Wajda Dominik, Umowa przedwstępna dotycząca zakupu nieruchomości

Doświadczenie ostatnich lat pokazuje, że wraz z rozwojem gospodarczym wzrasta także obrót na rynku nieruchomości. Zjawisko to dotyczy zarówno sektora nieruchomości przeznaczonych na potrzeby mieszkaniowe, jak i nieruchomości komercyjnych. Rozwój gospodarczy powoduje, że stosunki prawne (w tym także te dotyczące obrotu nieruchomościami) przyjmują coraz bardziej skomplikowane formy. Dlatego uczestnicy obrotu prawnego bardzo często w celu należytego przygotowania kontraktu finalnego oraz jak najlepszego zabezpieczenia własnych interesów ekonomicznych muszą dysponować odpowiednim czasem na przygotowanie się do zawarcia umowy z kontrahentem. W zależności od okoliczności konkretnego przypadku przedział czasowy pomiędzy rozpoczęciem rokowań z partnerem na temat zbycia (pozyskania) nieruchomości a finalizacją kontraktu może przybierać niekiedy bardzo wysoką rozpiętość, wynoszącą nawet kilka (kilkanaście) lat. Jednakże ten czas, mający - w założeniu - dać kontrahentom gwarancję zabezpieczenia ich interesów partykularnych, nie zapewnia sam w sobie pełnej rękojmi co do tego, iż po mozolnych miesiącach (a nawet latach) przygotowań dojdzie w ogóle do sfinalizowania umowy. Aby zminimalizować ryzyko niedojścia do skutku umowy końcowej - mimo żmudnych i czasochłonnych przygotowań - przepisy prawa cywilnego umożliwiają potencjalnym kontrahentom skorzystanie z praktycznego instrumentu, dzięki któremu partnerzy mają zapewniony wyższy poziom bezpieczeństwa obrotu. Dzięki temu mogą liczyć na to, że wysiłek włożony w wynegocjowanie jak najlepszych warunków umowy nie pójdzie na marne i że kontrakt dotyczący nieruchomości dojdzie do skutku. Konstrukcją normatywną, której zostanie poświęcone niniejsze opracowanie, jest właśnie umowa przedwstępna sprzedaży nieruchomości.

Ponieważ zagadnienia związane z istotą umowy przedwstępnej sprzedaży w obrocie nieruchomościami ściśle korespondują z problematyką dotyczącą umów finalnych (przyrzeczonych) występujących w tym obrocie, stąd też w niniejszej pracy zostaną w pierwszej kolejności przedstawione kwestie dotyczące podmiotów zawierających tę umowę, przedmiotu sprzedaży, formy umowy oraz obligatoryjnych i dodatkowych klauzul umownych stosowanych w umowie przedwstępnej. Następnie zostaną poruszone kwestie dotyczące podatkowych skutków umowy przedwstępnej oraz związane z ujawnianiem i dochodzeniem roszczeń wynikających z umowy przedwstępnej.