0111-KDIB2-2.4015.4.2024.1.PB - Darowizna z Białorusi jako nieobjęta podatkiem w Polsce

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

11 stycznia 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 11 stycznia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizn środków pieniężnych od rodziców i babci - obywateli Białorusi. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawczyni:

- jest obywatelką Białorusi,

- nie ma obywatelstwa polskiego,

- ukończyła studia w Polsce,

- od 2014 r. przebywa w Polsce na podstawie kart pobytu czasowego,

- po ukończeniu studiów pracuje w Polsce,

- 2 lata temu wyszła za mąż za obywatela RP,

- nie ma i nigdy nie miała karty stałego pobytu w Polsce,

- dla celów podatku dochodowego rozlicza się z polskim urzędem skarbowym, ponieważ każdorazowo w roku podatkowym przebywała w Polsce dłużej niż 183 dni.

Rodzice i babcia Wnioskodawczyni są obywatelami Białorusi i tam mieszkają. Nie są obywatelami polskimi. Nigdy nie mieli na terytorium Polski miejsca zamieszkania ani stałego pobytu.

W trakcie studiów i po ich zakończeniu Wnioskodawczyni odwiedzała rodziców i babcię w Białorusi i na terenie Białorusi dostawała od nich systematycznie darowizny pieniężne w gotówce. Pieniądze te przywoziła każdorazowo do Polski. Ponieważ w każdym przypadku otrzymane i przewożone kwoty nie przekraczały kwoty wynikającej z przepisów prawa dewizowego, Wnioskodawczyni nie deklarowała ich wwiezienia na terytorium Polski.

Pytanie

Czy darowizny otrzymane od rodziców i babci w warunkach opisanych w stanie faktycznym podlegają opodatkowaniu polskim podatkiem od spadków i darowizn?

Pani stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawczyni, darowizny otrzymane od rodziców i babci w warunkach opisanych w stanie faktycznym nie podlegają opodatkowaniu polskim podatkiem od spadków i darowizn.

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn (dalej: uPSD), podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny. Natomiast przepis art. 2 uPSD stanowi, że nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą podlega podatkowi, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W sprawie będącej przedmiotem niniejszego wniosku, jak podano to w opisie stanu faktycznego, przekazane w ramach darowizn środki pieniężne nie znajdowały się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Były one wręczane Wnioskodawczyni w gotówce podczas jej wizyt u rodziców w Białorusi. W przedmiotowej sprawie nie znajdzie zatem zastosowania art. 1 uPSD. Przepis ten bowiem dotyczy rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Należy jednak wskazać, że na mocy art. 2 uPSD, przedmiotem tej ustawy objęte jest również nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą. Jednakże, powołany przepis ma zastosowanie tylko wówczas, gdy w chwili zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego, Wnioskodawczyni w chwili otrzymywania darowizn nie była obywatelką polską jak również nie posiadała na terytorium Polski stałego pobytu - legitymowała się bowiem kartą tymczasowego pobytu. Dlatego nabycie przez Wnioskodawczynię środków pieniężnych od rodziców na podstawie umów darowizn nie podlegało opodatkowaniu polskim podatkiem od spadków i darowizn. Identyczne stanowisko prezentowane jest w licznych indywidualnych interpretacjach prawa podatkowego, np. w interpretacji z 4 marca 2022 r., Znak: 0111-KDIB2-2.4015.5.2022.2.PB, w interpretacji z 2 czerwca 2023 r., Znak: 0111-KDIB2-3.4015.76.2023.1.JKU.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1774 z późn. zm.):

Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej "podatkiem", podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem: darowizny, polecenia darczyńcy.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia "darowizna". Z tego względu, celem ustalenia tej definicji, należy sięgnąć do ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r.

- Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 z późn. zm.).

W myśl art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:

Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Jak stanowi natomiast art. 890 § 1 cyt. Kodeksu:

Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

W myśl art. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą podlega podatkowi, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Stosownie do art. 3 pkt 1 ww. ustawy:

Podatkowi nie podlega: nabycie własności rzeczy ruchomych znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych podlegających wykonaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli w dniu nabycia ani nabywca, ani też spadkodawca lub darczyńca nie byli obywatelami polskimi i nie mieli miejsca stałego pobytu lub siedziby na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Jak z powyższych przepisów wynika, nabycie przez osobę fizyczną rzeczy i praw majątkowych tytułem darowizny podlega podatkowi od spadków i darowizn, jeżeli:

- nabywane rzeczy znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub nabywane prawa majątkowe wykonywane są na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub

- nabywane rzeczy znajdują się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane są za granicą; jednakże w chwili zawarcia umowy darowizny nabywca jest obywatelem polskim lub ma miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Ustawodawca w ustawie o podatku od spadków i darowizn określił dwa samoistne stany prawne - normujące odmienne zdarzenia - w zakresie przysporzenia majątkowego, z którymi prawo wiąże powstanie obowiązku podatkowego.

Pierwszy, określony w treści art. 1 ww. ustawy, odnosi się do nabycia rzeczy lub praw na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, niezależnie od obywatelstwa czy też miejsca zamieszkania uprawnionej osoby fizycznej. Wyjątek od tej zasady został określony w art. 3 ust. 1 omawianej ustawy, zgodnie z którym nie podlega nabycie własności rzeczy ruchomych lub praw znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli w dniu nabycia zarówno nabywca, jak i darczyńca nie byli obywatelami polskimi i nie mieli miejsca stałego pobytu lub siedziby na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Drugi stan prawny, określony w art. 2 cyt. ustawy, odnosi się do posiadania obywatelstwa polskiego lub miejsca stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Ustawodawca jako wiodącą przyjął zasadę domicylu, zgodnie z którą obowiązek podatkowy ciąży na osobie mającej stałe miejsce zamieszkania w Polsce, nawet gdy chodzi o nabycie rzeczy lub praw majątkowych za granicą. Drugą zaś z zasad w zakresie przedmiotu opodatkowania jest zasada obywatelstwa i miejsca stałego pobytu, stosownie do której obowiązek podatkowy powstaje z momentem otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny, jeżeli nabywca jest obywatelem polskim lub ma miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że jest Pani obywatelką Białorusi, nie ma Pani obywatelstwa polskiego. Od 2014 r. przebywa Pani w Polsce na podstawie kart pobytu czasowego, nie ma i nigdy nie miała Pani karty stałego pobytu w Polsce. W trakcie studiów i po ich zakończeniu odwiedzała Pani rodziców i babcię w Białorusi i na terenie Białorusi dostawała Pani od nich systematycznie darowizny pieniężne w gotówce. Pieniądze te przywoziła Pani każdorazowo do Polski. Pani rodzice i babcia są obywatelami Białorusi i tam mieszkają. Nie są obywatelami polskimi. Nigdy nie mieli na terytorium Polski miejsca zamieszkania ani stałego pobytu.

Dokonując analizy przedmiotowej sprawy w pierwszej kolejności należy zauważyć, że przedmiot przysporzenia, który stanowią środki pieniężne, w chwili ich przekazania nie znajdował się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Z treści wniosku jasno wynika, iż na terenie Białorusi dostawała Pani od rodziców i babci systematycznie darowizny pieniężne w gotówce. W przedmiotowej sprawie nie znajdzie zatem zastosowania art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Przepis ten bowiem dotyczy rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Z powyższego wynika również, że w opisanej sprawie nie może mieć zastosowania wyłączenie zawarte w art. 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn, ponieważ wyłączenie to ma zastosowanie do nabycia rzeczy ruchomych, które znajdują się na terytorium Polski.

Należy jednak wskazać, że na mocy art. 2 ww. ustawy, przedmiotem ustawy o podatku od spadków i darowizn objęte jest również nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą. Jednakże, powołany przepis ma zastosowanie tylko wówczas, gdy w chwili zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Jak wynika z wniosku, w chwili otrzymania darowizn od rodziców i babci nie była Pani obywatelem polskim, ani nie miała Pani miejsca stałego pobytu na terytorium Polski. Tym samym nabycie przez Panią darowizn od rodziców i babci nie podlegało opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn na podstawie art. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w.. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 z późn. zm.; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 z późn. zm.).