek dostarczania środków utrzymania i środków wychowania, który dotyczy krewnych w linii prostej oraz rodzeństwa. Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka został zaś zapisany w art. 133 ww. Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Zgodnie z art. 133 § 1 ww. ustawy:

Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Na podstawie ww. przepisu, rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Jak wskazano powyżej istotą darowizny jest, że darczyńca, zgodnie ze swoją wolą i bez istnienia jakiegokolwiek obowiązku prawnego, nieodpłatnie obdarowuje inną osobę. Skoro zaś obowiązek alimentacyjny jest przewidziany w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, to jego wykonanie nie może być dobrowolnym świadczeniem.

Zatem w przypadku świadczeń alimentacyjnych od rodziców na rzecz dzieci żaden ze wskazanych w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn tytułów nabycia własności nie ma miejsca. Ustawa o podatku od spadków i darowizn w części dotyczącej przedmiotu opodatkowania nie przewiduje opodatkowania świadczeń o charakterze alimentacyjnym.

Skoro przelewy pieniężne opisane we wniosku dokonywane były tytułem realizacji obowiązku alimentacyjnego, wynikającego z przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego i - jak wskazał Wnioskodawca - nie doszło do zawarcia umowy darowizny, to należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że dokonane wpłaty środków pieniężnych przez rodziców na rachunek bankowy Wnioskodawcy nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika również, że rodzice wpłacają na konta Wnioskodawcy także środki pieniężne jakie otrzymał w prezencie od rodziny lub bliskich znajomych rodziców z okazji urodzin, świąt czy innych okazji. Zatem należy zauważyć, że środki te nie stanowią świadczeń alimentacyjnych od rodziców, ponieważ Wnioskodawca otrzymał je w prezencie od innych osób. Jednakże, mimo że środki te nie są przekazywane Wnioskodawcy w ramach obowiązku alimentacyjnego, to ich wpłata przez rodziców na konto Wnioskodawcy także nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Wpłata środków pieniężnych, które Wnioskodawca otrzymał wcześniej od innych osób stanowi bowiem jedynie techniczne umieszczenie środków pieniężnych Wnioskodawcy na jego kontach. Rodzice w tym przypadku nie dokonują żadnych świadczeń na rzecz Wnioskodawcy.

Reasumując, opisane we wniosku wpłaty środków pieniężnych przez rodziców Wnioskodawcy na jego konta, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w.. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2022 r. poz. 329 z późn. zm.; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.).