0111-KDIB2-1.4017.8.2022.2.KK - Stosowanie obniżonych odsetek od zaległości podatkowych

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

29 sierpnia 2022 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczący Ordynacji podatkowej w zakresie ustalenia czy składając korektę zeznania PIT-39 za 2018 rok w miesiącu kwietniu 2022 r. jest Pan uprawniony do obniżonych odsetek od powstałego zobowiązania podatkowego, o których mowa w artykule 56a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja Podatkowa.

Z uwagi na braki formalne wniosku, wezwaliśmy Pana, pismem z 19 października 2022 r., o ich uzupełnienie. Odebrał Pan wezwanie 27 października 2022 r. Uzupełnienie do ww. wniosku wpłynęło w dniu 7 listopada 2022 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W 2018 r. sprzedałem odziedziczoną nieruchomość przed upływem 5 lat od daty odziedziczenia. W marcu 2019 r. złożyłem zeznanie podatkowe PIT-39, w którym zadeklarowałem przeznaczenie dochodu ze sprzedaży przedmiotowej nieruchomości (mieszkanie w (...) na własne cele mieszkaniowe. W związku z pandemią COVID-19 nie byłem w stanie w terminie do końca 2021 r. powyższego zamiaru zrealizować.

W tych okolicznościach w miesiącu kwietniu 2022 r. złożyłem korektę zeznania PIT-39 za 2018 rok. Od należnej kwoty podatku dochodowego naliczyłem odsetki stosując przepis art. 56a paragraf 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa - (odsetki obniżone o 50%). Powyższe odsetki wraz z kwotą podatku przelałem na konto urzędu skarbowego.

Pytanie

Czy składając korektę zeznania PIT-39 za 2018 rok w miesiącu kwietniu 2022 r. jestem uprawniony do obniżonych odsetek od powstałego zobowiązania podatkowego, o których mowa w artykule 56a ustawy z dnia 29 sierpnia 2997 r. - Ordynacja podatkowa? (Pytanie ostatecznie przeformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Pana stanowisko w sprawie

Liczenie sześciomiesięcznego okresu do autokorekty uprawniającego do naliczania obniżonych odsetek podatkowych od pierwotnego terminu do złożenia zeznania podatkowego PIT-39 powinno być liczone od dnia 1 stycznia 2022 r. Z tym dniem utraciłem prawo do zwolnienia z podatku dochodowego z tytułu sprzedaży mieszkania. Nie byłoby logiczne i przeczyłoby konstrukcji przepisu ordynacji podatkowej zawartego w art. 56a paragraf 1 pkt 1 liczenie przedmiotowego terminu od 1 maja 2019 r. Trzyletni okres na wydanie środków ze sprzedaży odziedziczonego mieszkania na własne cele mieszkaniowe zwalniał z obowiązku złożenia korekty przedmiotowego zeznania. Przed tą datą podatek ode mnie się nie należał. Przed złożeniem autokorekty wobec mnie nie rozpoczęło się żadne postępowanie podatkowe. Autokorektę przedmiotowego zeznania złożyłem w kwietniu 2022 r., a więc przed upływem sześciomiesięcznego terminu, w którym byłem zobowiązany do jej złożenia. Opłaciłem należny podatek wraz z naliczonymi, obniżonymi odsetkami bez wezwania organów podatkowych. W związku z powyższym naliczenie przeze mnie obniżonych odsetek było uprawnione.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 z późn. zm., dalej: "u.p.d.o.f."), źródłem przychodów jest:

odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

d) innych rzeczy, - jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany;

Wobec powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości i ww. praw majątkowych następuje przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonywaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 131 u.p.d.o.f. (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2019 r.), wolne od podatku dochodowego są:

dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych;

Należy wyjaśnić, że powyższe zwolnienie obejmuje więc taką część dochodu uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa, jaka proporcjonalnie odpowiada udziałowi poniesionych wydatków na własne cele mieszkaniowe w osiągniętych przychodach z odpłatnego zbycia. W sytuacji, gdy przychód z odpłatnego zbycia zostanie w całości przeznaczony na cele mieszkaniowe, to wówczas uzyskany z tego tytułu dochód będzie w całości korzystał ze zwolnienia od podatku dochodowego. Tym samym, aby dochód z tytułu dokonanej w 2018 r. sprzedaży nieruchomości był w całości zwolniony z podatku dochodowego, cały przychód ze zbytej nieruchomości musiał być wydatkowany na własne cele mieszkaniowe, wymienione w przepisie art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie później niż w okresie trzech lat (termin wydłużony do 31 grudnia 2021 r. rozporządzeniem Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej w sprawie przedłużenia terminu na wydatkowanie na własne cele mieszkaniowe przychodu uzyskanego w 2018 r. z odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa majątkowego z 23 grudnia 2020 r., Dz. U. z 2020 r. poz. 2368) od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Wobec przedstawionych uregulowań prawnych, nie budzi żadnych wątpliwości, że wydatkowany na własne cele mieszkaniowe, stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ma być przychód uzyskany ze zbycia nieruchomości. Dzięki temu, że podatnik wydatkuje ten przychód na własne cele mieszkaniowe spełni zamierzenie ustawodawcy, który rezygnuje z opodatkowania przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości na rzecz wspierania dążenia podatnika do zaspokajania własnych potrzeb mieszkaniowych.

Zamiarem ustawodawcy tworzącego zwolnienie przedmiotowe w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, było zachęcanie podatników do nabywania w miejsce zbywanych praw majątkowych czy nieruchomości, innych nieruchomości lub praw przeznaczonych do zaspokajania ich indywidualnych potrzeb mieszkaniowych. U podstaw omawianego zwolnienia legło założenie, że nie powinny być opodatkowane środki wydane na realizację własnego celu mieszkaniowego. Powyższe wnioski wynikają wprost z brzmienia przepisu normującego powyższe zwolnienie.

Podkreślenia wymaga, że zwolnienia podatkowe oraz ulgi są wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, dlatego do interpretacji przepisów ustanawiających zwolnienia podatkowe, jak również ulgi, należy stosować wykładnię ścisłą, która nie wychodzi poza literalne brzmienie przepisów. Stąd też, prawo do przedmiotowego zwolnienia przysługuje podatnikowi tylko i wyłącznie w sytuacji spełnienia wszystkich przesłanek wskazanych w przepisie prawa. Należy również zastrzec, że w przypadku korzystania z ulg i zwolnień podatkowych, wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązek udowodnienia, że określony wydatek został poniesiony przy spełnieniu wszystkich warunków wynikających z przepisów podatkowych spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki prawne.

W myśl art. 30e ust. 7 u.p.d.o.f.:

W przypadku niewypełnienia warunków określonych w art. 21 ust. 1 pkt 131 podatnik jest obowiązany do złożenia korekty zeznania, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, i do zapłaty podatku wraz z odsetkami za zwłokę; odsetki nalicza się od następnego dnia po upływie terminu płatności, o którym mowa w art. 45 ust. 4 pkt 4, do dnia zapłaty podatku włącznie.

Zgodnie z art. 81 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja Podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm., dalej: "Ordynacja podatkowa"):

§ 1. Jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą skorygować uprzednio złożoną deklarację.

Istota deklaracji korygującej polega na ponownym, tym razem poprawnym wypełnieniu odpowiedniego formularza i złożonych ewentualnie wraz z nim załączników. W tym celu na nowym formularzu zaznacza się inny cel niż złożenie deklaracji, a więc właśnie jej korektę.

W świetle art. 51 § 1 Ordynacji podatkowej:

zaległością podatkową jest podatek niezapłacony w terminie płatności.

Od zaległości podatkowych, z zastrzeżeniem art. 52 § 1 pkt 2 i art. 54, naliczane są odsetki za zwłokę (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jak stanowi art. 53 Ordynacji podatkowej:

§ 1. Od zaległości podatkowych, z zastrzeżeniem art. 52 § 1 pkt 2 i art. 54, naliczane są odsetki za zwłokę.

§ 3. Odsetki za zwłokę nalicza podatnik, płatnik, inkasent, następca prawny lub osoba trzecia odpowiadająca za zaległości podatkowe, z zastrzeżeniem art. 53a, art. 62 § 4, art. 66 § 5, art. 67a § 1 pkt 1 lub 2 i art. 76a § 1.

§ 4. Odsetki za zwłokę naliczane są od dnia następującego po dniu upływu terminu płatności podatku lub terminu, w którym płatnik lub inkasent był obowiązany dokonać wpłaty podatku na rachunek organu podatkowego.

W myśl art. 56 § 1 Ordynacji podatkowej:

Stawka odsetek za zwłokę jest równa sumie 200% podstawowej stopy oprocentowania kredytu lombardowego, ustalanej zgodnie z przepisami o Narodowym Banku Polskim, i 2%, z tym że stawka ta nie może być niższa niż 8%.

Natomiast art. 56a § 1 Ordynacji podatkowej:

§ 1. Obniżoną stawkę odsetek za zwłokę w wysokości 50% stawki odsetek za zwłokę stosuje się w przypadku spełnienia łącznie następujących warunków:

Z kolei w myśl art. 81 Ordynacji podatkowej:

§ 1. Jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą skorygować uprzednio złożoną deklarację.

§ 1a. Osoba, która była wspólnikiem spółki cywilnej w chwili rozwiązania spółki, może skorygować uprzednio złożoną deklarację w zakresie wskazanym w art. 75 § 3a.

§ 2. Skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie korygującej deklaracji.

Należy wskazać, że przepisy Ordynacji podatkowej wyraźnie wskazują na dwa warunki jakie należy spełnić w celu możliwości skorzystania z obniżonych odsetek za zwłokę, w wysokości 50% stawki tych odsetek. Jest to:

Ustawodawca obniżył wysokość odsetek w przypadku dobrowolnej korekty deklaracji złożonej przez podatnika, lecz ograniczył czasowo możliwość korzystania z tego przywileju. Dla zastosowania obniżonych odsetek za zwłokę w wysokości 50% stawki podstawowej okres sześciu miesięcy został wyznaczony jako optymalny i musi wystarczyć na wykrycie przez podatnika i skorygowanie błędów w deklaracjach. Ograniczenie czasowe dotyczy jednak wyłącznie terminu na złożenie korekty deklaracji podatkowej. Ustawodawca zachęca więc do samodzielnej weryfikacji prawidłowości złożonej deklaracji i - w razie ujawnienia błędów - złożenia w tym okresie korekty i zapłaty zaległości. Stawka obniżona znajdzie zastosowanie bez względu na wysokość ujawnionej zaległości.

Należy zwrócić uwagę, że możliwość skorzystania ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 131 wynika z deklaracji podatnika, który zobowiązuje się do wydatkowania środków otrzymanych ze sprzedaży nieruchomości na własne cele mieszkaniowe, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie. W przypadku korzystania z ulg i zwolnień podatkowych, wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obowiązek dochowania wiążących dla tych ulg i zwolnień terminów, spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki prawne.

Odnosząc powyższe do opisu sprawy zauważyć należy, że w 2018 r. sprzedał Pan odziedziczoną nieruchomość przed upływem pięcioletniego terminu od momentu jej odziedziczenia. W związku z powyższą sprzedażą powstał obowiązek podatkowy wynikający z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Składając zeznanie podatkowe za 2018 r. zadeklarował Pan chęć wydatkowania uzyskanego ze sprzedaży przychodu na własne cele mieszkaniowe, co uprawniło Pana do ulgi wynikającej z art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy. Poczyniona przez Pana deklaracja spowodowała zwolnienie Pana z obowiązku zapłaty podatku dochodowego od dokonanej sprzedaży, z zastrzeżeniem konieczności dochowania warunków tego zwolnienia, wynikających z art. 21 ust. 1 pkt 131 u.p.d.o.f. Wydłużony termin na dopełnienie zadeklarowanego przez Pana obowiązku wydatkowania uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości przychodów, wynosił trzy lata i minął z końcem 2021 r. Mimo deklaracji, nie przeznaczył Pan w określonym, trzyletnim terminie uzyskanego przychodu na własne cele mieszkaniowe, co spowodowało nie dopełnienie przez Pana ustawowych warunków uprawniających do zwolnienia. W 2022 r. złożył Pan korektę do zeznania podatkowego za 2018 r. oraz uiścił Pan zaległy podatek wraz z obniżonymi odsetkami, według zapisów art. 56a Ordynacji Podatkowej.

Kluczową kwestią w niniejszej sprawie jest okoliczność, że art. 56a § 1 Ordynacji podatkowej ma zastosowanie do skutecznych korekt deklaracji składanych w wyniku realizacji uprawnienia przysługującego na podstawie art. 81 tej ustawy. Przepisy u.p.d.o.f. w art. 30e ust. 7 przewidują szczególne zasady rozliczania podatku, w tym rozliczania odsetek za zwłokę, w przypadku niespełnienia warunków do zwolnienia przez podatników uzyskujących przychody ze zbycia nieruchomości. W takim zakresie do korekty deklaracji PIT-39 nie będzie miał zastosowania art. 56a § 1 Ordynacji podatkowej. Czym innym jest korygowanie np. wartości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości przez podatnika, który w ogóle nie korzystał ze zwolnienia.

W związku z powyższym regulacje wynikające z art. 56a § 1 Ordynacji podatkowej nie mogły mieć zastosowania w Pana sytuacji.

Podsumowując, nie był Pan uprawniony do zastosowania obniżonej 50% stawki odsetek za zwłokę.

Zatem Pana stanowisko w sprawie należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2022 r. poz. 329 z późn. zm.; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.).