Góral Zbigniew (red.), Z zagadnień współczesnego prawa pracy

Zbigniew Góral

Profesor Henryk Lewandowski swoją karierę akademicką rozpoczął 50 lat temu. Przez cały ten czas wierny jest Wydziałowi Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego, gdzie najpierw studiował prawo, a następnie podjął pracę nauczyciela akademickiego. W początkowym okresie działalność na Uczelni łączył z pełnieniem funkcji asesora i sędziego w sądach okręgu łódzkiego, by po kilku latach poświęcić się już całkowicie pracy naukowo-dydaktycznej. Piękny Jubileusz przypadający w tym roku stanowi znakomitą okazję do przypomnienia jakże wielu zasług i osiągnięć Profesora w życiu akademickim.

Przede wszystkim w tym czasie zdobył Profesor niekwestionowaną pozycję naukową, stając się uznanym autorytetem w środowisku związanym z nauką prawa pracy. Należy do tej generacji, której w udziale przypadło dzieło kontynuowania tego, co zapoczątkowali twórcy polskiego prawa pracy, w tym m.in. Profesor Wacław Szubert. Dla dostojnego Jubilata zawsze największym zaszczytem było to, że znalazł się w kręgu najbliższych uczniów i współpracowników Profesora Szuberta, budując razem z nim jeden z najprężniejszych ośrodków naukowych w Polsce, za jaki uchodziło i uchodzi łódzkie środowisko nauki prawa pracy.

Profesor Henryk Lewandowski jest autorem ok. 200 prac o różnym charakterze: monografii, komentarzy, studiów, artykułów, glos, recenzji, opinii i ekspertyz. Dotyczą one w szczególności problematyki uprawnień kierowniczych podmiotu zatrudniającego, zbiorowego prawa pracy, a w ostatnim okresie również europejskiego prawa pracy. Wiele z opracowań Jego autorstwa należy do kanonu lektur każdego, kto poważnie zajmuje się prawem pracy. Odnosi się to m.in. do książki Uprawnienia kierownicze w umownym stosunku pracy - Przedmiot i granice, wydanej w 1977 r., która posiada fundamentalne znaczenie dla teorii prawa pracy. Wielki ciężar gatunkowy mają również Jego liczne opracowania dotyczące układów zbiorowych pracy oraz sporów zbiorowych pracy. Jest aktywnym uczestnikiem dyskusji o kierunkach rozwoju prawa pracy. Zabierał głos na ten temat w różnych fazach owej dyskusji. Wystarczy w tym miejscu wspomnieć Jego Uwagi w sprawie reformy prawa pracy (tekst opublikowany w 1987 r. w opracowaniu zbiorowym pod redakcją Z. Salwy i M. Matey pt. Przesłanki i kierunki reformy prawa pracy i ubezpieczeń społecznych), artykuł w "Ruchu Prawniczym, Ekonomicznym i Socjologicznym" z 1988 r., pt. Zakres podmiotowy i przedmiotowy kodeksu pracy. Uwagi de lege ferenda, artykuł z 1992 r. w "Pracy i Zabezpieczeniu Społecznym", pt. Tworzenie nowego modelu prawa pracy dostosowanego do warunków gospodarki rynkowej.

Dostojny Jubilat jest znakomitym animatorem działalności naukowej. Przejawia się to w inicjowaniu publikacji zbiorowych, w których jest autorem, ale również pełni rolę redaktora lub współredaktora. Wśród wielu takich publikacji szczególne znaczenie w dorobku prawa pracy mają z pewnością wydane w 1988 r. Studia z prawa pracy (Księga dla uczczenia 50-lecia działalności prof. dra Wacława Szuberta), książka pt. Polskie prawo pracy w okresie transformacji w oświetleniu prawa wspólnotowego z 1997 r., książka pt. Wpływ prawa wspólnotowego (Unii Europejskiej) na prawo wewnętrzne. Przykład Francji i Polski z 2002 r. oraz kolejna publikacja pt. Granice liberalizacji prawa pracy. Problemy zabezpieczenia społecznego z 2003 r. Profesor Henryk Lewandowski znany jest również jako niezwykle sprawny organizator licznych konferencji naukowych, o wymiarze krajowym, ale często również międzynarodowym. Zwykle dawały one impuls do dalszych badań i dyskusji. Tak było choćby w przypadku polsko-francuskiej konferencji "Droit du travail dans l’entreprise", zorganizowanej w 1985 r., międzynarodowej konferencji nt. "Syndykalizmu współczesnego i jego przyszłości" z 1996 r., polsko-francuskiej konferencji o wpływie prawa wspólnotowego na prawo wewnętrzne z 2003 r. czy zorganizowanego przez Profesora w tym samym roku Zjazdu Katedr i Zakładów Prawa Pracy Ubezpieczeń Społecznych.

Już z powyższego wykazu konferencji wynika w sposób jednoznaczny, że aktywność naukowa Dostojnego Jubilata przekraczała granice ojczystego kraju. Prowadził ożywioną wymianę naukową z wieloma zagranicznymi ośrodkami naukowymi, w szczególności we Francji, Belgii, Hiszpanii, Włoszech, Kanadzie, a w ostatnim okresie również na Litwie. Publikował w czasopismach zagranicznych i aktywnie uczestniczył w Światowych i Europejskich Kongresach Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.

Profesor Henryk Lewandowski będąc uznanym teoretykiem prawa pracy przywiązuje jednocześnie wielką wagę do praktyki jego stosowania. Jest twórcą licznych opinii prawnych, wydawanych m.in. dla związków zawodowych. Od wielu lat ściśle współpracuje z Państwową Inspekcją Pracy, będąc jej stałym konsultantem. Przede wszystkim z myślą o praktyce powołał przed laty Podyplomowe Studium Prawa Pracy, które do dnia dzisiejszego cieszy się wielkim zainteresowaniem ze strony słuchaczy.

Jest wreszcie Profesor Lewandowski cenionym dydaktykiem. Jego aktywność w tym zakresie obejmuje prowadzenie wykładów z prawa pracy oraz z europejskiego prawa pracy. Od lat prowadzi też seminarium magisterskie, na którym wypromował prawie 200 magistrów. Nieocenione są Jego zasługi w kształtowaniu młodej kadry naukowej. Prowadzi seminarium doktorskie, w którym uczestniczy liczne grono doktorantów. Pod Jego kierunkiem powstało 9 doktoratów. Przychodzi zawsze z cenną radą swoim wychowankom piszącym rozprawy habilitacyjne.

Trudno na koniec nie wspomnieć o działalności organizacyjnej Profesora na terenie macierzystej Uczelni i Wydziału. Wśród wielu pełnionych tu funkcji są takie, jak funkcja Dziekana Wydziału Prawa i Administracji i przez wiele lat sprawowana funkcja Kierownika Katedry Prawa Pracy.

Niniejsza Księga jest skromnym wyrazem uznania dla osiągnięć i dorobku Dostojnego Jubilata. W jej opracowaniu wzięli udział Jego przyjaciele, współpracownicy i wychowankowie oraz grono osób, znajdujących w twórczości Profesora inspirację dla swoich badań naukowych.

Zbigniew Góral