0111-KDIB1-2.4010.33.2024.3.EJ - Podatek u źródła z tytułu odsetek

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

- w części dotyczącej możliwości skorzystania przez Wnioskodawcę ze zwolnienia z podatku u źródła na podstawie art. 21 ust. 3a ustawy o CIT w odniesieniu do odsetek wypłacanych przez Wnioskodawcę podmiotom będącym polskimi rezydentami podatkowymi - jest nieprawidłowe,

- w pozostałym zakresie - jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

19 stycznia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z tego samego dnia o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych dotyczący wypłaty odsetek w ramach struktury cash-poolingu.

Uzupełnili go Państwo w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 27 marca 2024 r. (data wpływu tego samego dnia).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest spółką mającą siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych (dalej: "CIT"), podlegającym w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

Wnioskodawca należy do międzynarodowej grupy kapitałowej i wraz z innymi spółkami z Grupy B (dalej: "Grupa") zamierza przystąpić do umowy zarządzania płynnością, polegającej na konsolidacji sald rachunków bankowych uczestników będących stroną tej umowy (Umowa cash poolingu).

Uczestnikami Umowy cash poolingu będą następujące podmioty:

a. (...) z siedzibą w Czechach (dalej: "C"),

b. A sp. z o.o. (Wnioskodawca) z siedzibą w Polsce, w której C posiada bezpośrednio 100% udziałów,

- we wskazanych spółkach mających siedzibę w krajach członkowskich UE, (...) posiada bezpośrednio, co najmniej 25% udziałów.

C posiada udziały we wszystkich wskazanych powyżej podmiotach na podstawie tytułu własności, a okres nieprzerwanego posiadania tych udziałów wynosi ponad 2 lata.

Jednocześnie, żadna ze spółek wskazanych powyżej nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na źródło ich osiągania.

Wskazana w Umowie cash poolingu usługa będzie miała charakter cash poolingu rzeczywistego, polegającego na rzeczywistych transferach środków pieniężnych. W planowanej Umowie cash poolingu, C. będzie pełnić rolę agenta rozliczeniowego (dalej: "Pool Leader" lub "Agent"), i będzie działał w imieniu pozostałych uczestników Umowy (dalej: "Uczestnicy").

Zgodnie z Umową, Uczestnicy będą posiadać rachunki Source Accounts (dalej: "Rachunki Źródłowe") w jednostce banku właściwej dla kraju siedziby Uczestnika. Rachunki Źródłowe Uczestników objęte systemem cash poolingu zostaną uzgodnione pomiędzy Agentem a bankiem w porozumieniu z Uczestnikiem.

Dodatkowo, Agent będzie posiadać rachunek pełniący funkcję rachunku konsolidacyjnego (dalej: "Rachunek Główny") w jednostce banku w kraju swojej siedziby, tj. w Czechach.

Funkcjonowanie usługi cash poolingu będzie opierać się na transferach środków pomiędzy Rachunkami Źródłowymi a Rachunkiem Głównym. Umowa nie przewiduje natomiast transferów środków bezpośrednio pomiędzy Rachunkami Źródłowymi poszczególnych Uczestników. Na koniec każdego dnia salda Rachunków Źródłowych poszczególnych Uczestników będą zerowane (niezależnie od tego, czy salda będą dodatnie, czy ujemne) i ich saldo będzie wpływać na Rachunek Główny. W sytuacji, gdy Rachunek Źródłowy będzie wykazywał saldo dodatnie, jego saldo zostanie przetransferowane na Rachunek Główny, a w sytuacji salda ujemnego, rachunek będzie "uzupełniany" środkami z Rachunku Głównego.

Transfery pomiędzy Rachunkami Źródłowymi a Rachunkiem Głównym nie będą mieć charakteru definitywnego. Po ustalonym okresie nastąpi rozliczenie salda wzajemnych należności i zobowiązań w ramach struktury cash poolingu, tj. zostanie ustalone, ile dany Uczestnik dokonał "wpłat" na poczet skonsolidowanego salda, a ile "pociągnięć" ze skonsolidowanego salda, na podstawie czego zostanie ustalone jakie jest jego łączne saldo należności/zobowiązań w ramach cash poolingu. Salda rozliczeniowe wynikające z rozliczeń dokonywanych w ramach struktury będą mieć odzwierciedlenie w sprawozdaniach finansowych Uczestników stanowiąc odpowiednio należność bądź zobowiązanie w ramach cash poolingu.

Umowa nie przewiduje sytuacji, w której Uczestnik nie odzyska swoich środków/nie będzie zobowiązany dopłacić w przypadku rezygnacji z uczestnictwa w systemie cash poolingu. Rozliczenia Uczestników w związku z płatnościami do struktury cash poolingu (saldami dodatnimi przetransferowanymi na Rachunek Główny) albo środkami otrzymanymi ze struktury cash poolingu (saldami ujemnymi pokrytymi z rachunku Głównego) będą dokonywane w okresach ustalonych przez Uczestników, nie później niż na moment odłączenia (wyjścia) Uczestnika ze struktury.

Usługa cash poolingu polega na konsolidacji sald Rachunków Źródłowych poszczególnych Uczestników pozwalając na efektywne zarządzanie tymi środkami poprzez wykorzystanie nadwyżek finansowych znajdujących się na Rachunkach Źródłowych jednych Uczestników w celu pokrycia niedoborów finansowych wykazanych na Rachunkach Źródłowych innych Uczestników. W Umowie cash poolingu nie jest przewidziane wynagrodzenie dla Agenta za wykonywanie wskazanych powyżej czynności, w szczególności Agent nie będzie otrzymywał wynagrodzenia prowizyjnego. Niemniej, Agent może otrzymać odsetki wynikające z różnicy pomiędzy oprocentowaniem depozytu/debetu na Rachunku Głównym, a stawką wewnątrzgrupową ustaloną pomiędzy Uczestnikami.

Rolą banku będzie zapewnienie infrastruktury bankowej niezbędnej do prawidłowego funkcjonowania całego systemu, tj.m.in. prowadzenia rachunków bankowych, kalkulacji oraz księgowania odsetek na Rachunkach Źródłowych Uczestników.

Odsetki w ramach cash poolingu będą naliczane od skonsolidowanego salda na Rachunku Głównym i rozliczone w następujący sposób:

1) Agent uzna odsetkami Rachunki Źródłowe, które wykazywały saldo dodatnie w danym okresie rozliczeniowym.

2) Agent obciąży odsetkami Rachunki Źródłowe, które wykazywały saldo ujemne w danym okresie rozliczeniowym.

Innymi słowy, w sytuacji, w której Uczestnik w danym dniu przekazuje na Rachunek Główny środki pieniężne, są mu naliczane odsetki dodatnie. W sytuacji, w której w danym dniu Uczestnik otrzymuje finansowanie z Rachunku Głównego są mu naliczane odsetki ujemne. W związku z tym, Wnioskodawca uczestnicząc w Umowie cash poolingu, będzie wypłacał odsetki w związku z posiadanym saldem ujemnym.

Kwota odsetek wypłacanych przez A w trakcie roku kalendarzowego nie przekroczy kwoty 2 mln zł. Ponadto, w momencie wypłaty odsetek A będzie posiadał certyfikat rezydencji podatkowej, jak również dochowa procedur należytej staranności, o których mowa w art. 26 ust. 1 ustawy o CIT, w szczególności będzie dysponował sporządzonym na piśmie oświadczeniem, że w stosunku do wypłacanych należności odsetkowych spełnione zostały warunki, o których mowa w przepisach uprawniających do zwolnienia oraz będzie dysponował sporządzonym na piśmie oświadczeniem wskazującym, że odbiorca odsetek jest rzeczywistym właścicielem wypłacanych należności.

W uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo, że:

- W świetle art. 4a pkt 29 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 2805 z późn. zm., dalej: "ustawa o CIT") rzeczywistym właścicielem w stosunku do odsetek wypłacanych przez A Sp. z o.o. będą podmioty, będące uczestnikami Umowy cashpoolingu, które w okresie rozliczeniowym będą posiadały salda dodatnie, tj. podmioty finansujące uczestników posiadających salda ujemne w danym okresie rozliczeniowym.

- W opisanym zdarzeniu przyszłym nie będą występować negatywne przesłanki, o których mowa w art. 22c ust. 1 ustawy o CIT, tj. zgodnie z art. 22c ust. 1 ustawy o CIT, skorzystanie ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 3 ww. ustawy nie będzie sprzeczne w danych okolicznościach z przedmiotem lub celem ww. przepisu i nie będzie głównym lub jednym z głównych celów dokonania transakcji lub innej czynności, a sposób działania nie będzie sztuczny w rozumieniu art. 22c ust. 2 ustawy o CIT. Jak zostało wskazane we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, celem planowanej Umowy będzie bowiem zarządzanie płynnością finansową i wykorzystanie nadwyżek finansowych jednych podmiotów w celu pokrycia niedoborów finansowych innych podmiotów, będących stroną Umowy.

- Spółka nie przewiduje sytuacji, aby Agent pokrywał ewentualne niedobory środków finansowych na Rachunku Głównym lub Rachunkach Źródłowych Uczestników z własnych środków.

- Analogicznie jak wskazano w zakresie punktu 3, Spółka nie przewiduje sytuacji, w której niedobory środków finansowych na Rachunku Głównym lub Rachunkach Źródłowych Uczestników byłyby pokrywane ze środków własnych Agenta.

W uzupełnieniu wniosku wskazaliście Państwo również dane identyfikujące podmioty zagraniczne uczestniczące w strukturze cash poolingu. Ponadto ograniczyliście Państwo zakres wniosku o wydanie interpretacji tylko do jednego pytania (pierwotnie oznaczonego we wniosku jako pytanie nr 2) oraz przeformułowaliście je Państwo. Przedstawiliście również Państwo swoje stanowisko do przeformułowanego pytania.

Pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Czy prawidłowe jest stanowisko, zgodnie z którym Spółka będzie uprawniona do zastosowania zwolnienia z podatku u źródła na podstawie art. 21 ust. 3a ustawy o CIT w odniesieniu do odsetek wypłacanych przez Spółkę w ramach opisanej usługi cash poolingu na Rachunek Główny Agenta, które to odsetki są alokowane na Rachunki Uczestników wykazujących saldo dodatnie, w sytuacji której Agent posiada zarówno w kapitale Spółki jak również w kapitale Uczestnika na rzecz którego odsetki są alokowane ponad 25% udziałów na podstawie tytułu własności przez nieprzerwany okres ponad dwóch lat, a Spółka w momencie wypłaty odsetek będzie posiadała dokumenty potwierdzające warunki zwolnienia z art. 21 ust. 3-3a, w tym certyfikat rezydencji podatkowej Uczestnika otrzymującego odsetki oraz oświadczenie, że jest beneficjentem rzeczywistym wypłacanych odsetek?

Państwa stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Zdaniem Wnioskodawcy prawidłowe jest stanowisko, zgodnie z którym Spółka będzie uprawniona do zastosowania zwolnienia z podatku u źródła na podstawie art. 21 ust. 3a ustawy o CIT w odniesieniu do odsetek wypłacanych przez Spółkę w ramach opisanej usługi cash poolingu na Rachunek Główny Agenta, które to odsetki są alokowane na Rachunki Uczestników wykazujących saldo dodatnie, w sytuacji której Agent posiada zarówno w kapitale Spółki jak również w kapitale Uczestnika na rzecz którego odsetki są alokowane ponad 25% udziałów na podstawie tytułu własności przez nieprzerwany okres ponad dwóch lat, a Spółka w momencie wypłaty odsetek będzie posiadała dokumenty potwierdzające warunki zwolnienia z art. 21 ust. 3-3a, w tym certyfikat rezydencji podatkowej Uczestnika otrzymującego odsetki oraz oświadczenie, że jest beneficjentem rzeczywistym wypłacanych odsetek.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku:

- w części dotyczącej możliwości skorzystania przez Wnioskodawcę ze zwolnienia z podatku u źródła na podstawie art. 21 ust. 3a ustawy o CIT w odniesieniu do odsetek wypłacanych przez Wnioskodawcę podmiotom będącym polskimi rezydentami podatkowymi - jest nieprawidłowe,

- w pozostałym zakresie - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Na wstępie należy zaznaczyć, że pytanie przedstawione przez Państwa we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wyznacza zakres przedmiotowy tego wniosku. W związku z powyższym, wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (Państwa zapytania). Zatem, inne kwestie wynikające z opisu sprawy i własnego stanowiska, nieobjęte pytaniami, nie zostały rozpatrzone w niniejszej interpretacji. Przede wszystkim, Organ nie dokonał oceny dot. rzeczywistego odbiorcy odsetek w niniejszej sprawie. Informacja ta została podana przez Państwa jako element opisu zdarzenia przyszłego i nie podlegała ocenie.

Zgodnie z art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 2805 z późn. zm., dalej: "ustawa o CIT"):

Podatnicy, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów, które osiągają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W myśl art. 3 ust. 3 ustawy o CIT:

Za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w ust. 2, uważa się w szczególności dochody (przychody) z:

4a) tytułu przeniesienia własności udziałów (akcji), ogółu praw i obowiązków, tytułów uczestnictwa lub praw o podobnym charakterze w spółce nieruchomościowej;

Zgodnie z art. 3 ust. 5 ustawy o CIT:

Za dochody (przychody), o których mowa w ust. 3 pkt 5, uważa się przychody wymienione w art. 21 ust. 1 i art. 22 ust. 1, jeżeli nie stanowią dochodów (przychodów), o których mowa w ust. 3 pkt 1-4.

W przepisie tym, wyrażona jest zasada ograniczonego obowiązku podatkowego, w myśl której państwo, na terytorium którego znajduje się źródło uzyskiwania przychodów, ma suwerenne prawo do opodatkowania podmiotów niebędących jej rezydentami podatkowymi w zakresie dochodów uzyskiwanych z takiego źródła.

W stosunku do niektórych przychodów uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podmioty zagraniczne, obowiązek potrącenia podatku spoczywa na podmiocie polskim dokonującym wypłaty należności będącej źródłem tego przychodu. Katalog takich przychodów został określony w art. 21 ust. 1 i art. 22 ust. 1 ustawy o CIT.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT:

Podatek dochodowy z tytułu uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2, przychodów z odsetek, z praw autorskich lub praw pokrewnych, z praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również ze sprzedaży tych praw, z należności za udostępnienie tajemnicy receptury lub procesu produkcyjnego, za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu, urządzenia handlowego lub naukowego, za informacje związane ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know-how) - ustala się w wysokości 20% przychodów.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT przychody osiągane przez nierezydentów m.in. z odsetek są opodatkowane 20% stawką podatku u źródła, chyba że mająca zastosowanie w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, której Polska jest stroną, stanowi inaczej.

W myśl art. 21 ust. 2 ustawy o CIT, przepisy ust. 1 stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Na podstawie art. 22b ustawy o CIT:

Zwolnienia i odliczenia wynikające z przepisów art. 20-22 stosuje się pod warunkiem istnienia podstawy prawnej wynikającej z umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania lub innej ratyfikowanej umowy międzynarodowej, której stroną jest Rzeczpospolita Polska, do uzyskania przez organ podatkowy informacji podatkowych od organu podatkowego innego niż Rzeczpospolita Polska państwa, w którym podatnik ma swoją siedzibę lub w którym dochód został uzyskany.

Zgodnie z art. 21 ust. 3 ustawy o CIT:

Zwalnia się od podatku dochodowego przychody, o których mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli spełnione są łącznie następujące warunki:

Dodatkowo, zgodnie z art. 21 ust. 3a ustawy o CIT:

Warunek posiadania udziałów (akcji), o którym mowa w ust. 3 pkt 3, uważa się także za spełniony, jeżeli zarówno w kapitale spółki, o której mowa w ust. 3 pkt 1, jak i w kapitale spółki, o której mowa w ust. 3 pkt 2, inna spółka podlegająca w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, posiada bezpośrednio - nie mniej niż 25% udziałów (akcji). Przepisy ust. 4 i 5 stosuje się odpowiednio.

Zgodnie z art. 21 ust. 3b ustawy o CIT:

Zwolnienie, o którym mowa w ust. 3, stosuje się, jeżeli posiadanie udziałów (akcji), o którym mowa w ust. 3 pkt 3 oraz ust. 3a, wynika z tytułu własności.

Z kolei zaś art. 21 ust. 3c ustawy o CIT stanowi, że:

Zwolnienie, o którym mowa w ust. 3, stosuje się, jeżeli spółka, o której mowa w ust. 3 pkt 2, nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na źródło ich osiągania.

Zgodnie z art. 21 ust. 4 ustawy o CIT:

Przepis ust. 3 ma zastosowanie w przypadku, kiedy spółki, o których mowa w ust. 3 pkt 3, posiadają udziały (akcje) w wysokości, o której mowa w ust. 3 pkt 3, nieprzerwanie przez okres dwóch lat.

Zgodnie z art. 21 ust. 5 ustawy o CIT:

Przepisy ust. 3 i 4 mają również zastosowanie w przypadku, gdy okres dwóch lat nieprzerwanego posiadania udziałów (akcji), w wysokości określonej w ust. 3 pkt 3, upływa po dniu uzyskania przez spółkę, o której mowa w ust. 3 pkt 2, przychodów, o których mowa w ust. 1 pkt 1. W przypadku niedotrzymania warunku posiadania udziałów (akcji), o których mowa w ust. 3 pkt 3, nieprzerwanie przez okres dwóch lat, spółka, o której mowa w ust. 3 pkt 2, jest obowiązana do zapłaty podatku, wraz z odsetkami za zwłokę, od przychodów określonych w ust. 1 pkt 1 w wysokości 20% przychodów, z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. Odsetki nalicza się od następnego dnia po upływie terminu, o którym mowa w art. 26 ust. 3.

Na podstawie art. 21 ust. 6 ustawy o CIT:

Zwolnienie, o którym mowa w ust. 3, nie ma zastosowania do przychodów, które zgodnie z odrębnymi przepisami zostaną uznane za:

Zgodnie z art. 21 ust. 7 ustawy o CIT:

Jeżeli w wyniku powiązań w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 5 między podmiotem wypłacającym i uzyskującym należności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, zostaną ustalone lub narzucone warunki różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 3, w wyniku czego kwota wypłaconych należności jest wyższa od tej, jakiej należałoby oczekiwać, gdyby powiązania te nie istniały, zwolnienie, o którym mowa w ust. 3, stosuje się tylko do kwoty należności określonej bez uwzględniania warunków wynikających z tych powiązań. Przepis art. 11d stosuje się odpowiednio.

Zgodnie z art. 21 ust. 8 ustawy o CIT:

Przepisy ust. 3-7 stosuje się odpowiednio do podmiotów wymienionych w załączniku nr 5 do ustawy.

W myśl art. 21 ust. 9 ustawy o CIT:

Zwolnienia, o którym mowa w ust. 3, nie stosuje się jeżeli wypłacającym należności jest spółka, o której mowa w art. 1 ust. 3 pkt 1.

W konsekwencji w świetle przytoczonych przepisów, pod warunkiem spełnienia kryteriów określonych na gruncie art. 21 ust. 3 i nast. ustawy o CIT, płatności odsetkowe dokonywane przez polskich rezydentów na rzecz kwalifikowanych podmiotów powiązanych z siedzibą w krajach członkowskich UE/EOG, powinny, co do zasady, korzystać ze zwolnienia od podatku u źródła w Polsce.

Na podstawie art. 22c ustawy o CIT:

1. Przepisów art. 20 ust. 3, art. 21 ust. 3, art. 22 ust. 4, art. 24n ust. 1 oraz art. 24o ust. 1 nie stosuje się, jeżeli skorzystanie ze zwolnienia określonego w tych przepisach było:

2. Na potrzeby ust. 1 sposób działania nie jest sztuczny, jeżeli na podstawie istniejących okoliczności należy przyjąć, że podmiot działający rozsądnie i kierujący się zgodnymi

z prawem celami zastosowałby ten sposób działania w dominującej mierze z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych. Do przyczyn, o których mowa w zdaniu pierwszym, nie zalicza się celu skorzystania ze zwolnienia określonego w przepisach art. 20 ust. 3, art. 21 ust. 3, art. 22 ust. 4, art. 24n ust. 1 oraz art. 24o ust. 1, sprzecznego z przedmiotem lub celem tych przepisów.

Obowiązki płatnika, w przypadku, gdy wypłaty należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 oraz art. 22 ust. 1, nie przekraczają w roku podatkowym na rzecz tego samego podatnika łącznie kwoty 2 000 000 zł uregulowane są w art. 26 ust. 1 ustawy o CIT, z kolei w przypadku przekroczenia kwoty 2 000 000 zł - w przepisie art. 26 ust. 2e ww. ustawy.

Zgodnie z treścią art. 26 ust. 1 ustawy o CIT:

Osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące przedsiębiorcami, które dokonują wypłat należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 oraz art. 22 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 2, 2b, 2d

i 2e, w dniu dokonania wypłaty zryczałtowany podatek dochodowy od tych wypłat, z uwzględnieniem odliczeń przewidzianych w art. 22 ust. 1a-1e. Zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania albo niepobranie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania siedziby podatnika dla celów podatkowych uzyskanym od podatnika certyfikatem rezydencji. Przy weryfikacji warunków zastosowania stawki podatku innej niż określona w art. 21 ust. 1 lub

art. 22 ust. 1, zwolnienia lub warunków niepobrania podatku, wynikających z przepisów szczególnych lub umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, płatnik jest obowiązany do dochowania należytej staranności. Przy ocenie dochowania należytej staranności uwzględnia się charakter, skalę działalności prowadzonej przez płatnika oraz powiązania w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 5 płatnika z podatnikiem.

Należy mieć także na uwadze postanowienia art. 26 ust. 2e ustawy o CIT, który stanowi:

Jeżeli łączna kwota należności wypłacanych z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 1 oraz art. 22 ust. 1 na rzecz podmiotu powiązanego, przekroczyła w roku podatkowym obowiązującym u wypłacającego te należności łącznie kwotę 2 000 000 zł na rzecz tego samego podatnika, osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące przedsiębiorcami są obowiązane jako płatnicy pobrać, z zastrzeżeniem ust. 2g, w dniu dokonania wypłaty zryczałtowany podatek dochodowy od tych wypłat według stawki podatku określonej w art. 21 ust. 1 pkt 1 lub art. 22 ust. 1 od nadwyżki ponad kwotę 2 000 000 zł:

Należy zwrócić uwagę, że na podstawie art. 4a pkt 29 ustawy o CIT:

Ilekroć w ustawie jest mowa o rzeczywistym właścicielu - oznacza to podmiot, który spełnia łącznie następujące warunki:

W związku z powyższym, wskazać należy, że w art. 21 ustawy o CIT wymienione zostały określone rodzaje należności wypłacane przez podmioty polskie podmiotom zagranicznym, w przypadku uzyskania których, podmiot zagraniczny podlega opodatkowaniu w Polsce podatkiem dochodowym, a obowiązanym do jego naliczenia, potrącenia i odprowadzenia do urzędu skarbowego jest podmiot polski. Podatek ten nazywany jest podatkiem "u źródła" ze względu na szczególny sposób jego poboru, który dokonywany jest przez polski podmiot wypłacający określone należności na rzecz nierezydenta, w trybie i na zasadach wymienionych w art. 26 ustawy o CIT. Powyższe zasady stosuje się przy uwzględnieniu postanowień odpowiednich umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Należy także zwrócić uwagę na tekst Modelowej Konwencji stanowiącej wzór umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania zawieranych przez Polskę, jak i brzmienie Komentarza do niej. Zostały one wypracowane w drodze konsensusu przez wszystkie państwa członkowskie OECD, które zobowiązały się tym samym do stosowania zawartych w nich postanowień.

Modelowa Konwencja, jak i Komentarz do niej, nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa, natomiast stanowią wskazówkę, jak należy interpretować zapisy umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania. Zatem, obowiązki podatkowe podmiotów z siedzibą w odrębnych państwach należy rozpatrywać z uwzględnieniem postanowień umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania oraz Modelowej Konwencji OECD wraz z Komentarzem.

Z Komentarza do Konwencji Modelowej OECD wynika, że postanowienia umów (konwencji) o unikaniu podwójnego opodatkowania w zakresie dotyczącym odsetek mają zastosowanie jedynie w przypadku, gdy to podmiot uzyskujący odsetki posiada status rzeczywistego odbiorcy ("beneficial owner"), czyli jest podmiotem, którego prawo do dysponowania otrzymaną płatnością nie ma wyłącznie formalnego charakteru. W związku z powyższym, w sytuacji, gdy płatność dokonywana jest na rzecz pośrednika będącego rezydentem określonego państwa, który następnie przekazuje tę płatność ostatecznemu odbiorcy, państwo w którym powstaje dana płatność nie jest zobowiązane do zastosowania wobec tego pośrednika postanowień umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Treść Komentarza do Konwencji Modelowej OECD podlegała pewnym modyfikacjom od momentu wprowadzenia do ust. 2 art. 11 Konwencji Modelowej OECD kryterium "osoby uprawnionej". Jednak żadna z wersji Komentarza nie podważa powyższych reguł. Sam bowiem fakt bycia rezydentem określonego państwa i otrzymania płatności nie jest wystarczającym warunkiem do skorzystania z postanowień umów o unikaniu podwójnego opodatkowania w sytuacji, gdy prawo do dysponowania dochodem ma ograniczony charakter. Oznacza to, że postanowienia umów o unikaniu podwójnego opodatkowania mają zastosowanie do podmiotów będących faktycznymi odbiorcami odsetek.

Z wniosku wynika, że należą Państwo do międzynarodowej grupy kapitałowej i wraz z innymi spółkami z Grupy zamierzają Państwo przystąpić do umowy zarządzania płynnością, polegającej na konsolidacji sald rachunków bankowych uczestników będących stroną tej umowy (umowy cash poolingu).

Analizując istnienie cash poolingu w Polsce, należy wskazać przede wszystkim na brak regulacji prawnych w tym zakresie. Prawo cywilne - w części zobowiązaniowej - nie zawiera przepisów odnoszących się do tego typu umowy, stąd umowa cash poolingu pozostaje na gruncie polskiego prawa umową nienazwaną.

Umowa cash poolingu jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, stosowaną przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej, lub podmioty powiązane ekonomicznie w jakikolwiek inny sposób. Należy zaznaczyć, że sposób konstrukcji umowy cash poolingu jest jednocześnie wyborem odpowiedniego typu instrumentu.

Cash pooling w najszerzej stosowanym modelu (również w niniejszej sprawie) sprowadza się do koncentrowania środków pieniężnych z jednostkowych rachunków poszczególnych podmiotów na wspólnym rachunku grupy (konto główne) i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali. Powyższy model może się różnić w kwestiach technicznych w zależności od preferencji uczestników wyrażonych w zawartej przez nich umowie.

Do niezmiennej istoty cash poolingu zalicza się możliwość kompensowania przejściowych nadwyżek, wykazywanych przez niektóre z podmiotów, z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Dzięki temu dochodzi do minimalizowania kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy przez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych grupy. W ramach porozumienia cash poolingu uczestnicy wskazują podmiot organizujący cash pooling i zarządzający systemem, którym może być jednostka z grupy.

Należy jednoznacznie podkreślić, że cechą charakterystyczną systemu cash pooling jest konsolidowanie środków finansowych wszystkich uczestników, a nie dokonywanie "darowizn" na rzecz Pool Leadera przez pozostałych uczestników. To uczestnicy biorący udział w tym systemie mogą rzeczywiście korzystać z przywilejów wynikających z prawa własności środków pieniężnych. Status osoby uprawnionej przysługuje ekonomicznemu właścicielowi udostępnionego kapitału (a nie ekonomicznemu dysponentowi samych odsetek). Uprawnionym właścicielem może być zatem podmiot posiadający prawo do kapitału, z tytułu którego udostępnienia należne będą odsetki, jak i prawo do zagospodarowania tych odsetek jako ich właściciel, a nie podmiot posiadający prawo tylko do ich otrzymania. Należy mieć na uwadze, że odsetki są ściśle związane z kapitałem, którego dotyczą (z którym związane jest ich powstanie), jeżeli zatem właścicielami środków pieniężnych są poszczególne spółki - uczestnicy cash poolingu, to oni są ostatecznymi odbiorcami powstałych w związku z tymi kwotami odsetek.

Tytuł prawny do odsetek posiadają zatem poszczególne spółki biorące udział w systemie cash poolingu, co oznacza, że to one uzyskują przychód podatkowy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w postaci należnych im odsetek (w przypadającej na nie części, która jest im wypłacana za pośrednictwem Pool Leadera/Agenta).

Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy Spółka będzie uprawniona do zastosowania zwolnienia z podatku u źródła na podstawie art. 21 ust. 3a ustawy o CIT w odniesieniu do odsetek wypłacanych przez Spółkę w ramach opisanej usługi cash poolingu na Rachunek Główny Agenta, które to odsetki są alokowane na Rachunki Uczestników wykazujących saldo dodatnie, w sytuacji której Agent posiada zarówno w kapitale Spółki jak również w kapitale Uczestnika na rzecz którego odsetki są alokowane ponad 25% udziałów na podstawie tytułu własności przez nieprzerwany okres ponad dwóch lat, a Spółka w momencie wypłaty odsetek będzie posiadała dokumenty potwierdzające warunki zwolnienia z art. 21 ust. 3-3a, w tym certyfikat rezydencji podatkowej Uczestnika otrzymującego odsetki oraz oświadczenie, że jest beneficjentem rzeczywistym wypłacanych odsetek.

Jak wynika z opisu sprawy uczestnikami umowy cash poolingu będą następujące podmioty:

- (...) z siedzibą w Czechach ("C", "Agent"),

- A sp. z o.o. (Wnioskodawca) z siedzibą w Polsce, w której C. posiada bezpośrednio 100% udziałów,

- (...) sp. z o.o. z siedzibą w Polsce, w której C posiada bezpośrednio 100% udziałów,

- (...) z siedzibą w Austrii, w której C posiada bezpośrednio 100% udziałów,

- (...) (...) z siedzibą w Austrii, w której C posiada bezpośrednio 100% udziałów,

- (...) (...) z siedzibą w Chorwacji, w której C posiada bezpośrednio 51% udziałów,

- (...) sp. z o.o. z siedzibą w Polsce, w której C posiada obecnie bezpośrednio 20,8% udziałów, a docelowo będzie posiadał bezpośrednio co najmniej 25% udziałów,

- we wskazanych spółkach mających siedzibę w krajach członkowskich UE, C posiada bezpośrednio, co najmniej 25% udziałów.

C, czyli Agent posiada udziały we wszystkich wskazanych powyżej podmiotach na podstawie tytułu własności, a okres nieprzerwanego posiadania tych udziałów wynosi ponad 2 lata. Ponadto, żadna ze spółek biorących w umowie cash poolingu nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na źródło ich osiągania. Wskazana w umowie cash poolingu usługa będzie miała charakter cash poolingu rzeczywistego, polegającego na rzeczywistych transferach środków pieniężnych. Zgodnie z Umową, Uczestnicy będą posiadać Rachunki Źródłowe w jednostce banku właściwej dla kraju siedziby Uczestnika. Agent z kolei będzie posiadać rachunek pełniący funkcję rachunku konsolidacyjnego (Rachunek Główny) w jednostce banku w kraju swojej siedziby, tj. w Czechach. Funkcjonowanie usługi cash poolingu będzie opierać się na transferach środków pomiędzy Rachunkami Źródłowymi a Rachunkiem Głównym. Umowa nie przewiduje natomiast transferów środków bezpośrednio pomiędzy Rachunkami Źródłowymi poszczególnych Uczestników. Na koniec każdego dnia salda Rachunków Źródłowych poszczególnych Uczestników będą zerowane (niezależnie od tego, czy salda będą dodatnie, czy ujemne) i ich saldo będzie wpływać na Rachunek Główny. W sytuacji, gdy Rachunek Źródłowy będzie wykazywał saldo dodatnie, jego saldo zostanie przetransferowane na Rachunek Główny, a w sytuacji salda ujemnego, rachunek będzie "uzupełniany" środkami z Rachunku Głównego. W sytuacji, w której Uczestnik w danym dniu przekazywać będzie na Rachunek Główny środki pieniężne, będą mu naliczane odsetki dodatnie. Natomiast w sytuacji, w której w danym dniu Uczestnik otrzymywać będzie finansowanie z Rachunku Głównego będą mu naliczane odsetki ujemne. Zatem uczestnicząc w Umowie cash poolingu, będą Państwo wypłacać odsetki w związku z posiadanym saldem ujemnym. Ponadto wskazują Państwo, że kwota odsetek wypłacanych przez Państwa w trakcie roku kalendarzowego nie przekroczy kwoty 2 mln zł. W momencie wypłaty odsetek będą Państwo posiadać certyfikat rezydencji podatkowej, dochowają należytej staranności, o których mowa w art. 26 ust. 1 ustawy o CIT oraz będą dysponować sporządzonym na piśmie oświadczeniem, że w stosunku do wypłacanych należności odsetkowych spełnione zostały warunki, o których mowa w przepisach uprawniających do zwolnienia oraz będą dysponować sporządzonym na piśmie oświadczeniem wskazującym, że odbiorca odsetek jest rzeczywistym właścicielem wypłacanych należności. Ponadto wskazali Państwo, że:

- rzeczywistym właścicielem w stosunku do odsetek wypłacanych przez Państwa będą podmioty, będące uczestnikami Umowy cash poolingu, które w okresie rozliczeniowym będą posiadały salda dodatnie,

- Agent nie będzie pokrywał ewentualne niedobory środków finansowych na Rachunku Głównym lub Rachunkach Źródłowych Uczestników z własnych środków.

- w opisanym zdarzeniu przyszłym nie będą występować negatywne przesłanki, o których mowa w art. 22c ust. 1 ustawy o CIT.

Mając na uwadze powyższe przepisy oraz przedstawiony we wniosku opis sprawy należy stwierdzić, że w odniesieniu do spółek niebędących polskimi rezydentem podatkowym spełnione zostaną wszystkie warunki do zastosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 3 oraz ust. 3a ustawy o CIT, tj.:

- spółka wypłacająca odsetki, czyli Państwo mają siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

- uzyskującym dywidendę są spółki podlegająca w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania,

- w kapitale spółki wypłacającej odsetki, jak i w kapitale spółki otrzymującej odsetki, spółka C. podlegająca w państwie członkowskim Unii Europejskiej opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, posiada bezpośrednio nie mniej niż 25% udziałów,

- rzeczywistym właścicielem odsetek są spółki podlegająca w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania,

- C. we wszystkich spółkach niebędących polskimi rezydentem podatkowym posiada udziały na podstawie tytułu własności, a okres nieprzerwanego posiadania tych udziałów wynosi ponad 2 lata,

- żadna ze spółek nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na źródło ich osiągania.

Zatem będą Państwo uprawnieni do zastosowania zwolnienia z podatku u źródła na podstawie art. 21 ust. 3a ustawy o CIT w odniesieniu do odsetek wypłacanych przez Spółkę w ramach opisanej usługi cash poolingu na Rachunek Główny Agenta, które to odsetki są alokowane na Rachunki Uczestników wykazujących saldo dodatnie i niebędących polskimi rezydentami podatkowymi, a w momencie wypłaty odsetek będą Państwo posiadali dokumenty potwierdzające warunki zwolnienia z art. 21 ust. 3-3a, w tym certyfikat rezydencji podatkowej tych uczestników otrzymujących odsetki oraz oświadczenie, że są rzeczywistym beneficjentem wypłacanych odsetek.

Tym samym, Państwa stanowisko w tej części należy uznać za prawidłowe.

Odnosząc się natomiast do sytuacji, w której rzeczywistym właścicielem wypłacanych przez Państwa odsetek będą podmioty będące polskimi rezydentami podatkowymi nie będą Państwo zobowiązani do poboru podatku u źródła, gdyż będzie to transakcja dla potrzeb podatkowych traktowana tak, jak transakcja pomiędzy podmiotami krajowym. Tym samym zastosowania nie znajdzie w tym przypadku zwolnienie o którym mowa art. 21 ust. 3a ustawy o CIT.

Zatem, Państwa stanowisko w tej części należy uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu opisu sprawy przedstawionego we wniosku, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zaznaczyć należy, że niniejszą interpretację wydano w oparciu o opis sprawy przedstawiony we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego, stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli w toku ewentualnego postępowania organ uzna, że zdarzenie opisane we wniosku różni się od zdarzenia występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Państwa chroniła.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 z późn. zm.; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 z późn. zm.).