Wesołowska Agnieszka, Podwójny VAT w transakcjach wewnątrzwspólnotowych niezgodny z Dyrektywą VAT. Omówienie wyroku TS z dnia 7 lipca 2022 r., C-696/20 (B. przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w W.)

Czy błędne zakwalifikowanie części transakcji wewnątrzwspólnotowej może skutkować nałożeniem przez krajowe organy podatkowe na podatników dodatkowych obowiązków o charakterze sankcyjnym, w tym sprowadzających się do zapłaty dodatkowego podatku VAT? Kwestia ta była przedmiotem rozważań Trybunał w polskiej sprawie C-696/20, w której to odwołano się do jednego z najtrudniejszych i zarazem najbardziej problematycznego zagadnienia w podatku VAT jakim jest opodatkowania transakcji łańcuchowych. Na tle stosunkowo skomplikowanego stanu faktycznego, Trybunał uznał, zdecydowanie bardziej liberalnie aniżeli krajowe organy podatkowe, że art. 41 Dyrektywy 112 w świetle zasad proporcjonalności i neutralności podatkowej stoi na przeszkodzie takim przepisom krajowym, w zgodzie z którymi nabycie wewnątrzwspólnotowe towarów, które uznaje się za dokonane na terytorium tego państwa członkowskiego, wynika z wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, która w tym państwie członkowskim nie została uznana za transakcję zwolnioną z podatku VAT. W konsekwencji, za nieprawidłowe należy uznać stanowisko polskich organów podatkowych, które traktowały co do zasady pierwsze nabycie towarów w łańcuchu przez drugi podmiot w łańcuchu jako nabycie wewnątrzwspólnotowe, jeżeli takiego nabycia nie można powiązań bezpośrednio z dostawą wewnątrzwspólnotową opodatkowaną według stawki 0% VAT. Tym samym nie można pozbawiać podatników prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu nabycia towarów w łańcuchu przez drugi podmiot, jednocześnie egzekwując obowiązek zapłaty VAT należnego w wysokości 23%, który ma charakter sankcyjny. Teza ta znajduje zastosowanie nawet w sytuacji, gdy podmioty uczestniczące w łańcuchu dostaw popełniły błędy formalne dotyczące między innymi posługiwania się numerami identyfikacji podatkowej.