0111-KDIB2-1.4010.228.2019.8.KK - Charakter opłat egzekucyjnych

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA po wyroku sądu - stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

22 maja 2019 r. wpłynął Pana wniosek z 15 maja 2019 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczył ustawy o komornikach sądowych w zakresie ustalenia czy wszystkie opłaty egzekucyjne pobrane lub ściągnięte po dniu 1 stycznia 2019 r. stały się daninami publicznymi, o których mowa w art. 149 ust. 1 ustawy o komornikach sądowych i które w myśl art. 149 ust. 1 i 2 ustawy o komornikach sądowych po potrąceniu wynagrodzenia prowizyjnego powinny być odprowadzone na rachunek organu podatkowego, czy też przepisy art. 149 ust. 1 i 2 ustawy o komornikach sądowych są stosowane jedynie do tych opłat, które zostały pobrane w sprawach wszczętych po dniu 1 stycznia 2019 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Do dnia 31 grudnia 2018 r. opłaty egzekucyjne były pobierane na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (Dz. U. z 2017 r. poz. 1227 z późn. zm.). W świetle przepisów tej ustawy pobrane i ściągnięte przez komornika sądowego opłaty stanowiły jego własność.

Dnia 1 stycznia 2019 r. weszła w życie ustawa z dnia 22 marca 2018 r. w komornikach sądowych (Dz. U. z 2018 r. poz. 771 z późn. zm.). Na jej mocy istotnej zmianie uległ charakter prawny opłat egzekucyjnych. W myśl art. 149 ust. 1 tej ustawy opłata egzekucyjna stanowi nieopodatkowane należność budżetową o charakterze publicznoprawnym pobieraną za czynności, o których mowa w art. 3 ust. 3 pkt 1 i 2, na zasadach określonych w ustawie z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych (Dz. U. z 2018 r. poz. 770). W myśl ust. 2 tego artykułu, uzyskane opłaty egzekucyjne, po potrąceniu wynagrodzenia prowizyjnego komornika, stanowią dochód budżetu państwa i podlegają przekazaniu na rachunek, o którym mowa w art. 196 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2017 r. Poz. 2077 oraz z 2018 r. Poz. 62), urzędu skarbowego właściwego ze względu na siedzibę kancelarii, w terminie do 5 dnia miesiąca kalendarzowego następującego po miesiącu, w którym zostały uzyskane. W świetle tych przepisów od dnia 1 stycznia 2019 r. opłaty egzekucyjne stanowią daninę publiczną, która staje się dochodem państwa. Natomiast komornik otrzymuje od państwa stosowne wynagrodzenie za wykonywane czynności.

Na mocy przywołanych przepisów ustawy o komornikach sądowych, rolą komornika jest ją obliczenie, pobranie od strony postępowania egzekucyjnego lub zabezpieczającego i odprowadzenie na rachunek właściwego organu podatkowego. Stał się on zatem płatnikiem tych opłat o charakterze publicznoprawnym.

Pytanie

Czy wszystkie opłaty egzekucyjne pobrane lub ściągnięte po dniu 1 stycznia 2019 r. stały się daninami publicznymi, o których mowa w art. 149 ust. 1 ustawy o komornikach sądowych i które w myśl art. 149 ust. 1 i 2 ustawy o komornikach sądowych po potrąceniu wynagrodzenia prowizyjnego powinny być odprowadzone na rachunek organu podatkowego, czy też przepisy art. 149 ust. 1 i 2 ustawy o komornikach sądowych są stosowane jedynie do tych opłat, które zostały pobrane w sprawach wszczętych po dniu 1 stycznia 2019 r.

Pana stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy przepisy art. 149 ustawy z dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych, normujące charakter opłat egzekucyjnych oraz zasady wynagradzania komorników sądowych nie mają zastosowania do opłat pobieranych w sprawach wszczętych przed dniem wejścia w życie tej ustawy.

Od tej zasady istnieje jeden wyjątek, bowiem przepisy tego artykułu znajdą zastosowanie do opłat, o których mowa w art. 29 i 30 ustawy o kosztach komorniczych, o ile te zostały ustalone i pobrane po dniu 1 stycznia 2019 r. W tym stanie opłaty egzekucyjne w sprawach wszczętych przed dniem 1 stycznia 2019 r. stanowią nadal dochód komornika, nie zaś niepodatkową należność budżetową. Jedynie opłaty, o których mowa w art. 29 i 30 ustawy o kosztach komorniczych, pobrane lub ściągnięte w sprawach wszczętych przed dniem 1 stycznia 2019 r. staną się daniną publiczną o ile te zostały ustalone i pobrane po dniu 1 stycznia 2019 r. Za uzasadnieniem powyższego stanowiska przemawiają następujące argumenty.

Przepis art. 149 ust. 1 ustawy z dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych stanowi, że "opłata egzekucyjna stanowi niepodatkową należność budżetową o charakterze publicznoprawnym pobieraną za czynności, o których mowa w art. 3 ust. 3 pkt 1 i 2, na zasadach określonych w ustawie z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych (Dz. U. z 2018 r. poz. 770)".

Z kolei ust. 2 tego artykułu stanowi, że "uzyskane opłaty egzekucyjne, po potrąceniu wynagrodzenia prowizyjnego komornika, stanowią dochód budżetu państwa i podlegają przekazaniu na rachunek, o którym mowa w art. 196 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2077 oraz z 2018 r. poz. 62), urzędu skarbowego właściwego ze względu na siedzibę kancelarii, w terminie do 5 dnia miesiąca kalendarzowego następującego po miesiącu, w którym zostały uzyskane".

W końcu ust. 3 tego artykułu stanowi, że "przez uzyskane opłaty egzekucyjne rozumie się opłaty faktycznie pobrane lub ściągnięte na podstawie przepisów ustawy z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych". Z przywołanych wyżej przepisów wynika kilka wniosków.

Po pierwsze, wynika z nich, że pod pojęciem opłat egzekucyjnych, którym posłużono się w art. 149 ust. 1 ustawy o komornikach sądowych, należy rozumieć wyłącznie opłaty ściągnięte lub pobrane na podstawie ustawy z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych.

Po drugie, wynika z nich, że jedynie te opłaty egzekucyjne, które zostaną pobrane na podstawie ustawy z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych, będą należnością budżetową o charakterze publicznoprawnym, stanowiącą dochód państwa. W konsekwencji, opłaty egzekucyjne, które zostanę pobrane lub ściągnięte na podstawie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, nie zaś ustawy o kosztach komorniczych, nie staną się daninami publicznym będącymi niepodatkowymi należnościami budżetowymi, lecz będą stanowiły dochód komornika sądowego, a tym samym nie będzie się do nich stosowało przepisu art. 149 ust. 2 ustawy o komornikach sądowych.

W związku z tym należy ustalić, do jakich opłat egzekucyjnych znajdzie zastosowanie po dniu 1 stycznia 2019 r. ustawa z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych (Dz. U. z 2018 r. poz. 770 z późn. zm.)

Kwestia ta została wprost uregulowana w art. 52 ustawy o kosztach komorniczych. Przepis art. 52 ust. 1 tej ustawy stanowi, że do postępowań wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe. Wynika z niego zatem, że opłaty we wszystkich sprawach wskazanych w tym przepisie, tj. w sprawach wszczętych przed dniem wejścia w życie ustawy o kosztach komorniczych, czyli przed 1 stycznia 2019 r. będą ustalane i pobierane na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji, nie zaś na podstawie przepisów ustawy o kosztach komorniczych. Skoro zaś będą pobierane na podstawie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, nie będą opłatami egzekucyjnymi, o których mowa w art. 149 ust. 1 w zw. z ust. 3 ustawy o komornikach sądowych. W konsekwencji, nie będą one należnościami budżetowymi o charakterze publicznoprawnym, o których mowa w art. 149 ust. 1 tej ustawy, stanowiącymi dochód państwa. Nie będą też do nich miały zastosowania przepisy art. 150 i 151 tej ustawy.

O tej zasady będzie obowiązywało jedno odstępstwo, które wynika z treści art. 52 ust. 2 w zw. z art. 29 i 30 ustawy o kosztach komorniczych oraz w zw. z art. 149 ust. 1 i 3 ustawy o komornikach sądowych. Przepis art. 52 ust. 2 ustawy o kosztach komorniczych stanowi, że "do postępowań, o których mowa w ust. 1, przepisy art. 29 i art. 30 stosuje się od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy." Z przepisu tego wynika, że do opłat wskazanych w art. 29 i 30 ustawy o kosztach komorniczych będą miały zastosowanie przepisy tej ostatniej ustawy. W konsekwencji, jeśli zostaną one pobrane po dniu 1 stycznia 2019 r., to będą one opłatami pobranymi lub ściągniętymi na podstawie przepisów ustawy z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych. Zatem będą one stanowiły niepodatkową należność budżetową w rozumieniu art. 149 ust. 1 ustawy o komornikach sądowych.

UZASADNIENIE zastosowania art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej w sprawie.

W myśl art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Samo pojęcie przepisów prawa podatkowego można wyprowadzić z art. 3 pkt 1 i 2 tego aktu.

W myśl art. 3 pkt 2 Ordynacji podatkowej, przepisach prawa podatkowego - rozumie się przez to przepisy ustaw podatkowych, postanowienia ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską innych umów międzynarodowych dotyczących problematyki podatkowej, a także przepisy aktów wykonawczych wydanych na podstawie ustaw podatkowych. Z kolei w myśl pkt 1 tego aktu, pod pojęciem ustaw podatkowych ustawach podatkowych rozumie się ustawy dotyczące podatków, opłat oraz niepodatkowych należności budżetowych określające podmiot, przedmiot opodatkowania, powstanie obowiązku podatkowego, podstawę opodatkowania, stawki podatkowe oraz regulujące prawa i obowiązki organów podatkowych, podatników, płatników i inkasentów, a także ich następców prawnych oraz osób trzecich. Z przywołanych przepisów wynika, że pojęcie przepisów prawa podatkowego jest bardzo szerokie. Obejmuje nie tylko regulacje prawne dotyczące podatków, lecz również opłat oraz niepodatkowych należności budżetowych. Przy tym, chodzi tutaj o wszelkie przepisy, które regulują nie tylko samą konstrukcję danin publicznych, lecz również przepisy, z których wynika zakres praw i obowiązków podmiotów zobowiązanych do uiszczenia tych danin, a także ich płatników i inkasentów.

Przepis art. 149 ust. 1 ustawy z dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych stanowi, że opłata egzekucyjna stanowi niepodatkową należność budżetową o charakterze publicznoprawnym pobieraną za czynności, o których mowa w art. 3 ust. 3 pkt 1 i 2, na zasadach określonych w ustawie z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych (Dz. U. poz. 770). Natomiast kolejne przepisy tego artykułu normują zasady poboru oraz odprowadzania tej opłaty przez komornika sądowego. Przepis art. 149 jest dopełniany przez art. 150 tej ustawy, który reguluje wynagrodzenie komornika sądowego. Z przepisu art. 149 w zw. z art. 150 wynika zatem, w jakiej kwocie komornik sądowy powinien uiścić kwotę na rzecz właściwego organy podatkowego, który jest upoważniony do poboru, wymiaru i egzekucji tej daniny.

Jak wskazano wyżej, opłata egzekucyjna stanowi daninę publiczną należną państwu. Jest ona jednak pobierana od osób zobowiązanych przez komornika sądowego, który jest obowiązany obliczyć ją, pobrać od zobowiązanego i odprowadzić na rachunek organu podatkowego, którym jest właściwy naczelnik urzędu skarbowego. Wobec tego komornik pełni funkcję płatnika tej daniny.

Wskazano wyżej, iż przepisami prawa podatkowego są przepisy, które regulują podatki, opłaty oraz niepodatkowe należności budżetowe. Analiza konstrukcji opłaty egzekucyjnej, która została unormowana w przepisach ustawy z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych, prowadzi do wniosku, że jest to opłata publicznoprawna Jest ona bowiem uiszczana przez osoby zobowiązane z tytułu usług publicznych. Zatem regulacje dotyczące opłat egzekucyjnych muszą zostać uznane za regulacje podatkowe w rozumieniu art. 3 pkt 1 i 2 Ordynacji podatkowej.

Sama konstrukcja opłat egzekucyjnych została unormowana w ustawie z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych. Natomiast zasady jej poboru przez komorników jako płatników tej daniny zostały unormowane właśnie w art. 149 w zw. z art. 150 ustawy o komornikach sądowych. Wobec powyższego, jeśli w świetle art. 3 pkt 1 i 2 Ordynacji podatkowej przepisami podatkowymi są przepisy regulujące prawa i obowiązki organów podatkowych, podatników, płatników i inkasentów, to również przepis art. 149 w zw. Z art. 150 ustawy o komornikach sądowych jest przepisem podatkowym. Jeśli zaś ten ostatni przepis jest przepisem podatkowym w rozumieniu art. 3 pkt 1 i 2 Ordynacji podatkowej, to jest on również przepisem prawa podatkowego, o którym mowa w art. 14b § 1 tego aktu. Zatem, skoro wniosek o interpretację dotyczył art. 149 i zakresu czasowego jego stosowania, to Dyrektor Krajowej Administracji Skarbowej miał obowiązek wydania indywidualnej interpretacji tego przepisu.

Postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania

Rozpatrzyłem Pana wniosek - 26 czerwca 2019 r. wydałem postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania znak: 0111–KDIB2-1.4010.228.2019.1.JK, w sprawie Pana wniosku z 15 maja 2019 r. (data wpływu 22 maja 2019 r.). Postanowienie doręczono Panu 1 lipca 2019 r.

Pismem z 3 lipca 2019 r. (data wpływu 10 lipca 2019 r.) złożył Pan w wymaganym przepisami prawa terminie - zażalenie na ww. postanowienie.

W dniu 9 września 2019 r. wydałem postanowienie znak: 0111-KDIB2-1.4010.228.2019.2.AT, którym utrzymałem w mocy postanowienie organu pierwszej instancji. Postanowienie doręczono 12 września 2019 r.

Skarga na postanowienie utrzymujące w mocy postanowienie pierwszej instancji

Pismem z 13 września 2019 r. (data wpływu 27 września 2019 r.) wniósł Pan skargę na powyższe postanowienie do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku.

Wniósł Pan m.in. o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości.

Postępowanie przed sądami administracyjnymi

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku uchylił zaskarżone postanowienie z dnia 9 września 2019 r., znak: 0111-KDIB2-1.4010.228.2019.2.AT oraz poprzedzające je postanowienie z dnia 26 czerwca 2019 r., znak: 0111–KDIB2-1.4010.228.2019.1.JK, wyrokiem z 30 września 2020 r. sygn. akt I SA/Gd 1953/19.

Wniosłem skargę kasacyjną od tego wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Naczelny Sąd Administracyjny - wyrokiem z 18 kwietnia 2023 r. sygn. akt III FSK 3164/21 oddalił skargę kasacyjną.

Wyrok z 30 września 2020 r. sygn. akt I SA/Gd 1953/19, który uchylił zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające je postanowienie stał się prawomocny od 18 kwietnia 2023 r.

Akta sprawy wpłynęły do mnie 11 sierpnia 2023 r.

Ponowne rozpatrzenie wniosku - wykonanie wyroku

Zgodnie z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 z późn. zm.):

Ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.

Wykonuję obowiązek, który wynika z tego przepisu, tj.:

- uwzględniam ocenę prawną i wskazania dotyczące postępowania, które wyraził Wojewódzki Sąd Administracyjny w wyroku z 30 września 2020 r. sygn. akt I SA/Gd 1953/19 oraz Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 18 kwietnia 2023 r. sygn. akt III FSK 3164/21.

- ponownie rozpatruję Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej - stwierdzam, że stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Na wstępie należy zaznaczyć, że pytanie przedstawione przez Pana we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wyznacza zakres przedmiotowy tego wniosku. W związku z powyższym, wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (Pana zapytania). Zatem, inne kwestie wynikające z opisu sprawy i własnego stanowiska, nieobjęte pytaniem, nie zostały rozpatrzone w niniejszej interpretacji.

Z dniem 1 stycznia 2019 r. weszły w życie następujące ustawy:

- ustawa z dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 850);

- ustawa z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 210).

Powyższe ustawy zostały wprowadzone by uregulować zagadnienia związane m.in. z istotą opłat egzekucyjnych. Przepis art. 305 ustawy o komornikach sądowych uchylił bowiem z dniem 1 stycznia 2019 r. przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 1309). W stanie prawnym funkcjonującym przed 1 stycznia 2019 r. opłata egzekucyjna stanowiła przychód komornika. Natomiast od 1 stycznia 2019 r. opłata ta stała się niepodatkową należnością budżetu państwa o charakterze publicznoprawnym.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że zgodnie z art. 149 ust. 1-5 ustawy o komornikach sądowych,

1. Opłata egzekucyjna stanowi niepodatkową należność budżetową o charakterze publicznoprawnym pobieraną za czynności, o których mowa w art. 3 ust. 3 pkt 1-2a, na zasadach określonych w ustawie z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych (Dz. U. z 2021 r. poz. 210).

2. Uzyskane opłaty egzekucyjne, po potrąceniu wynagrodzenia prowizyjnego komornika, stanowią dochód budżetu państwa i podlegają przekazaniu na rachunek, o którym mowa w art. 196 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 305), urzędu skarbowego właściwego ze względu na siedzibę kancelarii, w terminie do 5 dnia miesiąca kalendarzowego następującego po miesiącu, w którym zostały uzyskane.

3. Przez uzyskane opłaty egzekucyjne rozumie się opłaty faktycznie pobrane lub ściągnięte na podstawie przepisów ustawy z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych.

4. Organem pierwszej instancji właściwym do wydawania decyzji w przedmiocie opłat egzekucyjnych podlegających przekazaniu zgodnie z ust. 2, jest naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na siedzibę kancelarii.

5. Komornik jest obowiązany złożyć do urzędu skarbowego, o którym mowa w ust. 2, miesięczną informację o uzyskanych opłatach egzekucyjnych oraz opłatach egzekucyjnych podlegających przekazaniu zgodnie z ust. 2, w terminie do 10 dnia miesiąca kalendarzowego następującego po miesiącu, w którym zostały uzyskane. Informacja ta stanowi dowód księgowy.

Zgodnie z art. 150 ust. 1-3 ustawy o komornikach sądowych:

1. Komornikowi za pełnioną służbę przysługuje wynagrodzenie prowizyjne, proporcjonalne do wysokości uzyskanych opłat egzekucyjnych.

2. Komornikowi przysługuje wynagrodzenie prowizyjne w wysokości:

3. Wynagrodzenie prowizyjne komornik potrąca bezpośrednio z uzyskanych opłat egzekucyjnych.

Jak wynika z art. 283 ww. ustawy:

1. Przepisów art. 149-151 nie stosuje się do opłat egzekucyjnych prawomocnie ustalonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy.

2. Opłaty, o których mowa w ust. 1, przypadają komornikowi, zastępcy komornika, komornikowi odwołanemu, komornikowi, którego powołanie na stanowisko komornika wygasło z mocy prawa, albo spadkobiercom zmarłego komornika zgodnie z dotychczasowymi przepisami.

Natomiast z art. 1 ustawy o kosztach komorniczych wynika, że:

Ustawa określa wysokość kosztów komorniczych i zasady ich ponoszenia oraz tryb postępowania w sprawach dotyczących tych kosztów.

Z art. 52 ust. 1-3 ustawy o kosztach komorniczych wynika, że:

1. Do postępowań wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe.

2. Do postępowań, o których mowa w ust. 1, przepisy art. 29 i art. 30 stosuje się od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.

3. Jeżeli przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy powstały okoliczności uprawniające do złożenia wniosku, o którym mowa w art. 49 ust. 2b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (Dz. U. z 2018 r. poz. 1309 i 1669), do tego wniosku i jego rozpoznania stosuje się przepisy dotychczasowe.

Pana wątpliwości dotyczyły ustalenia, czy wszystkie opłaty egzekucyjne pobrane lub ściągnięte po dniu 1 stycznia 2019 r. stały się daninami publicznymi, o których mowa wart. 149 ust. 1 ustawy o komornikach sądowych i które w myśl art. 149 ust. 1 i 2 ustawy o komornikach sądowych po potrąceniu wynagrodzenia prowizyjnego powinny być odprowadzone na rachunek organu podatkowego, czy też przepisy art. 149 ust. 1 i 2 ustawy o komornikach sądowych są stosowane jedynie do tych opłat, które zostały pobrane w sprawach wszczętych po dniu 1 stycznia 2019 r.

Odnosząc się do Pana wątpliwości, wskazać należy na art. 283 ust. 1 ustawy o komornikach sądowych, bowiem to przepis ten określa, że przepisów art. 149-151 nie stosuje się do opłat egzekucyjnych prawomocnie ustalonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy.

Analizując zatem treść wniosku, w pierwszej kolejności wskazać należy, że w świetle art. 149-150 i art. 283 ust. 1 ustawy o komornikach sądowych od 1 stycznia 2019 r. opłaty egzekucyjne, w tym pobrane w postępowaniach egzekucyjnych wszczętych i niezakończonych przed dniem 1 stycznia 2019 r., są niepodatkową należnością budżetową, które po potrąceniu wynagrodzenia prowizyjnego komornika stanowią dochód budżetu państwa i podlegają wpłacie na rachunek bankowy właściwego urzędu skarbowego budżetu państwa, o ile zostały prawomocnie ustalone po dniu wejścia w życie tej ustawy.

Przedmiotowej sprawy - wbrew Pana twierdzeniom - nie może rozstrzygać art. 52 ust. 1 ustawy o kosztach komorniczych, zgodnie z którym, do postępowań wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe. Ten przepis przejściowy odnosi się bowiem tylko do zagadnień objętych regulacją ustawy o kosztach komorniczych.

Przepis art. 52 ust. 1 ustawy o kosztach komorniczych odnosi się do postępowań wszczętych i niezakończonych jedynie w zakresie, w którym pokrywa się on z przedmiotem regulacji objętym ustawą o kosztach komorniczych, która określa wysokość kosztów komorniczych i zasady ich ponoszenia oraz tryb postępowania w sprawach dotyczących tych kosztów (art. 1 ustawy), ale już nie zasady wynagradzania komorników sądowych. Nie odnosi się ona również do kwestii, jaką jest istota samej opłaty egzekucyjnej, która została uregulowana w art. 149 ust. 1 ustawy o komornikach sądowych. W konsekwencji prowadzi to do uznania, że w postępowaniach wszczętych i niezakończonych przed wejściem w życie ustawy przepisy dotychczasowe stosuje się jedynie w zakresie określania wysokości opłat egzekucyjnych i wydatków, zasad ich ponoszenia oraz trybu postępowania dotyczącego tych kosztów. Nie odnosi się to jednak do zasad ustalania wynagrodzenia komornika za prowadzenie tych spraw oraz określenia, czym w istocie jest opłata egzekucyjna. W tym zakresie zastosowanie mają z dniem 1 stycznia 2019 r. przepisy art. 149-150 ustawy o komornikach sądowych, z wyjątkiem przewidzianym w art. 283 ustawy o komornikach sądowych. Powyższego nie zmienia również brzmienie art. 52 ust. 2 ustawy o kosztach komorniczych.

Ponadto, taki pogląd został potwierdzony w wyrokach sądów administracyjnych: wyrok WSA w Białymstoku z 13 października 2021 r., sygn. akt I SA/Bk 391/21, wyroki WSA w Poznaniu z 17 grudnia 2020 r. sygn. akt I SA/Po 436/20, z 17 lutego 2021 r. sygn. akt I SA/Po 715/20, z 29 września 2021 r. sygn. akt I SA/Po 377/21, wyrok WSA w Gliwicach z 27 maja 2021 r. sygn. akt I SA/Gl 1714/20, wyrok WSA w Warszawie sygn. akt III SA/Wa 2446/22 z 17 marca 2023 r.).

Uregulowanie zawarte w art. 149 ust. 1 ustawy o komornikach sądowych należy odczytywać w ten sposób, że wszystkie opłaty egzekucyjne (a więc niezależnie od tego, czy ustalono je na zasadach określonych w ustawie o kosztach komorniczych czy ustawy o komornikach sądowych i egzekucji (w przypadku postępowań wszczętych i niezakończonych przed 1 stycznia 2019 r.) stanowią niepodatkową należność budżetową, z zastrzeżeniem wynikającym właśnie z art. 283 ustawy o komornikach sądowych. Zatem art. 149 ust. 3 ustawy o komornikach sądowych dotyczy wszystkich opłat pobranych w postępowaniu egzekucyjnym w zakresie czynności wskazanych w art. 3 ust. 3 pkt 1-2a tej ustawy, za wyjątkiem wprost wskazanych w art. 283 tej ustawy.

Podkreślenia zatem wymaga, że istota opłaty egzekucyjnej i jej nowy status jako niepodatkowej należności budżetu państwa, a nie jak dotychczas przychodu komornika, wynika z ustawy o komornikach sądowych i dla jej stosowania istotne znaczenie ma przywołany wcześniej przepis przejściowy tej ustawy zawarty w art. 283 ust. 1, zgodnie z którym, przepisów art. 149-151 nie stosuje się do opłat egzekucyjnych prawomocnie ustalonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy. Tylko zatem tego rodzaju opłaty egzekucyjne (prawomocnie ustalone przed 1 stycznia 2019 r.) nie stanowią niepodatkowej należności budżetowej i przypadają komornikowi na dotychczasowych zasadach.

Z powyższego wynika zatem, że jedynie opłaty egzekucyjne prawomocnie ustalone przed dniem wejścia w życie ustawy o komornikach sądowych nie stanowią niepodatkowej należności budżetowej o charakterze publicznoprawnym.

Reasumując, jak wynika z art. 283 ustawy o komornikach sądowych stosowanie przepisów art. 149-151 ww. ustawy zostało wyłączone w sytuacji, gdy opłata egzekucyjna została prawomocnie ustalona przed 1 stycznia 2019 r.

Przez wzgląd na powyższe wyjaśnienia, Pana stanowisko, zgodnie z którym przepisy art. 149 ustawy z dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych, normujące charakter opłat egzekucyjnych oraz zasady wynagradzania komorników sądowych nie mają zastosowania do opłat pobieranych w sprawach wszczętych przed dniem wejścia w życie tej ustawy, należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 z późn. zm.; (dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 2383).