0111-KDIB1-3.4010.963.2021.5.BM - Wyłączenie z kosztów podatkowych przelewów na rachunek spoza białej listy

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko prawidłowe.

Szanowni Państwo,

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

21 grudnia 2021 r. wpłynął Państwa wniosek z 14 grudnia 2021 r., o wydanie interpretacji indywidualnej w podatku dochodowym od osób prawnych. Wniosek został uzupełniony 25 lutego 2022 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest spółką komandytową, polskim rezydentem podatkowym, podlegającym nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce na podstawie art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Głównym przedmiotem działalności Spółki jest sprzedaż hurtowa paliw i produktów pochodnych (PKD 46.71.Z).

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT na terytorium RP. Wnioskodawca w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą wynajmuje nieruchomość od osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej (dalej zwanym: "Wynajmującym"), ale będącej czynnym podatnikiem VAT i podlegającej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej na podstawie art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej zwanym: "Ustawa o PIT"). Wynajmujący nie posiada odrębnego rachunku bankowego na potrzeby wynajmu nieruchomości. Płatność za usługę wynajmu ma być dokonana na wskazany przez Wynajmującego prywatny rachunek bankowy, które nie został zgłoszony do wykazu, o którym jest mowa w art. 96b ustawy o podatku od towarów i usług (dalej zwanym: "ustawa o VAT"). Wartości transakcji za wynajem będą przekraczały 15 000 zł.

Pytanie

Czy w świetle powyższego opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), zapłata zobowiązań na rachunek, o którym mowa w opisie stanu faktycznego oznacza, że Wnioskodawca nie będzie narażony na konsekwencje przewidziane z tytułu dokonania płatności na rachunek spoza Wykazu, tj. konsekwencje, o których mowa w art. 15d ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a tym samym nie będzie na Nim ciążyła solidarna odpowiedzialność z tytułu VAT, o której mowa w art. 117ba ust. 3 pkt 2 oraz ust. 4 ustawy - Ordynacja podatkowa?

W uzupełnieniu wniosku z 23 lutego 2022 r. Wnioskodawca wskazał, że przedstawione we wniosku pytanie dotyczy wyłącznie konsekwencji w sferze podatku dochodowego od osób prawnych, jakie wynikają z art. 15d ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT.

Państwa stanowisko w sprawie

Od 1 września 2019 r. funkcjonuje wykaz podatników VAT (tzw. "biała lista"). "Biała lista" zawiera podstawowe dane, które pozwalają na weryfikację kontrahenta, w tym m.in. dane o numerach rachunków rozliczeniowych oraz imiennych rachunkach w SKOK. Tworzenie białej listy (Wykazu) podatników VAT reguluje art. 96b ustawy o VAT.

Zapłata należności na inny rachunek niż zawarty na "białej liście" skutkuje brakiem możliwości zaliczenia jej do kosztów podatkowych (art. 15d ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT). Niemniej jednak, dotyczyć to będzie płatności za transakcje określone w art. 19 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2019 r. poz. 1292 z późn. zm.; dalej: "Prawo przedsiębiorców"), gdy dostawa towarów i usług będzie dokonywana przez przedsiębiorcę zarejestrowanego na potrzeby podatku od towarów i usług jako podatnik VAT czynny.

Zgodnie z art. 19 Prawo przedsiębiorców, dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku, gdy:

Zatem negatywne konsekwencje w ustawie o CIT, wynikające z dokonania przelewu na rachunek inny niż zawarty na białej liście, powstaną w odniesieniu do transakcji przekraczającej wartość 15.000 zł.

W przypadku zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 19 Prawa przedsiębiorców została dokonana z naruszeniem odpowiednio art. 15d ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, podatnicy CIT w tej części:

Podatnik nie będzie miał jednak obowiązku wyłączenia z kosztów stosownych kwot lub zwiększenia przychodów o te kwoty, jeżeli:

Zdaniem Wnioskodawcy, ograniczenie wynikające ze znowelizowanego od dnia 1 stycznia 2020 r. przepisu art. 15d ust. 1 i 2 ustawy o CIT - nie będzie miało zastosowania w sytuacji, gdy jedna ze stron transakcji będzie osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej (niebędąca przedsiębiorcą w rozumieniu Prawa przedsiębiorców). Z taką sytuacją mamy do czynienia w zaistniałym stanie faktycznym. Należy zauważyć, że Wynajmujący nieruchomości na rzecz Wnioskodawcy w ramach umowy najmu nie działa w charakterze przedsiębiorcy (nawet jeśli na potrzeby podatku od towarów i usług jest czynnym podatnikiem VAT).

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy prawo przedsiębiorców - Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, wykonująca działalność gospodarczą.

Natomiast, Prawo przedsiębiorców oraz ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług w odmienny sposób definiują pojęcie działalności gospodarczej.

Jak wynika z art. 3 Prawa przedsiębiorców, działalnością gospodarczą jest zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły. Z kolei, zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stąd też Wynajmujący zobligowany był do rejestracji dla celów VAT - z uwagi na ciągłe udostępnienie nieruchomości za wynagrodzeniem. Nie ma to jednak znamion wykonywanej ciągle działalności zarobkowej, jest to jedynie dochód o charakterze pasywnym.

Dlatego też Wynajmujący nie jest przedsiębiorcą, będąc jednocześnie podatnikiem VAT.

W takiej sytuacji, zdaniem Wnioskodawcy, przepisy wyłączające z kosztów podatkowych płatności dokonywane na rachunek spoza białej listy nie powinny mieć zastosowania. Zatem, Wnioskodawca dokonując płatności za najem na "prywatny" rachunek Wynajmującemu (nieznajdujący się na "białej liście") nie powinien być zobowiązany do ich wyłączania z kosztów uzyskania przychodów.

Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, że skoro jak wynika z przestawionego opisu stanu faktycznego Wnioskodawca będzie dokonywał płatności z tytułu najmu na prywatny rachunek, który nie widnieje na tzw. białej liście, należący do Wynajmującego będącego osobą fizyczną nieprowadzący działalności gospodarczej, oraz będącego podatnikiem VAT czynnym, to wydatek taki nawet w sytuacji, jeśli dokonywana płatność będzie przekraczać 15.000 zł, będzie mógł zostać uznany za koszt uzyskania przychodu w myśl ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Jak bowiem wskazał Wnioskodawca, Wynajmujący nie jest przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy - Prawo Przedsiębiorców, co tym samym oznacza, że ograniczenie, o którym mowa w art. 15d ust. 1 ustawy o CIT, na gruncie niniejszej sprawy nie znajdzie zastosowania.

Stanowisko to znajduje potwierdzenie w Interpretacjach Indywidualnych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 5 marca 2020 r. (0111-KDIB2-1.4010.602.2019.2.PB), oraz z 19 lutego 2021 r. (0111-KDIB2-1.4010.492.2020.2.AP).

Artykuł 117ba § 3 Ordynacji podatkowej stanowi, że przepisów § 1 i § 2 nie stosuje się, w przypadku, gdy podatnik dokonujący płatności dokonał zapłaty należności przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT, i złożył zawiadomienie o zapłacie należności na ten rachunek do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury w terminie trzech dni od dnia zlecenia przelewu.

W okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii ogłoszonych w związku z COVID-19, termin na złożenie zawiadomienia przedłuża się do 14 dni od dnia zlecenia przelewu, zgodnie z art. 15zzn ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1842).

W świetle art. 117ba § 4 Ordynacji podatkowej treść Zawiadomienia powinna zawierać:

W ocenie Wnioskodawcy, w przypadku braku zmiany danych takich jak:

3) numer rachunku, na który dokonano zapłaty należności; - nie ma uzasadnienia dla składania kolejnych zawiadomień wskazujących identyczne informacje dotyczące podatnika dokonującego zapłaty należności oraz podatnika będącego wystawcą faktury.

Należy w związku powyższym podkreślić, że wszystkie cele regulacji wprowadzającej białą listę zostaną zrealizowane, jeśli Wnioskodawca dokona zawiadomienia o przelewie na rachunek bankowy inny niż wskazany w oficjalnym wykazie, gdyż wówczas właściwe organy będę miały już wszelkie potrzebne im informację do weryfikacji zaistniałej sytuacji oraz ewentualnego wykrycia potencjalnych nadużyć. Wynika z tego, że nie ma konieczności każdorazowego zgłaszania do organów zawiadomienia o dokonaniu kolejnego przelewu na tę samą kwotę oraz na rzecz tego samego kontrahenta, o którym informacje zostały już należycie przekazane.

Powyższe treści mają potwierdzenie w Interpretacji Indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 12 marca 2020 r. (0111-KDIB1-2.4010.499.2019.4.ANK).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1800 z późn. zm., dalej: "ustawa o CIT"),

kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

W myśl tego przepisu, podatnik ma możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich wydatków, pod tym jednak warunkiem, że wykaże ich związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu.

W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

- został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

- jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

- poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

- został właściwie udokumentowany,

- nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawa o CIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów. Aby zatem wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów należy oceniać jego związek z prowadzoną działalnością gospodarczą. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczyniać się do osiągnięcia przychodu, bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów - w okresie ponoszenia kosztów lub w przyszłości.

Należy jednak mieć na uwadze zamknięty katalog wydatków zawarty w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT, które nie podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, pomimo, że pozostają w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością i zostały przez niego poniesione w celu uzyskania przychodu.

Zgodnie z nowym brzmieniem art. 15d ust. 1 ustawy o CIT,

podatnicy nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 19 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców:

Natomiast, stosownie do ust. 2 tego artykułu,

w przypadku zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 19 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców została dokonana z naruszeniem ust. 1, podatnicy w tej części:

1) zmniejszają koszty uzyskania przychodów albo

2) w przypadku braku możliwości zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów - zwiększają przychody - w miesiącu, w którym odpowiednio została dokonana płatność bez pośrednictwa rachunku płatniczego, został zlecony przelew albo płatność została dokonana z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności.

Dodatkowo, ustawą nowelizującą został wprowadzony art. 15d ust. 4 pkt 1 ustawy o CIT, zgodnie z którym:

przepisów ust. 1 pkt 2 i ust. 2 w zakresie, w jakim przepis ten dotyczy płatności dokonanej z naruszeniem ust. 1 pkt 2, nie stosuje się, jeżeli zapłata należności przez podatnika została dokonana przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, a podatnik złożył przy pierwszej zapłacie należności przelewem na ten rachunek zawiadomienie, o którym mowa w art. 117ba § 3 pkt 2 Ordynacji podatkowej, do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla podatnika, który dokonał zapłaty należności, w terminie 7 dni od dnia zlecenia przelewu.

Zgodnie z art. 96b ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 z późn. zm., dalej jako: "ustawa VAT"),

1. Szef Krajowej Administracji Skarbowej prowadzi w postaci elektronicznej wykaz podmiotów:

2. Wykaz jest udostępniany w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych w sposób umożliwiający sprawdzenie, w tym automatycznie, czy podmiot znajduje się w wykazie na wybrany dzień, przypadający nie wcześniej niż w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym podmiot jest sprawdzany. Dane tego podmiotu są udostępniane według stanu na wybrany dzień, z wyjątkiem danych, o których mowa w ust. 3 pkt 1-3, które są udostępniane według stanu na dzień sprawdzenia.

Z kolei w myśl art. 19 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2021 r. poz. 162),

dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku gdy:

Zatem stwierdzić należy, że przy transakcjach, w których stronami są przedsiębiorcy, obowiązuje limit 15.000 zł dla płatności gotówkowych, a transakcje powyżej wskazanej kwoty muszą być dokonywane za pośrednictwem rachunku płatniczego jeżeli podatnik chce uniknąć konsekwencji w postaci utraty możliwości zaliczenia w podatku dochodowym od osób prawnych wydatku do kosztów uzyskania przychodów (art. 19 ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców).

Natomiast, przepisy art. 15d ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, dotyczą sankcji w postaci utraty możliwości zaliczenia do kosztów wydatków przez podatników, którzy dokonają zapłaty (powyżej 15.000 zł) na rachunek spoza wykazu w sytuacji, gdy dostawa towarów lub świadczenie usług są potwierdzone fakturą i zostały dokonane przez podatników VAT czynnych.

Wskazać zatem należy, że sytuacja wymieniona w art. 15d ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, stanowi odrębną kategorię niż te wymienione w pkt 2 tych przepisów. Jak wskazano powyżej sytuacja wymieniona w pkt 2 skierowana jest do płatności dokonywanych na rzecz dostawcy lub usługodawcy będącym podatnikiem VAT czynnym. W takim przypadku płatność powinna być zawsze dokonana na rachunek zawarty w wykazie. Dokonanie płatności w tej sytuacji na rachunek płatniczy, który nie jest zawarty w wykazie będzie traktowane jako działanie niezgodne z wprowadzonymi przepisami i oznaczać będzie zastosowanie przewidzianych sankcji.

Podsumowując powyższe, stwierdzić należy, że przepis art. 15d ustawy o CIT od 1 stycznia 2020 r. został rozszerzony i zgodnie z art. 15d ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, nie każda płatność przekraczająca kwotę 15.000 zł dokonana przelewem na rachunek bankowy będzie stanowić koszt uzyskania przychodów.

Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, że skoro jak wynika z przestawionego opisu zdarzenia przyszłego Wnioskodawca w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą wynajmuje nieruchomość od osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej, ale będącej czynnym podatnikiem VAT, dokonując płatności za usługę wynajmu, to wydatek taki nawet w sytuacji jeśli dokonywana płatność będzie przekraczać 15.000 zł, będzie mógł zostać uznany za koszt uzyskania przychodu w myśl ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Jak bowiem wynika z wniosku, Wydzierżawiająca nie jest przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy - Prawo Przedsiębiorców, co tym samym oznacza, że ograniczenie o którym mowa w art. 15d ust. 1 ustawy o CIT, na gruncie niniejszej sprawy nie znajdzie zastosowania.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywać się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

* Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

* Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

* w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

* w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.).