0111-KDIB2-2.4015.37.2020.1.MZ - Podatek od spadków i darowizn - zwolnienie darowizny przekazanej w ramach bliskiej rodziny.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 900 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 21 kwietnia 2020 r. (data wpływu 23 kwietnia 2020 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia środków pieniężnych od rodziców tytułem darowizny - jest prawidłowe.

W dniu 23 kwietnia 2020 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia środków pieniężnych od rodziców tytułem darowizny.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W dniu 22 października 2019 r. Wnioskodawczyni otrzymała darowiznę w postaci środków pieniężnych od swoich rodziców w wysokości 80.000 zł. Środki będące darowizną stanowiły wspólny majątek matki i ojca. Przekazanie darowizny nastąpiło z rachunku rodziców (wspólność majątkowa małżeńska) na rachunek męża Wnioskodawczyni (obdarowanej) z wyszczególnieniem na przelewie bankowym, że jest to darowizna dla córki. Jako osoba obdarowana Wnioskodawczyni nie była właścicielem konta, ani jego posiadaczem. W dniu dokonania czynności Wnioskodawczyni była pełnomocnikiem i wspólnie z mężem korzystała i korzysta z tego konta. Umowa darowizny pieniędzy została zawarta w dniu 22 października 2019 r. Była to umowa ustna zawarta przed dokonaniem przelewu, pomiędzy rodzicami Wnioskodawczyni a Wnioskodawczynią jako osobą obdarowaną. Pomiędzy Wnioskodawczynią jako osobą obdarowaną i jej mężem w chwili przelania środków istniała i istnieje wspólność majątkowa małżeńska, prowadzą wspólne gospodarstwo domowe, posiadają jedno konto. Dochody są uzyskiwane przez męża ze stosunku pracy, natomiast Wnioskodawczyni jest osobą niepracującą, wychowującą dzieci.

W dniu 2 kwietnia 2020 r. Wnioskodawczyni wysłała w terminie 6 miesięcy do Urzędu Skarbowego druk SD-Z2, potwierdzający fakt zgłoszenia darowizny zgodnie z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy darowizna środków pieniężnych otrzymanych na konto męża obdarowanej, w którym wyszczególnione zostało to, że przelew jest darowizną od rodziców dla córki, może korzystać ze zwolnienia podatkowego określonego w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn?

Zdaniem Wnioskodawczyni, może ona skorzystać ze zwolnienia. Rachunek męża, na który zostały przelane środki pieniężne, jest to rachunek, z którego Wnioskodawczyni korzysta jako obdarowana wspólnie z mężem i innego konta nie posiada, ponieważ jest osobą niepracującą (bezrobotną). Pojęcie rachunku bankowego zawarte w ustawie może być rozumiane tak samo jak rachunek bankowy męża, który służył tylko do przekazania środków pieniężnych w ramach przelewu dla obdarowanej. Po otrzymaniu tych środków Wnioskodawczyni korzystała i korzysta, ze środków finansowych od rodziców.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1813) - podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej "podatkiem", podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny, polecenia darczyńcy.

Jako, że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia "darowizna" należy odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1145 z późn. zm.).

Na podstawie art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego - przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Darowizna jest więc czynnością, której celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego), a zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne.

Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny. Należy zaznaczyć, że ustawodawca nie wymaga żadnej szczególnej formy oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny. Natomiast z treści art. 890 § 1 Kodeksu wynika, że oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn - obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Artykuł 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy stanowi, że - obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze darowizny - z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn - opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 9.637 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.

Artykuł 14 ust. 1 ww. ustawy stanowi, że - wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe (art. 14 ust. 2 ww. ustawy).

W myśl art. 14 ust. 3 ww. ustawy - do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

Stosownie do treści art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn - zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

Wskazane powyżej zwolnienie stosuje się, jeżeli w chwili nabycia nabywca posiadał obywatelstwo polskie lub obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub miał miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub terytorium takiego państwa (art. 4 ust. 4 ww. ustawy).

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1-2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej (art. 4a ust. 3 ww. ustawy).

Przy czym, w myśl art. 4a ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn - obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

Jak wynika zatem z wyżej powołanych przepisów prawa nabycie w drodze darowizny rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej powyżej kwoty 9.637 zł, dokonane przez osoby wymienione w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, jest zwolnione z podatku od spadków i darowizn, jeżeli zostaną spełnione warunki wymienione w art. 4a ust. 1 pkt 1 i pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Z sytuacji przedstawionej we wniosku wynika, że w dniu 22 października 2019 r. Wnioskodawczyni zawarła ze swoimi rodzicami ustną umowę darowizny środków pieniężnych. Na podstawie ww. umowy, tego samego dnia z rachunku rodziców Wnioskodawczyni nastąpiło przekazanie przelewem na rachunek męża Wnioskodawczyni, środków pieniężnych w wysokości 80.000 zł, stanowiących wspólny majątek jej rodziców. Na potwierdzeniu przelewu bankowego wyszczególniono, że jest to darowizna dla córki. W dniu dokonania czynności Wnioskodawczyni była pełnomocnikiem do wspólnego korzystania z ww. rachunku męża, a między małżonkami istniała wówczas (i istnieje nadal) wspólność majątkowa małżeńska. W dniu 2 kwietnia 2020 r. Wnioskodawczyni wysłała do Urzędu Skarbowego druki SD-Z2, potwierdzające fakt zgłoszenia darowizny zgodnie z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W celu ustalenia, czy w opisanej we wniosku sytuacji spełnione są warunki do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania należy przeanalizować przesłanki wskazane w przepisach prawa.

Z treści przepisu art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że w przypadku gdy przedmiotem darowizny są środki pieniężne, dla skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania konieczne jest spełnienie trzech warunków:

* otrzymanie darowizny przez jedną z osób wymienionych w tym przepisie;

* złożenie zgłoszenia o nabyciu własności środków pieniężnych (poza sytuacją przewidzianą w zacytowanym art. 4a ust. 4 ustawy);

* udokumentowanie ich otrzymania dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Zgodnie z art. 33 pkt 2 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 2086) - do majątku osobistego każdego z małżonków należą przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że darczyńca inaczej postanowił.

Istnienie wspólnoty majątkowej pomiędzy małżonkami nie powoduje zatem automatycznie nabycia przedmiotu darowizny przez oboje małżonków. Decydują tutaj postanowienia umowy darowizny, a dokładniej wola darczyńcy.

W świetle powyższego, rozstrzygnięcia wymaga zatem kwestia, czy warunek określony w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn dotyczący udokumentowania otrzymania środków pieniężnych dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy jest spełniony także w przypadku, gdy środki pieniężne będące przedmiotem darowizny zostały przekazane na rzecz Wnioskodawczyni, zgodnie z zawartą umową, lecz na rachunek bankowy osoby trzeciej - męża Wnioskodawczyni.

W sytuacji, gdy środki pieniężne będące przedmiotem darowizny zostały przekazane bezpośrednio na rachunek bankowy osoby trzeciej (np. męża Wnioskodawczyni), lecz na rzecz obdarowanego, należy uwzględnić linię orzeczniczą w takich sprawach wyznaczoną przez Naczelny Sąd Administracyjny (NSA). Zgodnie z poglądem NSA, zwolnieniu od podatku podlega nabycie tytułem darowizny środków pieniężnych, jeżeli nabycie to zostało zgłoszone organowi podatkowemu we właściwym czasie i udokumentowane dowodem przekazania na rachunek bankowy prowadzony dla innego, niż obdarowany, podmiotu, ale na rzecz osoby obdarowanej.

W konsekwencji należy stwierdzić, że w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny są środki pieniężne, warunek określony w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest spełniony także wtedy, gdy nabywca udokumentuje ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek współmałżonka, jeżeli z darowizny wynika, że środki pieniężne zostały przekazane na rzecz obdarowanego. W analizowanej sprawie Wnioskodawczyni wskazała, że przekazanie darowizny środków pieniężnych nastąpiło z rachunku jej rodziców na rachunek męża Wnioskodawczyni z wyszczególnieniem na przelewie bankowym, że jest to darowizna dla córki.

Biorąc pod uwagę przywołane powyżej przepisy oraz przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego stwierdzić należy, że otrzymanie przez Wnioskodawczynię tytułem darowizny środków pieniężnych od rodziców, co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Jednakże w analizowanej sprawie znajdzie zastosowanie zwolnienie zawarte w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Skoro opisana darowizna w odpowiednim terminie została zgłoszona właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego - to spełniony został warunek określony w art. 4a ust. 1 pkt 1 ww. ustawy. Odnośnie do warunku określonego w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn należy wskazać, że warunek przekazania na rachunek bankowy spełniony jest także wtedy, gdy nabywca (obdarowany) udokumentuje otrzymanie środków pieniężnych dowodem przekazania na rachunek współmałżonka. Jeśli zatem środki pieniężne będące przedmiotem darowizny zostały przekazane na rzecz Wnioskodawczyni lecz bezpośrednio przelewem na rachunek jej męża to należy stwierdzić, że również warunek udokumentowania nabycia określony w art. 4a ust. 1 pkt 2 ww. ustawy został spełniony.

Mając zatem na względzie przytoczone przepisy oraz przedstawiony przez Wnioskodawczynię opis stanu faktycznego, stwierdzić należy, że w analizowanej sprawie znajdzie zastosowanie zwolnienie zawarte w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r. poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.