0111-KDIB2-2.4014.288.2021.2.PB - PCC od nabycia nieruchomości w drodze licytacji komorniczej

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

3 listopada 2021 r. wpłynął Pana wniosek z 2 listopada 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia nieruchomości w drodze licytacji komorniczej. Uzupełnił go Pan - w odpowiedzi na wezwanie - pismem (wpływ 10 stycznia 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W dniu 16 kwietnia 2021 r. wziął Pan udział w licytacji nieruchomości, którą to licytację Pan wygrał.

W dniu 29 czerwca 2021 r. Sąd Rejonowy wydał postanowienie o przysądzeniu prawa własności. Przysądzenie prawa własności stało się prawomocne 4 sierpnia 2021 r.

Uzyskał Pan informację, iż nie powinien Pan płacić podatku (jest on nienależny), ponieważ zmieniły się przepisy 1 lipca 2021 r., a w Pana przypadku sprawa uprawomocniła się 4 sierpnia 2021 r., już po zmianie owych przepisów.

Zapłacił Pan podatek plus odsetki 14 października 2021 r.

Złożył Pan akt czynnego żalu z racji braku deklaracji p.c.c.-3 w obligatoryjnym terminie.

Na dzień 14 października 2021 r. podatek jest zapłacony w całości wraz z odsetkami za zwłokę.

Pytanie

Czy od zakupionej przez Pana nieruchomości, na licytacji komorniczej, należy uiścić podatek od czynności cywilnoprawnych?

Pana stanowisko w sprawie (sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

W Pana ocenie, od zakupionej przez Pana nieruchomości na licytacji komorniczej nie należy uiszczać podatku od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z ustawą o postępowaniu egzekucyjnym prawo własności przeszło na Pana, ponieważ dał Pan najwyższą ofertę na licytacji o podział majątku wspólnego dłużników. Zaistniała sytuacja nie jest opisana w: art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a-k), art. 1 ust. 1 pkt 2 i pkt 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych jako podlegająca obowiązkowi zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 111) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a ww. ustawy:

Podatkowi podlegają: umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy:

Podatkowi podlegają:

Natomiast stosownie do art. 1 ust. 2 pkt 2 ww. ustawy:

Przepisy ustawy o czynnościach cywilnoprawnych - stosuje się odpowiednio do przedmiotów opodatkowania określonych w ust. 1 pkt 2 i 3.

W myśl art. 3 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia sądu, doręczenia wyroku sądu polubownego lub zawarcia ugody - od przedmiotów opodatkowania określonych w art. 1 ust. 1 pkt 3.

Na podstawie art. 4 pkt 1 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem art. 5, ciąży przy umowie sprzedaży - na kupującym.

W oparciu o art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Podstawę opodatkowania stanowi przy umowie sprzedaży - wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego.

W myśl art. 6 ust. 2 ww. ustawy:

Wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a ww. ustawy:

Stawki podatku wynoszą od umowy sprzedaży nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym - 2%,

W myśl art. 10 ust. 1 ww. ustawy:

Podatnicy są obowiązani, bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych, według ustalonego wzoru, oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, z wyłączeniem przypadków, gdy podatek jest pobierany przez płatnika, oraz przypadków, o których mowa w ust. 1a.

Z uwagi na fakt, że ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych nie zawiera definicji sprzedaży, należy w tej kwestii odnieść się do przepisów uregulowanych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 535 Kodeksu cywilnego:

Przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Tryb nabycia nieruchomości w postępowaniu egzekucyjnym został natomiast uregulowany przepisami Działu VI "Egzekucja z nieruchomości" ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2021 r. poz. 1805 z późn. zm.).

W myśl art. 952 Kodeksu postępowania cywilnego:

Zajęta nieruchomość ulega sprzedaży przez licytację publiczną. Termin licytacji nie może być wyznaczony wcześniej niż po upływie dwóch tygodni po uprawomocnieniu się opisu i oszacowania ani też przed uprawomocnieniem się wyroku, na podstawie którego wszczęto egzekucję.

Na podstawie art. 972 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego:

Licytacja odbywa się publicznie w obecności i pod nadzorem sędziego albo referendarza sądowego.

Stosownie do art. 987 Kodeksu postępowania cywilnego:

Po zamknięciu przetargu sąd w osobie sędziego, pod którego nadzorem odbywa się licytacja, wydaje na posiedzeniu jawnym postanowienie co do przybicia na rzecz licytanta, który zaofiarował najwyższą cenę, po wysłuchaniu tak jego, jak i obecnych uczestników.

Zgodnie z art. 998 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego:

Po uprawomocnieniu się przybicia i wykonaniu przez nabywcę warunków licytacyjnych lub postanowienia o ustaleniu ceny nabycia i wpłaceniu całej ceny przez Skarb Państwa sąd wydaje postanowienie o przysądzeniu własności.

W myśl art. 999 § 1 zdanie pierwsze Kodeksu postępowania cywilnego:

Prawomocne postanowienie o przysądzeniu własności przenosi własność na nabywcę i jest tytułem do ujawnienia na rzecz nabywcy prawa własności w katastrze nieruchomości oraz przez wpis w księdze wieczystej lub przez złożenie dokumentu do zbioru dokumentów.

Należy podkreślić, że zgodnie z ww. przepisami, jeżeli nabywca spełni warunki licytacyjne - a zatem uiści cenę nabycia z potrąceniem wcześniej złożonej rękojmi - uzyskuje prawo do przysądzenia, na podstawie którego następnie staje się właścicielem nieruchomości. Tym samym uprawomocnienie się postanowienia o przysądzeniu prawa własności nieruchomości powoduje przejście tego prawa w zamian za wcześniej uiszczoną cenę. Postanowienie to wywołuje zatem tożsamy skutek jak umowa sprzedaży. Nabycie prawa własności nieruchomości na podstawie orzeczenia sądu - postanowienia o przysądzeniu tego prawa - podlega zatem podatkowi od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, ponieważ skutki prawne tego postanowienia są takie same jak umowy sprzedaży.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że 16 kwietnia 2021 r. wziął Pan udział w licytacji nieruchomości, którą to licytację Pan wygrał. W dniu 29 czerwca 2021 r. Sąd Rejonowy wydał postanowienie o przysądzeniu prawa własności.

Jak wskazano powyżej opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają orzeczenia sądowe, które wywołują takie same skutki jak czynności cywilnoprawne, o których mowa w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zatem nabycie przez Pana opisanej we wniosku nieruchomości w postępowaniu egzekucyjnym, na gruncie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wywołuje takie same skutki prawne jak nabycie tego prawa na podstawie umowy sprzedaży i z tej przyczyny podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a w związku z art. 1 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy.

Mając na względzie powyższe przepisy, w szczególności uregulowanie zawarte w art. 3 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, należy stwierdzić, że momentem powstania obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych w związku z wydaniem postanowienia sądu o przysądzeniu własności nieruchomości, jest dzień uprawomocnienia się tego postanowienia. Z tym bowiem dniem następuje przeniesienie własności na rzecz nabywcy.

W przedmiotowej sprawie postanowienie Sądu o przysądzeniu własności nieruchomości uprawomocniło się 4 sierpnia 2021 r., co oznacza, że w dniu 4 sierpnia 2021 r. powstał obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z wydaniem ww. postanowienia.

W świetle art. 4 pkt 1 tej ustawy obowiązek uiszczenia tegoż podatku ciąży na kupującym. Powyższe oznacza, że do takiego nabycia mają również zastosowanie inne przepisy ww. ustawy, odnoszące się do sprzedaży, w szczególności art. 6 ust. 1 pkt 1 oraz art. 7 ust. 1 pkt 1.

Końcowo - odnosząc się do informacji zawartej w opisie stanu faktycznego - Organ wskazuje, że z dniem 1 lipca 2021 r. nie weszła w życie zmiana ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, która skutkowałaby wyłączeniem lub zwolnieniem z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nabycia rzeczy lub praw w postępowaniu egzekucyjnym.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

* Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

* Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w.. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 z późn. zm.; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

* w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

* w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.).